A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

‘In Duhnate Chu Pathian Hnenah Hriattirin Awm Rawh Se’

‘In Duhnate Chu Pathian Hnenah Hriattirin Awm Rawh Se’

‘In Duhnate Chu Pathian Hnenah Hriattirin Awm Rawh Se’

“Engkimah ṭawngṭai leh dîlin, lâwmthu hril tel zêlin, in duhnate chu Pathian hnênah hriattîrin awm zâwk rawh se.”​—⁠PHILIPPI 4:⁠6.

1. Tu nêna inbiak pawh theihna chanvo hlu nge kan neih a, engvângin nge chu chu thil mak tak a nih?

IAWMNA rama rorêltu biak tum ni ta la, eng ang chhân lêtna nge i hmuh ang? A hnathawktu hnên aṭangin hawihâwm taka chhân lêtna chu i dawng a ni mai thei; mahse, rorêltu ngei i biak an phal chu a rinawm lo hle. Mahse, Rorêltu ropuiber leh lei leh vâna Lal Chungnungber Pathian Jehova chu chutiang a ni ve lo. Khawi hmun aṭang leh eng hunah pawh amah chu kan be pawp thei a. Ṭawngṭaina pawm tlâk chu a hnênah engtik lai pawhin a thleng dâwn a ni. (Thufingte 15:⁠29) Chu chu a va mak tak êm! Chu mi avânga kan lâwmna chuan “ṭawngṭaina Ngaithlatu” tia inâwm taka koh hnêna ṭawngṭai ziah tûrin min chêttîr tûr a ni lâwm ni?​—⁠Sâm 65:⁠2.

2. Ṭawngṭaina chu Pathian pawm tlâk ni tûrin eng nge ṭûl?

2 Mahse, tuemaw chuan ‘Eng ang ṭawngṭaina nge Pathian pawm tlâk chu?’ tiin a zâwt mai thei a. Bible chuan ṭawngṭaina pawm tlâk ni tûra thil ngai pakhat chu: “Rinna lovin ama lâwmzâwng mi nih rual a ni lo; Pathian hnêna lo kal chuanin, ani chu a awm tih leh zawngtute hnêna lâwmman pêk hmang a ni tih rin tûr a ni,” tia sawiin a târ lang a ni. (Hebrai 11:⁠6) Ni e, thuziak hmasain a hrilhfiah tawh angin, Pathian hnaih nâna thil pawimawh ber chu rinna a ni a. Pathian chuan amah hnaihtute ṭawngṭaina pawm chu a duh a; mahse, chu chu tih tak zet leh rilru put hmang dik rualin rinna leh Pathian pawm tlâk thiltih nên a inkawp tûr a ni.

3. (a) Hmân lai mi rinawmte ṭawngṭainain a târ lan angin, kan ṭawngṭainaah eng thute nge kan telh theih? (b) Ṭawngṭai dân chi hrang hrangte chu engte nge ni?

3 Tirhkoh Paula chuan a hun laia Kristiante chu: “Engah mah mangang suh u; engkimah ṭawngṭai leh dîlin, lâwmthu hril tel zêlin, in duhnate chu Pathian hnênah hriattîrin awm zâwk rawh se,” tiin a fuih a. (Philippi 4:​6, 7) Bible-ah hian Pathian hnêna an thil ngaih pawimawh thlentute entîrna tam tak a chuang a ni. Chûng zîngah chuan Hani te, Elija te, Hezekia te, leh Daniela te an tel a. (1 Samuela 2:​1-10; 1 Lalte 18:​36, 37; 2 Lalte 19:​15-19; Daniela 9:​3-21) An entîrna chu kan zui tûr a ni. Paula thute chuan kawng chi hrang hranga kan ṭawngṭai theihzia a târ lan chu chhinchhiah bawk rawh. Lâwmthu hril chungchâng a sawi a, chu chu ṭawngṭainaa Pathianin kan tâna a thiltihte chunga kan lâwmzia kan telh hi a ni a. Chu chu faknain a zui thei a ni. Dîlna tih chuan inngaitlâwm tak leh tih tak zeta ngenna a kâwk a ni. Tin, thil emaw bîk tak atâna kan duhnate kan sawi thei, a nih loh leh kan dîl thei bawk. (Luka 11:​2, 3) Kan Pa vâna mi chuan hêng kawng a engemaw bera amah kan biak pawh chu lâwm takin a pawm a ni.

