A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

“Ngaihven Tlat Rawh U”

“Ngaihven Tlat Rawh U”

“Ngaihven Tlat Rawh U”

“Mi mâwl chuan thu tin a ring a, mi remhria erawh chuan a kalna a en ṭha ṭhîn.”​—⁠THUFINGTE 14:⁠15.

1, 2. (a) Eng nge Sodom khuaa Lota thiltawnin min zirtîr? (b) ‘Ngaihven rawh’ tih ṭawngkam awmzia chu eng nge ni?

ABRAHAMA’N ram a thlan hmasaktîr khân, Lota mit chu “LALPA huan ang” tui tam tak awm chukna hmun lamah chuan a fû a. “Lota chuan Jordan phaizâwl zawng zawng chu a thlang . . . a,” Sodom khaw bula a pêm tâk avângin a chhûngkaw han inbenbel nân chulai chu hmun ṭha tâwk tak chu a ni ngei ang. Amaherawhchu, pâwn lam lan dân hian mi a bum thei a ni, a bul hnaia chêng “Sodom mite chu LALPA mithmuhin nasa taka suaksual leh mi sual an ni” si a. (Genesis 13:​7-13) Thil a lo inher chhoh zêl chuan, Lota leh a chhûngkua chuan chânna nasa tak chu an tuar a. A tâwpah chuan, amah leh a fanute chu pûka chên ngai khawpin an dinhmun a tla hniam a ni. (Genesis 19:​17, 23-26, 30) Atîra thil duhawm tak anga lang chu a letling ta hlauh zâwk a ni.

2 Lota chunga thilthleng hian tûn laia Pathian chhiahhlawhte tân zir tûr a pe a. Thu tlûkna kan siam a ngaih hunah chuan, hlauhawm awm theite kan hriat thiam a, ngaih dân siam hmasak ber buma awm lo tûrin kan invêng tûr a ni. Chuti a nih chuan, Pathian Thuin: “Ngaihven tlat rawh u,” tia min fuih nên hian a inrem a ni. (1 Petera 1:​13, NW) Heta Grik thu mal ‘ngaihven rawh’ tih hi a ngial a ngana lehlin chuan “harhvâng rawh” tihna a ni a. Bible scholar R.C.H. Lenski-a sawi dân chuan, harhvânna hi “thilte dik taka chhûta bûktu rilru fîm leh nghet neih avânga thu tlûkna dik min siamtîr theitu” chu a ni. Rilru harhvân a ngaihna dinhmun ṭhenkhatte chu ilo ngaihtuah ang u.

Sumdâwn Theihna Hun Remchâng Chu Bûkin

3. Engvângin nge sumdâwn theihna hun remchâng kan neihin fîmkhur a ngaih?

3 Mi zahkai tak pakhat, Jehova i biakpui pawh ni mai thei chuan sumdâwn theihna hun remchâng a pe che a. Hlawhtlin a inbeisei hlein, i hmaih loh nân hma la vat tûrin a fuih che a. Nangmah leh i chhûngkaw tâna nun ṭha zâwk neih chu i suangtuah ṭan a, chu chuan thlarau lam thil ûmnaah pawh hun tam zâwk pêktîr thei tûr che-ah i ngai a ni. Amaherawhchu, Thufingte 14:15 chuan heti hian min vaukhân a ni: “Mi mâwl chuan thu tin a ring a, mi remhria erawh chuan a kalna a en ṭha ṭhîn,” tiin. Sumdâwnna thar din dâwn avânga phûrna avângin chhiatna lo thleng thei tûrte chu ngaihnêp a ni a, thil kal sual theite chu hmuh hmaih a ni bawk a; tin, sumdâwnna a ngheh loh theihzia kimchang taka chhût a ni lo ṭhîn bawk. (Jakoba 4:​13, 14) Chutiang hunah chuan, ngaihven tlat a va ngai dâwn tak êm!

