A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

“Joba Chhelzia Chu In Hria”

“Joba Chhelzia Chu In Hria”

“Joba Chhelzia Chu In Hria”

“Joba chhelzia chu in hria a, Lalpan a tâwpa a tihzia pawh kha in hmu bawk a, Lalpa chu khawngaihnain a khahzia leh zah a ngaih theihzia pawh kha.”​—⁠JAKOBA 5:⁠11.

1, 2. Eng fiahna nge Poland rama nupa tuak khatin an tawn?

HARALD ABT-A chu Jehova Thuhretu a nihna kum khat pawh a la tling lo va, chutih lai chuan Hitlera sipai chuan Poland ram hmâr lam Danzig (tûna Gdańsk) chu an la tawh a. Dinhmun chu a khirh a, Kristian dikte tân a harsa zual bîk a ni. Gestapo sipaite chuan Harald-a chu rinna phatsanna lehkhaa a hming ziak tûrin an tilui a, mahse a ziak duh lo va. Chawlhkâr rei lo te chhûng lung ina a tân hnuah, Harald-a chu Sachsenhausen concentration camp-a thawn chhuah a ni a, chutah chuan vau leh vuak a tuar fo a ni. Sipai officer lian pakhat chuan mitthi ruang halna ina meikhu chhuahna chu kâwkin, “I rinna i phatsan loh chuan ni 14 chhûngin khi ta ṭang khian i Jehova hnênah i chho vang,” tiin a vau a ni.

2 Harald-a man a nih lai chuan a nupui Elsa-i chuan an fanu thla sâwm mi chu a pawm mêk a. Mahse, Gestapo sipaite chuan Elsa-i chu an hmaih duh chuang lo. A hnu lawkah, a fa sên pawm lai nêna ṭhen luiin, Auschwitz hmuna boralna camp (extermination camp) an tihah chuan an thawn a ni. Mahse, Harald-a ang bawkin kum tam tak chhûng a dam a. Vênnainsâng April 15, 1980 (English) chhuakah chuan chhel taka an tawrh dân i chhiar thei ang. Harald-a chuan: “A vaia belhkhâwmin, ka nuna kum 14 chhûng chu ka rinna avângin concentration camp-ah leh lung inah ka hmang a. ‘Hêng zawng zawng tuar thei tûrin i nupui hian a ṭanpui che em?’ tiin miin min zâwt a. Min ṭanpui nameuh mai! Atîr aṭang rêngin a rinna a phatsan dâwn lo tih ka hria a, he hriatna hi min tichaktute zînga mi a ni. Ani chuan phatsanna avânga ka zalen ai chuan ka thih a duh zâwk ang tih ka hria a. . . . Elsa-i chuan German concentration camp-a a awm laiin harsatna tam tak a tuar chhuak a ni,” tiin a ziak a ni.

3, 4. (a) Tu entîrnain nge Kristiante chu chhel tûra fuih thei? (b) Engvângin nge Bible chuan Joba thiltawn bih chiang tûra min fuih?

3 Thuhretu tam takin an sawi theih angin, hrehawm tawrh hi thil awlai tak zawng a ni hauh lo. He mi avâng hian, Bible chuan Kristian zawng zawngte hnênah: “Lalpa hminga thusawitu zâwlneite chu, tuar dân leh chhel dân kawngah chuan entawn atân hmang rawh u,” tih a hrilh a. (Jakoba 5:10) Mihring chanchin tluanchhuakah hian, Pathian chhiahhlawh tam takte chu chhan awm lova tihduhdah an ni a. “Chhûmpui nasa tak ang thlîrtute,” a nih loh leh thuhretute siam entîrnate chuan kan Kristian intlânsiaknaa chhel taka tlân zêl tûrin min tichak thei a ni.​—⁠Hebrai 11:​32-38; 12:⁠1.

