A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Isua Thihnain A Chhandam Theih Dân Che

Isua Thihnain A Chhandam Theih Dân Che

Isua Thihnain A Chhandam Theih Dân Che

KUM 2,000 vêl kal ta, C.E. 33-a Judate Kalhlên Kût ni khân, sual nei lo mi pakhat chu mi dangte an nun theih nân a thi a. Chu chu tunge ni? Nazaret mi Isua a ni. Chu a thiltih ropui tak chu tuin nge hlâwkpui thei ang? Mihring zawng zawngin an hlâwkpui thei a ni. Chu nun chhandamna atâna inpêkna chu Bible châng hriat hlawh takin heti hian a khaikhâwm a ni: “Pathianin khawvêl a hmangaih êm êm a, chutichuan a Fapa mal neih chhun a pe a, amah chu tupawh a ring apiang an boral loh va, chatuana nunna an neih zâwk nân,” tiin.​—⁠Johana 3:⁠16.

Mi tam takin chu Bible châng chu hre ṭhîn mah se, a awmzia hretu chu an tlêm hle. Heti hian an ngaihtuah a ni: ‘Engvângin nge Krista inthâwina kan mamawh? Engtin nge mi pakhat thihna chuan mi zawng zawng chu chatuan boralna ata a chhan chhuah theih?’ tiin. Bible chuan hêng zawhna chhânna chiang tak leh lungawithlâk tak a pe a ni.

Thihnain Mihringte Chunga Ro A Rêl Ṭan Dân

Ṭhenkhat chuan mihringte hi he leia rei lote chhûng nung a, harsatnate pal tlangin, hlimna tlêm azâwng nei ve bawk a, a tâwpa an thih hnua hmun ṭha zâwk pan tûra siam an nih an ring a. Chu rin dân aṭang chuan, thihna hi mihringte tâna Pathian thiltumah a tel a ni. Amaherawhchu, Bible chuan mihringte thih nachhan dang daih a sawi thung. “Mi pakhat avângin sual khawvêlah a lût a, sual avângin thihna a lût bawk a, chutiang bawkin mi zawng zawngin thil an lo tihsual avângin thihnain mi zawng zawng a fan chhuak ta a ni,” tiin a sawi. (Rom 5:12) He Bible châng hian mihringte thih chhan hi sual vâng a ni tih a târ lang. Mahse, mihring zawng zawngte sual leh a rah chhuah thihna tawrhtîrtu chu “mi pakhat” chu tunge ni?

Scientist tam tak chuan mihring zawng zawngte hian bul thuhmun an neih an rin thu The World Book Encyclopedia chuan a sawi a, Bible chuan chu bul thuhmun​—⁠“mi pakhat”​—⁠chu tunge a nih chiang takin a târ lang a ni. Genesis 1:​27-ah chuan: “Pathianin ama anpuiin mihring a siam a, Pathian anpui ngeiin a ni a siam ni; mipaah leh hmeichhiaah a siam a ni,” tiin kan chhiar. Chutiangin Bible chuan mihring nupa tuak hmasa ber chu Pathian Engkimtitheia lei lam thil siam chungnung ber an nihzia a sawi a ni.

Genesis thuziak chuan Pathian Jehova’n mihring hmasa ber a siam hnua mihringte chanchin kimchang tak chu a pêk belh a. Chu thuziak pum puiah chuan thuâwih lohna vâng a nih chauh loh chuan Pathianin thihna thu a sawi lang lo chu a chhinchhiah tlâk hle. (Genesis 2:​16, 17) Ani chuan mihringte chu lei paradis mawi taka hlim tak leh hrisêl taka chatuana an nun chu a duh a ni. Tarna leh a tâwpa thihna an tawrh chu a duh lo. Chuti a nih chuan engtin nge thihnain mihring zawng zawng chunga thu a neih tâk?

Genesis bung 3-na chuan mihring nupa tuak hmasa berte’n an Nunna Petu, Pathian Jehova thu âwih lo tûra anmahni duhrêng vânga thutlûkna an siam chungchâng a târ lang a. Chuti chuan Pathianin an hnêna a lo sawi lâwk tawh ang chuan an chungthu a rêl ta a ni. Mipa hnênah chuan: “Vaivut i ni a, vaivutah i kîr leh tûr a ni,” a ti. (Genesis 3:19) Pathian lo sawi tawh ang ngeiin, thuâwih lo mi pahnihte chu an thi ta a ni.

