A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Nova’n Pathian Mit A Tlun Chhan​—⁠Chu Mi Kan Ngaihsak Chhan Tûr Chu

Nova’n Pathian Mit A Tlun Chhan​—⁠Chu Mi Kan Ngaihsak Chhan Tûr Chu

Nova’n Pathian Mit A Tlun Chhan​—⁠Chu Mi Kan Ngaihsak Chhan Tûr Chu

KAN zînga a tam zâwkte hian chanchin pawimawh tak kan dawn lai chu kan la hre reng âwm e. Chu tih laia kan awmna hmun leh kan thiltih te chauh ni lovin, kan lo dawn sawn dân pawh kimchang takin kan la hre reng a ni. Rinhlelhrual lovin, Nova chuan lei leh vâna Lalchungnungber Pathian Jehova hnên aṭanga chanchin a dawn nî chu a theihnghilh thei ngai hauh lo vang. Chu mi nîa a thu dawn aia pawimawh zâwk eng nge awm thei ang? Jehova chuan “tisa zawng zawng” tihboral vek a tum thu a sawi a. Nova chuan amah leh a chhûngte, leh thil nung tinrêngte chhanhim nân lawng lianpui a tuk tûr a ni.​—⁠Genesis 6:​9-21.

Nova chuan engtin nge a chhân lêt? Chu mi chanchin a hriat chuan a lâwm nge, a sawisêl zâwk? Engtin nge a nupui leh a chhûngte hnênah a hriattîr? Bible chuan chutiang lam chu engmah a sawi lang lo. “Chutiang chuan Novan a ti a; Pathianin a hnênah thu a pêk zawng zawng ang ngei chuan a ti ta a,” tih min hrilh mai zâwk a ni.​—⁠Genesis 6:⁠22.

Nova’n Pathian mit a tlun chhan zînga pakhat, Pathian sawi ang apiang a tih duhna a târ lan avângin, chu chu thil pawimawh tak a ni. (Genesis 6:⁠8) Eng dangin nge Nova chu Pathian mit tluntîr? Pathianin he lei ata suahsualna a paih bo leh huna dam khawchhuak thei tûra Nova ang kan nih a ngaih avângin, chu mi chhânna kan hriat chu a pawimawh a ni. Mahse, Tuilêt hma khân Nova chu eng ang khawvêlah nge a awm i lo ngaihtuah hmasa ang u.

Leiah Ramhuaite An Lo Kal

Nova chu mihring chanchin inṭan tirh lama mi a ni a. Mihring hmasa ber siam a nih hnu kum sângkhat vêla piang a ni. Chutih hun laia mite chu mi tam takte ngaih angin, talhtum kenga kal kûn dûn dûn, hmul ngah tak leh fingvâr vak lo an ni lo va. Thîr leh dâr hriamhrei chherte a awm a, chûng chu Nova’n lawng tuk nân a hman ngei a rinawm. Tin, rimawi tum chi te pawh a awm a. Mite chu an inneiin, chhûngkua an din a, lote an neiin, ran rualte pawh an vulh bawk a. Thilte an leiin, an hralh bawk a ni. Hetiang zâwng hi chuan, chutih hun laia nun chu tûn lai nun nên a inang hle.​—⁠Genesis 4:22; Luka 17:​26-28.

Kawng dangah chuan, thil awm dân chu a inang lo hle a. A inan lohna pakhat chu chutih hun laia mite an dam rei bîk êm êm hi a ni. Mihring dam chhûng pângngai chu kum 800 chuang a ni tlângpui a. Nova chu kum 950 chhûng a dam a; Adama chu kum 930; leh Nova tupa Methusela chu kum 969 a dam a ni.​—⁠Genesis 5:​5, 27; 9:⁠29.