4 Bible thuziakah chuan Joba chu chhelna kawnga entawn tûr langsâr tak a ni a. Jakoba chuan: “Ngai teh u, tuartute chu engthâwl kan ti a; Joba chhelzia chu in hria a, Lalpan a tâwpa a tihzia pawh kha in hmu bawk a. Lalpa chu khawngaihnain a khahzia leh zah a ngaih theihzia pawh kha,” tiin a ziak a ni. (Jakoba 5:11) Joba thiltawn chuan Jehova malsâwmna dawng mi rinawmte nghâktu lâwmman hriatthiamna min pe a. Chu aia pawimawh zâwk chu, harsatna tawh huna kan ṭangkaipui tûr thutak a lai lang hi a ni. Joba lehkhabu chuan hêng zawhnate hi chhâng tûrin min ṭanpui a ni: Fiaha kan awm hunin, engvângin nge chuta thu buai pawimawh tak inhnamhnawih chu hriatthiam kan tum ang? Eng miziate leh rilru put hmangte hian nge chhel tûra min ṭanpui? Hrehawm tuar kan Kristianpuite chu engtin nge kan tihchak theih?, tihte hi.

A Kaihhnawih Thil Zawng Zawng Hre Thiamin

5. Fiahna leh thlêmna tawh huna rilrua kan vawn reng tûr thu buai pawimawh ber chu eng nge ni?

5 Harsatna tawh laia thlarau lama inbûk tâwk tûr chuan, thil inkaihhnawih zawng zawng kan hriatthiam a ngai a. A nih loh chuan, mi mal buainate hian kan thlarau lam khawhmuhna a hliahkhuh thei a ni. He Pathian laka rinawmna hi thil pawimawh ber mai a ni a. Kan pa vâna mi chuan mi mal taka kan ngaihsak tûr ngenna a siam a ni: “Ka fapa, fing la, ka thinlung tilâwm rawh; mi sawi chhetute ka chhân theih nân,” tiin. (Thufingte 27:11) Hei hi chanvo hlu a va ni êm! Chak lohna leh ṭhat famkim lohna kan nei reng chung pawhin, min Siamtu chu kan tilâwm thei a. Jehova kan hmangaihna avânga fiahna leh thlêmnate kan hneh theih hian a thinlung chu kan tilâwm a ni. Kristian hmangaihna dik chuan thil engkim a tuar chhuak a, engtikah mah a reh lo.​—⁠1 Korinth 13:​7, 8.

6. Engtin nge Setana chuan Jehova a sawi chhiat a, chu a sawichhiatna chu eng anga nasa nge a nih?

6 Joba lehkhabu chuan Setana chu Jehova sawichhetu a nihzia chiang takin a târ lang a. Hmuh theih loh hmêlmapa thil sual tih duhna rilru put hmang leh Pathian nêna kan inlaichînna tihchhiat a duhzia pawh a târ lang bawk. Joba chungchânga târ lan a nih angin, Setana chuan a nihna takah chuan Jehova chhiahhlawh zawng zawngte’n mahni hmasialna avângin Pathian rawng an bâwl niin a puh a, Pathian an hmangaihna chu a dai thei tih finfiah a tum a ni. Ani chuan Pathian chu kum sângbi têl chhûng a lo sawichhe tawh a. Setana vân ata paih chhuah a nih khân, vân aṭanga aw chuan ani chu “kan unaute hêktu” niin a sawi a; tin, chutiang hêkna chu “Pathian hmaa achhûn azâna” a thlen reng thu a sawi bawk. (Thu Puan 12:10) Rinawm taka chhelna hmangin, a sawichhiatna dik lohzia kan târ lang thei a ni.

