A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Dam Khawchhuak Tûrin I Inbuatsaih Em?

Dam Khawchhuak Tûrin I Inbuatsaih Em?

Dam Khawchhuak Tûrin I Inbuatsaih Em?

“Nang leh i chhûngte zawng zawng chu lawngah lût rawh u; nang zawng tûn lai ṭhangthar zîngah hian ka mithmuhin mi fel tak i nih hi ka hria che a ni.”​—⁠GENESIS 7:⁠1.

1. Nova dam lai khân Jehova’n dam khawchhuah nân ruahmanna eng nge a siam?

JEHOVA chuan Nova hun laiin ‘amah ngaihsak lote awmna khawvêlah khân tui a tilêt a,’ mahse, dam khawchhuahna atân ruahmanna a siam bawk a ni. (2 Petera 2:⁠5) Pathian dik chuan khawvêl pum huap tuilêta an nun chhanhim nân, mi fel Nova chu lawng tuk dân chipchiar takin a hrilh a. (Genesis 6:​14-16) Pathian chhiahhlawh rinawm tak hnêna kan beisei ang ngeiin, “chutiang chuan Novan a ti a.” Ni e, Pathian thupêk “ang ngei chuan a ti” a ni. Vawiina kan nun chhan hi engemaw chenah chuan Nova thuâwih vâng a ni.​—⁠Genesis 6:⁠22.

2, 3. (a) Engtin nge Nova thiltih chu a dam rualpuite’n an chhân lêt? (b) Eng rin tlatna nên nge Nova chu lawng chhûnga a luh?

2 Lawng tuk chu thil awlsam a ni lo. Mi tam tak chuan Nova leh a chhûngte hnathawh chu mak an tih ngei a rinawm. Mahse, lawng an tukna chuan Nova hun laia mite chu lawnga an luh leh luh lohvah an chhandamna a innghat a ni tih a rintîr chuang lo. A tâwpah chuan, chu suahsualna khawvêl chunga Pathian dawhtheihna chu a lo tâwp ta a ni.​—⁠Genesis 6:3; 1 Petera 3:⁠20.

3 Nova leh a chhûngte’n kum sâwmbi têl hahthlâk taka hna an thawh hnuah, Jehova chuan Nova hnênah: “Nang leh i chhûngte zawng zawng chu lawngah lût rawh u, nang zawng tûn lai ṭhangthar zîngah hian ka mithmuhin mi fel tak i nih hi ka hria che a ni,” a ti a. Jehova thusawi ring tlat chungin, “Nova chu lawngah chuan a lût a, a fapate leh a nupui leh a fapate nupuite pawh a hnênah an lût ve a.” Jehova chuan amah betute vênhim nân, lawng kawngka chu a khârsak a ni. Leia Tuilêt a lo thlen chuan, lawng chu dam khawchhuah nâna Pathian ruahmanna siam rin tlâk tak a lo ni ta a.​—⁠Genesis 7:​1, 7, 10, 16.

Nova Dam Lai Anpui Tûn Lai Hun

4, 5. (a) Isua’n a lo awmlehna chu eng nên nge a tehkhin? (b) Nova dam lai leh kan hun hian inanna eng nge a neih?

4 “Nova dam lai ang bawk kha Mihring Fapa lo kal lehna chu a ni ang.” (Matthaia 24:37) Hêng ṭawngkamte hmang hian Isua chuan hmuhtheih lohva a lo awmlehna chu Nova dam lai ang bawk a ni ang tih a târ lang a, chutiang chiah chu a ni ta rêng a ni. A bîk takin kum 1919 aṭangin, Nova vaukhânna ang chiah chu hnam tina mite hnêna puan chhuah a ni a. A tlângpui thuin, an chhân lêt dân chu Nova dam laia mite chhân lêt dân nên a inang a ni.

