A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

“Hnam Zawng Zawng Hriattîrna Tûrin”

“Hnam Zawng Zawng Hriattîrna Tûrin”

“Hnam Zawng Zawng Hriattîrna Tûrin”

“Kâwlkil thleng pawhin ka thuhretute in ni ang.”​—⁠TIRHKOHTE 1:⁠8.

1. Zirtîrte’n Matthaia 24:​14-a chhinchhiah hrilh lâwkna hi engtikin nge an hriat a, khawiah nge an hriat?

KAN zînga tam tak chuan Matthaia 24:​14-a chhinchhiah Isua thute hi kan hriat bel êm avângin, a ziak en lovin kan sawi thei a. Chu chu hrilh lâwkna chhinchhiah tlâk tak a va ni êm! An hriat hmasak ber ṭuma zirtîrte thil ngaihtuah tûr chu han ngaihruat teh! A hun chu C.E. 33 a ni a. Isua nên kum thum lai an awm tlâng tawhin, tûnah Jerusalemah an zin ho a ni. Isua thil mak tihte chu an hmu tawhin, a zirtîrnate chu an ngaithla tawh bawk. Isua zirtîr thutak hlu chu hlimpui hlâwm hle mah se, mi zawng zawngin an hlimpui lo tih chu an hre chiang hle. Isua chuan hmêlma thiltithei leh mi hneh thei tak a nei a ni.

2. Eng hlauhawm leh buaina nge zirtîrte’n an hmachhawn dâwn?

2 Oliv Tlângah, zirtîr palite chu Isua nêna ṭhuin an hmaa lo thleng tûr hlauhawm leh buainate a hrilh chu ngun takin an ngaithla a. Chu mi hma chuan, Isua chuan tihhlum a nih tûr thu a lo hrilh tawh a ni. (Matthaia 16:21) Tûnah chuan anni pawhin dodâlna râwng tak an tawh tûr thu a hrilh chiang a. Ani chuan: “Hrehawm tuar turin an mantîr ang che u a, an tihlum ang che u; ka hming avângin hnam zawng zawng huat in ni ang,” a ti a. Chu chang a ni lo. Zâwlnei derte chuan mi tam tak an hruaisual ang a. Ṭhenkhat chu an tluin, an inphatsanin, an inhaw tawn ang. A dang lehte​—⁠a nihna takah chuan “mi tam zâwk” te⁠​—⁠​chuan Pathian leh a Thu an hmangaihna a daih chu an phal ang.​—⁠Matthaia 24:​9-​12.

3. Engvângin nge Matthaia 24:​14-a Isua thu hi thu mak tak a nih?

3 Chutiang dinhmun ṭha lo takte a hrilh lâwk hnuah, Isua chuan zirtîrte mak tih tûr thil chu a hrilh a ni: “He ram chanchin ṭha hi hnam zawng zawng hriattîrna tûrin khawvêl zawng zawngah hrilhin a awm ang; chu mi zawhah chuan tâwpna chu a lo thleng ang,” tiin. (Matthaia 24:14) Ni e, Isua’n Israel rama bul a lo ṭan​—⁠“thutak hriattîr”​—⁠hna chu thawh chhun zawm a ni ang a, khawvêl puma zauh a ni ang. (Johana 18:37) Hrilh lâwkna mak tak a va ni êm! “Hnam zawng zawng” hnêna hriattîr ringawt pawh chu thil harsa tak a ni dâwn a; “hnam zawng zawng huat” hlawh chunga thawk tûr chuan thilmak thleng ang hial a nih a ngai dâwn a ni. He hna hau tak thawh zawhna chuan Jehova lal chungnunna leh thiltihtheihna chauh ni lovin, a hmangaihna te, a zahngaihna te, leh a dawhtheihna te chu a chawimawi dâwn a. Chu bâkah, a chhiahhlawhte chu an rinna leh an inpumpêkna lantîr theihna hun remchâng a pe bawk ang.

4. Thu hrilhna hlen chhuak tûrin tute nge tirh ni a, Isua’n eng thlamuanna nge a pêk?

4 Isua chuan a zirtîrte chu hna thawh tûr pawimawh tak an nei tih rinhlelhrual lovin a hriattîr a. Vâna a lâwn chhoh hmain, Isua chu an hnêna inlârin: “Thlarau thianghlim chu in chunga a lo thlen hunah thiltihtheihna in la nei ang; tichuan, Jerusalem khuaah te, Judai leh Samari ram khaw tinah te, kâwlkil thleng pawhin ka thuhretute in ni ang,” a ti a. (Tirhkohte 1:⁠8) Dik takin, mi dangte pawhin an thawhpui thuai dâwn a ni. Chutichung pawhin, zirtîrte chu an la tlêm hle a. Pathian pêk an chanvo hlen tûrin thlarau thianghlim thiltithei tak chuan anmahni a thuam dâwn tih hriat chu a va thlamuanthlâk dâwn êm!

