A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

In Inneihnaah Hlimna Hmu Rawh U

In Inneihnaah Hlimna Hmu Rawh U

In Inneihnaah Hlimna Hmu Rawh U

“Finna in chu sak a ni a, hriat thiamnain tihngheh a ni.”​—⁠THUF. 24:⁠3.

1. Mihring hmasa ber chungchângah Pathianin engtin nge finna a lantîr?

KAN Pa vâna mi fing tak chuan kan tâna thil ṭha tûr chu a hria a. Entîr nân, Pathian chuan A thiltum tihhlawhtlin nân Eden huana “mihring amah chauhva awm hi a ṭha lo” tih a hria a ni. Chu a thiltuma a pawimawh ber chu nupate’n fate neia ‘leilung luah khah’ hi a ni.​—⁠Gen. 1:28; 2:⁠18.

2. Jehova chuan mihringte hlâwkpui atân eng ruahmanna nge a siam?

2 Jehova chuan: “Amah ṭanpuitu tûr a kawppui âwm mi ka siamsak teh ang,” a ti a. Tichuan, Pathianin mihring hmasa ber chu tui taka muttîrin, a taksa ṭha famkim aṭangin a nâkruh pakhat a la chhuak a, hmeichhiaah a siam ta a ni. Jehova’n Adama hnêna chu hmeichhe ṭha famkim Evi a rawn hruai chuan, Adama chuan: “Hei zet chu ka ruh ang ruh neia, ka tisa ang tisa nei ngei chu a ni: mipa laka lâkchhuah a nih avângin ‘hmeichhia’ tih tûr a ni ang,” a ti. Evi chu Adama kawppui tûr âwm, a nih loh leh tikimtu a ni tak zet a ni. An pahnih chuan mizia engemaw bîk tak an nei ve ve a, mahse Pathian anpuia siam ṭha famkim an ni ve ve a ni. Chutiang chuan, Jehova chuan inneihna hmasa ber chu a ruahman a. Adama leh Evi chuan an inṭanpui tawnna tûr, chu Pathian ruahmanna chu pawm harsa an ti lo.​—⁠Gen. 1:27; 2:​21-23.

3. Engtin nge mi tam tak chuan inneihna thilthlâwnpêk chu an ngaih a, chu chuan eng zawhnate nge a tihchhuah?

3 Lungchhiatthlâk takin, tûn lai khawvêl chu helna rilru put hmangin a fan chhuak hneh hle a. Chu miin a awmtîr buainate chu Pathian hnêna mi a ni lo. Mi tam tak chuan Pathian thilthlâwnpêk inneihna chu an hmusit a, a hmân lai tawhin, lunghnualna emaw, inngeih lohna emaw thlentu ang lekah an ngai a ni. Innei tawh mi tam takte zîngah chuan inṭhenna hi a hluar hle a. Naupangte chuan hmangaihna an dawng lovin, anni chu nupa intihbuai huna hamṭhatna chan theihna thil ang leka hman an ni thei. Nu leh pa tam takte chuan remna leh inlungrualna atân tal pawh nunnêmna an lantîr duh lo. (2 Tim. 3:⁠3) Chuti a nih chuan, he hun khirh takah hian inneihnaa hlimna chu engtin nge kan vawn theih ang? Nupa inṭhenna hlawhtling taka dona kawngah nunnêm taka intukluhna chuan eng hmun nge a chan? Tûn lai huna inneihnaa hlimna neite entîrna aṭangin eng nge kan zir theih?

Jehova Kaihhruaina Hnuaiah Nunnêm Taka Intulûtin

4. (a) Paula chuan inneihna chungchângah eng kaihhruaina nge a pêk? (b) Engtin nge thuâwih Kristiante chuan Paula kaihhruaina chu an zawm?

