A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Jehova Chu I Hmaah Awmtîr Fo Rawh

Jehova Chu I Hmaah Awmtîr Fo Rawh

Jehova Chu I Hmaah Awmtîr Fo Rawh

“LALPA chu ka hmâah ka awmtîr fo va.”​—⁠SAM 16:⁠8.

1. Bible-a thuziakte chuan kan chungah eng nghawng nge a neih theih?

JEHOVA Thu, Bible-ah chuan mihringte a dâwr dân chanchin ropui tak takte a awm a. Pathian thiltum hlen chhuahna kawnga tel mi tam takte chanchin a chuang tel a ni. An thusawi leh thiltihte chu thawnthu anga tui taka kan ngaihthlâk atân maia Bible-a chhinchhiah a ni lo. Chûngte chu Pathian min hnaih zualtîr tûra chhinchhiah a ni zâwk mah a ni.​—⁠Jak. 4:⁠8.

2, 3. Engtin nge Sâm 16:​8-na thu hi kan hriat thiam ang?

2 Kan vai hian Bible-a chuang mi lâr tak tak Abrahama te, Sari te, Mosia te, Ruthi te, Davida te, Estheri te, tirhkoh Paula te, leh mi dang dangte thiltawn aṭangin thil tam tak kan zir thei a. Amaherawhchu, hriat hlawh vak lote chanchinte pawh kan hlâwkpui thei a ni. Bible thuziakte ngun taka chhûtna chuan fakna hla phuahtu thu: “LALPA chu ka hmâah ka awmtîr fo va: ka ding lama a awm avângin ka nghîng lo vang,” tih nêna inmila thilti tûrin min ṭanpui thei a ni. (Sâm 16:⁠8) Engtin nge hêng thute hi kan hriatthiam ang?

3 Sipai chuan a ngûnhnâm chu a ding lamin a vai tlângpui a, a vei lama a vawn phaw chuan a ding lam chu a vênghim lo. Mahse, a ding lam bul hnaia a ṭhianin râl a beih chuan a ding lam chu vênhimin a awm a ni. Jehova chu kan rilrua dah a, a duhzâwng kan tih chuan ani’n min vênghim ang. Chuvâng chuan Bible thuziakte ngaihtuahna chuan ‘Jehova chu kan hmâa awmtîr fo’ tûra kan rinna a tihchak theih dân i lo en ang u.

Jehova Chuan Kan Ṭawngṭaina A Chhâng

4. Pathianin ṭawngṭaina a ngaithla tih târ langtu Pathian Lehkha Thua entîrna pakhat pe rawh.

4 Jehova chu kan hmâa kan awmtîr chuan, kan ṭawngṭaina chu a chhâng ang. (Sâm 65:2; 66:19) Chu mi finfiahna chu Abrahama chhiahhlawh zînga upa ber, Eliazara ni ngei tûr chungchângah kan hmu thei a ni. Abrahama chuan a fapa Isaaka tâna Pathian ṭih mi nupui zawnsak tûrin a chhiahhlawh chu Mesopotamia ramah a tîr a. Eliazara chuan Pathian kaihhruaina dîlin a ṭawngṭai a, Rebeki’n a sanghâwngseite tui a pêk chuan Jehova’n thil awm dân chu a kaihruai a ni tih a hre thiam a. Tih tak zeta a ṭawngṭai avângin Eliazara chuan Isaaka nupui duh tak lo ni tûr chu a zawng hmu thei ta a ni. (Gen. 24:​12-14, 67) Abrahama chhiahhlawh chuan hna thawh tûr dang lam bîk tak a nei ngei mai. Mahse, Jehova’n kan ṭawngṭaina a ngaithla tih chutiang bawkin kan ring tlat tûr a ni lâwm ni?

5. Engvângin nge Jehova hnêna rilrua ṭawngṭai zawk pawh a ṭangkai tih kan sawi theih?

5 A châng chuan, hmanhmawh taka Pathian ṭanpuina kan dîl pawh a ngai mai thei a. Ṭum khat chu, Persia Lal Artazerzia’n a uain semtu Nehemia lungngai hmêl chu a hmu a. “Eng nge ni i dîl?” tiin lal chuan a zâwt a ni. “Chuti chuan vân Pathian hnênah [Nehemia chu a] ṭawngṭai ta a.” Nehemia chu a rilruin rei tak a ṭawngṭai thei lo. Mahse, Jerusalem kulh sa ṭha tûra lalin a ṭanpui avângin, Nehemia ṭawngṭaina chu Pathianin a chhâng a ni. (Nehemia 2:​1-8 chhiar rawh.) Ni e, rilrua tawi tê ṭawngṭai zawk pawh a ṭangkai thei hle a ni.