5. Thu hrilhna chungchângah zirtîrte’n eng nge an hriat loh?

5 Zirtîrte chuan chanchin ṭha hril tûr leh “hnam tina mi zirtîrahte siam” tûr an ni tih an inhria a. (Matthaia 28:​19, 20) Mahse, engtiang khawpa kimchanga hrilh tûr nge a nih an hre lo va, tâwpna a lo thlen hun tûr lah an hre hek lo. Keini pawhin kan hre bîk lo, hêng thil chungchânga thu tlûkna siamtu tûr chu Jehova chauh a nih avângin. (Matthaia 24:36) Jehova lungawi thlenga thu hrilh a nih hunah chuan, he kal hmang suaksual hi a rawn titâwp ang. Chutah chauh chuan Kristiante chuan thu hrilhna chu Jehova tum anga thawh zawh a ni tawh tih an hria ang. Zirtîr hmasate khân he hun hnuhnûnga thu hrilh nasat a nih dân tûr hi an sungtuah phâk hauh lo vang le.

Kum Zabi Khatnaa Thu Hrilhna

6. C.E. 33 Pentikost nîah leh a hnu lawkah eng thil nge thleng?

6 Kum zabi khatnaah khân, Lalram thu hrilhna leh zirtîr siamna chuan rah ropui tak a chhuah a. C.E. 33 Pentikost nî chuan zirtîr 120 vêl chu Jerusalema pindan chungnung pakhatah an awm a. Pathian thlarau thianghlim chu an chunga leih a ni a, tirhkoh Petera chuan chu thilmaktih chungchâng chu hrilhfiahin thu phûrawm tak a sawi a, tichuan mi 3,000 vêl chu ringtu lo niin baptisma an chang a ni. Chu chu a inṭanna mai a ni. Sakhaw hruaitute’n chanchin ṭha hrilhna tihtâwp an tum chung pawhin, “a chhandam mêk apiangte chu Lalpain ni tin [zirtîrte] hnênah a teltîr zêl ṭhîn.” Rei lo têah, “an tam lam chu patling hlîr pawh sângnga lai an tling” thuai a. Chu mi hnuah chuan, “a ring tharho hmeichhia leh mipa tam takin Lalpa hnênah chuan an rawn belhchhah” a ni.​—⁠Tirhkohte 2:​1-4, 8, 14, 41, 47; 4:4; 5:​14.

7. Engvângin nge Kornelia inlehna chu thilthleng chhinchhiah tlâk tak a nih?

7 Vântlâng Kum Chhiar 36-ah chuan thilthleng chhinchhiah tlâk tak a thleng leh a, chu chu Jentail mi Kornelia inlehna leh baptisma channa hi a ni. Tirhkoh Petera chu he Pathian ṭih mi hnêna hruai thlengin, Jehova chuan “hnam tina mi zirtîrahte siam” tûra Isua thupêk chuan ram hrang hranga awm Judate chauh a huam lo tih a târ lang. (Tirhkohte 10:​44, 45) Hmahruaitute chhân lêtna chu eng nge ni? Judai rama tirhkohte leh upate’n Jentailte​—⁠Juda mi ni lote⁠​—⁠​hnênah pawh chanchin ṭha hrilh tûr a ni tih an hriat chuan Pathian an fak a ni. (Tirhkohte 11:​1, 18) Chutih rual chuan, thu hrilhna chuan Juda mite zîngah rah a chhuah chhun zawm zêl a. A hnu C.E. 58 vêlah chuan, Jentail ringtute bâkah, ‘Judate zîngah pawh ringtu tam tak’ an awm a ni.​—⁠Tirhkohte 21:⁠20.

8. Engtin nge chanchin ṭha chuan mite a nghawng?

8 Kum zabi khatnaa Kristiante an punna chu ropui hle mah se, hêng punna awmtîrtu a mihringte chu kan theihnghilh ngai tûr a ni lo. An hriat Bible thuchah chuan nasa takin thil a ti thei a ni. (Hebrai 4:​12) Chu chuan a pawmtute nun chu nasa takin a thlâkthleng a. Chûng mite chuan an nun an thianfai a, mihring thara inthuamin, Pathian nên an lo inrem a ni. (Ephesi 4:​22, 23) Tûn laiah pawh chutiang bawk chu a ni a. Chanchin ṭha pawm apiangte chuan chatuana nun beiseina ropui tak chu an nei a ni.​—⁠Johana 3:⁠16.