7. Fiahna kan tawrh theih nân engtin nge tisa lam chak lohna chu kan do theih?

7 Diabola chuan hrehawmna kan tawh eng pawh chu Jehova hnên ata min lâk hran nân a hmang ṭangkai dâwn tih kan hre reng tûr a ni. Engtik hunah nge Isua chu a thlêm? Ni tam tak chhûng chaw ngheia a awm hnu, a rilṭâm êm êm laiin a thlêm a ni. (Luka 4:​1-3) Mahse, Isua thlarau lam chakna chuan Diabola thlêmnate chu nghet takin a dotîr thei a. Tisa lam chak lohna​—⁠natna emaw, tarna emaw avânga lo awmte⁠​—⁠​chu thlarau lam chaknaa do a va pawimawh tak êm! “Kan pâwn lam mihring hi lo awngrawp telh telh mah sela” kan tlâwm mai lo; “kan chhûng lam mihring chu ni tin siam thar” zêl a nih avângin.​—⁠2 Korinth 4:⁠16.

8. (a) Engtin nge rilru put hmang dik lo chuan nghawng ṭha lo a neih? (b) Eng rilru put hmang nge Isua’n a neih?

8 Chu bâkah, lungngaihna chuan mi thlarau lam a tichhe thei a. ‘Engah nge Jehova’n he thil hi thlen a phal?’ tiin tuemawin a ngaihtuah mai thei. Mi dang chuan ṭha lo taka cheibâwl a nih hian: ‘Engtin nge kohhrana ka unau hian hetianga min cheibâwl?’ tiin a inzâwt thei bawk. Chutiang ngaihtuahna chuan thu buai pawimawh ber min hmuhhmaihtîrin, mi mal dinhmun ngawr ngawr min entîr thei a ni. Joba chunga natnain tisa lama chhiatna a thlen leh a ṭhian suak pathumte avânga a lungnih lohnain rilru lama chhiatna a thlen chu a intluk vêl a ni. (Joba 16:20; 19:⁠2) Chutiang bawkin, tirhkoh Paula chuan rei tak chhûng thinurnain ‘Diabola hmun a kian,’ a nih loh leh hun remchâng a pe thei tih a târ lang. (Ephesi 4:​26, 27) Mi chunga lungnih lohna leh thinurna sawi chhuah ai chuan, a nih loh leh thil dik lo ṭhenkhat ngaihtuah tlat ai chuan, Kristiante tân ‘fel taka ngaihtuah ṭhîntu [Pathian Jehova] hnêna inpêkna’ kawnga Isua entawn chu a ṭha zâwk fê a ni. (1 Petera 2:​21-23) ‘Krista rilru’ neih chu Setana beihna do lêtna pawimawh tak a ni.​—⁠1 Petera 4:⁠1.

9. Phurrit kan phurh tûrte emaw, thlêmna kan tawhte emaw chungchângah Pathianin eng thu nge min tiam?

9 A pawimawh berah chuan, buaina kan tawhte chu Pathian kan chunga a lâwm loh vângah kan ngai nghet tûr a ni lo. Chutianga ngaihna chuan Joba chungah amah thlamuan tûra a ngaihte’n ṭawngkam na tak hmanga an beih lai khân lungngaihna namên lo a thlen a ni. (Joba 19:​21, 22) Bible chuan heti hian min tiam a ni: “Pathian chu sual thlêm rual a ni lo, amah pawhin tumah a thlêm ngai lo,” tiin. (Jakoba 1:13) Inkalh takin, Jehova chuan kan chunga tla phurrit engpawh min phurhpui tûr leh thlêmna kan tawh engpawh laka tlân chhuahna kawng min siamsak tûrin min tiam zâwk a ni. (Sâm 55:22; 1 Korinth 10:13) Mangan laia Jehova hnaihna hmangin, thilte chu a nihna tûr ang taka thlîr theiin, Diabola chu kan do hneh thei a ni.​—⁠Jakoba 4:​7, 8.

Chhelna Ṭanpuitu

10, 11. (a) Engin nge Joba chu chhel tûra ṭanpui? (b) Engtin nge chhia leh ṭha hriatna ṭha tak chuan Joba chu a ṭanpui?

