A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Kan Ûm Tûr Miziate

Kan Ûm Tûr Miziate

Kan Ûm Tûr Miziate

“Felna te, Pathian ngaihsakna te, rinna te, hmangaihna te, dawhtheihna te, [leh] thuhnuairawlhna te ûm zêl rawh.”​—⁠1 TIM. 6:⁠11.

1. “Um” tih thu mal awmzia chu entîrna pein sawifiah rawh.

“UM” TIH thu mal i han hriat hian i rilruah eng nge lo lang? Mosia dam laia Aigupta sipaite’n Tuipui Sena tihboral ni tûr ringawta Israel mite an “ûm” lai chu i rilruah a lo lang mai thei a. (Ex. 14:23) A nih loh leh, hmân lai Israel rama tihpalh thilthua tualthattuin hlauhawm a hmachhawn chu i ngaihtuah chhuak pawh a ni thei. Ani chu tualtlânna khawpui parukte zînga a pakhat khatah chuan a tlân luh vat a ngai a ni. Chutilochuan, “thisen phuba latu chuan a thinur lin laia tualthattu chu . . . ûm phâkin a va vawhlum hlauh dah ang e.”​—⁠Deut. 19:⁠6.

2. (a) Pathian chuan Kristian ṭhenkhatte hnênah eng lâwmman nge ûm atâna a pêk? (b) Tûn laia Kristian a tam zâwkte hnênah eng beiseina nge Jehova’n a hawnsak?

2 A chunga Bible-a entîrnate nêna inkalh takin, tirhkoh Paula neih rilru put hmang dik hi han ngaihtuah teh: “Krista Isuaa Pathian chung lam koh chhan lâwmman hmu tûrin, tiam chin lam chu ka pan ṭâlh ṭâlh,” a nih loh leh ka ûm a ni, a tih hi. (Phil. 3:14) Paula pawh chhiar telin hriak thih Kristian mi 1,44,000-te chuan vân lam nunna lâwmman an dawng dâwn tih Bible chuan a târ lang a. Anni chuan Isua Krista chu lei chungah Kum Sâng Khat ro an rêlpui ang. Chutiang mite hnêna Pathian pêk thil ûm tûr chu a va ropui tak êm! Amaherawhchu, tûn laia Kristian dik a tam zâwkte chuan beiseina dang, a nih loh leh thiltum dang an nei a. Jehova chuan an hnênah Adama leh Evi-te hloh tâk, hrisêlna ṭha famkim neia he lei paradis-a chatuana nun neih lêt theihna kawng a hawnsak a ni.​—⁠Thup. 7:​4, 9; 21:​1-4.

3. Engtin nge Pathian khawngaihna avânga kan lâwmzia kan lantîr theih?

3 Sual nei mihringte chuan chatuana nunna chu an thil ṭha tih tumna ṭha famkim lo hmangin an hlawh chhuak thei lo va. (Is. 64:⁠6) Chatuana nunna chu, Isua kal tlanga chhandamna atâna Pathian ruahmanna siam rinna aṭang chauhva neih theih a ni. Chu Pathian khawngaihna avânga kan lâwmna chu engtin nge kan lantîr theih ang? Pakhatah chuan: “Felna te, Pathian ngaihsakna te, rinna te, hmangaihna te, dawhtheihna te, [leh] thuhnuairawlhna te ûm zêl rawh,” tih thupêk zawm hi a ni. (1 Tim. 6:11) Hêng miziate ûm ‘lehzual’ tûra min ṭanpui tûrin, a mal malin kan ngaihtuahho vang.​—⁠1 Thes. 4:⁠1.

“Felna . . . Um Zêl Rawh”

4. Engvângin nge “felna” ûm chu a pawimawh hle tih kan hriat chian theih a, chu mi ûm tûrin miin eng nge a tih hmasak ber ang?

Tirhkoh Paula chuan Timothea hnêna a lehkha thawn pahnihah, ûm tûr miziate a ziak chhuak ve ve a, “felna” chu a ziak hmasa ve ve bawk a ni. (1 Tim. 6:11; 2 Tim. 2:22) Chu bâkah, Bible châng dangahte chuan felna ûm tûra fuih nawn fo kan ni. (Thuf. 15:9; 21:21; Is. 51:⁠1) Chutianga felna ûm ṭan dân chu “Pathian tak chauh leh [a] tirh Isua Krista hriat” hi a ni. (Joh. 17:⁠3) Felna ûmna chuan mi chu tûn hmaa a thil sual tihte sim a, Pathian duhzâwng ti tûra “hawi kîr leh” tûrin a chêttîr ang.​—⁠Tirh. 3:⁠19.