5 Jehova chuan Tuilêt hmangin ‘inpâwngnêknaa khat’ khawvêl titâwp tûrin hma a la a. (Genesis 6:13) Nova leh a chhûngte chu chutiang inpâwngnêknaah chuan an tel ve lo va, râlmuang takin lawng an tuk zâwk tih chu a hmutute tân hai rual a ni lo. Hetah pawh hian kan hun lai nêna a inanna chu kan hmu a. Tûn laiah pawh rilru ṭha pu mite chuan “mi fel leh mi suaksual, Pathian rawngbâwltu leh bâwl lotu chu [an] thliar thei” a ni. (Malakia 3:18) Jehova Thuhretute lantîr rinawmna te, ngilneihna te, remna te, leh taihmâkna te chu huat rûkna nei lo thlîrtute chuan an ngaisângin, hêng miziate hian khawvêla mi nâwlpuite lak aṭangin Pathian mite chu a ti hrang nalh a ni. Thuhretute chuan tharum thawhna chi rêng rêng chu an hnâwl a, Pathian thlarau an inkaihhruaitîr a. Chu mi avâng chuan remna an nei a, chu chu nun kawng fel an ûm chhan a ni.​—⁠Isaia 60:⁠17.

6, 7. (a) Nova hun laia mite chuan eng nge an hriat loh va, engtin nge tûn lai nêna a inan? (b) Eng entîrnain nge Jehova Thuhretute chu danglam bîk nia hriat hlawh an nihzia târ lang?

6 Nova dam rualpuite chuan Pathianin ani chu a ṭanpuiin a kaihruai a ni tih an hre lo va. Chuvângin a thu hrilh chu an la thutak lo va, a vaukhânna lah an zâwm hek lo. Kan tûn lai hun hi eng nge ni ve? Jehova Thuhretute hna leh an nungchang chuan mi tam takte rilru chu khawih hle mah se, a tam zâwk chuan chanchin ṭha leh Bible vaukhânna chu an la thutak lo va. Ṭhenawmte, hnathawhnaa a ruaitute, a nih loh leh chhûngkhatte chuan Kristian dikte mize ṭha chu fak hlawm mah se, “Jehova Thuhretu ni lo phei se chuan aw!” tiin an rûm ṭhîn. Hêng mite hian Thuhretute’n hmangaihna te, remna te, ngilneihna te, ṭhatna te, thuhnuairawlhna te, leh insûmtheihna te chu Pathian thlarau thianghlima kaihhruai an nih vânga lantîr an ni tih an hmuh hmaih a ni. (Galatia 5:​22-​25) Hêng miziate hian an thuchah ken rin tlâkna chu a belh chhah tûr a ni nâa le.

7 Entîr nân, Russia ramah Jehova Thuhretute chuan Kingdom Hall an sa a. Hnathawktute zînga a tuemaw ber be tûra ding lawk pa pakhat chuan: “In sakna hmun mak a va ni êm! Zial zu leh ṭawngkam ṭha lo hmang in awm lo va, in harhfîm vek a. Jehova Thuhretute inni mial lo maw?” tiin a zâwt a. Hnathawktu chuan, “Ni lo ti ta ila i âwih ang em?” tiin a zâwt lêt a. Chu pa chuan rang takin, “Awih chiah lo vang” tiin a chhâng a ni. Russia ram khawpui dang pakhata mayor chu Thuhretute Kingdom Hall sak a hmuhna chuan a rilru a khawih hle a. Ani chuan sakhua pâwl zawng zawng hi inang khatah lo ngai ṭhîn mah se, Jehova Thuhretute tih tak zetna leh mahni hmasial lohna a hmuhna chuan a ngaih dân a thlâktîr tih a sawi a ni. Hêngte hi Bible tehna vuan lote laka Jehova mite danglamzia entîrna tam tak zînga pahnih chauh a ni.

8. He khawvêl suaksual tâwpnaa kan dam khawchhuahna chu engah nge a innghah?

8 Tuilêta boral ta “hmân lai khawvêl” tâwp dâwn hnaihah khân, Nova chu “felna thu hriltu” a ni a. (2 Petera 2:⁠5) He khawvêl tâwpna ni hnuhnûngahte hian, Jehova mite chuan Pathian felna tehnate chu hriattîrin, khawvêl thara awm tûra dam khawchhuah theihna chanchin ṭha chu an puang chhuak a ni. (2 Petera 3:​9-13) Nova leh Pathian ṭih a chhûngte chu lawnga chhanhim an nih ang bawkin, tûn laia mi tinte dam khawchhuahna chu an rinna leh Jehova lei leh vâna inawpna pâwl a lei lam pêng nêna rinawm taka an inzâwmnaah a innghat a ni.

