A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Isaia Bu Aṭanga Thu Pawimawh Hrilhfiahna—II

Isaia Bu Aṭanga Thu Pawimawh Hrilhfiahna—II

Jehova Thu Chu A Nung

Isaia Bu Aṭanga Thu Pawimawh Hrilhfiahna​—⁠II

ISAIA chuan rinawm takin a zâwlnei hna chu a thawk zêl a. Israel hnam sâwm lalramte chunga thleng tûr chungpikna a puante chu a thleng dik tawh a. Tûnah chuan Jerusalem hmabâk tûr chungchângah sawi belh tûr a nei a ni.

Jerusalem khawpui chu tihchhiat a ni ang a, a chhûnga awmte chu sala hruai an ni ang. Mahse, a chhe hlen lo vang. Hun engemaw zât a liam hnuah chuan, biakna dik chu tundin leh a ni ang. Hei hi Isaia 36:​1–66:24 chhûnga thu awmte a ni deuh ber a ni. * Hêng bung chhûnga awm hrilh lâwkna thute hian kan hun chhûnga thlen famkimna a neih vâng emaw, nakin lawka a thlen famkim dâwn vâng emawin chûng thute ngaihtuah chu kan hlâwkpui thei a ni. He Isaia lehkhabu tâwpna lamah hian Messia chungchâng hrilh lâwkna phûrawm tak takte pawh a tel bawk.

“NGAI TEH, . . . NITE CHU A LA THLENG DAWN”

(Isaia 36:​1–39:⁠8)

Lal Hezekia lal kum 14-na (B.C.E. 732) chuan, Assuria chuan Judai ram a rûn a. Jehova chuan Jerusalem hunhim chu a tiam a ni. Chu râl hlauhawmna chu Jehova vântirhkoh pakhatin Assuria sipai 1,85,000 a tihhlum khân a tâwp a ni.

Hezekia chu a dam lo va. Jehova chuan a ṭawngṭaina chu ngaithlain a tidam a, a nun chu kum 15-in a pawhseisak a ni. Babulon lalin lawmpuina thu sawi tûra mi a tirh chuan, Hezekia chuan âtthlâk takin a ro zawng zawng chu a lo hmuhtîr a. Isaia chuan Hezekia hnênah Jehova thuchah chu heti hian a sawi a ni: “Ngai teh, i in chhûnga awm zawng zawng leh vawiin thlenga i puten an khâwl khâwmte chu Babulon khuaa kalpuiin a awm vek ang,” tiin. (Isaia 39:​5, 6) A hnu kum 100 chuang hretah chu hrilh lâwkna chu a lo thleng dik ta a ni.

Bible Chungchânga Zawhnate Chhânna:

38:8​—⁠Ni hlim a kîrna “rahka” tih chu eng nge ni? Dâr chin tehna nî sanate chu Aigupta leh Babulon hovin B.C.E. kum zabi pariat vêla an hman tawh avângin, rahka chuan Hezekia pa, Ahaza neih nî sanaa hun bi tehnate chu a kâwk thei ang. A nih loh pawhin lal in chhûngah hian rahka tak tak a awm pawh a ni thei a. Chu rahka bula ban mûm ding hlim chu rahka chungah a lang ang a, chu chu hun tehna atân an hmang pawh a ni thei bawk.

Kan Zir Tûrte:

36:​2, 3, 22. Sebnaa chu hotu a nihna ata paih thlâk mah ni se, ani chu amah thlâktu tâna lehkha ziaktu anga lal rawngbâwl zawm zêl chu phalsak a ni. (Isaia 22:​15, 19) Chhan engemaw avânga Jehova inawpna pâwla kan mawhphurhna chelh ata paihthlâk kan nih chuan, a phal chenah Pathian rawng chu kan bâwl zawm zêl tûr a ni lâwm ni?

37:​1, 14, 15; 38:​1, 2Lungngaih mangan hunah, ṭawngṭaia Jehova lam pan leh amah rin tlat chu a finthlâk a ni.

37:​15-20; 38:​2, 3Assuria hovin Jerusalem rûn an tum laia Hezekia lungngaihna ber chu Jerusalem tlâwmnain Jehova hming a tihchhiat dân tûr hi a ni a. Hezekia chu a natna a thihpui dâwn tih a inhriat khân, ama tân chauh a lungngai lo. A rilru tihahtu ber chu thlah nei lova a thihnain Davida lal thlah a nghawng dân tûr hi a ni. Assuria beihnaah tuinnge hma hruai ang tih pawh a lungkham bawk. Hezekia angin, Jehova hming tihthianghlimna leh a thiltum thlen famkimna chu kan chhandamna aiin kan ngai pawimawh zâwk a ni.