4. Engtin nge sumdâwnnaa sâwmna kan chhût hunah kan ‘kalna kan en ṭhat’ theih ang?

4 Mi fing chuan sumdâwnnaa sâwmna a pawm hmain ngun takin a bêl chiang ṭhîn a. (Thufingte 21:⁠5) Chutianga belh chianna chuan hlauhawm inthupte chu a lai lang fo ṭhîn. He thilthleng theite hi han ngaihtuah teh: Mi pakhatin a sumdâwn nâna pawisa pûk tûr a zawng a, i pûktîr phawt chuan a hlâwkna ṭhahnem tâwk tak têl ve tûrin a hrilh che a. Chu chu duhawm viauvin a lang mai thei; mahse, a hlauhthawnawmna chu engte nge? A pûktu chuan a sumdâwnna chu engtin pawh lo awm se, rulh leh a remti nge, rulh lehna chu a sumdâwnna hlawhtlin leh tlin lohvah a innghat zâwk? Thu danga sawi chuan, sumdâwnna chu hlawhchham ta se, i sum chu i hloh phal em? Heti pawh hian i inzâwt thei ang: “Engvângin nge mi mal sum pûk tûr zawn a nih? Bank-te hian a sumdâwn tum hi chhiat hlauhawm lutukah an ngai em ni?,” titein. A hlauthâwnawmna ngaihtuah nâna hun inpêkna chuan sâwmna chu a nihna taka chhût tûrin a ṭanpui ang che.​—⁠Thufingte 13:​16;22:⁠3.

5. (a) Jeremia’n lo a lei khân thil finthlâk tak eng nge a tih? (b) Engvângin nge sumdâwnna kawnga inremna engpawh chu a nih dân tûr ang thlapa ziaka dah ngei a ṭangkai?

5 Zâwlnei Jeremia’n Jehova betu a pami fapa hnên aṭanga lo a lei khân, hretute hmaah an inleina lehkha chu ziakin a dah a ni. (Jeremia 32:​9-12) Tûn laiah pawh mi fing chuan a chhûngte leh a rinpuite pawh huamin, sumdâwnna a tih apiangah engkim dân ang thlapa ziakin a dah ngei ang. * Tawifel tak leh ṭha taka ziak inremna lehkha chuan inhriat sualna awm thei tûr chu vêngin, inpumkhatna chu a humhim a ni. Kawng leh lamah chuan, inremna lehkha ziak neih lohna chu Jehova chhiahhlawhte inkâra sumdâwnna thila harsatna awmtîrtu thil pakhat a ni fo ṭhîn. Lungchhiatthlâk takin, chûng harsatnate chuan rilru hahna nasa tak, inhuatna, leh thlarau lam thil hlohna hialte pawh a thlen thei a ni.

6. Engvângin nge duhâmna lak ata kan invên a ngaih?

6 Duhâmna lakah pawh kan invêng ṭha tûr a ni a. (Luka 12:15) Hlâwkna tam tham tak beiseina chuan sumdâwnna him lo takah mi chu a hnûk lût thei a ni. Jehova rawngbâwlnaa dinhmun ṭha tak chelhtu ṭhenkhat pawh chu he thangah hian an awk a. Pathian Thu chuan: “In rilru putzia chu tangka ngainatna tel lo ni rawh se; in thil neih chhun chungahte chuan lungawi rawh u,” tiin min vaukhân a ni. (Hebrai 13:⁠5) Sumdâwn theihna remchâng a ngaihtuah hunah, Kristian chuan, ‘He mia intahluh hi a ṭûl tak zet em?’ tiin a ngaihtuah tûr a ni. Jehova biaknaa innghat nun tluang tak neihna chuan “sual tinrêng” lak ata min vênghim ang.​—⁠1 Timothea 6:​6-10.