Pathian Hnathawhpuite

9. Kristian hmasate’n chanvo leh mawhphurhna an neih eng nge an hriat?

9 Kristian hmasate chuan an thiltihte chu anmahni avânga hlawhtling angin an sawi lo. An rawngbâwlna chu “thlarau thianghlim thiltihtheihna” hian a ṭanpui tih an hria a ni. (Rom 15:​13, 18-19) Thlarau lam ṭhanchhohna awmtîrtu chu Jehova a ni a. Chutih rual chuan, chûng Kristiante chuan “Pathian hnathawhpuite” anga an chanvo leh an mawhphurhna chu an hria a ni. (1 Korinth 3:​6-9) Chuvângin, Isua fuihna nêna inmilin, an hnathawh tûrah theihtâwp chhuahin an inhmang a ni.​—⁠Luka 13:⁠24.

10. Hnam zawng zawng hriattîrna tûrin Kristian hmasa ṭhenkhatte’n engtin nge an beih?

10 Paula chuan, “Jentailte tirhkoh” a nih angin, tuipui leh khawmualah mêl sâng tam tak zinin, Asia leh Grik rama Rom-ho ram neihah kohhran tam tak a din a. (Rom 11:⁠13) Rom-ah pawh a zin bawk a, Spain-ah pawh a zin a rinawm hle. Chutih lai chuan, “serhtante chanchin ṭha . . . kawltîra,” tirhkoh Petera chu chutih hun laia Juda sakhuana hmun pawimawh tak Babulon-a rawngbâwl tûrin a kal a ni. (Galatia 2:​7-9; 1 Petera 5:​13) Lalpaa thawk rim mi dang tam tak zîngah chuan Truphaini leh Truphosi ang hmeichhiate pawh an tel a. Hmeichhe dang Persi chu “Lalpaa thawk rim êm êm tawh” tia sawi a ni.​—⁠Rom 16:⁠12.

11. Engtin nge Jehova’n zirtîrte beihna chu mal a sâwm?

11 Jehova chuan chûng mite leh mi dangte ṭhahnemngaihna chu nasa takin mal a sâwm a. Hnam zawng zawng hriattîr a ni ang tia Isua’n a sawi lâwk hnu kum 30 pawh a tlin hmain, Paula chuan “chanchin ṭha chu vân hnuaia thil siam zawng zawngte zînga tlângaupui” a nih tawh thu a ziak a ni. (Kolossa 1:​23) Chutah tâwpna chu a lo thleng em? Kawng khata sawi chuan tâwpna chu a lo thleng a tih theih a ni. C.E. 70-a Rom sipaiin Jerusalem chu a biak in chawpa a tihchhiat khân Juda kalhmang chungah tâwpna chu a lo thleng a. Mahse, Jehova chuan Setana khawvêl kal hmang tâwpna a lo thlen hmaa thu hrilhna ropui zâwk daih neih thu chu a lo titlu tawh a ni.

Tûnlaia Thu Hriattîrna

12. Bible Zirlai hmasate chuan thu hril tûra thupêk chu engtin nge an hriat thiam?

12 Kum zabi 19 tâwpna lam, kalpêngte’n hun rei tak chhûng an hneh hnuah chuan, biakna thianghlim chu din thar leh a ni a. Chutih laia Bible Zirlaite tia hriat Jehova Thuhretute chuan khawvêl zawng zawnga zirtîr siam tûra thupêk chu an hre chiang a ni. (Matthaia 28:​19, 20) Kum 1914-ah chuan, thu hrilh rawngbâwlnaa tel chu mi 5,100 vêl an ni a, chanchin ṭha chu ram 68 vêla hrilh a ni. Mahse, chûng Bible Zirlai hmasate chuan Matthaia 24:14 pawimawhna tak tak chu an la man lo va. Kum zabi 19-na tâwp lamah chuan, chanchin ṭha chuanna Bible chu Bible society chuan ṭawng tam taka letlingin, a chhu chhuak a, khawvêl pumah a sem chhuak bawk a ni. Chuvângin, kum sâwmbi engemaw ti chhûng chu, Bible Zirlaite chuan hnam zawng zawng hnêna thu hriattîr ni tawhah an ngai a ni.

13, 14. Pathian duhzâwng leh a thiltum hriatthiamna fiah zâwk eng nge kum 1928 Vênnainsâng-a tihchhuah a nih?