38:​9-20. He hla Hezekia phuah hian nunah hian Jehova fak theihna aia pawimawh zâwk rêng a awm lo tih min zirtîr a ni.

“ANI CHU . . . SIAMIN A AWM LEH ANG”

(Isaia 40:​1–59:⁠21)

Jerusalem tihchhiatna leh Babulon sala hruaina chungchâng a sawi hnu lawkah, Isaia chuan tundin lehna thu a sawi lâwk a. (Isaia 40:​1, 2) “Ani [Jerusalem] chu . . . siamin a awm leh ang,” tiin Isaia 44:28 chuan a sawi. Babulon pathian lemte chu ‘phur rit’ ang leka kal bopui a ni ang. (Isaia 46:⁠1) Babulon chu tihchhiat a ni ang. Hêng zawng zawng hi a hnu kum zabi hnihah a lo thleng dik a ni.

Jehova chuan a chhiahhlawhte chu “Jentailte tiêngtu-ah” a siam a. (Isaia 49:⁠6) Babulon “vân,” a nih loh leh rorêltu pâwl chu “meikhu angin a la zâm ral ang a,” a khua leh tuite chu “an la thi ang”; mahse, ‘Zion fanu, sala awm chuan a nghâwng phuarnate chu a phelh ang.’ (Isaia 51:6; 52:⁠2) Jehova chuan a hnên rawn pana a thu ngaithlatute hnênah: “In hnênah kumkhaw thu ka thlung ang, Davida hnêna khawngaihna tiam tlatte chu,” a ti. (Isaia 55:⁠3) Pathian thil phût felte mila nunna chuan ‘Jehova chunga lâwmna’ min neihtîr a. (Isaia 58:14) Mite khawlohnate erawh chuan, ‘anmahni leh an Pathian chu a ṭhen’ thung a ni.​—⁠Isaia 59:⁠2.

Bible Chungchânga Zawhnate Chhânna:

40:​27, 28—⁠Engvângin nge Israel chuan: “Ka kawng hi LALPA laka thup a ni a, ro mi rêlna hi ka Pathian laka lâk bo a ni ta,” a tih? Babulona awm Juda ṭhenkhat chuan rorêl dik lohna an tawhte hi Jehova hmaa thup emaw, ani’n a hmuh hmaih emaw niin an ngai a ni thei ang. Anni chu Babulon hi leilung Siamtu chau ngai lo leh hah ngai lova khawih phâk lovah a awm lo tih hriatnawntîr an ni.

43:​18-21—⁠Engvângin nge sal tâng kîr lehte chu ‘tûn hma thilte hre reng lo tûra’ hrilh an nih? Hei hi tûn hmaa Jehova chhan chhuahna thiltihte an theihnghilh tûr a ni tihna a ni lo. Jehova chuan anmahni ngeiin an tawn tûr “thil thar,” Jerusalem haw kawnga himna, thlalêr kawng hnai ber emaw hmanga an haw avânga amah an fak chu a duh zâwk a ni. “Hrehawm nasa tak” ata chhuak “mipui tam tak” pawhin, Jehova chawimawi chhan tûr chhan thar leh mi mal thiltawnte chu an nei bawk ang.​—⁠Thu Puan 7:​9, 14.

49:​6—⁠Messia lei lam rawngbâwlna chu Israela fate chungah chauh mah ni se, engtin nge “Jentailte tiêngtu” a nih? Chutiang a nih chhan chu Isua thih hnua thilthleng vâng a ni. Bible chuan Isaia 49:​6-na thu chu a zirtîrte chungchâng sawi nân a hmang a. (Tirhkohte 13:​46, 47) Tûn lai hian, betu mipui tam takte ṭanpuina dawng hriak thih Kristiante chu “Jentailte tiêngtu-ah” an ṭang a, “kâwlkil thlenga” mite chu hriatna an pe a ni.​—⁠Matthaia 24:14; 28:​19, 20.

53:​10—⁠Eng kawngin nge Jehova chuan a Fapa vuak thitlin chu a duh? Khawngaihna leh lainatna Pathian, Jehova tân chuan a Fapa duh takin hrehawm a tuar lai hmuh chu a hrehawm ngei ang. Chutichung chuan, Ani chuan inhuam taka Isua thuâwihna, a hrehawm tawrhna, leh a thihnain a rahchhuah tûr chu a duh hle a ni.​—⁠Thufingte 27:11; Isaia 63:⁠9.