6, 7. (a) Ṭawngṭaina chungchângah, Epaphra’n eng entawn tûr ṭha nge a siam? (b) Engvângin nge mi dangte tâna kan ṭawngṭai ang?

6 Kan ṭawngṭainate chu chhân nghâl a ni tih finfiahna a awm loh pawhin, “inṭawngṭaisak tawn” tûra fuih kan ni a. (Jak. 5:16) “Krista rawngbâwltu rinawm tak” Epaphra chu a rinpuite tân tih tak zetin a ṭawngṭai a. Rom khua aṭanga a lehkha thawnah, Paula chuan: “Epaphra, nangmahni [Kolossa mite] zînga mi, Krista Isua bâwihpa hian chibai a bûk a che u, ani chuan Pathian duhzâwng apianga puitling leh rin tlatna neia in din theihna tûrin a ṭawngṭainaahte chuan nangmahni tân a bei fo ṭhîn a ni. Nangmahni tân te, Loadikei khuaa awmho tân te, Heirapoli khuaa awmho tân te ṭhahnem a ngai êm êm tih ka hriatpui asin,” tiin a sawi a ni.​—⁠Kol. 1:​6, 7; 4:​12, 13.

7 Kolossa te, Loadikei te, leh Heirapoli te chu Asia Minor-a ram bial khat chhûnga awm khawpuite a ni a. Heirapoli khuaa awm Kristiante chu Cybele pathiannu betute zînga chêng an ni a, Loadikei khuaa Kristiante chu hausak âtchilhnatea thlêmin an awm a; tin, Kolossa khuaa mite ve thung chu mihring finna hian a tiderthâwng bawk a ni. (Kol. 2:⁠8) Kolossa khuaa awm Epaphra chuan chu khawpuia awm a rinpuite tâna ‘ṭawngṭainaahte a bei fo ṭhîn’ chu a mak lo ve! Bible chuan Epaphra ṭawngṭainate chhân a nih dân chu sawi lang lo mah se, a rinpuite tâna ṭawngṭaisak chu a bâng lo va; keini pawh kan bâng bîk tûr a ni lo. “Mi dangte thiltih rêlsaktu” ni lo mah ila, kan chhûngkaw zînga mi emaw, kan ṭhian emawin rinna fiahna namai lo a tâwk tih kan hre mai thei. (1 Pet. 4:15) Ama tâna ṭawngṭaisak chu a va inâwm tak êm! Paula chuan mi dangte ṭawngṭaisakna a hlâwkpui a, kan ṭawngṭaina pawhin thil ṭha tam tak a ti thei a ni.​—⁠2 Kor. 1:​10, 11.

8. (a) Engtin nge Ephesi khuaa upate chuan ṭawngṭai pawimawhzia an hre chiang hle tih kan hriat theih? (b) Engvângin nge Ephesi khuaa Kristian upate ang kan nih ang?

8 Mi dangte’n ṭawngṭai ziahtu angin min thlîr em? Paula’n Ephesi khuaa upate a hmuh hnu chuan, “a ṭhingṭhi a, an zain a ṭawngṭaipui a.” Tichuan, “an za chuan an ṭap zawih zawih a, Paula chu pawmin an fâwp ngawih ngawih a, a hmêl an hmuh leh tawh loh tûr thu a sawi chu an lungngaihna ber a ni.” (Tirh. 20:​36-38) Hêng upate hming hi kan hre lo va; mahse, ṭawngṭai pawimawhzia chu an hre chiang hle niin a lang. Pathian hnêna kan ṭawngṭai theihna chanvo hi kan hlutin, kan Pa vâna miin min chhâng dâwn tih rinna nêna ‘kut thianghlim phar’ tûr kan ni.​—⁠1 Tim. 2:⁠8.

Pathian Thu Awih Pumhlûm Rawh

9, 10. (a) Zelophehada fanute chuan entawn tûr eng nge an siam? (b) Zelophehada fanute thuâwihna chuan Kristian nupui pasal la nei lote inneih chungchâng thlîr dân chu engtin nge a nghawng mai theih?