Kristian Nula Tlangvâlte Tawh Harsatnate

7. (a) Eng chonate nge Kristian nula tlangvâl tam takte’n an tawh? (b) Engtin nge kawppui tûr kan thlannaah Pathian laka rinawmna a tel?

7 Jehova chhiahhlawh tam takte chuan nupui pasal neih an duh a; mahse, an mil tûr kawppui an la hmu hrih lo va. Ram ṭhenkhatah chuan, nupui pasal nei tûra nawrna a nasa hle a ni. Amaherawhchu, rinpuite zînga mi kawppui tûr hmuh erawh a harsa hle thei a. (Thufingte 13:12) Mahse, Kristiante chuan “Lalpaa awm mi” nei tûra Bible thupêk chu Jehova laka an rinawmna a ni tih an hria a ni. (1 Korinth 7:39) Nêk sâwrna leh thlêmna an tawhte laka ding nghet tlat tûr chuan, Kristian nula tlangvâlte chu ngaihven tlata an awm a ngai a ni.

8. Sulam nula hian eng nawrna nge a tawh a, engtin nge tûn laia Kristian nulate’n chutiang chona chu an tawh mai theih?

8 Hla Thlan Khâwmte-ah chuan Sulam mi tia koh nula tlâwm tak chuan Lal mit a la a. Chu nu chu tlangvâl pakhat nên inngaizâwng reng tawh mah se, Lal chuan a hausakna, a nihna, leh a duhawmna ropui takte lantîrin a thlêm a ni. (Hla Thlan Khâwmte 1:​9-11; 3:​7-10; 6:​8-10, 13) Kristian hmeichhia i nih chuan, nang pawhin i duh lohte mit chu i la mai thei a. I hna thawhna hmuna mi tuemaw, hotu nihna chelhtu emaw chuan a fak ṭhîn chein, thil engemawte a tihsak ṭhîn chein, i bula awm theihna hun remchâng a zawng pawh a ni thei. Chûng ngaihsakna der lakah chuan fîmkhur rawh. Chûng mite thiltum chu hmangaihna lam thil emaw, nungchang bawlhhlawhna lam thil emaw ni ziah kher lo mah se, a tam zâwk chuan chutiang lam chu an âwn a ni. Sulam nula angin “kulh bang” ni ang che. (Hla Thlan Khâwmte 8:​4, 10) Hmangaihna lam thila an rawn panna chu khauh takin lo hnial rawh. Atîr tê aṭangin i hnathawhpuite hnênah chuan Jehova Thuhretu i nih thu hriattîr la, hun remchâng awm apiang chu an hnêna thu hrilh nân hmang rawh. Chu chu i tân invênhimna a ni ang.

9. Internet-a hmêl hriat lohte nêna inlaichînna neih a hlauhawmna ṭhenkhat chu eng nge? (A leh lam column-a bâwm chu en bawk rawh.)

9 Nupui pasal zawnna atâna buatsaih Internet Web Site-te hi a lâr ta hle a. Ṭhenkhat chuan kawng danga an hmuh theih loh tûrte hmuh theihna kawng niin an thlîr a. Amaherawhchu, hriat ngai loh nêna inlaichînna neih ṭan chu a hlauhawm tak zet a ni. Internet-ah chuan a tak leh a lem tih hriat hran a harsa thei hle si a. (Sâm 26:⁠4) Chuta Jehova chhiahhlawh nia inchhâl nazawng chu an ni tak tak kher lo. Chu bâkah, Internet hmanga inrîmna aṭangin nasa taka inngainatna a piang chhuak nghâl thei a, chu chuan remhriatna nêna thu tlûkna siam theihna chu a tikhawlo thei a ni. (Thufingte 28:26) Internet emaw, kawng dang emaw hmanga hriat chian lohte nêna inlaichînna hnai tak neih chu a finthlâk lo a ni.​—⁠1 Korinth 15:⁠33.