53:​11—⁠Messia’n ‘mi tam takte thiam a chantîrna tûr’ hriatna chu eng nge ni? Hei hi Isua leia a lo kal a, mihring a lo nih a, fel lo taka rorêlna avânga thih thlenga hrehawm a tawrhna aṭanga Isua neih hriatna hi a ni. (Hebrai 4:15) Chutiang chuan, ani chuan hriak thih Kristiante leh mipui tam takte’n Pathian hmâa mi fela ruat an nih theih nâna an mamawh tlanna inthawina chu a hlân a ni.​—⁠Rom 5:19; Jakoba 2:​23, 25.

56:​6—⁠Tute nge “ram dang mite” chu ni a, eng kawngin nge anni chuan ‘Jehova thuthlun an pawm tlat’? “Ram dang mite” chu Isua ‘berâm dangte’ an ni. (Johana 10:16) Anni chuan chu thuthlunga thupêkte zâwmin, chu mi hmanga ruahmanna siamte zâwm tak zetin, hriak thih Kristiante ei ang thlarau lam chawte chu ei vein, leh Lalram thu hrilhna leh zirtîr siam rawngbâwlnaa anmahni ṭanpuiin, thu thlung thar chu an pawm tlat a tih theih a ni.

Kan Zir Tûrte:

40:​10-14, 26, 28. Jehova chu a chakin mi a duat a, thil engkim tithei leh fing ber, leh kan hriatthiam phâk bâka hriatthiamna nasa tak nei a ni.

40:​17, 23; 41:29; 44:9; 59:⁠4. Politics lama ṭanrualpui neih leh milimte hi “engmah lo” an ni. Chûngte rinchhan chuan hlutna rêng a nei lo.

42:​18, 19; 43:⁠8. Pathian Thu ziak ngaihthah leh “bawi rinawm, fing tak” hmanga a zirtîrna ngaihthlâk duh loh chu, thlarau lama mit del leh bengngawng nihna a ni.​—⁠Matthaia 24:⁠45.

43:25. Jehova chuan bawhchhiatnate chu ama tân liau liauvin a thai bo ṭhîn. Sual leh thihna bâwiha kan tânna ata chhuahna leh nunna kan chan chu Jehova hming tihthianghlimna aiin a pawimawh lo zâwk a ni.

44:⁠8. Keini chuan lungpui anga nghet leh tihsawn rual loh Jehova ṭanpuina kan dawng a. A Pathianna mite hriattîr kan hlau ngai tûr a ni lo.​—⁠2 Samuela 22:​31, 32.

44:​18-20. Milem biakna hi thinlung ṭhat lohzia lantîrna a ni. Kan thinlungah hian Jehova hmun chu thil dang engmahin a luahlân tûr a ni lo.

46:​10, 11. ‘Mahni remruat din chhuahtîr’ theihna, a thiltum a tihpuitlin theihna chu Jehova Pathianzia finfiahna chiang tak a ni.

48:​17, 18; 57:​19-21. Chhandamna atâna Jehova kan beisei a, a thupêkte kan zawm chuan, kan remna chu lui ang mai leh kan felna thiltihte chu tuifinriat fâwnte ang mai a ni ang. Pathian Thu ngaihsak lotute chu “tuifinriat fâwn fâwn ṭhîn ang chu an ni; an awm hle hle thei si lo.” Anni chuan muanna rêng an nei lo.

52:​5, 6Babulon mite chuan Pathian dik chu a chak tâwk lo niin an ngai sual a. Israelte sala an hruai theih chhan chu Jehova chu a mite chunga a lâwm loh vâng a ni tih an hre lo. Mi dangte’n chhiatna an tawh hian, a chhan leh vâng chungchângah thu tlûkna siam nghâl loh chu a finthlâk a ni.

52:​7-9; 55:​12, 13. Lalram thu hrilhna leh zirtîr siam rawngbâwlnaa hlim taka tel chhan tûr a lo berah pathum kan nei. Thlarau lama rilṭâm mi inngaitlâwmte tân kan kête chu a mawi a. Jehova chu “inhmatawnin” kan hmu, a nih loh leh ani nên inlaichînna hnai tak kan nei bawk a. Tin, thlarau lamah kan hausa bawk.