9 Kan rilrua Jehova dah rengna chuan ama thu zâwm tûrin min ṭanpui ang a, a rah chhuah malsâwmnate kan seng ang. (Deut. 28:13; 1 Sam. 15:22) Chutiang ni tûr chuan thuâwihna kan neih a ngai a ni. Mosia hun laia awm, Zelophehada fanu pangate rilru put hmang hi han ngaihtuah teh. Israelte zîngah chuan fapate’n pate hnên aṭangin ro an chang ṭhîn a. Zelophehada chu fapa nei lovin a thi a, hêng hmeichhe pangate’n ro an khâwm theihna tûrin Jehova chuan an tih ngai thil pakhat pein kawng a kawhhmuh a ni. An ro chan tûr chu an thlah zînga a awm reng theihna tûrin anni chuan Manasea thlahte zînga mi chu pasalah an nei tûr a ni.​—⁠Num. 27:​1-8; 36:​6-8.

10 Zelophehada fanute chuan Pathian thu an âwih chuan an tân a ṭha dâwn tih an ring a. Bible chuan: “LALPAN Mosia thu a pêk ang chiahin Zelophehada fanute chuan an ti,” tiin a sawi. “Zelophehada fanu Malai te, Tirzai te, Hoglai te, Malkai te, Novai te chuan an pa unauva fapate an nei a ni. Josefa fa Manasea fapate an nei a, an ram chu an pa hnamah chuan a awm reng a ni.” (Num. 36:​10-12) Chûng thuâwih hmeichhiate chuan Jehova thupêk angin thil an ti a. (Jos. 17:​3, 4) Chutiang bawk rinna neiin, thlarau lama puitling nupui pasal nei lo Kristiante chuan ‘Lalpaa awm mi chauh’ neiin Pathian thu an zâwm a ni.​—⁠1 Kor. 7:⁠39.

11, 12. Engtin nge Kaleba chuan Pathian a rinzia a târ lan?

11 Israel mi Kaleba angin Jehova thu chu kan âwih pumhlûm a ngai a. (Deut. 1:36) B.C.E. kum zabi sâwm paruka Israelte chu Aigupta aṭanga chhan chhuah an nih hnuah, Mosia chuan Kanaan ram enthla tûrin mi 12 a tîr a; mahse, enthlatu pahnih​—⁠Kaleba leh Josua​—⁠chauhvin mipuite chu Pathian rinchhan a, chu rama lût tûrin an fuih a ni. (Num. 14:​6-9) A hnu kum sawmli vêlah chuan, Josua leh Kaleba chu an la damin, Jehova thupêk chu an zâwm pumhlûm a, Pathian chuan Josua chu Ram Tiama Israelte hruai lût tûrin a hmang a ni. Amaherawhchu, rinna nei lo enthlatu dang sâwmte chu Israelte thlalêra kum 40 an vahvaih lai khân an thi niin a lang.​—⁠Num. 14:​31-34.

12 Kum upa tak Kaleba chuan thlalêra Israelte thiltawna dam khawchhuak a nih angin, Josua hmâa dingin: “Kei erawh chuan LALPA ka Pathian chu ka pawm tlat a,” tiin a sawi thei a ni. (Josua 14:​6-9 chhiar rawh.) Kulha hung khup khawpuite awmna tlângram chu hmêlma ram mah ni se, kum sawmriat leh kum nga mi Kaleba chuan Pathianin pêk a lo tiam tawh angin a dîl a ni.​—⁠Jos. 14:​10-15.

13. Buaina kan hmachhawn chung pawhin, eng kan tih hian nge malsâwmna kan dawn ang?

13 Mi rinawm leh thuâwih tak Kaleba angin, ‘Pathian kan pawm tlat’ chuan a ṭanpuina kan dawng ang. Buaina nasa tak kan hmachhawn hunah, ‘Pathian kan pawm tlat’ chuan a ṭanpuina kan dawng ang. Mahse, Kaleba tih angin dam chhûnga Pathian pawm tlat chu a harsa mai thei. Lal Solomona chuan bul inṭanna ṭha tak nei mah se, a upat lamah a nupuite chuan pathian dik lote lamah a thinlung an hruai kawisak a, “a pa Davida angin LALPA chu a zui tlat ve ta lo,” a ni. (1 Lal. 11:​4-6) Fiahna eng pawh tâwk ila, Pathian thu chu âwih pumhlûmin, amah chu kan hmâah i awmtîr tlat ang u.