4 Kristian tirhkoh Paula chuan hmeithaite chu pasal neih leh an tum chuan “Lalpaa awm mi” chauh nei tûrin thlarauva thâwk khum kaihhruaina a pe a. (1 Kor. 7:39) Hei hi Juda sakhua aṭanga Kristiana inlette tân thil thar a ni lo. Israelte hnêna Pathian Dân pêkah chuan an chhehvêla awm milem betute ‘nupui pasalah an nei tûr a ni lo’ tih kaihhruaina chiang tak a tel a ni. Jehova chuan he mi chungchânga A tehnate ngaihthah a hlauhawmzia chu heti hian a hrilhfiah a. “[Hnam dang mite chuan] in fapate mi zui lai hi pathian dangte biakna lamah an hruai kawi mai ang a; tin, LALPA thin pawh chu in chungah a thawk ang a, a tiboral thuai mai ang che u.” (Deut. 7:​3, 4) He mi chungchângah hian Jehova chuan tûn laia a chhiahhlawhte lakah eng nge a beisei? Chiang takin, Pathian chhiahhlawh chuan kawppui atân “Lalpaa awm mi,” inpumpêka baptisma chang tawh a rinpui chauh chu a thlang tûr a ni. He mi chungchânga Jehova kaihhruaina hnuaia nunnêm taka intukluh chu a finthlâk a ni.

5. Inneihna thutiam chu Jehova leh Kristian inneite chuan engtin nge an thlîr?

5 Inneihna thutiam chu Pathian mit hmuhah a thianghlim a. Inneihna hmasa ber chungchângah Pathian fapa, Isua chuan heti hian a sawi: “Pathianin a zawm tawh chu mihringin ṭhen suh se,” tiin. (Mt. 19:⁠6) Fakna hla phuahtu chuan thutiam chu thil tih mai mai a nih lohzia min hriattîr a ni: “Pathian hnênah lâwm thu sawi inthawina chu hlân zâwk la; i thutiam pawh Chungnungbera lakah hlen rawh,” tiin. (Sâm 50:14) Inneite chu hun hlimawm takin a hmuak thei nachungin an inneih nia an thutiam chu thil khûnkhân tak a ni a, chu chuan mawhphurhna a keng tel bawk a ni.​—⁠Deut. 23:⁠21.

6. Jeptha entawn tûr siam aṭangin eng nge kan zir theih?

B.C.E. kum zabi 12-naa Israel rama rorêltu Jeptha chungchâng hi han ngaihtuah teh. Ani chuan Jehova hnênah: “Amona thlahte hi ka kuta mi pêk tak meuh chuan, heti hi a ni ang a, Amona thlahteho hnên aṭanga râlmuanga ka hâwn leh hun chuan engpawh ka kawngka aṭanga min rawn hmuak hmasa ber apiang chu LALPA ta tûr a ni ang a, hâlral thilhlan atân ka hmang ngei ngei ang,” tiin thu a tiam a ni. Mizpe khuaa a rawn haw leh chuan amah lo hmuak tûra a fanu, a neih chhun lo kal chhûak a hmuhin Jeptha chuan a thutiam chu zûk leh a tum em? Tum lo. Ani chuan: “LALPA lamah ka kâ ka lo âng ta si a, chu chu zûk leh thei ka ni ta lo,” a ti. (Ro. 11:​30, 31, 35) Jeptha tân chuan thlah neih lohna leh ro luahtu neih lohna tûr mah ni se, ani chuan Jehova hnêna a thutiam chu a hlen a ni. Jeptha thutiam chu inneihna thutiam nên chuan a inang lo va; amaherawhchu, a thutiam a hlenna chuan Kristian nupate tân an inneihna thutiam hlen tûrin entawn tûr ṭha tak a pe a ni.

Engin Nge Inneihna Chu Tihlawhtling?

7. Innei tharte chuan eng insiamremnate nge an neih ngai?

7 Nupa kawp tam takte chuan an inngaihzâwn lai chu hlim takin an ngaihtuah lêt a. An kawppui tûr hriat chian lehzual chu a va hlimawm tak êm! Hun an hman dun tam poh leh an inhre chiang lehzual a ni. Mahselangin, inngaizâwnga innei an ni emaw, sawirem chawpa innei anni emaw pawh ni se, nupa an han nih chuan insiamremna an neih a ngai a. Pasal pakhat chuan: “Kan inneih hlima harsatna lian ber kan tawh chu mahni chauh kan ni tawh lo tih kan inhre lo ṭhîn hi a ni. Engemaw chen chu ṭhiante leh chhûngte nêna inlaichînna a awmna tûr hmun dik taka dah dân kan thiam lo,” tiin a sawi chhuak. Kum 30 chuang nupui nei tawh mi pakhat chuan inbûk tâwk tûr chuan “mi pahnih tâna ngaihtuah” a ngai a ni tih an inneih tirh lamah a hria a. Sâwmna a pawm hma emaw, thil engemaw atâna tiamkamna a neih hma emawin an pahnih tâna ṭha tûr ngaihtuah chunga a nupui a râwn hnuah thutlûkna a siam a ni. Chutiang dinhmunah chuan nunnêmna chuan a ṭanpui a ni.​—⁠Thuf. 13:​10, New World Translation.