10. Engtin nge Kristian nula tlangvâlte chu rinpuite’n an tihchak theih?

10 Jehova chu a chhiahhlawhte tân chuan ‘khawngaihnain a khat’ a. (Jakoba 5:11) An duh rêng vâng ni lova kawppui nei lova awm Kristiante tawh harsatna chuan an rilru a tihnual ṭhîn tih a hria a, an rinawmna chu a hlutsak a ni. Engtin nge mi dangte’n an fuih theih? An thuawihna leh an inpumpêkna avângin kan fak reng tûr a ni. Anni chu intihchak tawn nâna inkawmnaah kan telh thei bawk. Tûn hnaiah chutiang chuan i ti em? Chu bâkah, Jehova hnênah thlarau lama an nghehna tûr leh hlim taka a rawng an bâwl zêl theihna tûrin kan ṭawngṭaisak thei a ni. Ngaihsak tak zetna hmangin, hêng mi rinawmte hi Jehova ang bawkin kan hlut a ni tih i lantîr ang u.​—⁠Sâm 37:⁠28.

Hrisêl Lohnate Hmachhawnin

11. Eng harsatna nge hrisêl lohna khirhkhân tak chuan a awmtîr?

11 Keimahni emaw, kan duh tak tuemawin hrisêl lohna khirh tak an han tawh hian a va manganthlâk ṭhîn êm! (Isaia 38:​1-3) Inenkawlna ṭha kan zawn rual hian Bible thu bulte kan zawm tlat chu a pawimawh a ni. Entîr nân, Kristiante chu thisen laka inthiar fihlîm tûra Bible thupêk chu zawm tûrin an fîmkhur hle a; tin, dawi lam pang telna chi thil hmanga inenkawlna rêng rêng chu an pumpelh a ni. (Tirhkohte 15:​28, 29; Galatia 5:​19-21) Mahse, damdawi lama zirna nei lote tân chuan, inenkawlna thlan tûr han chhût vêl chu a manganthlâkin, min chîm buai hle thei a ni. Engin nge ngaihven tlat tûra min ṭanpui thei ang?

12. Engtin nge Kristianin inenkawlna duh thlan tûr a ngaihtuahin inbûk tâwkna a neih theih?

12 Bible leh Kristian thu leh hla chhuahte hmanga zir bingna neiin “mi remhria . . . chuan a kalna a en ṭha ṭhîn.” (Thufingte 14:15) Khawvêl hmun ṭhenkhat, doctor-te leh damdawi inte tlêmna hmunah chuan tual chhuak damdawi, hnim hnah eng ilo hmanga siam chu inenkawlna hmuh theih awmchhun a ni mai thei a. Chutianga inenkawl kan tum a nih chuan, April 15, 1987, chhuak Vênnainsâng (English), phêk 26-9-ah thu ṭangkai takte kan hmu thei a ni. Chu thuziak chuan hlauhawm awm theite min hriattîr a. Entîr nân, hêng hi kan zawhfiah a ngai mai thei a ni: Tualchhûnga tidamtu chu dawi lam pang hmang nia hriat a ni em? Inenkawlna chu, dam lohna leh thihna hi pathiante lungnih loh vâng (a nih loh leh thlahtute thlarau vâng) emaw, hmêlma dawi thiamna hmangtuin emaw a thlentîr vâng nia rinnaah a innghat em? Damdawi siam chhuahnaah emaw, hmannaah emaw hian inthawinate, dawi hla chhamte, a nih loh leh thlarau zâwlna thiltih dangte a tel em? (Deuteronomy 18:​10-12) Chutiang zir bingna chuan thâwk khum fuihna thu: “Engkim fiah . . . ula: a ṭha apiang pawm tlat ula,” tih hi zâwm tûrin min ṭanpui ang. * (1 Thessalonika 5:21) Chu chuan inbûk tâwk tûrin min ṭanpui bawk ang.