Dam Khawchhuak Tûra Mamawh Rinna

9, 10. Setana kal hmang tâwpnaa dam khawchhuak tûr chuan engvângin nge rinna a pawimawh?

9 Setana thuneihna hnuaia awm he khawvêl tihboralna lo thleng tûra chhandam ni tûrin, miin eng nge a tih ngai? (1 Johana 5:19) Ani chuan vênhimna a mamawh tih a inhre phawt tûr a ni a. Tichuan, chutiang vênhimna chu a chhawr ṭangkai tûr a ni. Nova hun laia mite chu dân pângngai angin an nî tin nunah an buai hle a, chhiatna lo thleng tûr laka vênhim ngai niin an inhre lo. Thil dang engemaw tak chu an la tlachham cheu va​—⁠chu chu Pathian rinna a ni.

10 Kawng lehlamah chuan, Nova leh a chhûngte chuan vênhim leh chhan chhuah an ngai tih an hria a. Lei leh Vâna Lalchungnung ber, Pathian Jehova chu an ring bawk a ni. Tirhkoh Paula chuan: “Rinna lovin [Jehova] lâwmzâwng mi nih rual a ni lo; Pathian hnêna lo kal chuanin, ani chu a awm tih leh zawngtute hnêna lâwmman pêk hmang a ni tih rin tûr a ni,” tiin a ziak a. Tichuan: “Rinnain Nova chu thil lo la lang lote kawng thu-ah Pathian hrilha lo awmin, Pathian ṭih dêkin, a chhûngte chhandam nân lawng a tu a; chu chuanin khawvêl chu thiam loh a chantîr ta a, rinna avânga felna awm chu rochungtu a lo ni bawk a,” tiin a belhchhah a ni.​—⁠Hebrai 11:​6, 7.

11. Hun kal tawha Jehova’n vênhimna a pêk dân aṭangin eng nge kan zir theih?

11 He kal hmang suaksual tâwpnaa dam khawchhuak tûr chuan, tihboral a ni dâwn tih rin satliah aia tam a ngai a. Rinna tak tak kan neiin, chhanchhuahna atâna Pathian ruahmanna siam chu kan hmang ṭangkai tûr a ni. Dik takin, Pathian Fapa, Isua Krista tlanna inthawina chu kan ring ngei tûr a ni bawk. (Johana 3:​16, 36) Amaherawhchu, Nova lawng chhûnga awmte chauh Tuilêtah an dam khawchhuak tih chu kan hriat reng a ṭha. Chutiang bawkin, hmân lai Israelte tâna pêk tualtlânna khawpuite chuan tihpalh thil thua tual thattu chu a tlân luh a, puithiam lal thih thlenga a chhûnga a awm chauhvin chhanhimna a pe a ni. (Number 35:​11-32) Mosia hun laia Aigupta rama lentîr hri sâwmte zînga a hnuhnûng berah khân, Aigupta mite fatîr chu tihhlum a ni a; mahse, Israel mite fatîr erawh tihhlum a ni ve lo. Engvângin nge? Jehova chuan Mosia hnênah: “Tin, [Kalhlen kût berâm no] thisen chu [Israel mite’n] an la ang a, an eina tûr in kawngka biang pahnihah leh khawngka lu chungah an tât tûr a ni. . . . Tin, khawvâr hma loh chuan tumah mahni in ata in chhuak tûr a ni lo ve,” tiin a hrilh a. (Exodus 12:​7, 22) Israelte zînga fatîr tuin nge kawngka biang pahnihah leh kawngka lu chunga thisen an tahna in aṭanga chhuahna hmangin, Pathian pêk kaihhruaina chu hnâwl ngam tehrêng ang?

