A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Jehova Chuan A Mi Rinawmte Chu A Kalsan Lo Vang

Jehova Chuan A Mi Rinawmte Chu A Kalsan Lo Vang

Jehova Chuan A Mi Rinawmte Chu A Kalsan Lo Vang

“[Jehova chuan] a mi thianghlimte [“mi rinawmte,” New World Translation] chu a kalsan ngai lo; kumkhua atân vawn ṭhatin an awm.”​—⁠SAM 37:⁠28.

1, 2. (a) B.C.E. kum zabi sâwmnaa thilthleng engin nge Pathian chhiahhlawhte rinawmna chu fiah? (b) Eng dinhmun chi thum hnuaiah nge Jehova’n a mi rinawmte chu a vênhim?

VANTLANG kum chhiar inṭan hma kum zabi sâwmna a ni a, Jehova chhiahhlawhte tân thu tlûkna siam hun a ni. Israel hmâr lam hnam tihmawh takte hnênah zalênna engemaw chen pein, tualchhûng indona chu pumpelh hrâm a ni a. Lala ruat thar Jeroboama chuan a lalna tinghet tûrin sawrkâr sakhuana thar chu a din ta vat a ni. Ani chuan a khua leh tuite chu lal chunga rinawm pumhlûm tûrin a phût a. Jehova chhiahhlawh rinawmte chuan eng nge an tih tâk ang? An Pathian chungah an rinawm reng ang em? Mi tam takte chu an rinawm a, Jehova chuan an rinawmna vawngtute chu a enkawl a ni.​—⁠1 Lal. 12:​1-33; 2 Chro. 11:​13, 14.

2 Kan tûn lai hunah pawh Pathian chhiahhlawhte rinawmna chu fiah a ni bawk a. Bible chuan: “Ngaihven ula, fimkhur rawh u; in khingpui Diabola chu sakeibaknei rûm ṭhîn angin a ei theih tûr zawngin a phi ruai ṭhîn,” tiin a vaukhân a ni. “Ring nghet taka awmin amah chu [kan] do” hlawhtling thei ang em? (1 Pet. 5:​8, 9) B.C.E. 997-a Lal Jeroboama lal ṭantirh lai vêla thilthleng eng engemawte chu bih chiangin, chûng thilthlengte aṭanga kan zir theihte chu i lo en ang u. Chûng hun khirh tak chhûng chuan Jehova chhiahhlawhte chu hnehchhiah an ni a. An mawhphurhna rit takte an thawh lai chuan kalpêngte thunun tumna pawh an hmachhawn bawk a ni. Hêng zawng zawngah te hian, Jehova chuan a mi rinawmte chu a kalsan lo va, tûn laiah pawh a kalsan hek lo vang.​—⁠Sâm 37:28. *

Inhnehchhiahna Hnuaiah

3. Engvângin nge Lal Davida rorêlna hnuaiah inhnehchhiahna a awm loh?

3 A hmasain, Jeroboama chu eng ang dinhmun hnuaiah nge lal a lo nih, i lo bih chiang ang u. Thufingte 29:2 chuan: “Mi sualin rorêlna an chanin mite an rûm ṭhîn,” a ti a. Hmân lai Israel Lal Davida lal lai khân mite chu an rûm lo. Davida chu mi ṭha famkim ni lo mah se, Pathian lakah a rinawmin, a rinchhan tlat bawk a ni. A rorêlna hnuaiah chuan inhnehchhiahna a awm lo. Jehova chuan: “I chhûngkua leh i ram chu chatuana tihngheh tlat a ni ang a, i lal ṭhutthlêng chu chatuana tihngheh a ni ang,” tiin Davida hnênah thu a thlung a ni.​—⁠2 Sam. 7:⁠16.

4. Solomona rorêl chhûnga malsâwmna dawnte chu engah nge a innghah?

4 Davida fapa Solomona rorêlna chu a tîrah chuan muanawm tak leh hmuingîl tak a ni a, chu chuan Krista Isua Kum Sâng Rorêlna lo awm tûr a entîr lâwk thei hial a ni. (Sâm 72:​1, 17) Chu tih hun lai chuan Israel hnam 12-te tân hel chhan tûr rêng a awm lo. Amaherawhchu, Solomona leh a khua leh tuite malsâwmna dawn chu thil ṭhenkhat an tih leh tih lohvah a innghat a ni. Jehova chuan Solomona hnênah: “Ka thuruatte i pawm a, ka rorêlte i zawm a, ka thupêk zawng zawngte zâwm tûra i pawm phawt zawngin, i pa Davida hnêna ka lo sawi tawh, ka thu kha i chungah hian ka tinghet ang. Tin, Israela thlahte zîngah hian ka chêng ang a, ka mi Israel-hote hi ka thlahthlam lo vang,” tiin a hrilh a ni.​—⁠1 Lal. 6:​11-13.