4. Jehova chuan kan mamawhte hre mah se, engvângin nge kan duhnate kan hriattîr a ngaih?

4 Ṭhenkhat chuan, ‘Jehova chuan kan mamawh zawng zawng chu a hre sa reng a ni lâwm ni?’ tiin an zâwt mai thei a. Ni e, a hria alâwm. (Matthaia 6:​8, 32) Chuti a nih chuan, engvângin nge kan duhnate nêna be pawp tûra min duh cheu le? He entîrna hi ngaihtuah teh: Dâwr neitu chuan a dâwrtu ṭhenkhat hnênah thilpêk a pe a. Mahse, a dâwrtute tân chu thilpêk dawng tûr chuan, dâwr neitu hnênah an va lam a ngai a. Chutianga va lam duh lote chuan thilpêk an hlut tak tak lo tih an târ lang a ni. Chutiang bawkin, ṭawngṭainaa kan duhnate hriattîr kan ngaihthahna chuan Jehova thilpêkte kan hlut lohzia a târ lang a ni. Isua chuan: “Dîl rawh u, tichuan in hmu ang,” a ti. (Johana 16:⁠24) He mi kawng hian, Pathian chunga kan innghahzia kan lantîr a ni.

Engtin Nge Pathian Kan Hnaih Ang?

5. Engvângin nge Isua hminga kan ṭawngṭai a ngaih?

5 Jehova chuan ṭawngṭai dân chungchângah dân khirh tam tak a zam lo. Amaherawhchu, Bible-a hrilhfiah Pathian biak pawh dân dik chu kan zir a ngai a ni. Entîr nân, Isua chuan a hnungzuitute chu: “Pa hnênah engpawh in dîl chuan, keima hmingin a pe ang che u,” tiin a zirtîr a. (Johana 16:23) Chuvângin, Isua chu Pathianin mihring zawng zawngte mal a sâwmna ber a ni tih hriain, Isua hminga kan ṭawngṭai a ngai a ni.

6. Kan ṭawngṭai hunah, engtin nge kan awm ang?

6 Ṭawngṭai hunah eng angin nge kan awm ang? Bible-ah hian kan ṭawngṭaina ngaihthlâk a nih nâna awm dân tûr bîk sawi lanna a awm lo va. (1 Lalte 8:​22; Nehemia 8:6; Marka 11:25; Luka 22:41) Pathian hnêna tih tak zetna leh rilru put hmang dik nêna ṭawngṭai hi a pawimawh a ni.​—⁠Joela 2:​12, 13.

7. (a) Eng nge “amen” tih awmzia chu? (b) Engtin nge hei hi ṭawngṭainaa inâwm taka hman a nih?

7 “Amen” tih thu mal hman chungchâng ve hi le? Hei hi ṭawngṭaina tâwpah, a bîk takin vântlâng hmaa kan ṭawngṭai huna tihâwm a ni tih Pathian Lehkha Thu chuan a târ lang a ni. (Sâm 72:19; 89:52) Hebrai thu mal ʼa·menʹ tih awmze bul ber chu “ni chiang ngei” tihna emaw, “ni rawh se” tihna emaw a ni a. McClintock and Strong’s Cyclopedia chuan ṭawngṭai tâwpa “Amen” tih awmzia chu “thu chhamte nemnghehna leh thleng famkim tûra ngenna” a ni tih a hrilhfiah a ni. Chuvângin, ṭawngṭaituin a tâwpa “Amen” a tihna chuan ṭawngṭainaa a thu chham zawh chiahte chunga a tih tak zetzia a târ lang a ni. Kristian pakhatin kohhran aiawha a ṭawngṭai tâwpa “Amen” a tih hian, a ngaithlatute pawhin lâwm taka an pawmzia lantîr nân an rilruin emaw, a ri chhuakin emaw an lo “Amen” ve thei bawk a ni.​—⁠1 Korinth 14:⁠16.