13, 14. (a) Engtin nge kan taksa hrisêlna enkawlnaah inbûk tâwkna kan lantîr theih ang? (b) Engvângin nge hrisêlna leh damdawi lam thil mi dangte nêna kan sawiho hunah inbûk tâwk a ngaih?

13 Kan hrisêlna pawh tiamin nun kawng tinrêngah inbûk tâwk a ngai a. Kan hrisêlna ngaihsakna a âwm tâwka pêk hian thilthlâwn pêk hlu tak kan nunna avânga kan lâwmna chu a lantîr a ni. Kan dam loh hian, kan inngaihsak chu a ngai ngei mai a. Amaherawhchu, hrisêlna ṭha famkim chu Pathian “hnam tin tihdamna” hun a lo thlen hma loh chuan neih theih a ni lo vang. (Thu Puan 22:​1, 2) Kan tâna pawimawh zâwk thlarau lam mamawhte ngaihthah phah khawpa taksa hrisêlna lam ringawta buai lo tûrin kan invêng tûr a ni.​—⁠Matthaia 5:3; Philippi 1:​10, 11.

14 Mi dangte nêna hrisêlna leh damdawi lam thil kan sawiho hunah pawh inbûk tâwkna leh a âwm tâwk hriatna kan lantîr a ngai bawk. Hêng thute hian thlarau lama inkawmna tûra Kristian inkhâwmna leh inkhâwmpuinaa kan tel hunah kan tîtî zawng zawng a luanlân tûr a ni lo. Chu bâkah, damdawi lama thu tlûknaah chuan Bible thu bulte, mi mal chhia leh ṭha hriatna te, leh Pathian Jehova nêna a mi mal inlaichînnate a tel fo ṭhîn a. Chuvângin, rinpuite chu kan ngaih dân pawmtîr emaw, a chhia leh ṭha hriatna ngaihthah tûra nawr emaw chu hmangaihna a neih lohthlâk ang. Kohhrana mi puitlingte chu ṭanpui tûra râwn theih an nih laiin, Kristian mi mal tinte chuan thu tlûkna siamnaah “mahni phur an phur ṭheuh” tûr a ni; tin, “kan zain Pathian hnênah mahni chanchin kan sawi ṭheuh tûr a ni” bawk.​—⁠Galatia 6:5; Rom 14:​12, 22, 23.

Dinhmun Harsa Kan Tawn Hunah

15. Engtin nge dinhmun harsate chuan min nghawng theih?

15 Dinhmun harsa tak hian Jehova chhiahhlawh rinawmte ngei pawh âtthlâk takin a ṭawngtîr emaw, a chêttîr emaw thei a ni. (Thuhriltu 7:⁠7) Fiahna nasa tak a tawhin Joba chu engtin emaw a inbûk tâwk lo va, a ngaih dân siam ṭhatsak a ngai a. (Joba 35:​2, 3; 40:​6-8) “Mosia chu lei chunga mihring zawng zawnga zaidam lâwtlak a ni” nachungin, ṭum khat chu a thinrimin hmanhmawh takin thu a sawi ta mai a. (Number 12:3; 20:​7-12; Sâm 106:​32, 33) Davida chuan Lal Saula a thah lohna avângin insûmtheihna ngaihsân awm tak chu a lantîr a; mahse, Nabala’n a mite a nuihsawh leh a ânkhum chuan nasa taka thinrimin, ngaihruat a thiamna chu a hloh va. Abigaili a rawn inrawlh hunah chauh a inhre chhuak a, thil sual chhiatna thlen thei chu a pumpelh hrâm a ni.​—⁠1 Samuela 24:​2-7; 25:​9-13, 32, 33.