10 Joba dinhmun chu “thlamuantu” ho ṭawngkama beihna leh chhiatna a tawh chhan dik tak a hriatthiam lohna avângin hrehawm hle mah sela, Joba chuan Pathian laka a dikna leh a rinawm nghehna chu a vawng tlat a ni. He mi aṭang hian eng nge kan zir theih? A hlawhtlin chhan bul ber chu Jehova chunga a rinawm vâng a ni tih chu rinhlelh rual a ni lo. ‘Ani chu Pathian ṭih mi leh thil ṭha lo laka insûm thei mi a ni.’ (Joba 1:⁠1) Chu chu a nun dân a ni a. Joba chuan thil dik lo a thlen thut chhan a hriat loh hunah pawh Jehova chu a hnuchhawn duh lo va. Pathian rawng chu hun ṭha leh ṭha lovah pawh a bâwl tûr a ni tih hi a ring thlap a ni.​—⁠Joba 1:21; 2:⁠10.

11 Chhia leh ṭha hriatna ṭha neihna pawhin Joba chu a thlamuan a. Thi mai tûr anga a lan hunah pawh hian mi dangte theihtâwp chhuaha a ṭanpuina te, Jehova tehna felte a zawmna te, leh biakna dik lo engpawh a pumpelh tih a inhriatna te aṭangin thlamuanna a nei a ni.​—⁠Joba 31:​4-11, 26-28.

12. Engtin nge Joba chuan Elihua hnên aṭanga a dawn ṭanpuina chu a chhân lêt?

12 Joba chuan thil engemawah hian a thlîr dân thlâk tûra ṭanpui chu a mamawh ngei mai a. Chu ṭanpuina chu inngaitlâwm takin a pawm a, chu chu hlawhtling taka chhel nâna thil pawimawh dang pakhat a ni. Joba chuan Elihua zilhna thu chu ṭha takin a ngaihthlâksak a; tin, Jehova sawizawina chu ṭha takin a chhâng lêt bawk. Ani chuan: “Ka hriat loh thilte ka sawi,” a ti a. Tin, “Ka inten a, vut leh vaivuta ṭhuin ka sim ta e,” a ti a ni. (Joba 42:​3, 6) Joba chuan a natna chu la tuar reng mah sela, a ngaihtuahna a siam ṭhatnain Pathian a hnaih zualtîr avângin a lâwm hle. “Engkim i ti thei tih ka hria e,” tiin Jehova hnênah a sawi a ni. (Joba 42:⁠2) Jehova’n a ropuina a sawina zârah Joba chuan Siamtu nêna han inkhaikhina a dinhmun chu fiah lehzualin a hre thiam ta a ni.

13. Engtin nge zahngaihna lantîrna chu Joba tân thil ṭangkai tak a nih?

13 A tâwpah chuan Joba chu zahngaihna lantîrna kawnga mi langsâr tak a ni. Thlamuantu suakte chuan tihrehawm hle mah sela, Jehova’n an tâna ṭawngṭaisak tûra a tih chuan, a ṭawngṭaisak mai a ni. Chu mi hnuah chuan, Jehova chuan Joba hrisêlna chu a pe kîr leh a. (Joba 42:​8, 10) Chiang takin, thinurna pairûk chuan chhel tûrin min ṭanpui lo vang a, hmangaihna leh zahngaihna erawh chuan min ṭanpui ang. Thinurna paih bona chuan thlarau lamah min tihahdam a, chu chu Jehova malsâwmna dawnna kawng a ni.​—⁠Marka 11:⁠25.

Chhel Tûra Min Ṭanpuitu Zilhna Petu Fingte

14, 15. (a) Eng miziate hian nge zilhna petu chu mi dangte a tihdamtîr theih? (b) Joba ṭanpuina kawnga Elihua hlawhtlin chhan sawifiah rawh.