5, 6. Pathian chunga Solomona rinawm lohna chuan eng rah nge a chhuah?

5 Solomona chu a tar lamah Jehova chunga rinawm lovin, biakna dik lovah a inhnamhnawih ṭan ta a. (1 Lal. 11:​4-6) Jehova dânte a zâwm lo tial tial a, mi hnehchhiah a hmang ta tawlh tawlh a ni. A mi hnehchhiahna chu a nasat êm avângin a thih hnuah mipuite chuan amah thlâktu a fapa, Rehoboama hnênah sawisêlin, an phur tihzânsak tûrin an ngên hial a ni. (1 Lal. 12:⁠4) Solomona a rinawm loh tâkah chuan Jehova’n engtin nge a tih?

6 “Israelte Pathian, a hnêna vawihnih lai inlâr . . . chu a thinlungin a hawisan tâk avângin Solomona chungah chuan LALPA thin a lo ur ta,” tih Bible chuan min hrilh a. Jehova chuan Solomona hnênah: “Ka thuthlung te leh ka thuruatte pawm tûra thu ka pêk che hi i lo pawm ta si lo va, ram hi ka chhuhsak ngei ngei ang chia, i chhiahhlawh ka pe ang,” a ti a ni.​—⁠1 Lal. 11:​9-11.

7. Solomona chu hnâwl ni mah se, engtin nge Jehova chuan a mi rinawmte chu a enkawl?

7 Jehova chuan chhan chhuaktu tûr hriak va thih tûrin zâwlnei Ahija a tîr a. Chu chu Jeroboama, Solomona lal laia a hnuaia hnathawk mi rin tlâk tak a ni. Jehova chu Davida hnêna Lalram thuthlung chungah rinawm reng mah se, hnam 12 inkara lalna inṭhen hran chu a remti a. Hnam sâwmte chu Jeroboama hnêna pêk a ni ang a; hnam hnihte erawh chu tûna Lal Rehoboama’n ai a awh mêk Davida lal thlah kal zêl hnênah pêk a ni thung ang. (1 Lal. 11:​29-37; 12:​16, 17, 21) Jehova chuan Jeroboama hnênah: “Heti hi a ni ang a, thu ka pêk apiang che i pawm a, ka kawngte i zawh a, ka chhiahhlawh Davida anga ka thuruatte leh ka thupêkte zâwm tûra ka mithmuha thil ṭha i tih chuan i hnênah ka awm zêl ang a, Davida ka din nghehsak ang khân chhûngkaw nghet ka dinsak ang chia, Israelte hi ka pe ang che,” tiin a hrilh a ni. (1 Lal. 11:38) Jehova chuan a mite tân thil a ti a, hnehchhiah an nihna ata chhuahna kawng a hawnsak a ni.

8. Tûn laia Pathian mite’n eng fiahnate nge an tawrh?

8 Tûn laiah hian inhnehchhiahna leh rorêl dik lohna a hluar hle a. Thuhriltu 8:9 chuan: “Mi, mi dang chungah pawi khawpin a intilal ṭhîn,” a ti. Sumdâwngtute duhâmna leh rorêltute eirûkna chuan ei leh bâr lama harsatna a thlen thei a. Sawrkâr leh sumdâwnna lama mi liante leh sakhaw hruaitute chuan entawn tûr ṭha an siam lo fo. Chuvângin, tûn laia Pathian mi rinawmte chu mi fel Lota angin ‘mi sualte awm dân hur tak avângin an lungngai êm êm’ a ni. (2 Pet. 2:⁠7) Chu bâkah, mi dang tibuai lo va, Pathian tehnate mila nun kan tumna kawngah rorêltu sual takte tihduhdah tuartu ber kan ni fo ṭhîn.​—⁠2 Tim. 3:​1-5, 12.

9. (a) Jehova chuan a mite chhan chhuah nân eng nge a tih dêr tawh? (b) Engvângin nge Isua chu Pathian lakah a rinawm reng dâwn tih kan chian theih?