8. Engtin nge kan ṭawngṭaina ṭhenkhat chu Jakoba emaw, Abrahama emaw te ṭawngṭaina nên a inan theih a, chu chuan kan chungchâng eng nge a târ lan ang?

8 Pathianin ṭawngṭainaa kan thil telhte kan vei tak zetzia lantîrna hun min pêk châng a nei thei a. Malsâwmna dawng tûra vântirhkoh zankhuaa buantu, hmân laia Jakoba ang kan nih pawh a ngai mai thei a ni. (Genesis 32:​24-​26) A nih loh leh, dinhmun ṭhenkhat chuan Sodom khuaa awm Lota leh mi fel dang awm mai theite tâna Jehova hnêna ngên fotu, Abrahama ang kan nih pawh a ngai thei bawk. (Genesis 18:​22-33) Chutiang bawkin, Jehova dikna, a ngilneihna, leh a zahngaihna ṭanchhanin kan tâna thil hlu takte chu kan dîl thei a ni.

Eng Nge Kan Dîl Ang?

9. Kan ṭawngṭai hunah eng nge kan ngaih pawimawh ber ang?

9 Paula’n: “Engkimah . . . in duhnate chu Pathian hnênah hriattîrin awm zâwk rawh se” a tih kha hre reng rawh. (Philippi 4:⁠6) Chuvângin, mi mal ṭawngṭainaah chuan nun kawng engkim nêna inkûngkaih thilte chu a tel thei deuh vek a ni. Mahse, kan ṭawngṭainaa kan ngaih pawimawh ber tûr chu Jehova hmakhua a ni tûr a ni. He mi chungchângah hian Daniela chuan entawn tûr ṭha a siam a. Israelte’n an sualna avânga hremna an tawh khân, Daniela chuan Jehova chu zahngaihna lantîr tûra ngênin: ‘Rei rial suh ang che; aw ka Pathian, nangmah avâng ngeiin leh i hming avângin,’ a ti a. (Daniela 9:​15-19) Chutiang bawkin kan ṭawngṭaina chuan Jehova hming tihthianghlimna leh a duhzâwng thlen famkimna kan ngai pawimawh ber a ni tih a lantîr em?

10. Mi mal thil chungchânga ṭawngṭai hi thil inâwm tak a ni tih engtin nge kan hriat?

10 Mahse, mahni ngaih pawimawh zâwngte dîl tel chu thil inâwm tak a ni bawk. Entîr nân, fakna hla phuahtu angin thlarau lam thu rilte hriatthiam nân kan ṭawngṭai thei a ni. Ani chuan: “Hriat thiamna mi pe ang che, tichuan i dân chu ka vawng ṭha dâwn nia; a ni, ka thinlung zawng zawng hian ka zâwm ang,” tiin a ṭawngṭai a ni. (Sâm 119:​33, 34; Kolossa 1:​9-12) Isua chuan “thihna laka amah chhandam theitu hnênah chuan nasa taka au leh mittui tla chungin ṭawngṭainate leh dîlnate a hlân a.” (Hebrai 5:⁠7) Chutianga tihna hmangin, ani chuan hlauhawm leh fiahna tâwkte’n chakna an dîl chu thil inâwm tak a nihzia a târ lang a ni. Isua chuan a zirtîrte hnêna Lal ṭawngṭaina a pêk khân, sual ngaihdamna leh nî tin ei khawp chaw dîlna ang chi mi mal thilte pawh a telh a ni.