Genesis 6:​1, 2 chuan a inan lohna dang leh chu a sawi a ni: “Tin, heti hi a ni a, lei chungah mihring an lo puna fanute an lo neih hlawm chuan, Pathian fapate chuan mihring fanute chu hmêl ṭha takin an hmu a; tichuan an duhzâwng apiangte chu nupuiahte an lo nei ta ṭhîn a,” tiin. Hêng “Pathian fapate” hi mihring anga insiama leia vâk vêl vâna vântirhkohte an ni. Anni chu Pathian tirha lo kal an ni lo va; mihringte ṭanpui tûra lo kal lah an ni hek lo. Chu ai mahin, leia mihring fanu hmêl ṭha takte an mutpui theihna tûra lo kal vântirhkoh vâna ‘an awmna pângngai kalsante’ an ni zâwk a. Anni chu ramhuaite an lo ni ta a ni.​—⁠Juda 6.

Hel hmang, khaw lo tak, thiltihtheihna leh finna lama chungnung tak hêng ramhuai vântirhkohte hian mihringte chungah thununna ṭha lo tak an nei a. Mihringte an thunun leh an awpbeh a rinawm hle. Anni chuan a nihna thupa a rûka thiltum ṭha lo takte ti ṭhîntu mi sual angin, a rûk têin thil an ti ve lo va. Zahna nei eih lovin Pathian ruahmanna siam lakah a lang a pauvin an hel zâwk a ni.

Hêng Pathian fa vântirhkohte hian mihring hmeichhiate chu an mutpui a, chûng hmeichhiate chuan chakna namai lo tak nei fate an hring a ni. Anni chu “Milianho,” tia hriat an ni a, an Hebrai hming chu “Nephilim” a ni. “Chûng lai chuan Milianho chu leiah hian an awm a; chu mi hnuah pawh Pathian fapaten mihring fanute chu an pâwl a, an laka fate an neih ṭhin lai khân an awm bawk a; chûngte chu hmasânga mi chak, mi hmingthangte kha an ni,” tia hrilh kan ni. (Genesis 6:⁠4) Nephilim-te chu an hlauhawm hle a. “Nephilim” tih awmzia chu mi dangte tlûktîrtu, “Titlutute” tihna a ni. Anni chu hmasâng thawnthu leh hnam thawnthute’n an tharum thawhna an entawn a nih rinawm tak tualthattute an ni.

Mi Felte Lungngaihna

Bible chuan chutih hun laia khawvêl dinhmun chu a chhe hle tih a sawi a. Heti hian a sawi a ni: “Leiah hian mihring sualzia chu nasa tak a ni tih leh, an rilru suangtuahzia rêng rêng chu sual hlîr a ni fo mai tih a lo hria a. . . . Lei hi inpâwngnêknain a khat zo ta . . . tisa zawng zawngin leiah hian an awm dân an tichhe zo tawh,” tiin.​—⁠Genesis 6:​5, 11, 12.

Hei hi Nova awmna khawvêl awm dân chu a ni. A chhehvêla awmte nêna khaikhin chuan, “Nova chu Pathian nêna lêng dûn ṭhîn” “mi fel tak a ni.” (Genesis 6:⁠9) Mi fel tân mi fel lote zînga khawsak chu thil awlai a ni lo. Nova chu mite thusawi leh thiltih chuan a va tilungngai dâwn êm! Tuilêt hnua awm mi fel dang pakhat, Lota rilru ang a put ve ngei a rinawm. Sodom khuaa mi khaw lo takte zînga khawsatu “mi sualte awm dân hur tak avânga lungngai êm êma” Lota chu “an zînga a awmin, a mitin a hmu a, a bengin a hria a, dân lo anga an thiltihte chuan a rilru fel chu ni tin a intina êm êm si ṭhîn.” (2 Petera 2:​7, 8) Nova pawhin chutiang rilru tho chu a put ve ngei a rinawm hle.