9 Mahse, he thudik bulpui: Jehova’n a mi rinawmte a kalsan lo vang, tih hi kan hre chiang thei a ni. Khawvêla dik lo taka rorêltute thlâk tûra hma a lâk tawhte hi han ngaihtuah teh. Krista Isua kuta awm Pathian Messia Lalram chu din a ni der tawh a. Isua Krista chuan vânah kum za dâwn lai ro a rêl tawh a ni. Pathian hming ṭihtute tâna thawvenna pumhlûm a rawn thlen thuai ang. (Thu Puan 11:​15-18 chhiar rawh.) Isua chuan thih thlengin Pathian laka a rinawmzia a târ lang tawh a ni. Ani chuan Solomona angin a khua leh tuite chu a tilunghnual ngai lo vang.​—⁠Heb. 7:26; 1 Pet. 2:⁠6.

10. (a) Engtin nge Pathian Ram kan hlutzia kan lantîr theih? (b) Fiahna kan tawhin, eng nge kan rin tlat theih?

10 Pathian Lalram chu inhnehchhiahna zawng zawng titâwptu tûr sawrkâr dik tak a ni a. Pathian Jehova leh a Lalram chunga rinawm chu kan ba tlat a ni. Lalram chu kan ringnghet tlat a, Pathian ngaihsak lohna chu hnâwlin, ṭhahnemngai takin thil ṭha kan ti zêl a. (Tit. 2:​12-14) He khawvêl bawlhhlawh kai lova awm chu kan tum tlat a ni. (2 Pet. 3:14) Tûnah hian eng fiahna pawh tâwk mah ila, Jehova chuan thlarau lama chhiatna lakah min vênghim ang tih kan ring tlat thei a. (Sâm 97:10 chhiar rawh.) Chu bâkah, Sâm 116:15 chuan: “A mi thianghlimte [“mi rinawmte,” NW] thihna chu LALPA ngaih chuan hlu tak a ni,” tih min tiam a. Jehova tân chuan a chhiahhlawhte chu an hlut êm avângin a huhova an boral phiar chu a phal lo vang.

Kal Pêngte Thununna Hnuaiah

11. Engtin nge Jeroboama chu a lo rinawm loh tâk?

11 Lal Jeroboama rorêlna chuan Pathian mite phur chu engemaw chen a tihzânsak ngei tûr a ni nâ a. Mahse, a thiltih chuan Pathian mite rinawmna chu a fiah belhchhah zâwk mah a ni. Jeroboama chu chawimawina leh chanvo a dawnah chuan a lungawi tâwk lo va, a dinhmun sawhngheh dân kawng a dap ṭan ta a. Ani chuan: “He miteho hi Jerusalem khuaa LALPA ina inthawinate hlân tûra an kal chuan, he miteho thinlung hi an lalpa Rehoboama, Judai ram lal lamah hian a thle leh mai ang a, tichuan kei hi mi that ang a, Judai ram lal Rehoboama lamah an pakai leh mai ang â,” tiin a ngaihtuah a. Tichuan, Jeroboama chuan rangkachak bâwng no lem pahnih siamin sakhaw thar a din ta a ni. “Tin, pakhat chu Bethel-ah a dah a, pakhat chu Dan-ah a dah a. Chu thil chu sual a lo ni ta a ni: mipuite chu a pahniha be tûrin Dan thleng thlengin an kal si a. Tin, hmun sâng inte a sa a, Levia fate ni lo, vântlâng zînga mi puithiamahte a siam a.” Jeroboama chuan “Israel thlahte tân kût a ruat” hial a; chutichuan, “maichâma rimtui hâl tûrin a han kal” a ni.​—⁠1 Lal. 12:​26-33.

12. Jeroboama’n Israel rama bâwng no lem biakna a din khân, hmâr lam lalrama Pathian mi rinawmte chuan eng nge an tih?

12 Hmâr lam lalrama awm Pathian mi rinawmte chuan eng nge an tih tâk ang? Anmahni thlahtu mi rinawmte angin, hmâr lam lalrama Levia chite chuan tâwi khawmuang lovin hma an la nghâl a. (Ex. 32:​26-28; Num. 35:​6-8; Deut. 33:​8, 9) An in leh lo kalsanin, tibuaitu awm lova Jehova an biak theihna tûr hmun chhim lama Judai ramah chhûngkuain an pêm a ni. (2 Chro. 11:​13, 14) Israel mi an rama la pêm lote chuan Judai rama awm ngheh chu an titlu a. (2 Chro. 10:17) Jehova chuan hmâr lam lalrama chhuan lo la awm tûrte’n nakina bâwng no biakna kalsana Judaia rama an kîr leh theih nân, biakna dika kîr leh theihna kawng chu a hawnsak a ni.​—⁠2 Chro. 15:​9-15.