11. Engtin nge ṭawngṭaina chuan thlêmnaa tlu lo tûra min ṭanpui theih?

11 Chu Lal ṭawngṭainaah chuan, Isua chuan: “Sual tûra thlêmnaah min hruai lût suh la, mi sual lakah chuan min chhandam zâwk ang che,” tia dîlna pawh a telh a. (Matthaia 6:​9-13) A hnuah heti hian a fuih a ni: “Thlêmnaa in luh loh nân inring rengin ṭawngṭai rawh u,” tiin. (Matthaia 26:41) Thlêmna kan tawh hunah ṭawngṭai a pawimawh a. Hnathawhnaah emaw, school-ah emaw chuan Bible thu bulte ngaihthah duhna kan nei mai thei. Thuhretu ni lote chuan Kristiante tihâwm lo thiltiha tel tûrin min sâwm mai thei a. Felna thu bulte kalh thil engemaw ti tûra hrilh kan ni mai thei bawk. Chutiang hunah chuan, Isua min fuihna angin Pathian hnênah tlu lo tûrin a ṭanpuina kan dîl tûr a ni​—⁠thlêmna kan tawh hma leh kan tawh mêk lai hian.

12. Lungkhamna thlentu eng thilte’n nge ṭawngṭai tûra min chêttîr theih a, Jehova hnên aṭangin eng nge kan beisei theih?

12 Tûn lai Pathian chhiahhlawhte nunah hian nêksâwrna leh lungkhamna chi hrang hrang a thleng a. Mi tam tak tân natna leh rilru hahna chu lungkhamna awmtîrtu bul ber a ni. Kan chhehvêl tharum thawhna chuan min tilungngai a. Ei leh bâr harsatna chuan khawsak a tiharsa bawk a ni. Jehova chuan a hnêna hêng thilte thlentute lamah a beng a chhi tih hriat chu a va thlamuanthlâk tak êm! Sâm 102:17 chuan Jehova chungchâng sawiin: “Pachhiate ṭawngṭaina chu a ngaihsak a, an ṭawngṭaina chu a hmusit lo,” a ti.

13. (a) Eng mi mal thilte nge ṭawngṭainaa telh âwm a nih? (b) Chutiang ṭawngṭaina entîrna pakhat sawi rawh.

13 A dik a dik chuan, Jehova rawng kan bâwlna emaw, amah nêna kan inlaichînna emaw nghawng thei thil engpawh chu ṭawngṭainaa telh âwm a ni a. (1 Johana 5:​14) Inneihna emaw, hnathawh emaw, a nih loh leh i rawngbâwlna zauh chungchânga thu tlûkna siam i ngai a nih chuan, Pathian hnênah thlen hreh suh la, a kaihhruaina chu dîl rawh. Entîr nân, Philippines rama Kristian hmeichhe pakhat chuan hunbi kima rawngbâwl a duh a. Mahse, a intodelhna tûrin hnathawh a nei si lo. Heti hian a sawi a ni: “Inrinni tûk khat chu, Jehova hnênah a bîk takin pioneer thawh chungchângah ka ṭawngṭai a. Chu mi nî vêk chuan thu hrila ka kal chhuahnaah, tleirâwl pakhat hnênah lehkhabu ka sem a. Rin loh tak maiin, chu tleirâwl chuan: ‘Thawhṭanni zîngah eng dang i tih hmain kan school-ah va kal rawh,’ a ti phawng mai a. ‘Engvângin maw?’ tiin ka zâwt a. Ani chuan hna ruak hnawh khah vat ngai a awm thu min hrilh a. Ka va kal chuan, hna chu ka hmu ta nghâl mai a. Hêng zawng zawng hi vawilehkhatah a thleng thut a ni,” tiin. Khawvêl puma Thuhretu tam tak chuan chutiang bawk thiltawn chu an nei a. Chuvângin, Pathian hnênah i duhnate chu ṭawngṭaiin thlen hreh suh ang che!