14 Joba chanchin aṭanga zir tûr kan neih belh chu zilhna petu fingte hlutna hi a ni a. Chutiang mi chu “mangan nî atâna unauva piang a ni.” (Thufingte 17:17) Amaherawhchu, Joba thiltawnin a târ lan angin, zilhna petu ṭhenkhat chuan min tihdam ahnêkin min tina thei zâwk a. Zilhna petu ṭha chuan Elihua tih angin khawngaihna, zahna, leh ngilneihna a lantîr a ngai a ni. Upate leh Kristian puitling dangte chuan harsatna tâwk unaute ngaihtuahna chu an siam ṭhatsak a ngai mai thei a, chutianga an tihnaah zilhna petute chuan Joba lehkhabu aṭangin thil tam tak an zir thei a ni.​—⁠Galatia 6:1; Hebrai 12:​12, 13.

15 Elihua’n thil a tihfel dân aṭangin zir tûr ṭha tam tak a awm a. Joba ṭhian pathumte thusawi dik lo a chhân lêt hmain hun rei tak chhûng a ngaithla phawt a ni. (Joba 32:11; Thufingte 18:13) Elihua chuan Joba hming lamin ṭhian angin a hnênah thu a sawi a. (Joba 33:⁠1) Thlamuantu suakte ang lo takin, Elihua chu Joba aia chungnung zâwkah a indah lo. “Hluma siam ve bawk ka ni,” a ti a. Joba hrehawm tawrhna chu na taka thusawi hmangin a belhchhah duh lo a ni. (Joba 33:​6, 7; Thufingte 12:18) A hmaa Joba nungchang sawisêl aiin, Elihua chuan a felna avângin thiam chantîr a duh zâwk a ni. (Joba 33:32) A pawimawh berah chuan, Elihua chuan Pathian thlîr dân a nei a, Jehova chuan thil dik lo a ti ngai dâwn lo tih ngaihtuah tûrin Joba chu a ṭanpui a. (Joba 34:​10-12) Joba chu a felna tihlan tum aia Jehova nghâk tûrin a fuih a ni. (Joba 35:2; 37:​14, 23) Kristian upate leh mi dangte chuan chûng thilte chu an hlâwkpui thei ngei ang.

16. Engtin nge Joba thlamuantu suak pathumte chu Setana hmanrua an lo nih?

16 Elihua zilhna thu fing takte chu Elifaza te, Bildada te, leh Zofara te ṭawngkam na tak nên chuan a inkalh hle. An hnênah Jehova chuan: “Ka chungchâng thu dik takin in sawi si lo,” a ti. (Joba 42:⁠7) Thiltum ṭha neia inchhâl pawh ni sela, ṭhian rinawm angin thil an ti lo va, Setana hmanrua angin thil an ti zâwk a ni. An pathum chuan Joba chu a chhiat tawhna chunga mawhphurtu angin atîr aṭangin an ngai tlat a. (Joba 4:​7, 8; 8:6; 20:​22, 29) Elifaza sawi dân chuan, Pathianin a chhiahhlawhte a ring lo rêng rêng a, kan fel leh fel loh chu Atân eng tihna mah a ni lo. (Joba 15:15; 22:​2, 3) Elifaza chuan Joba chu a tih loh thil sual ti-ah a puh hial bawk. (Joba 22:​5, 9) Kawng leh lamah chuan, Elihua chuan Joba chu thlarau lama ṭanpui a tum tlat a, chu chu hmangaihna nei zilhna petu thiltum a ni reng ṭhîn.

17. Fiahna kan tawh lai hian eng nge rilrua kan vawn ang?

17 Joba lehkhabu aṭanga kan dawn theih zir tûr dang pakhat chu chhelna chungchângah a ni. Min hmangaihtu Pathian chuan kan dinhmun chu a hmu a, kawng tinrêngah min ṭanpui duhin min ṭanpui thei bawk a ni. Atîrin Elsa Abt-i thiltawn kan lo hmu tawh a. A thutâwp siam hi ngaihtuah teh: “Man ka nih hmain, unaunu pakhatin fiahna nasa tak hnuaiah chuan Jehova thlarau chuan rilru thlamuanna min pe tih a ziakna lehkha thawn chu ka chhiar a. A sawi uar lulai deuh em aw, ka ti a. Mahse, keimaha fiahna ka han tawh meuh chuan, a thusawi dikzia chu ka hre thiam ta. A sawi ang chiah chu a ni. I la tawn ngai loh chuan ngaihruat dân pawh i thiam kher lo vang. Mahse, ka chungah chutiang chiah chuan a thleng a ni. Jehova chuan min ṭanpui ngei a ni.” Elsa-i sawi chu kum sâng têl liam ta Joba hun laia Jehova thiltih theih emaw, a lo tih emaw a ni lo. Kan hun lai chanchin a sawi zâwk a ni. Ni e, “Jehova chuan min ṭanpui ngei a ni.”