Chu thihna chu nupa tuak hmasa berah a tâwp mai lo. An thuâwih lohna chuan an tu leh fate neih tûr nun ṭha famkim beiseina chu a ti chhe tel vek a ni. Jehova chuan Adama leh Evi hnêna: “Chi tam tak thlaha lo pungin leilung hi luah khat ula, in thu thuin awmtîr rawh u; tuifinriata sangha chungah te, chunglêng sava chungah te, thil nung leia bawkvâka kal zawng zawng chungah te thu nei bawk rawh u,” a tih khân, a thiltumah chuan mihring la piang lote pawh a telh a ni. (Genesis 1:28) Mihringte chuan leilung luah khatin, thihna tawng lovin nun hlimawm tak an chên tûr a ni nâ a. Mahse, an pu ber Adama​—⁠“mi pakhat”​—⁠chuan anni chu a tâwpa pumpelh theih loh thihnaa hruaitu sual bâwihah a hralh a ni. Mihring hmasa ber thlah ni ve bawk tirhkoh Paula chuan: “Tisa lama mi, sual bâwiha hralh tawh ka ni,” tiin a ziak a ni.​—⁠Rom 7:⁠14.

Adama chuan thil sual tiin Pathian thil siam mak ropui tak​—⁠mihringte​—⁠chu a tichhe hneh hle a ni. A fate chuan fate leh tute an han nei leh chhâwng a. Chhuan tharte lo piangin, an sei lian a, tu leh fate an rawn nei a, chu mi hnuah an thihsan leh ta ṭhîn a ni. Engvângin nge an zaa an thih tâk mai? Adama thlah an nih vek vâng a ni. Bible chuan: ‘Mi pakhat sual avângin mi tam tak an thi,’ a ti. (Rom 5:15) Natna, tarna, thil sual tih duhna, leh thihna te chu Adama’n ama chhûngkua a phatsan avânga lo awm thil lungchhiatthlâk tak chu a ni a. Chu a chhûngkuaah chuan kan zain kan tel a ni.

Tirhkoh Paula chuan Rom khuaa Kristiante hnêna a lehkha thawnah amah ngei pawh tiama mihring ṭha famkim lo te dinhmun khawngaihthlâk tak leh sual hneh tuma a beih rengna beidawnthlâk tak chungchâng chu heti hian a ziak a ni: “Mi rethei ka va ni tehlul êm! He thihna taksa lakah hian tuin nge min chhan chhuak ang?” tiin. Zawhna ṭha tak a ni lâwm ni? Tuin nge Paula leh mi dang a duh apiangte chu sual leh thihna bâwih ata chhan chhuak ang? Paula bawk chuan a chhânna a pe a ni: “Isua Krista kan Lalpa avângin Pathian hnênah lâwmthu ka sawi a ni,” tiin. (Rom 7:​14-25) Ni e, min Siamtu chuan a Fapa Isua Krista hmangin min chhan chhuah dân kawng a ruahman tawh a ni.

Pathianin Mihringte A Chhan Chhuahna Kawnga Isua Chanvo

Isua chuan mihringte sual bâwih ata chhan chhuahna kawnga a chanvo neih chu sawiin: ‘Mihring fapa hi . . . mi tam tak tlan nâna a nun pe tûrin a lo kal a ni,’ a ti a. (Matthaia 20:28) Engtin nge Isua nun chu tlanna a nih theih? Engtin nge a thihna chu kan hlâwkpui?

Bible chuan Isua chu ‘sual nei lo’ leh “mi sualte laka awm hrang” niin a sawi a. A dam chhûng zawngin Isua chuan Pathian dân a zâwm famkim a ni. (Hebrai 4:15; 7:26) Chuvângin Isua thihna chu Adama thihna anga sual leh thuâwih lohna vâng a ni lo. (Ezekiela 18:⁠4) Isua chuan a Pa duhzâwng anga sual leh thihna ata mihringte chhan chhuak tûrin a tawrh ngai hauh lo tûr thihna chu a tuar ta a ni. Kan sawi tâk angin, Isua chu ‘tlanna atâna a nun pe tûrin’ ama inhuamna ngeiin a rawn kal a. Tumahin an la neih ngai loh leh neih theih ngai loh tûr hmangaihna neiin ‘mi tin tân thihna a temsak’ a ni.​—⁠Hebrai 2:⁠9.

Isua inthawina nun chu Adama’n thil sual a tih avânga a chân tâk nun nên a intluk chiah a ni. Isua thihna chuan eng nge a thlen? Jehova chuan chu inthawina chu “mi zawng zawng tlan nâna a tlukpui tlanna,” angah a pawmsak a. (1 Timothea 2:​6, NW) Pathianin Isua nun hlu tak chu mihringte sual leh thihna bâwih ata lei chhuah nân, a nih loh leh chhan chhuah nân a hmang a ni.