12. Eng zawhna nge kan inzawh ṭheuh ang a, engvângin nge?

12 Chuvângin kan mi mal dinhmun chiang taka ngaihtuah chhan tûr a awm a ni. Jehova ruahman thlarau lam invênhimna chhûngah hian kan awm em? Hrehawm nasa tak a lo thlen hunah chuan, chutiang vênhimna zawngtute biangah chuan hlimna leh lâwmna mittui a luang ngei ang a. Mi dangte tân erawh lungngaihna leh inchhîrna mittui a ni thung ang.

Zawi Zawia Insiamrem Chhohnain Chhanhim Ni Tûrin Min Buatsaih

13. (a) Inawpna pâwl insiamremnain eng thiltum nge a hlen? (b) Zawi zawia insiamremna ṭhenkhat hrilhfiah rawh.

13 Jehova chuan a inawpna pâwl lei lam pêng chu zawi zawiin a siamrem chho zêl a. Hêng insiamremnate hian thlarau lam vênhimna atâna ruahmanna a siam chu a cheimawiin, a tinghet a, a tichak bawk a ni. Kum 1870 chho bâwr vêl aṭanga 1932 thleng khân, upate leh rawngbâwltute chu kohhran mi leh sate’n vote thlâkin an thlang a. Kum 1932-ah chuan upa inthlanna titâwp a ni a, Rawngbâwlna kaihruaitu tûra ruat upa thlâwptu tûr rawngbâwlna ngaihtuahtu pâwla mi tûr chu an thlang ta zâwk a ni. Kum 1938 chhûngin, kohhrana rawngbâwltu zawng zawngte chu theocratic kal hmang anga ruat ni tûrin ruahmanna siam a ni a. Kum 1972 aṭangin, Jehova Thuhretute Governing Body kaihhruaina hnuaiah, rawngbâwltu tûra tlingte chu ruat an nih theih nân rawtnate chu siam a ni a, chu rawtnate pawm a nih chuan kohhrante chuan theocratic kal hmang anga hotute leh kohhranho rawngbâwltute ruatna lehkha chu an dawng a ni. Hun a liam zêl hian, Governing Body hna chu a pung tawlh tawlh a, an hna tihsamkhai nân thlâkthlengnate chu siam a ni.

14. Kum 1959-ah eng zirtîrna nge ṭan a nih?

14 Kum 1950-a Sâm 45:​16-na thu: “I pate aiah i fate an awm ang a, anni chu lei chung zawng zawngah hian mi lianah i siam ang,” tih chîk taka ngaihtuahna chuan zirtîrna inzawm zêl chu a pian chhuahtîr a. Kohhrana hmahruai mêk upate hi tûn atân leh Armageddon zawh hnu lama theocratic hnate atâna zirtîr an ni. (Thu Puan 16:​14, 16) Lalram Rawngbâwlna School chu kum 1959-a neih ṭan a ni a. Chutih lai chuan, a bîk takin tûna presiding overseer tia kan hriat kohhran rawngbâwltute tân thla khat chhûng zirtîrna chu pêk a ni. He school hian tûnah chuan upate leh kohhranho rawngbâwltu zawng zawngte chu a zirtîr tawh a ni. Hêng unaupate hian an awmna kohhrana Jehova Thuhretu zawng zawngte zirtîrnaah hma an hruai lehchhâwng a. Chutiang chuan, mi zawng zawng chu thlarau lama ṭanpui an ni a, Lalram chanchin ṭha puang chhuaktu thiam lehzual ni tûra ṭanpui an ni.​—⁠Marka 13:⁠10.

15. Eng kawng hnihin nge Kristian kohhran thianghlimna chu vênhim a nih?

15 Kristian kohhran zînga mi ni duh apiangte chuan thil phût engemawte chu an tlin a ngai a. Inâwm takin, nuihsantute chu Nova lawng chhûnga an luh phal a nih loh angin, tûn laia nuihsantute pawh Kristian kohhran chhûnga an awm phal a ni lo. (2 Petera 3:​3-7) A bîk takin, kum 1952 aṭanga inṭanin, Jehova Thuhretute chuan kohhran vênhimna chu an thlâwp lehzual a​—⁠chu chu, thil sual titu inchhîr lote hnawhchhuahna a ni. Mahse, thil sual ti inlamlêt tak takte chu ‘an kete tân kawng ngîlte siam’ tûrin hmangaih taka ṭanpui an ni thung.​—⁠Hebrai 12:​12, 13; Thufingte 28:13; Galatia 6:⁠1.