Thil Sual Kan Tih Hian Engtin Nge Ni Ang?

14, 15. (a) Engvângin nge mi chu thil sual a tih pawhin ṭawngṭai lova a awm loh vang? (b) Mi mala ṭawngṭaina bâkah, mi chu a sualna tidam tûrin engin nge ṭanpui ang?

14 Tuemawin thil sual a tih chuan ṭawngṭaina chuan engtin nge a ṭanpui theih? Ṭhenkhat chuan zahthlâk an tih avângin ṭawngṭai lovin an awm a. Mahse, chu chu a finthlâk lo. Tehkhin nân: Thlawhna khalhtute chuan kawng an bo chuan air traffic controller-te nênah ṭanpuina an dîl thei tih an hria a. Mahse, thlawhna khalhtu kawng bo pakhat chuan kawng bo nih a zahpui avângin controller-te be hreh ta sela chuan, engtin nge ni ang? Chu chuan chhiatna râpthlâk tak a thlen thei dâwn a ni! Chutiang bawkin, thil tihsual a, Pathian hnêna ṭawngṭai hrehtu chuan chhiatna nasa lehzual a tâwk thei a ni. Sual zahpuinain mi chu Jehova a biak pawh lohtîr tûr a ni lo. Dik tak chuan, Pathian chuan sual khûnkhân tak tite chu a hnêna ṭawngṭai tûrin a sâwm zâwk mah a ni. Zâwlnei Isaia chuan a hun laia thil tisualtute chu Jehova ko tûrin a fuih a ni, “anin a ngaidam nasa khawp dâwn si a.” (Isaia 55:​6, 7) Mahse, miin ‘Jehova khawngaihna a dîl’ hmain a inphahhniam a, a thilsualtih bânsan a, tih tak zeta a inlamlêt phawt a ngai a ni.​—⁠Sâm 119:58; Daniela 9:⁠13.

15 Sual kaihhnawih thilah chuan, chhan dang avângin ṭawngṭai chu a pawimawh leh a. Zirtîr Jakoba chuan thlarau lam ṭanpuina mamawhtu chungchângah: ‘Kohhran upa kohtîr sela, annin Lalpa hmingin a chungah ṭawngṭai rawh se, . . . Lalpa chuan ani chu a kai tho vang,’ tih a sawi a. (Jakoba 5:​14, 15) Ni e, mi chuan a sualna chu Jehova hnênah a thlen tûr a ni a; mahse, upate chu a tâna ṭawngṭai tûrin a ngên thei bawk a ni. Chu chuan Pathian nêna an inlaichînna tidam tûrin a ṭanpui ang.

Ṭawngṭaina Chhânna

16, 17. (a) Engtin nge Jehova’n ṭawngṭaina a chhân? (b) Eng thiltawnte hian nge ṭawngṭaina leh thu hrilhna chu a inkûngkaih hnai hle tih târ lang?

16 Engtin nge ṭawngṭainate chu chhân a nih? Ṭhenkhat chu chiang tak leh rang taka chhân a ni thei a. (2 Lalte 20:​1-6) A dang chu chhân vat a ni lovin, a chhânna chu hriat chhuah a har pawh a ni thei. Rorêltu hnêna kal fo hmeithai chungchâng Isua tehkhin thuin a târ lan angin, Pathian hnêna ṭawngṭai fo pawh a ngai mai thei a ni. (Luka 18:​1-8) Amaherawhchu, Pathian duhzâwng nêna inmila kan ṭawngṭai phawt chuan, Jehova chuan: “Mi tibuai suh,” min ti ngai dâwn lo tih kan ring tlat thei a ni.​—⁠Luka 11:​5-9.