Bible chuan he min Siamtu hmangaihna thiltih ropui tak hi a sawi ngun hle a. Paula chuan Kristiante chu ‘mana lei an ni tawh’ tih a hriattîr fo ṭhîn a ni. (1 Korinth 6:20; 7:23) Petera chuan Pathianin Kristiante chu thihna thlentu an nun kawng ata tlan tûrin tangka leh rangkachak a hmang lo va, a Fapa thisen a hmang zâwk tih a ziak a. (1 Petera 1:​18, 19) Krista tlanna inthâwina hmang chuan Jehova chuan chatuan boralna ata mihringte chhan chhuah dân chu a ruahman a ni.

Krista Tlanna Chu I Hlâwkpui Ang Em?

Krista tlanna mi tam takin an hlâwkpui theihzia chungchângah tirhkoh Johana chuan: “Ani chu kan sualte thupha chawina a ni; keimahni sual chauh ni lovin, khawvêl zawng zawng sual thupha chawina pawh a ni,” tiin a ziak a. (1 Johana 2:⁠2) Ni e, Krista tlanna chu mi zawng zawngte tân hlâwkpui theih a ni. Chu chu mi zawng zawngin an hlâwkpui nghâl mai dâwn tihna a ni em? Ni lo ve. Thuziak hmasaa chhan chhuahna târ lan tawh kha hre chhuak leh ang che. Lungalhthei laitu lei hnuaia tângte chhan chhuah tumtute chuan bâwm tung sâwl an thlâk thla a; mahse, mi tângte chu chu bâwm chhûngah chuan an luh ṭheuh a ngai a ni. Chutiang bawkin, Krista tlanna inthawina hlâwkpui duhte chuan Pathian malsâwmna an nghâk ngawt thei lo. Thil an tih a ngai a ni.

Eng thil ti tûrin nge Pathianin min beisei? Johana 3:36 chuan heti hian min hrilh: “Tupawh Fa ring apiangin chatuana nunna an nei tawh; nimahsela tupawh Fa thu âwih lo apiangin nunna an nei lo vang a, Pathian thinur an chungah a awm reng zâwk a ni,” tiin. Pathianin Krista inthâwinaa rinna kan lantîr chu a beisei a ni. Kan lakah thil beisei dang pawh a la nei a. “A thupêkte pawm kan nih chuanin chu miah chuan amah [Isua] kan hria tih kan inhria e.” (1 Johana 2:⁠3) Chuti a nih chuan, sual leh thihna ata chhan chhuah nih nâna thil pawimawh tak chu Krista tlanna chunga rinna neih leh a thupêkte pawm, a nih loh leh zawm hi a ni tih a chiang hle.

Isua tlanna kan rinzia lantîr theihna kawng pawimawh tak pakhat chu a thupêk ang ngeia a thih hriatrengna hun hmanga kan lâwmzia târ lan hi a ni. Isua chuan a thih hmain entîr nei chaw chu a tirhkoh rinawmte tân a buatsaihsak a, an hnênah chuan: “Mi hriat reng nân hei hi ti ṭhîn rawh u,” a ti a. (Luka 22:19) Jehova Thuhretute chuan Pathian Fapa nêna an inṭhianna chu an hlut êm avângin chu thupêk chu an zâwm a ni. Kumin atâna Isua Krista thih Hriatrengna chu Inrinni, March 22, ni tlâk hnuah neih a ni ang. Isua thupêk zâwma chu inkhâwm pawimawh taka tel tûr chuan phûr takin kan sâwm che u a. In awmna vênga Jehova Thuhretute chuan chu inkhâwm neihna tûr a hmun leh a hun chu an hriattîr thei ang che u. Chu Hriatrengna inkhâwmah chuan Adama sual avânga thihna ata Krista tlannain min chhan chhuah theih nâna in thiltih ngaite chu in hriat belh thei ang.

Tûn laiah hian Siamtu leh a Fapain tih boralna ata chhan chhuah nâna inpêkna nasa tak an neih hre thiam a, hlut tak zettu an awm mang meuh lo va. Chu inpêkna nasa tak ringtute chuan hlim nachhan tûr ṭha tak an nei a ni. Tirhkoh Petera chuan a Kristian puite chungchângah: “Amah [Isua] chu . . . in ring a, lâwm sawi hleih theih loh leh ropui takin in hlim êm êm ṭhîn; in rin chhan​—⁠in thlarau chhandamna chu​—⁠hmuin,” tiin a ziak. (1 Petera 1:​8, 9) Isua Krista hmangaihna leh a tlanna inthâwina chu ringin, tûnah hian hlimna neiin, nakina sual leh thihna ata chhan chhuahna chu i beisei thei bawk a ni. (w08 3/1)

[Phêk 6-naa milem]

Isua chuan Adama sualna rahchhuah bûk tâwk chiah tûrin a nun a hlân