Chanchin thar râpawm takte emaw, i bul vêla awm Pathian ngaihsak lote nungchang emaw avângin i lungngai em? I lungngaih chuan Nova rilru tûr chu i hre thiam thei ang. Tuilêt a thlen khân kum 600 mi a nih avângin, a tân chuan chu mi hun chhûng zawnga fel lohna khawvêl tawrh chhuah a harsat dân tûr chu han ngaihtuah teh. Suahsualna tâwp hun tûr chu a va nghâkhlel dâwn êm!​—⁠Genesis 7:⁠6.

Nova Chu A Danglam Ngam

Nova chu “a dam rualpuite zîngah chuan sawisêlbo a ni.” (Genesis 6:⁠9) Bible chuan Nova chu a dam rualpuite thlîrna aṭang ni lovin, anmahni zîngah sawisêlbo a nih thu a sawi hi chhinchhiah ang che. Thu danga sawi chuan, Pathian mithmuhah sawisêlbovin a awm a; mahse, Tuilêt hmaa khawvêlah chuan ani chu a dangdai bîk êm êm a ni. A hun laia ngaih dân lâr takte a pawm lo va, Pathian ngaihsak lo intihhlimna leh thiltihahte a tel bawk hek lo tih kan hre chiang thei a ni. Lawng a tuk ṭan laia mite’n amah an ngaih dân tûr chu han ngaihtuah teh! An nuihzatin, an deusawh ngei ang le. A thusawi chu a thlen tak tak an ring si lo va.

Chu bâkah, Nova chuan sakhaw thurin ruh tak a nei a, chu chu a thup bo mai lo. Bible chuan ani chu “felna thu hriltu” tiin a ko si a. (2 Petera 2:⁠5) Rinhlelhrual lohvin, Nova chuan dodâlna a tâwk dâwn tih a hria a. A pa pu, Enoka chu Pathianin mi suaksualte chungah ro a rêl dâwn tih sawi lâwktu mi fel tak a ni. Pathianin Enoka chu dodâltute kut tuara a thih phal lo mah se, a thusawi chuan a chungah tihduhdahna a thlentîr a ni. (Genesis 5:​18, 21-24; Hebrai 11:5; 12:1; Juda 14, 15) Setana te, ramhuai te, Nephilim te, leh mi a tam zâwkte’n an ngaihsak loh emaw, an dodâl emaw avângin, Nova tân chuan huaisenna leh Jehova’n amah a humhim thei tih rinna neih a ngai a ni.

Pathian rawngbâwltute chuan a bâwl lote dodâlna chu an tâwk reng ṭhîn a. Isua meuh pawh huat a nih angin, a hnungzuitute pawh huat an ni. (Matthaia 10:22; Johana 15:18) Mi tam takin Pathian rawngbâwl lo mah se, Nova chuan rawngbâwl tûrin huaisenna a nei a. Pathian mit tlun chu Amah dodâltute mit tlun aiin a pawimawh zâwk hle tih a hria a. Tin, Pathian mit a tlung ta rêng a ni.

Nova Chuan A Hria

Kan hmuh tawh angin, Nova chuan huaisen takin mite hnênah thu a hril a. Anni chuan a thuchah ken chu engtin nge an chhân lêt? Bible chuan Tuilêt hmain mite chuan “Nova lawnga a luh nî thlengin an eiin an bâr a, nupui pasal an innei ṭhîn; tui a lo lêt a, an zaa a lâk bo vek hma loh chuan engmah an hre lo,” tih a sawi. Vaukhânna pêk chu an ngaithla lo a ni.​—⁠Matthaia 24:​38, 39.

Isua chuan chutiang chu kan hunah pawh a lo thleng dâwn tih a sawi a. Jehova Thuhretute chuan kum za chuang chhûng chu Pathianin felna khawvêl thar din tûra a thutiam hlen nân nasa takin hma a la dâwn tih vaukhânna thu an sawi tawh a ni. Mi maktaduai têlte chuan ṭha taka an dawn sawn laiin, tlûklehdingâwn tam takte chuan an hre duh lo. Tuilêt chu thil thleng tak tak a ni tih leh a pawimawhna chu “an haider lui” tlat a ni.​—⁠2 Petera 3:​5, 13.