Jehova Chu Englai Pawhin Rinchhan Rawh

14, 15. Naomi thiltawn aṭangin, Pathian rinchhan a ṭûlzia eng nge i zir?

14 Pathian chu kan rinchhan a ngai a, a bîk takin kan hma lam hun chu beisei bo hle nia a lan avânga kan lungngaih hunah kan rinchhan a ngai lehzual a ni. Pasal leh fapa pahnih chân, pitar Naomi chungchâng hi han ngaihtuah teh. Moab ram aṭanga Judai rama a kîr leh chuan: “Naomi [a awmzia “Ka Hlimna”] min ti suh u, Maraii [a awmzia “Lungchhia”] min ti zâwk rawh u. Engkimtitheia chuan lungchhiatthlâk takin min ti ta si a. Muk takin ka chhuak a, LALPA chuan kutbêngin min hruai hâwng leh a ni: LALPA chuan ka chungah a lungnih lohna a tilang a, Engkimtitheia chuan min tihhrehawm te hre reng siin engati nge Naomi min la tih cheu ni le?” tiin a rûm a ni.​—⁠Rut. 1:​20, 21.

15 Naomi chu lungngai hle mah se, Jehova a rinchhan reng a ni tih Ruthi bu ngun taka chhiarna chuan a târ lang a. A tân thilte chu a va inthlâkthleng nasa tak êm! Naomi monu hmeithai Ruthi chu Boaza nupui a lo ni a, fapa a hring a ni. Naomi chu nau awmtu a lo ni a, chanchin ziak chuan: “A vêngte hmeichhia chuan a hming an saksak a, ‘Naomi tân fapa a lo piang a,’ tiin a hmingah Obeda an sa a: ani chu Davida pa Jesaia pa a ni,” tiin a sawi. (Rut. 4:​14-17) Leia nung leh tûra Naomi a rawn thawhleh hunah chuan, tholeh bawk Ruthi chu Isua, Messia thlahtu a ni tih a rawn hria ang. (Mt. 1:​5, 6, 16) Naomi angin, dinhmun duhawm lo tak inthlâkthleng dân tûr chu kan hre lo. Chuvâng chuan Thufingte 3:​5, 6-a fuih kan nih angin Pathian chu englai pawhin i ring reng ang u: “I thinlung zawng zawngin LALPA ring la, nangma hriatnaah innghat suh; i kawng zawng zawngah amah hre reng la, i kawngte chu a kawhhmuh zêl ang che,” tih chu.

Thlarau Thianghlim Rinchhan Rawh

16. Engtin nge Pathian thlarau thianghlim chuan hmân lai Israel upaho chu a ṭanpui?

16 Jehova chu kan hmâa kan awmtîr fo chuan, a thlarau thianghlimin min kaihruai ang. (Gal. 5:​16-18) Israel “mipuite phurrit” Mosia phurhpui tûra thlan mi 70-te chungah Pathian thlarau chu a awm a ni. Eldada leh Medada te hming chauh tihlan ni mah se, thlarau thianghlim chuan an chanvo a hlen chhuahtîr thei ṭheuh a ni. (Num. 11:​13-29) Rinhlelh rual lovin, a hmaa an lo thlan tawhte ang bawkin, anni chu tling tak, Pathian ṭih mi, rin tlâk leh dik an ni a. (Ex. 18:21) Chutiang mizia chu tûn laia Kristian upate chuan an lantîr a ni.

17. Jehova thlarau thianghlim chuan biak bûk saknaah khân eng chanvo nge a chelh?

17 Jehova thlarau thianghlim chuan thlalêra biak bûk saknaah chanvo pawimawh tak a chelh a. Jehova chuan Bezalela chu kut themthiam leh biak bûk satu berah a ruat a, “finna te, hriat thiamna te, hriatna te, kawng tinrênga themthiamna te, . . . nei tûrin Pathian thlarauvin a tihkhat” ang tih a tiam a ni. (Ex. 31:​3-5) Chu chanvo ropui tak thawhnaah chuan Bezalela leh amah ṭanpuitu Oholiaba te chu “finna” nei mipate chuan an pui a ni. Chu bâkah, Jehova thlarau chuan mipuite chu phal taka thawhlâwm thawh tûrin thinglunga pêk châkna a neihtîr bawk. (Ex. 31:11; 35:​5, 30-34) Chu thlarau bawk chuan tûn laia Pathian chhiahhlawhte chu Lalram hmasâwn nâna an tih theih tâwk ti tûrin a tur a. (Mt. 6:33) Thiamna engemaw tak kan nei pawh a ni mai thei; mahse, Jehova’n tûn laia a mite hnêna thawk tûra a pêk hna hlen chhuak tûr chuan, thlarau thianghlim kan dîl a, kan inkaihhruaitîr a ngai a ni.​—⁠Lk. 11:⁠13.