13. Tûn lai hian, engtin nge kalpêngte thununna chuan Pathian mite a fiah?

13 Kalpêngte leh an thununna chuan tûn laia Pathian mite chu dinhmun hlauhthâwn awmah a dah a. Lal ṭhenkhat chuan sawrkâr sakhuana an din chawp a, an khua leh tuite chu an sakhaw din pawm tûrin an tilui ṭhîn. Kristianna ram sakhaw hruaitute leh mi chapo dangte chuan thlarau lama lal puithiamho zînga mi nih an chuh tlat a. Amaherawhchu, hriak thih dik takte hmanga din “lal puithiamho” chu Kristian dikte zîngah chauh kan hmu a ni.​—⁠1 Pet. 2:9; Thup. 14:​1-5.

14. Kalpêngte ngaih dân chu engtin nge kan chhân lêt ang?

14 B.C.E. kum zabi sâwmnaa Levia mi rinawmte ang bawkin, tûn laia Pathian mi rinawmte chu kalpêngte ngaih dânin a bum lo. Hriak thihte leh an Kristian ṭhiante chuan kalpêngte ngaih dân chu a rang thei ang bera pumpelhin, an hnâwl nghâl vat ṭhîn. (Rom 16:17 chhiar rawh.) Sakhua nêna inkûngkaihna nei lo thilah sawrkâr thuneitute thu hnuaia kan intukluh rual rualin, khawvêl buaina thilah chuan kan tualdawih a, Pathian Ram atân kan rinawm reng a ni. (Joh. 18:36; Rom 13:​1-8) Pathian rawngbâwla inchhâl reng si a, an nungchanga amah sawichhetute inchhâlna dik lo chu kan hnâwl a ni.​—⁠Tit. 1:⁠16.

15. Engvângin nge “bawi rinawm, fing tak” chu rinawmna lantîrna tlâk a nih?

15 Jehova’n mi rilru ṭhate tân khawvêl suaksual ata ama siam thlarau lam paradis-a kal chhuah theihna kawng tia sawi theih tûr kawng a hawng pawh hi han ngaihtuah bawk teh. (2 Kor. 12:​1-4) Lâwmna thinlung neiin, “bawi rinawm, fing tak, a puin a hun apianga an chaw chan tûr semsak tûrin a chhûngte chunga hotua a siama” chu kan bêl tlat a. Krista chuan a bâwih chu “a neih zawng zawng chungah hotuah a siam” tawh a ni. (Mt. 24:​45-47) Chuvângin, bâwih pâwlin thil engemaw a tih chhan kan hre thiam chiah lo a nih pawhin, chu bâwih pâwl ngaih dân kan hnâwl chhan tûr emaw, Setana khawvêla kîr leh chhan tûr emaw a tling lo rêng rêng. Rinawmna chuan Jehova’n chiang taka min hrilhfiah hun nghâk tûrin min chêttîr zâwk ang.

Pathian Hna Min Pêk Kan Thawh Laiin

16. Judai rama mi zâwlnei chuan eng hna nge a dawn?

16 Jehova chuan Jeroboama chu a kalpênna thiltih avângin thiam loh a chantîr a. Ani chuan Judai rama zâwlnei pakhat chu hmâr lam Bethel khuaa kal a, a maichâm din bula rimtui hâl tûra lo ding Jeroboama va hmu tûrin a tîr a. Chu zâwlnei chuan Jeroboama hnênah Pathian rorêlna râpthlâk tak a puang chhuak tûr a ni. A hnathawh tûr chu a hautak tih a chiang hle.​—⁠1 Lal. 13:​1-3.