17 Jehova mite chuan an ṭawngṭainate chhân a ni tih finfiahtu thiltawn tam tak an nei a. Hei hi kan vântlâng rawngbâwlnaah hian a lang fo a ni. Entîr nân, Philippines rama Kristian unaunu pahnihte chuan an ram chhûng thingtlâng hmunah Bible thu leh hla chhuahte chu an sem a. Hmeichhe pakhat hnêna tract an pêk chuan, chu nu chuan mittui tling ṭeuhvin, heti hian a sawi a ni: “Nizân khân Bible min zirtîr tûra tuemaw rawn tîr tûrin Pathian hnênah kan ṭawngṭai a, hei hi kan ṭawngṭaina chhânna a nih kan ring,” tiin. Rei lo te hnuah chuan, chu nu chu Kingdom Hall-ah a inkhâwm ṭan a ni. Asia Chhim-Chhak lam ram hmun dang lehah chuan, Kristian unaupa pakhat chu vênghimtu ṭha tak nei in chhâwng lian tam tak awm khâwmnaa thu hrilh chu a zâm ru hle a. Mahse, Jehova hnênah a ṭawngṭai a, intihuaisenin, in lian pakhata thu hril tûrin a lût a. In pakhat kawngkâ a han kik chuan, hmeichhe pakhatin a rawn hawng a. Unaupa chuan a va tlawh chhan a han sawi chuan, chu nu chu a ṭap ta mai a. Chu nu chuan Jehova Thuhretute a zawn thu leh zawng hmu tûra a ṭawngṭai thu a hrilh a ni. Unaupa chuan Jehova Thuhretute tualchhûng kohhran nêna inpawh tûrin lâwm takin a ṭanpui ta a ni.

18. (a) Kan ṭawngṭaina chhân a nih hunah engtin nge kan chhân lêt ang? (b) Ṭawngṭai nâna hun remchâng apiang kan hman ṭangkai chuan eng nge kan chian theih?

18 Ṭawngṭai hi kan hman ṭangkai tûra pêk thil ropui a ni tak zet a. Jehova chu kan ṭawngṭaina ngaithla tûr leh chhâng tûrin a inpeih reng a ni. (Isaia 30:​18, 19) Mahse, Jehova’n kan ṭawngṭaina a chhân dân kan chîk chu a ngai a. Chu chu kan beisei ang a ni reng lo mai thei a. Chuti chung chuan, a kaihhruaina kan hriat thiam hunah, a hnênah lâwmthu sawi leh amah chawimawi chu kan theihnghilh ngai tûr a ni lo. (1 Thessalonika 5:18) Chu bâkah, tirhkoh Paula fuihna thu: “Engkimah ṭawngṭai leh dîlin, lâwmthu hril tel zêlin, in duhnate chu Pathian hnênah hriattîrin awm zâwk rawh se,” tih hi hre reng rawh. Ni e, Pathian biak nân hun remchâng apiang chu hmang ṭangkai rawh. Chutiang chuan, an ṭawngṭaina chhânsaka awmte chungchânga Paula thusawi: “Pathian thlamuanna, rilru rêng rênga hriat sên loh khân, in thinlung leh in ngaihtuahnate chu . . . a vênsak ang che u,” tih thu dikzia chu i tawng zêl dâwn a ni.​—⁠Philippi 4:​6, 7. (w06 9/1)

I Chhâng Thei Em?

• Eng ang kawng chi hrang hrangin nge kan ṭawngṭai theih?

• Engtin nge kan ṭawngṭai ang?

• Eng thilte nge ṭawngṭainaah kan telh theih?

• Miin thil sual a tih hian, ṭawngṭaina chuan eng chanvo nge a neih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 29-naa milemte]

Tih tak zeta ṭawngṭaina chuan thlêmnaa tlu lo tûrin min ṭanpui

[Phêk 31-naa milemte]

Ṭawngṭaina hmangin Pathian hnênah kan lâwmna te, kan thil ngaih pawimawh te, leh kan duhnate kan hriattîr