8, 9. (a) Engvângin nge inbiak pawhna neih chu a pawimawh? (b) Eng kawngin nge insiamremna neihna chuan min ṭanpui ang a, engvângin nge?

8 A chângin inneihna chuan hnam ze inang lo tak mi pahnih chu a phuar khâwm a. Hetiang dinhmunah hian a bîk takin inbiak pawhna ṭha neih a pawimawh lehzual a ni. Inbiak pawh dân a inang lo va. I kawppuiin a chhûngte a biak lai lo en thlithlaina chuan amah chu hre chiang lehzual tûrin a ṭanpui thei che a ni. A châng chuan, a thusawi ni lovin a sawi dân chuan a ngaihtuahna chu a târ lang a. Tin, thil sawi chhuah loh aṭang pawhin thil tam tak a hriat theih a ni. (Thuf. 16:24; Kol. 4:⁠6) Hlimna nei tûr chuan hriat thiamna neih a pawimawh bawk.​—⁠Thufingte 24:3 chhiar rawh.

9 Mahni tuizâwng leh intihhlimna thlan chungchângah mi tam takte chuan insiamrem pawimawhzia an hria a ni. In inneih hmain tûna i kawppui chuan infiamna emaw, intihhlimna chi dang emaw atân hun a lo hmang ṭhîn pawh a ni thei. Insiamremna engemaw neih a ngai em? (1 Tim. 4:⁠8) Chhûngkhatte nêna hun hman chungchângah pawh chutiang bawka inzawh theih a ni ang. Nupa kawpte chuan thlarau lam thil leh thil dangte an tih dun theih nân hun an mamawh ang tih chu hriatthiam awm tak a ni.​—⁠Mt. 6:⁠33.

10. Engtin nge nu leh pate leh nupui pasal nei tawh an fate inkârah nunnêm taka Pathian kaihhruaina hnuaia intukluhna chuan inlaichînna ṭha a siam?

10 Ram ṭhenkhatah chuan, hmeichhiain pasal a neih hian a nu leh a pa a kalsan a, mipa pawhin chutianga tih châng chu a nei ṭhîn. Miin a nu leh pa a chawimawi tûr a ni tih Pathian kaihhruaina chuan hun tiam chin a nei lo. Chuvângin, nupate chuan an inneih hnuah an nu leh pate nên hun an hmang ngei ang. Amaherawhchu, he mi chungchângah hian tlêm azâwnga insiamremna neih a ṭha ang em? (Genesis 2:24 chhiar rawh.) Kum 25 lai nupui nei tawh mi pakhat chuan heti hian a sawi: “A châng chuan mahni kawppuite mamawh leh duhzâwng chi hrang hrangte chu mahni nu leh pa te, unau te, leh puzawn te duhzâwng nêna inmiltîr a harsa ṭhîn a ni. Chutiang dinhmun hmachhawn dân ṭha ber hriat nân chuan Genesis 2:24 hi ṭangkai ka ti hle. Miin a chhûngte lakah a rinawm lêt ngaiin, an chungah mawhphurhna nei mah sela, he Bible châng hian ka kawppui chunga rinawmna a pawimawh zâwk tih min kawhhmuh a ni,” a ti. Chutiang chuan, Kristian nu leh pa nunnêm taka Pathian kaihhruaina hnuaia intulûtte chuan nupui pasal nei tawh an fate chu chhûngkaw hrang an ni tawh tih hriain, pasalin a chhûngkua kaihruai tûra mawhphurhna a neih chu an zahsak a ni.

11, 12. Engvângin nge nupate tân chhûngkaw Bible zirna leh ṭawngṭaina neih chu a pawimawh?