13 Jehova chuan a mite chu a duhzâwng leh a thiltum hriatthiamna zawi zawiin a pe chho va. (Thufingte 4:​18) Vênnainsâng December 1, 1928 (English) chuan: “Bible sem chhuahna chuan ram chanchin ṭha hril tûra hrilh lâwkna chu a tithleng famkim kan ti thei ang em? Thei lo hulhual! He Bible sem chhuahna neih a ni chung pawh hian, leia Pathian thuhretu pâwl tlêmte tân Pathian [thiltum] hrilhfiahna thu leh hlate an chhutchhuah leh hêng Bible an sem dawngtute ina va tlawh chu a la ngai cheu a ni. Chutilochuan, mite’n kan hun laia Messia sawrkâr din a nih chungchâng an hre hauh lo vang,” a ti.

14 Chu Vênnainsâng bawk chuan: “Kum 1920-ah chuan, . . . Bible Zirlaite chuan kan Lalpa hrilh lâwkna Matthaia 24:​14-a mi chu an rawn hre dik a. Anni chuan Jentailte emaw, hnam zawng zawng emaw hnêna hrilh tûr ‘he chanchin ṭha’ hi lalram lo la thleng tûr chungchânga chanchin ṭha ni lovin, Messia Lalberin lei chunga ro a rêl ṭan chungchâng chanchin ṭha hi a ni,” tiin a sawi belh a ni.

15. Kum 1920 chho bâwr vêl aṭangin engtin nge thu hriattîrna chu zauh zêl a nih?

15 Kum 1920 chho bâwl vêla chu “thuhretu pâwl tlêmte” chu an tlêm reng lo. Chu mi hnu kum sâwmbi-ahte chuan, “mipui tam tak,” “berâm dang” pâwl chu hriat theih a lo ni a, lâkkhâwm ṭan a ni bawk. (Thu Puan 7:9; Johana 10:16) Tûnah chuan, khawvêl ram 235-ah mi 6,613,829 vêl hian chanchin ṭha an puang a ni. Hrilh lâwkna thlen famkimna ropui tak a va ni êm! “He ram chanchin ṭha” hi tûn hmain hetiang khawpa nasaa hrilh a la ni ngai lo. Leiah hian tûn anga Jehova chhiahhlawh rinawm tam tak an la awm ngai lo bawk.

16. Rawngbâwl kum kalta chhûng khân eng nge thawh chhuah a nih?

16 An vaiin, hêng Thuhretu pâwl lian taka mite chu kum 2005 rawngbâwl kum chhûngin an buai hle a. Ram 235-ah dârkâr tlûklehdingâwn khat chuang chanchin ṭha puan chhuah nân an hmang a ni. Maktaduai tam tak chu tlawhkîr an ni a, Bible zirpui pawh maktaduai têla neih a ni bawk. He hna hi mi dangte hnêna Pathian Lehkha Thu hrilh tûra phal taka an hun leh an thil neihte petu Jehova Thuhretute’n an thawk chhuak a. (Matthaia 10:⁠8) Jehova chuan a thlarau thianghlim thiltithei tak hmangin a mite chu a duhzâwng thawk chhuak tûrin a thuam zêl a ni.​​—⁠Zakaria 4:⁠6.

Thu Hriattîr Tûra Thawk Rimin

17. Engtin nge Jehova mite chuan chanchin ṭha hrilh chungchânga Isua thu chu an chhân lêt?

17 Isua’n chanchin ṭha hrilh a ni ang a tihna pawh kum 2,000 lai liam tawh mah se, he hna atâna Pathian mite ṭhahnemngaihna chu a kiam chuang lo. Thil ṭha tihnaa kan chhelna hmangin, Jehova mizia hmangaihna te, zahngaihna te, leh dawhtheihna te kan lantîr tih kan hria a ni. Amah angin, tuma boral kan duh lo va, mite an inlamlêt a, Jehova nêna an lo inrem chu kan duh a ni. (2 Korinth 5:​18-20; 2 Petera 3:⁠9) Pathian thlarauva khatin, Jehova Thuhretute chuan lei tâwp thlengin chanchin ṭha chu ṭhahnemngai takin an puang zêl a. (Rom 12:11) Chuvângin, hmun tina mite chuan thutak chu pawmin, Jehova kaihhruaina duhawm tak chu an zâwm a ni. Entîrna tlêm azâwng lo ngaihtuah ta ila.

18, 19. Chanchin ṭha duhawm taka chhâng lêtte chungchângah eng entîrna ṭhenkhat nge i sawi theih?