Nova erawh chuan a hria a. Pathian Jehova’n a hnêna a sawi chu a ring a ni. Chu thu âwihna chuan a tân chhandamna a thlen a. Tirhkoh Paula chuan heti hian a ziak a ni: “Rinnain Nova chu thil lo la lang lote kawng thu-ah Pathian hrilha lo awmin, Pathian ṭih dêkin, a chhûngte chhandam nân lawng a tu a,” tiin.​—⁠Hebrai 11:⁠7.

Entawn Tûr Entîrna Chu

Nova lawng tuk chu a lian hle a​—⁠football inkhelhna hmun aiin a lian zâwk a, in chhâwng thum ang vêla sâng a ni. Thinga lawng siam tawh azawnga lian ber nia sawi, Wyoming lawng aiin feet 100-in a sei zâwk a. Mahse, Nova lawng chu tuia lâng mai tûr a ni. Nimahsela, chu mi sa tûr chuan sak thiam hle a ngai a. Tin, a chhûng lam leh pâwn lam chu fâr hnai hnawih chhuah vek a ngai bawk. Chu mi sak zawh nân chuan kum 50 chuang a ngaih a rinawm hle.​—⁠Genesis 6:​14-16.

Chu mai a la ni lo. Nova chuan Tuilêt a lo thlen hmain thil nung tinrêngte chu hruai khâwma lawng chhûnga a khalh luh a ngai a. Tin, chûng thil nungte leh a chhûngkaw tân kum khat chhûng tla ei tûr a chhêk khâwl a ngai bawk a ni. “Nova chuan LALPAN a hnêna thu a pek zawng zawng ang zêl chuan a ti ta a.” Engkim peih fel a nih hnua Jehova’n lawng kawngkâ a han khâr chiah chu a va thawventhlâk dâwn êm!​—⁠Genesis 6:​19-21; 7:​5, 16.

Tichuan, Tuilêt chu a lo thleng ta. Ni 40 leh zan 40 chhûng ruahpui vânâwn a sûr a. An zain tui a kâm thleng, kum khat pumhlûm zet lawng chhûnga an awm a ngai a ni. (Genesis 7:​11, 12; 8:​13-16) Mi suaksual zawng zawngte chu an boral tawh a. Nova leh a chhûngte chauh chu lei tihthianghlim tawhah an dam khawchhuak a ni.

Bible chuan Nova dam laia Tuilêt chu thil “la awm tûrte entîrnaah a hmang” a ni. Eng kawngin nge? Heti hian kan chhiar a ni: “Tûnah vânte leh lei awmte hi . . . Pathian ngaihsak lo mite rorêl leh boral nî atâna dahin hâl tûra khêk a ni,” tiin. Amaherawhchu, Nova dam lai ang bawkin dam khawchhuak an awm dâwn. “Lalpa chuan amah ngaihsaktute chu thlêmna ata chhan chhuah dân . . . a hria” tih ring tlat ang che.​—⁠2 Petera 2:​5, 6, 9; 3:⁠7.

Nova chu Pathian ngaihsak mi a ni a, chhuan sual tak zînga mi fel tak a ni. Ani chuan Pathian thu a âwih pumhlûm a. Pathian rawngbâwl duh lote hmuhsit leh huat a ni dâwn tih hre reng chung pawhin, thil dik a ti ngam a ni. Hetiang kawnga Nova kan entawn hian, keini pawhin Pathian mit kan tlung ang a, nakin lawka lo thleng tûr khawvêl thara chhan chhuah nih beiseina chu kan nei thei ang.​—⁠Sâm 37:​9, 10. (w08 6/1)

[Phêk 5-naa thu lâk chhuah]

Hmasâng thawnthua tharum thawhnate chuan Nephilim-ho tharum thawhna an entawn a nih a rinawm

[Phêk 5-naa Thlalâk Hawhtîrtu]

Alinari/Art Resource, NY