16. Jehova mite thlarau lam dinhmun chu eng nge ni?

16 Jehova mite thlarau lama hausakna chu beisei loh taka awm emaw, tihpalh thil thua awm emaw a ni lo. Zâwlnei Isaia hmangin, Jehova chuan: “Ngai teh u, ka chhiahhlawhte chuan an ei ang a, nangni erawh chu rilṭâmin in awm ang: ngai teh u, ka chhiahhlawhte chuan an in ang a, nangni erawh chu tuihâlin in awm ang: ngai teh u, ka chhiahhlawhte chu an hlim ang a, nangni erawh chu in zak ang: ngai teh u, ka chhiahhlawhte chu thinlunga an lâwm avângin hlim takin an zai ang a, nangni erawh chu thinlunga in lungngaih avângin in ṭap ang a, thlarauva in vui avângin in chiau vak vak ang,” a ti. (Isaia 65:​13, 14) Jehova chuan thlarau lama min tichaktu thlarau lam chaw hrisêl tak chu a hun takah hnianghnâr takin min pe reng a ni.​—⁠Matthaia 24:⁠45.

Dam Khawchhuak Tûrin Inbuatsaih Rawh

17. Engin nge dam khawchhuak tûra inbuatsaih tûrin min ṭanpui ang?

17 Tûn hma zawng aiin, tûnah hian “hmangaih leh thil ṭha tiha inchawk tho tûrin inngaihtuah tawn ang u; ṭhenkhat tih dân anga kan inkhâwmte bânsan lovin, infuih tawn zâwk ang u.” (Hebrai 10:​23-25) Jehova Thuhretute kohhran 98,000 chuang zînga pakhat khat belh tlatna leh thatho taka chu mia telna chuan dam khawchhuak tûra inbuatsaih tûrin min ṭanpui ang. ‘Mihring thara’ inthuam kan tumna kawngah leh Jehova siam chhandamna zir tûra mi dangte ṭanpui tûra theihtâwp chhuahna kawngah rinpuite ṭanpuina chu kan dawng ang.​—⁠Ephesi 4:​22-​24; Kolossa 3:​9, 10; 1 Timothea 4:⁠16.

18. Engvângin nge Kristian kohhran belh tlat chu i tum?

18 Setana leh a khawvêl suaksual chuan Kristian kohhran ata min hruai bo chu an châk hle a. Amaherawhchu, Kristian kohhranah chuan kan awm reng theiin, he kal hmang suaksualte tâwpnaah chuan kan dam khawchhuak thei a ni. Jehova kan hmangaihna leh min ṭanpuinate chunga kan lâwmna chuan Setana min beihnate hlawhchhamtîr tum lehzual tûrin min chêttîr rawh se. Kan dawn mêk malsâwmnate ngaihtuahna chuan kan tumna chu a tinghet lehzual ang. Tûna kan dawn mêk malsâwmnate zînga ṭhenkhat chu a dawta thuziakah sawiho a ni ang. (w06 5/15)

Eng Nge I Chhânna Chu?

• Engtin nge kan hun leh Nova hun chu a inan?

• Dam khawchhuah nân eng mizia nge pawimawh?

• Zawi zawia insiamremna engte hian nge invênhim nâna Jehova ruahmanna siam chu tinghet?

• Engtin nge dam khawchhuak tûra a mi mala kan inbuatsaih theih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 11-naa milem]

Pathian thuchah lâk thutak chu a manhla

[Phêk 12-naa milem]

Lalram Rawngbâwlna School-in eng thiltum nge a thawh chhuah?

[Phêk 13-naa milem]

Tûn hi Kristian kohhran belh tlat hun a ni