18 Charles-a chu Kenya ram khawthlang lama lo neitu a ni a. Kum 1998-ah chuan vaihlo kg. 8,000 chu hralhin, Vaihlo Chîngtu Hlawhtlingber nihna hauhvin chawimawina a dawng a ni. Chutih lai chuan, Bible a zir ṭan a. Ani chuan vaihlo siam chhuahna chuan ṭhenawmte hmangaih tûra Isua thupêk chu a kalh tih a hre chhuak ta thuai a. (Matthaia 22:39) ‘Vaihlo chîngtu hlawhtlingber’ chu ‘tual thattu hlawhtlingber’ nihna tia thu tâwp a han siam chuan, Charles-a chuan a vaihlo kûngte chu hlo hmangin a tihlum ta vek a ni. Mahni inpumpêka baptisma chang khawpa hmasâwnin, tûnah chuan regular pioneer leh kohhranho rawngbâwltu a ni mêk a ni.

19 Jehova chuan khawvêl puma thu hriattîrna hmangin hnamte chu a tinghîng mêk a, a thil duhzâwngte​—⁠mihringte​—⁠chu an lo lût reng a ni tih chu rinhlelh rual a ni lo. (Hagaia 2:⁠7) Portugal rama awm Pedro-a chu, kum 13 mi a nihin Bible zirna school-ah a lût a. Missionary nia mi dangte Bible zirtîr chu a thiltum a ni. Mahse, a hnu lawkah chuan a zirnaah Bible an zir mang meuh loh avângin, a zirna chu a chhuahsan a. Kum ruk hnuah chuan Lisbon khuaa university pakhatah psychology (mihring rilru sûkthlêkna lam) a zir a ni. Chutah chuan a nutei, Jehova Thuhretute zînga pakhat bulah a khawsa a, ani chuan Bible zir tûrin a fuih a. Chutihlai tak chuan, Pedro-a chuan Pathian a awm leh awm loh a chiang lo va, Bible a zir dâwn leh dâwn loh chungchângah pawh thu tlûkna a siam thei lo a ni. A rilru mumal loh chungchângah a psychology professor (rilru lama mithiam) chu a bia a. Ani chuan thu tlûkna mumal siam theih loh hi mahni intihchhiatna a ni duh tih thu a lo hrilh a. Chutah chuan, Bible zir chu a tum nghet ta a ni. Tûn hnai mai khân baptisma changin, ani pawhin mite Bible a zirpui chhâwng mêk tawh a ni.

20. Hetiang khawpa hnamte hnêna thu hriattîr a nih avângin engvângin nge kan lâwm ang?

20 Hnamte hnênah eng chen nge chanchin ṭha hrilh tûr ni dâwn tih chu kan hre lo va, tâwpna a lo thlen tûr a nî leh a dârkâr lah kan hre hek lo. A lo thleng thuai dâwn tih chu kan hriat awmchhun a ni. Hetiang khawpa nasaa chanchin ṭha hrilhna hi Pathian Lalramin mihring sawrkârte a thlâk thuai dâwn tih târ langtu tam tak zînga pakhat a ni tih kan hriat avângin kan lâwm a ni. (Daniela 2:​44) Kum tinin, mi maktaduai têlte chu chanchin ṭha chhân lêt theihna hun remchâng pêk an ni a, chu chuan kan Pathian, Jehova a chawimawi a ni. Rinawm reng chunga khawvêl puma kan unaute nêna hnam zawng zawng hnêna thu hriattîrna kawnga buai reng chu kan thiltum ni tlat rawh se. Chutianga tihna hmangin, keimahni leh kan thu ngaithlatute chu kan chhandam dâwn a ni.​—⁠1 Timothea 4:⁠16. (w06 2/1)

I La Hria Em?

• Engvângin nge Matthaia 24:14 hi hrilh lâwkna chhinchhiah tlâk tak a nih?

• Kristian hmasate khân thu hrilhna kawngah engtin nge an beih a, eng nge a rah chhuah?

• Engtin nge Bible Zirlaite chuan hnam zawng zawng hnêna thu hriattîr a ṭûlna chu an lo hriat thiam?

• Rawngbâwl kum kalta chhûnga Jehova mite rawngbâwlna thlîr lêtna aṭangin engin nge i rilru khawih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 28-naa milem]

Jehova chuan Petera chu Kornelia leh a chhûngte hnêna thu hriattîr tûrin a kaihruai

[Phêk 29-naa milem]

Paula chu chanchin ṭha hril tûrin mêl sâng tam tak tuipui leh khawmualah a zin