5. Pathian mithmuha mi fel ni tûr leh ni zêl tûrin eng nge kan tih ang?

5 Felna ûmtu dik tak, mi maktaduai têlte chuan an nun chu Jehova hnênah pumpêkin, chu chu baptisma changin an lantîr a ni. Kristian baptisma chang tawh i nih chuan, i nun dânin felna i ûm zêlzia a lantîr tûr a ni tih i ngaihtuah tawh em? Chutiang chuan i ûm zêl tawh pawh a ni thei. Um zêl dân kawng khat chu thu tlûkna siam tûr i hmachhawn huna Bible ṭanchhana “chhia leh ṭha” fiah hi a ni. (Hebrai 5:14 chhiar rawh.) Entîr nân, nupui pasal nei rual tawh ṭhalai i nih chuan, Baptisma chang tawh Thuhretu ni lote ngaihzâwn loh chu i tum nghet tlat em? Felna ûmtu i nih chuan, i tum nghet tlat ngei ang.​—⁠1 Kor. 7:⁠39.

6. Tih tak zeta felna ûmnaah chuan eng nge tel?

6 Mi fel nih chu mahni intihfelna emaw, “kherkhiap lutuk,” a nih loh leh a lutuka fel intihna emaw a ni lo. (Thur. 7:16) Isua chuan mi dangte aia ṭha zâwka lan theihna tûra chutiang chi felna, a nih loh leh thil ṭha tiha felna lantîrna lakah chuan min vaukhân a ni. (Mt. 6:⁠1) Tih tak zeta felna ûmnaah chuan thinlung a tel a ni​—⁠ngaihtuahna ṭha lo, rilru put hmang dik lo, chêttîrtu dik lo, leh châkna sualte siam ṭhatna te chu. Chutianga felna kan ûm reng chuan, thil sual nasa takte kan tih chu a rinawm lo. (Thufingte 4:23 chhiar rawh; Jakoba 1:​14, 15 nên khaikhin rawh.) Chu bâkah, Jehova chuan Kristian mize dangte kan ûmna kawngah mal min sâwmin, min ṭanpui ang.

“Pathian Ngaihsakna . . . Um Zêl Rawh”

7. Eng nge “Pathian ngaihsakna” chu?

7 Pathian ngaihsaknaah chuan ṭhahnemngai taka inpumpêkna leh rinawmna a tel a. Bible dictionary pakhat chuan, “Pathian ngaihsakna” tia lehlin Grik thu mal chu “Pathian kan ṭihna eng mah tihchhiattîr lo tûra fîmkhurna rilru put hmang ṭha” sawina a nih thu a târ lang. Pathianin Aigupta aṭanga a chhuah zalên hnuah pawh, a thu an âwih lohnain a târ lan angin, Israel mite chuan chutiang Pathian ngaihsakna chu an lantîr lo fo ṭhîn.

8. (a) Adama sualna chuan eng zawhna nge a chawh chhuah? (b) Engtin nge chu “thurûk” chhânna chu puan chhuah a nih?

8 Mi ṭha famkim Adama’n thil sual a tih aṭanga kum sâng têl a liam hnuah, “Mihringte hian Pathian ngaihsakna ṭha famkim an lantîr thei ang em?” tih zawhna chu chhân lohvin a la awm reng a. Chutih hun chhûng zawng chuan, sual nei mihring tumah hian Pathian ngaihsakna ṭha famkim an lantîr thei lo. Mahse, a hun takah Jehova chuan chu “thurûk” chu a puang chhuak ta. Ani chuan vâna a Fapa mal neih chhun nunna chu mihring ṭha famkima lo piang tûrin Mari chhûlah a dah sawn a. Isua chuan mualpho taka a thihna pawh tiama leia a nun chhûng zawngin Pathian dik hnêna ṭhahnemngai taka inpumpêkna leh rinawm tlata nun dân chu a lantîr a ni. A ṭawngṭaina chuan hmangaihna nei a Pa vâna mi zahna thûk tak a târ lang. (Mt. 11:25; Joh. 12:​27, 28) Chuvângin, Pathian Jehova chuan Paula chu Isua nun entawn tlâk tak a sawinaah “Pathian ngaihsakna” sawi tel tûrin a thâwk khum a ni.​—⁠1 Timothea 3:16 chhiar rawh.