11 Chhûngkuaa Bible zirna hun duan ṭha tak neih a pawimawh hle. Chu mi pawimawhzia chu Kristian chhûngkaw tam takte thiltawn hian a nemnghet a ni. Chutianga zirna neih emaw, neih chhoh zêl emaw chu a awlsam lo mai thei. Chhûngkaw lu ber pakhat chuan: “Thil awm dân siam ṭha thei ni ila chuan, kan inneih tirh phat aṭangin chhûngkaw hun duan ṭha chu kan zui tlat ang. Kan zirna aṭanga thlarau lam thu ṭha tak kan hmuhte avânga ka nupuiin a hlimzia a sawi lai han hmuh chu thil hlimawm tak a ni,” tiin a sawi.

12 Ṭanpuitu dang leh chu ṭawngṭai dun hi a ni. (Rom 12:12) Nupate chu Jehova biaknaa an inpumkhat hian Pathian nêna an inlaichînna ṭha tak chuan an inkâra inpumkhatna awm chu a tinghet sauh a ni. (Jak. 4:⁠8) Kristian pasal pakhat chuan: “Thiltihsual atâna ngaihdam dîl vat ṭhin leh ṭawngṭai dun laia chham tel ṭhin chu lungnih lohna awmtîrtu thil ho tê tête pawi kan tih tak zetzia lantîrna kawng khat a ni,” a ti.​—⁠Eph. 6:⁠18.

Nupa Kâra Nunnêmna

13. Paula chuan nupa nun chungchângah eng thurâwn nge a pêk?

13 Kristian nupate chuan nupa inlaichînna tichhe thei tûn lai mipat hmeichhiatna âtchilhna khawvêla hluar tak chîn dânte chu an pumpelh a ngai a ni. He mi chungchângah hian Paula chuan: “Pasal chuan a nupui hnênah a chan tûr tâwk chu pe rawh se; chutiang bawkin nupui pawhin a pasal hnênah a chan tûr tâwk chu pe bawk rawh se. Nupui chuan ama taksa chungah thu a nei lo va, a pasal chuan thu a nei zâwk a ni; chutiang bawkin pasal pawhin ama taksa chungah thu a nei lova; a nupui chuan thu a nei zâwk a ni,” tiin a ziak a. Tichuan, heti hian kaihhruaina chiang tak a pe a ni: “Ṭawngṭai tûra in inpêk theih nân reilotê atân rem in tih ve ve chauh loh chuan atua mah inti dâwng suh u, chu mi hnu chuan in awm dân pângngaiin awm leh thuai ula, chutilochuan in insûm zawh loh avângin Setanan a thlêm dah ang che u,” tiin. (1 Kor. 7:​3-5) Ṭawngṭai chungchâng sawi langin Paula chuan Kristiante thil ngaih pawimawh tûr chu a târ lang a ni. Mahselangin, Kristian nupate chuan an kawppuite tisa lam leh rilru lam mamawh chu an hre thiam tûr a ni tih chiang takin a târ lang bawk.

14. Engtin nge nupa nun chungchângah Bible thu bulte chu hman a nih?

14 Nupate chuan hmangaihna nêna nupa nun hman lohna chuan buaina a thlen thei tih hriain, inbiak pawhna ṭha tak an neih a ngai a ni. (Philippi 2:​3, 4 chhiar rawh; Matthaia 7:12 nên khaikhin rawh.) Thutaka awm dûn lo nupa chungchângah he thu dikzia hi a lang a ni. Inlungrual lohna a awm pawhin thutaka awm zâwk chuan nungchang ṭha te, ngilneihna te, leh thlâwpna te hmangin dinhmun chu a ti ṭha chho thei a ni. (1 Petera 3:​1, 2 chhiar rawh.) Nunnêmna nêna ṭang kawp Jehova leh kawppuite hmangaihna chuan nupa nunah a ṭanpui ang.