17. Engtin nge Jehova chuan a zâwlnei chu a vênhim?

17 Jehova’n thiam loh a chantîr thu a han hriat chuan Jeroboama chu a thinrim ta hle mai a. Pathian mi lam chu a kuta banin, a kianga awmte hnênah: “Man rawh u,” tiin a au chhuak a. Mahse, chêt an thawh hmain, “man tuma a banna kut chu a lo zeng ta a, tichuan a kut chu a la leh thei ta lo va . . . maichâm pawh chu a khi bawk a, maichâma meivâpte chu a baw ta vek a.” Jeroboama chu zâwlnei hnêna a kut a dam nâna Pathian khawngaihna dîlsak tûra ngên lo thei lo dinhmunah a ding ta. Zâwlnei chuan a dîlsak a, lal kut chu tihdam a lo ni ta a ni. Chutiang chuan, Jehova chuan a zâwlnei chu dinhmun hlauhawm ata a vênghim a ni.​—⁠1 Lal. 13:​4-6.

18. Jehova chuan a hnêna huaisen taka rawngbâwlna thianghlim kan hlan laiin, engtin nge min vênhim?

18 Lalram thu hrilhna leh zirtîr siamnaa rinawm taka kan tel hian, min lâwm lotute emaw, min do hialtute emaw tawh châng kan nei a. (Mt. 24:14; 28:​19, 20) Mahse, chutianga hnâwl nih hlauhna chuan rawngbâwlnaa kan ṭhahnemngaihna a tihnêp chu kan phal ngai tûr a ni lo. Jeroboama hun laia a hming hriat loh zâwlnei ang bawkin, ‘thianghlim [“rinawm,” NW] taka awm a, hlau lova [Jehova] rawng bâwl’ theihna hun remchâng kan nei a ni. * (Lk. 1:​74, 75) Tûn lai hian, thilmak tihna hmanga Pathian a rawn inrawlh beisei lo mah ila, Jehova chuan keini a Thuhretute hi a thlarau thianghlim leh vântirhkohte hmangin min la vênghim reng a ni. (Johana 14:​15-17 leh Thu Puan 14:6 chhiar rawh.) Pathian chuan huaisen taka a thu hril zêltute chu a kalsan ngai lo vang.​—⁠Phil. 1:​14, 27, 28.

Jehova Chuan A Mi Rinawmte A Vênghim Ang

19, 20. (a) Jehova’n min kalsan ngai dâwn lo tih engtin nge kan chian theih? (b) A dawta thuziakah eng zawhnate nge kan sawiho vang?

19 Jehova chu kan Pathian rinawm tak a ni a. (Thup. 15:4; 16:⁠5) Tin, Bible chuan Pathianin ‘a mi thianghlimte [“mi rinawmte,” NW] kawng a vawn ṭhatsak dâwn’ tih min tiam a ni. (Thuf. 2:⁠8) Pathian mi rinawmte chuan fiahna emaw, kalpêngte ngaih dân emaw an tawh hun leh hna khirh tak an thawh hunah A kaihhruaina leh ṭanpuina chu an ring tlat thei a ni.

20 Tûna kan ngaihtuah ṭheuh tûr chu: Ka hmaah eng ang fiahna leh thlêmna pawh lo thleng se, engin nge Jehova laka ka rinawmna vawng reng tûrin min ṭanpui ang? tih hi a ni a, kawng danga sawi chuan, Pathian laka ka rinawmna chu engtin nge ka tingheh theih ang? tih a ni. (w08 8/15)

[Footnote-te]

^ par. 2 “Mi rinawmte” tihna atîra ṭawnga thu mal a lanna apiangah Mizo Bible chuan “mi thianghlimte” tiin a dah zêl.

^ par. 18 Zâwlnei chuan Jehova thu a zawm chhunzawm zêl leh zêl loh chungchâng leh a chunga thilthleng chungchâng chu a dawta thuziakah sawiho a ni ang.

Engtin Nge Kan Chhân Ang?

• Engtin nge Jehova chuan a mi rinawmte’n hnehchhiahna an tawhin a kalsan mai lo tih a târ lan?

• Engtin nge kalpêngte leh an ngaih dânte chu kan chhân lêt ang?

• Engtin nge Jehova chuan Kristian rawngbâwlnaa tel a mi rinawmte chu a vênhim?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 11-naa map/milem]

(A lan dân tûr dik tak hriat nân, a lehkhabu en rawh)

HMAR LAM LALRAM (Jeroboama)

Dan

SEKEM

Bethel

CHHIM LAM LALRAM (Rehoboama)

JERUSALEM

[Milem]

Jeroboama’n bâwng no lem biakna a din khân, Jehova chuan a mi rinawmte a kalsan lo