9. Engtin nge Pathian ngaihsakna kan ûm theih?

9 Sual nei kan nih avângin, Pathian ngaihsakna ṭha famkim kan lantîr thei lo va. Mahse, chu chu kan ûm thei a ni. Chu mi atân chuan Krista entawn tûr min hnutchhiah chu theihtâwp chhuaha kan entawn a ngai. (1 Pet. 2:21) Chutiang chuan, ‘Pathian ngaihsak anna nei si a, a thiltihtheihna âwih lotu’ mi vervêkte ang kan ni lo vang. (2 Tim. 3:⁠5) Chu chu Pathian ngaihsakna dik tak leh pâwn lam lan dânin inkûngkaihna a nei lo tihna erawh a ni lo. A inkûngkaih nameuh mai. Entîr nân, inneih kawr tûr kan thlang emaw, bazarnaa hâk tûr kan thlang emaw pawh ni se, kan lan dân chu “Pathian ngaihsak” nia kan inchhâlna nên a inrem tûr a ni. (1 Tim. 2:​9, 10) Ni e, Pathian ngaihsakna ûm tûr chuan kan nî tin nuna Pathian tehna felte ngaihtuah tel a ngai a ni.

“Rinna . . . Um Zêl Rawh”

10. Rinna nghet tak nei tûrin eng nge kan tih ngai?

10 Rom 10:17 chhiar rawh. Rinna nghet tak nei tûr leh nei reng tûr chuan, Kristian chuan Pathian Thua awm thutak hlu takte chu ngun takin a ngaihtuah reng tûr a ni. “Bawi rinawm, fing tak” chuan thu leh hla chhuah ṭha tam tak min pe a. Chûng zînga ṭha zual bîk pathumte chu The Greatest Man Who Ever Live?, Learn From the Great Teacher, leh “Come Be My Follower,” tihte a ni a, Krista kan entawn theih nâna amah hre chiang lehzual tûra min ṭanpuitu atâna buatsaih a ni. (Mt. 24:​45-47) Bâwih pâwl chuan inkhâwmte leh inkhâwmpuite a buatsaih bawk a, chûng zînga tam tak chu “Krista thu” sawi uarna a ni. Pathian thil min pêkte ‘ṭhahnemngai taka pawisak lehzualna’ i lantîr pah hian, chûng inkhâwmte chu i ṭangkaipui lehzual theih dân i hria em?​—⁠Heb. 2:⁠1.

11. Rinna kan ûmnaah ṭawngṭaina leh thuâwihnain eng hmun nge a luah?

11 Rinna nghet tak neih theih nâna ṭanpuitu dang leh chu ṭawngṭaina hi a ni a. Isua hnungzuitute chuan ṭum khat chu a hnênah: “Kan rin tiphui deuh vang che,” tiin an ngên chiam a ni. Keini pawhin inngaitlâwm takin Pathian hnênah chutiang chuan kan ngên ve thei a. (Lk. 17:⁠5) Rinna nghet lehzual nei tûrin, Pathian thlarau thianghlim ṭanpuina kan dîl tûr a ni; rinna hi “thlarau rah” zînga pêng pakhat a nih avângin. (Gal. 5:22) Chu bâkah, Pathian thupêkte zawmna chuan kan rinna a tinghet lehzual bawk. Entîr nân, thu hrilhnaah kan tel tam lehzual thei a. Chu chuan keimahniah hlimna nasa tak min neihtîr ngei ang. Tin, ‘a ram leh [Pathian] felna zawn hmasak zâwkna’ aṭanga lo awm malsâwmnate kan han ngaihtuah hian, kan rinna chu a ṭhang chho vang.​—⁠Mt. 6:⁠33.