16. Engin nge hmanhmawh taka thiltih pumpelh tûrin min ṭanpui thei?

16 Keini pawhin ngaihruat thiamna min lâk bosak thei dinhmun harsa tak chu kan tâwk mai thei a. Davida tih anga mi dangte ngaih dân ngun taka bûk tawnna chuan suala hmanhmawh taka tlân lût lo tûrin min ṭanpui thei a ni. (Thufingte 19:⁠2) Chu bâkah, Pathian Thu chuan: “Hlau [“lungngai,” NW] ula, thil tisual suh u: in khumlaizâwlah chuan in thinlungah inngaihtuah ula, ngawi ṭhiap rawh u,” tiin min zilh a ni. (Sâm 4:⁠4) A theih phawt chuan, chêt thawh leh thu tlûknate siam nân kan inbengdaih hun nghah hi a finthlâk a ni. (Thufingte 14:​17, 29) Tih tak zetin Jehova hnênah kan ṭawngṭai thei a, “Pathian thlamuanna, rilru rêng rênga hriat sên loh khân, [kan] thinlung leh [kan] ngaihtuahnate chu Krista Isuaah chuan [min] vênsak ang.” (Philippi 4:​6, 7) He Pathian pêk thlamuanna hian min tinghetin, ngaihven tlat tûrin min ṭanpui ang.

17. Engvângin nge ngaihven tlat tûrin Jehova chunga kan innghah a ngaih?

17 Theihtâwp chhuaha hlauhawm pumpelh leh fing taka chêt thawh kan tum reng chung pawhin, kan vaiin thil kan tisual palh ṭhîn a. (Jakoba 3:⁠2) Hre hauh lovin chhiatna kawng dik lo kan lo zawh palh thei a ni. (Sâm 19:​12, 13) Chu bâkah, mihring kan nih angin, Jehova tel lova kal tûrin theihna leh dikna rêng kan nei lo. (Jeremia 10:23) Jehova’n: “Fing taka awmtîr chein i kalna tûr kawng chu ka entîr ang chia: ka mita en reng chung chein rem ka ruatsak zêl ang che,” tia min tiam avângin kan hlim hle. (Sâm 32:⁠8) Ni e, Jehova ṭanpuina nên chuan ngaihven tlatin kan awm thei a ni. (w06 3/1)

[Footnote-te]

^ par. 5 Sumdâwnnaa inremna lehkha ziaka dah chungchânga hriat belh duh i neih chuan Vênnainsâng, August 1, 1997, 30-1; November 15, 1986, phêk 16-​17; leh Awake! February 8, 1983, phêk 13-​15, (a vaia English vek) Jehova Thuhretute tihchhuah chu en rawh.

^ par. 12 Heti zâwnga belh chianna hian sawisêl kai natna enkawl dân thlan tumte chu a ṭanpui ngei ang.

Engtin Nge I Chhân Ang?

• Engtin nge sumdâwn theihna hun remchâng pêk kan nih hunah ngaihven tlata kan awm theih ang?

• Engtin nge kawppui tûr zawn hunah ngaihven tlata kan awm theih ang?

• Engtin nge hrisêlna lama harsatnate kan tawh hunah ngaihven tlata kan awm theih ang?

• Engtin nge dinhmun harsa hnuaiah ngaihven tlata kan awm theih ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 29-naa bâwm]

I Ring Thei Em?

A hnuaia mawhphurhna lâk duh lohna thute hi zawng laite tâna Web site-ah a chuang a ni:

“Theihtâwp chhuah mah ila, mi mal nihna dik tak chu hriat theih a ni lo.”

“Heta thu târ lan engpawh hi a dik ngei a, a kim a, a nih loh leh ṭangkaina a nei tih kan tiam lo che.”

“Heta ngaih dân te, thu râwn te, thusawi te, thil pho chhuahte, a nih loh leh thil dangte emaw, he mi hmanga pêk chhuah thute emaw hi a ziaktute ta a ni a . . . tin, innghah nâna hman tûr a ni kher lo.”

[Phêk 28-naa milemte]

Engtin nge Kristian hmeichhiate’n Sulam nula an entawn theih?

[Phêk 30-naa milem]

“Engkim fiah . . . ula: a ṭha apiang pawm tlat ula”