Sipaihote Jehova Chu Zah Reng Rawh

18, 19. (a) Eng ang rilru put hmang nge Pathian thlarau thianghlim chuan keimahniah a rah chhuah? (b) Sumeona leh Anni te entîrna aṭangin eng nge i zir?

18 Thlarau thianghlim chuan Jehova kan hmâa awmtîr rengtu amah zahna rilru put hmang chu keimahniah a rah chhuahtîr. Hmân laia Pathian mite hnênah: “Sipaihote Jehova chu mi thianghlim angin in zah tûr a ni,” tia hrilh an ni. (Is. 8:​13, Byington) Kum zabi khatnaa Jerusalema awm Pathian zah tak pahnihte chu Sumeona leh Anni te an ni a. (Luka 2:​25-38 chhiar rawh.) Sumeona chuan Messia chungchâng hrilh lâwkna chu ringin , “Israelte thlamuantu tûr chu a nghâk reng a.” Pathian chuan a chungah thlarau thianghlim leihin, Messia a hmuh thleng a dam dâwn tih a tiam a ni. Chutiang chiah chuan thil a thleng ta rêng a. B.C.E. 2-na ni khat chu, a nu Mari leh a pahrawn Josefa te chuan nausên Isua chu biak inah an rawn hruai a. Thlarau thianghlim chêttîrna avângin, Sumeona chuan Messia chungchânga hrilh lâwkna thu a sawi a, Isua nghaisakna bana a thih avânga Mari lungngaihna tûr pawh a sawi lâwk a ni. Mahse, Sumeona’n ‘Jehova Krista’ a pawm laia a hlim dân tûr chu han ngaihtuah teh! Tin, Sumeona chuan tûn laia Pathian chhiahhlawhte tân Pathian zahna kawnga entawn tûr ṭha a va siam tak êm!

19 Kum 84 mi, Pathian zah tak hmeithai Anni chuan ‘Pathian biak in a kalsan ngai lo va.’ Achhûn azânin “chaw ngheitea ṭawngṭaiin” Jehova rawng a bâwl ṭhîn. Nausên Isua biak ina hruai a nih chuan Anni pawh a awm ve a. Messia ni tûr a han hmuh chuan a va lâwm tak êm! Tichuan, ani chuan “Pathian hnênah lâwmthu a sawi a, Jerusalem khaw tlan beisei apiangte hnênah chuan Isua chanchin a sawi bawk a.” Anni chuan he chanchin ṭha hi mi dangte hnêna hrilh lo thei a ni lo! Sumeona leh Anni angin, tûn laia Kristian tarte chu Jehova Thuhretu anga rawngbâwl tûra upat luat a awm theih loh avângin an lâwm hle a ni.

20. Eng anga upa pawh ni ila, eng nge kan tih ngai a, engvângin nge?

20 Eng anga upa pawh ni ila, Jehova chu kan hmâah kan awmtîr fo a ngai a. Tichuan, ani chuan a lalna leh a thiltih ropui takte chungchâng mi dangte hrilh tûra kan thawh rimna tlâwm tak chu mal a sâwm ang. (Sâm 71:​17, 18; 145:​10-13) Mahse, Jehova chawimawi tûr chuan Pathian tilâwmtu miziate kan lantîr a ngai a ni. Bible thuziakte enfiahna aṭangin chûng miziate chungchângah eng nge kan zir theih? (w08 2/15)

Engtin Nge I Chhân Ang?

• Jehova’n kan ṭawngṭaina a ngaithla tih engtin nge kan hriat?

• Engvângin nge Pathian thu chu kan âwih pumhlûm ang?

• Kan lungngai a nih pawhin, engvângin nge Jehova chu kan rinchhan reng ang?

• Engtin nge Pathian thlarau thianghlim chuan a mite a ṭanpui?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 11-naa milem]

Naomi dinhmun inthlâkthleng dân hriat rengna chuan Jehova rinchhan tûrin min ṭanpui ang