52:​11, 12. ‘Jehova bungbêl’​—⁠rawngbâwlna thianghlim ruahmannate​—⁠keng tlâk ni tûrin, thlarau lam leh nungchang lamah kan thianghlim tûr a ni.

58:​1-14. Vervêk taka lantîr inpêkna leh felna chu a sâwt lo. Pathian dik betute chuan Pathian ngaihsakna dik tak leh unaute hmangaihna thiltih dik tak an ngah tûr a ni.​—⁠Johana 13:35; 2 Petera 3:⁠11.

59:15b-19. Jehova chuan mihringte awm dân chu a thlîr reng a, a hun ruatah tak a inrawlh ṭhîn.

ANI CHU “MAWINA LALLUKHUM” A NI ANG

(Isaia 60:​1–66:⁠24)

Hmân lai leh tûn lai huna biakna dik tundin lehna chungchâng sawiin, Isaia 60:1 chuan: “Tho la, êng rawh; i êng chu a lo thleng a, LALPA ropuina chu i chunga lo chhuah tâk hi,” a ti. Zion chu “LALPA kuta mawina lallukhum” a ni ang.​—⁠Isaia 62:⁠3.

Isaia chu Jehova hnênah Babulon sâla hruai an nih huna inlamlêt tûr a chipuite tân a ṭawngṭai a. (Isaia 63:​15–64:12) Chhiahhlawh dik leh dik lote a khaikhin hnuah, zâwlnei chuan Jehova’n A rawngbâwltute mal a sâwm dân tûr a puang chhuak a ni.​—⁠Isaia 65:​1–66:⁠24.

Bible Chungchânga Zawhnate Chhânna:

61:​8, 9—⁠Eng nge ‘kumkhaw thuthlung’ chu ni a, tute nge “thlahte” a tih chu? Hei hi Jehova’n hriak thih Kristiante a thlunpui thuthlung thar chu a ni a. “Thlahte” chu “berâm dang”​—⁠an thuchah ken lo pawmtute⁠​—⁠an ni.​—⁠Johana 10:⁠16.

63:​5—⁠Engtin nge Pathian chu a thinrimnain a chelh din? Pathian thinrimna chu ṭha taka thunun rilru ngaihtuahna​—⁠a thinurna fel chu a ni. A thinurna chuan ani chu a chelh dingin, rorêlna fel hlân tûrin a chêttîr a ni.

Kan Zir Tûrte:

64:⁠6. Mihring ṭha famkim lote chu an inchhanchhuak thei lo. Sual ngaihdamna chungchângah chuan, mihring thiltih felte chu silhfên bawlhhlawh ang lek a ni.​—⁠Rom 3:​23, 24.

65:​13, 14. Jehova chuan a chhiahhlawh rinawmte chu mal a sâwm a, an thlarau lam mamawhte chu nasa takin a phuhrûksak bawk.

66:​3-5. Jehova chuan vervêkna a hua.

“Lâwmin Hlim Rawh U”

Tundin lehna hrilh lâwknate chu Babulona awm sal tâng Juda rinawmte tân a va thlamuanthlâk dâwn êm! Jehova chuan: “Ka thil siamah chuan kumkhuain lâwmin hlim rawh u: ngai teh u, Jerusalem chu hlimnaah ka siam a, a mite chu lâwmnaah ka siam a nih hi,” a ti.​—⁠Isaia 65:⁠18.

Keini pawh hi thimin leilung a khuh hun leh thim chhah mupin mite a khuh hunah kan awm a. (Isaia 60:⁠2) “Hun khirh takte” chu kan tâwk mêk a ni. (2 Timothea 3:⁠1) Chuvângin, Isaia bu chhûnga Jehova chhan chhuahna chanchinte chuan min tichak tak zet a ni.​—⁠Hebrai 4:⁠12. (w07 1/15)

[Footnote]

^ par. 2 Isaia 1:​1–35:10 thleng sawihona chu, December 1, 2006 chhuak Vênnainsâng, “Jehova Thu Chu A Nung​—⁠Isaia Bu Aṭanga Thu Pawimawh Hrilhfiahna​—⁠I” tih thuziak chu en rawh.

[Phêk 8-naa milem]

Hezekia’n Assuria kuta ata chhanhim a dîl chhan ber kha i hria em?

[Phêk 11-naa milem]

‘Tlângahte chanchin ṭha thlen tute kê chu a va mawi êm!’