15. Inneihna hlimawmah chuan chawimawina leh zahnain eng hmun nge a chan?

15 Thil dangah pawh pasal ngilnei tak chuan a nupui chu a chawimawi thiam tûr a ni a. Entîr nân, thil tê thamah pawh a nupui ngaih dân chu a dâwn tel tûr a ni. Kum 47 chhûng nupui lo nei tawh mi pakhat chuan: “Hei hi tûn thleng pawh hian ka la zir chho zêl a ni,” a ti. Kristian nupuite chu an pasalte zahthiam hle tûra fuih an ni. (Eph. 5:33) An pasalte sawichhiat vak emaw, mi dangte hmaa an thil tihsual sawi chhuah emaw chuan zahna an lantîr lohzia a târ lang. Thufingte 14:1 chuan: “Hmeichhe fing zawng zawngin in an sa a, a â erawh chuan anmahni kut ngeiin an ṭhiat ṭhîn,” tiin a sawi.

Diabola Lakah Intulût Suh

16. Engtin nge nupate chuan Ephesi 4:​26, 27 thu chu an nunpui theih?

16 “Thinrim ula, sual erawh chu sual suh u; in thinur chu niin tlâkpui suh se; Diabola chu hmun kian hek suh u.” (Eph. 4:​26, 27) Nunpui a nih phawt chuan, hêng thute hian nupa inkâra inrem lohnate chingfel tûr emaw, pumpelh tûr emawin a ṭanpui thei a ni. Unaunu pakhat chuan: “Buaina chinfel nân dârkâr rei tak chhûng pawh hman ngai mah se, ka pasal nêna buaina chinfel lohva kalsan kan neih ka hre ngai lo,” tiin a sawi. An inneih hlim aṭangin a pasal nên chuan an buaina neih chingfel lova ni khat pawh liamtîr loh chu an tum tlat a ni. Ani chuan: “Buaina chu eng ang pawh ni se, inngaidam a, theihnghilhin, nî tin a thara bul ṭan ṭhat leh zai kan rêl a ni,” a ti. Chutiang chuan, ‘Diabola chu hmun an kian’ lo a ni.

17. Nupate chu innei fuh lova an lan hunah pawh engin nge ṭanpui thei?

17 A nih leh i kawppui chu nei fuh lovah inngai ta la engtin nge ni ang? Nupa kawp dangte anga inhmangaihna in inkârah awm lo ta se. Chuti chung pawh chuan Siamtuin inneihna a thlîr dân hriat rengna chuan a ṭanpui ang che. Thlarauva thâwk khum Paula chuan Kristiante chu heti hian a zilh a ni: “Mi zawng zawng zîngah inneih hi chawimawiin awm sela, khum pawh tihbawlhhlawh lohvin awm rawh se; inngaite leh uirête chu Pathianin a ngaihtuah dâwn si a,” tiin. (Heb. 13:⁠4) Tin, hei pawh hi kan hmuhhmaih tûr a ni lo: “Hrui thum hrual chu a chat lawk lawk ngai lo ve,” tih hi. (Thur. 4:12) Nupate’n Jehova hming tihthianghlimna nasa taka an ngaih pawimawh hian, anni chu an inpumkhat a, Pathianah an inpumkhat bawk a ni. Inneihna hlawhtling chuan inneihna Bul Ṭantu Pathian Jehova a chawimawi dâwn tih hriain, an inneihna tihlawhtling tûr chuan an thawkrim tûr a ni.​—⁠1 Pet. 3:⁠11.

18. Inneihna chungchângah eng nge i hriat chian theih?

18 Kristiante tân inneihnaah hlimna chu neih theih a ni chiang hle. Chutianga nei tûr chuan ṭan lâk leh Kristian miziate lantîr a ngai a, chûng zîngah chuan nunnêmna pawh a tel a ni. Tûn laia khawvêl pum puia Jehova Thuhretute kohhranah nupa kawp tam tak an awm a, anni chuan nupa nun hlim neih theih a nihzia an finfiah a ni. (w08 3/15)

Engtin Nge I chhân Ang?

• Engvângin nge inneihnaa hlimna neih chu duhthusâm thil mai a nih loh?

• Engin nge inneihna hlawhtling tûra ṭanpui thei?

• Nupa kawpte chuan eng miziate nge an neih ngai?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 15-naa milem]

Nupa kawpte chu sâwmna pawm hma emaw, intiamkamna an neih hma emawin an inrâwn hmasa ṭhîn