Mi Chhel Chu A Eng A Thâwl

18. Joba chuan a chhelna aṭangin hlâwkna eng nge a dawn?

18 Kan zîngah hian Joba ang tluka hrehawm tuar kan awm mang meuh lo vang. Mahse, he kal hmang hian eng ang fiahna pawh kan chungah thlen se, Joba anga rinawmna vawn chhan tûr ṭha tak kan nei a ni. A nihna takah chuan, chhelna chuan Joba nun chu a tihausa a. Chu chuan ani chu a tifamkim a ni. (Jakoba 1:​2-4) Tin, Pathian nêna an inlaichînna a tinghet sauh bawk. Joba chuan: “Benga hriatna mai zawngin ka hre tawh chia, mahse, tûnah zawng ka hmu ta che,” a ti. (Joba 42:⁠5) Joba rinawmna a tihchhiat theih loh avângin Setana chu dawthei a nihzia finfiah a ni. Kum za têl a liam hnuah pawh, Jehova chuan a chhiahhlawh Joba chu felna kawnga entawn tûr angin a la sawi cheu va. (Ezekiela 14:14) A rinawmna leh a chhelna chanchin chuan tûn hun thlengin Pathian mite chu a chêttîr a ni.

19. Chhelna hi a manhla tih chu engtin nge i ngaih?

19 Kum zabi khatnaa Kristiante hnêna Jakoba’n lehkha a thawn khân, ani chuan chhelnain lungawina a thlen dân a sawi a. Tichuan, Jehova’n a chhiahhlawh mi rinawmte nasa takin lâwmman a pe tih hriattîr nân Joba entîrna chu a hmang a ni. (Jakoba 5:11) Joba 42:​12-ah heti hian kan chhiar a ni: “LALPA chuan Joba hun hnuhnûng chu a tîr aia nasa takin mal a sâwm a,” tiin. Pathian chuan Joba hnênah a thil hloh zawng zawng a lêt hniha a pêk bâkah, dam reina leh nun hlim tak a pe bawk a ni. (Joba 42:​16, 17) Chutiang bawkin, he khawvêla natna, hrehawm tawrhna, a nih loh leh lungngaihna kan tawh engpawh hi nuaibo vek a ni ang a, Pathian khawvêl tharah chuan hriat pawh kan hre tawh lo vang. (Isaia 65:17; Thu Puan 21:⁠4) Joba chhelzia chu kan hre tawh a, Pathian ṭanpuina zâra Joba chhelna entawn chu kan tum tlat a ni. Bible chuan: “Thlêmna tuar hrâm hrâm chu a eng a thâwl e; fiaha a awm hnuin nunna lallukhum, Lalpan amah hmangaihtute hnêna a tiam chu a hmu dâwn si a,” tih min tiam a ni.​—⁠Jakoba 1:⁠12. (w06 8/15)

Engtin Nge I Chhân Ang?

• Engtin nge Jehova thinlung kan tihlâwm theih?

• Engvângin nge buaina kan tawhte hi kan chunga Pathian lâwm loh vâng nia kan ngaih loh vang?

• Eng thilte’n nge Joba chu chheltîr?

• Engtin nge rinpuite tihchakna kawngah Elihua kan entawn theih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 16-naa milem]

Zilhna petu ṭha chuan khawngaihna, zahna, leh ngilneihna a lantîr

[Phêk 17-naa milemte]

Elsa-i leh Harald Abt-a