“Hmangaihna . . . Um Zêl Rawh”

12, 13. (a) Isua thupêk thar chu eng nge ni? (b) Eng kawng pawimawh takin nge Krista neih ang hmangaihna chu kan ûm ngai?

12 Timothea thawn khat 5:​1, 2 chhiar rawh. Paula chuan Kristiante’n hmangaihna an inlantîr tawn dân tûr chungchângah thurâwn ṭangkai tak a pe a. Kan Pathian ngaihsaknaah chuan, aman min hmangaih anga ‘inhmangaih tawn’ tûra Isua thupêk thar zawm pawh a tel ngei tûr a ni. (Joh. 13:34) Tirhkoh Johana chuan: “Tupawhin khawvêl sum neiin a unau tlachhamin hmu sela, ani chu lainat si suh sela, Pathian hmangaihna chu amahah engtin nge a awm ang?” tiin a sawi. (1 Joh. 3:17) Mi dangte ṭangkaipui theih tûra hmangaihna i lantîr lai chu i hre chhuak thei em?

13 Hmangaihna kan ûm dân kawng dang leh chu kan unaute chunga kan thinurna pai reng lova ngaihdam peih tak nih hi a ni. (1 Johana 4:20 chhiar rawh.) He thlarauva thâwk khum thu: “Tupawhin tu chungah pawh thupawi nei ang ula indawh tawnin inngaidam tawn ula; Lalpa chuan a ngaidam che u ang tak khân ngaidam ve rawh u,” tih hi zawm kan duh a. (Kol. 3:13) He thurâwn i nunpui theihna tûr kohhran chhûngah mi tuemaw an awm em? Ani chu i ngaidam ang em?

“Dawhtheihna . . . Um Zêl Rawh”

14. Philadelphia kohhran aṭangin eng nge kan zir theih?

14 Rei lo te chhûnga thlen tûr thiltumte tihlawhtling tûra theihtâwp chhuah chu thu khat a ni a; mahse, thiltum tihhlawhtlin harsa emaw, beisei aia thleng har emaw a nih erawh chuan thu dang daih a ni thei. Chatuana nunna thiltum ûm tûr chuan dawhtheihna, a nih loh leh chhelna neih a ngai a ni tih a chiang hle. Lalpa Isua chuan Philadelphia kohhran hnênah: “Ka chhelna thu i pawm avâng khân . . . fiahna hun lo thleng tûr lakah chuan kei pawhin ka humhim ang che,” a ti a. (Thup. 3:10) Dik takin, Isua chuan dawhtheihna​—⁠fiahna leh thlêmna kan tawh huna tlâwm lo tûra min ṭanpuitu mizia chu​—⁠neih a ngaihzia a zirtîr a ni. Kum zabi khatna Philadelphia kohhrana unaute chuan rinna fiahna tam tak an tawhnaah dawhtheihna langsâr tak an lantîr ngei ang. Chuvângin, Isua chuan fiahna nasa zâwk lo thleng tûr laka ṭanpui zêl a tiam a ni.​—⁠Lk. 16:⁠10.

15. Dawhtheihna, a nih loh leh chhelna chungchângah Isua’n eng nge a zirtîr?

15 Isua chuan a hnungzuitute’n ring lotu an chhûngte leh khawvêla mite huat an hlawh dâwn tih a hria a, chuvângin a lo berah pawh ṭum hnih chu heti hian a fuih a ni: “A tâwp thlenga tuar peih apiang chu, chu mi ngei chu chhandamin a awm ang,” tiin. (Mt. 10:22; 24:13) Chu mi huna a zirtîrte’n tuar chhuak tûra an mamawh chakna an neih theih dân chu a kawhhmuh bawk. Tehkhin thu pakhat a sawiah chuan, lunghmun chu rinna fiahna an hmachhawn huna bânsan leh ṭhîn Pathian “thu . . . lâwm taka pawmte” nên a khaikhin a. Amaherawhchu, a hnungzuitu rinawmte chu Pathian thu “vawng reng a,” ‘chhel taka rah ṭhîn’ lei ṭha nên a khaikhin thung a ni.​—⁠Lk. 8:​13, 15.

16. Engin nge mi maktaduai têlte chu dawhtheihna nei tûra ṭanpui?

16 Dawhtheihna neih theih dân thurûk chu i hria em? Pathian thu chu kan thinlung leh rilruah kan nuntîr rengin, kan “vawng reng” tûr a ni. Nî tina Pathian Thu ṭhenkhat ngun taka kan ngaihtuahna chuan ‘chhel taka’ rah zêl tûra mamawh chakna hmu tûrin min ṭanpui ang.​—⁠Sâm 1:​1, 2.

Remna leh “Thuhnuairawlhna . . . Um Zêl Rawh”

17. (a) Engvângin nge “thuhnuairawlhna” chu a pawimawh êm êm? (b) Engtin nge Isua chuan thuhnuairawlh tak a nihzia a lantîr?

17 Mi tumah hian a sawi loh emaw, a tih loh emaw thil engemaw sawi leh ti anga puh chu an duh hauh lo vang. Sawisêlna dik lote thinur taka hnial chu mihringte tih ṭhin dân pângngai tak a ni. Mahse, “thuhnuairawlhna” lantîr chu a va ṭha zâwk tak êm! (Thufingte 15:1 chhiar rawh.) Sawisêlna dik lo hmachhawn huna thuhnuairawlh tûr chuan tawrh chak hle a ngai a. Isua Krista chuan he mi chungchângah hian entawn tûr ṭha famkim min hnutchhiah a ni. “Mi hauhva a awm laiin a hau ve thung lo va, a tuar laiin a vau lo va; fel taka ngaihtuah ṭhîntua hnênah chuan a in pe zâwk a.” (1 Pet. 2:23) He mi chungchângah hian Isua ang tluk nih chu kan inbeisei thei lo; mahse, thuhnuairawlhna lantîr lehzual tûrin hma kan la thei a ni.

18. (a) Thuhnuairawlhna chuan eng thil ṭha nge a hlen chhuah? (b) Eng mize dang nge ûm tûra fuih kan nih?

18 Isua entawnin, kan rinna chungchâng zâwttute chu ‘thuhnuairawlh tak leh ṭih dêk chunga chhâng tûrin i inpeih sa fo vang u.’ (1 Pet. 3:15) Ni e, kan neih thuhnuairawlhna chuan rawngbâwlnaa kan mi tawhte leh kan unaute nêna kan inkâra ngaih dân inkalhte chu inhnialna nasa taka chang lo tûrin a vêng ang. (2 Tim. 2:​24, 25) Thuhnuairawlhna chuan remna nei tûrin min ṭanpui bawk a. Chuvâng a ni ngei ang, Paula chuan Timothea hnêna a lehkha thawn pahnihnaah, remna chu ûm tûr miziate zînga a telh chhan chu. (2 Tim. 2:22; 1 Timothea 6:11 nên khaikhin rawh.) A ni, “remna” hi Bible-in ûm tûra min fuih mize dang pakhat a ni.​—⁠Sâm 34:14; Heb. 12:⁠14.

19. Kristian mize pasarihte kan ngaihtuahho hnuah, eng nge ûm i tum tlat a, engvângin nge?

19 Tûnah hian ûm tûra fuih kan nih Kristian mize pasarih​—⁠felna te, Pathian ngaihsakna te, rinna te, hmangaihna te, dawhtheihna te, thuhnuairawlhna te, leh remna te​—⁠chu kan ngaihtuahho tawh a. Kohhran tina unaute chuan hêng mize hlu takte lantîr lehzual tûra ṭan an la chu a va ropui tak êm! Hei hian Jehova a chawimawi ang a, amah fakna atâna a thununna hnuaiah min awmtîr ṭheuh vang. (w08 6/15)

Ngun Taka Ngaihtuah Tûr Thute

• Felna leh Pathian ngaihsakna ûmnaah chuan eng nge tel?

• Engin nge rinna leh dawhtheihna ûm tûrin min ṭanpui ang?

• Engtin nge hmangaihna chuan kan indâwr tawnnaah nghawng a neih ang?

• Engvângin nge thuhnuairawlhna leh remna kan ûm a ngaih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 16-naa milem]

Isua chuan mite hmuha mawi tûra felna lantîrna lakah min vaukhân

[Phêk 17-naa milem]

Pathian Thu thutakte chu ngun taka ngaihtuahin rinna kan ûm thei

[Phêk 19-naa milem]

Hmangaihna leh thuhnuairawlhna kan ûm thei