Engvângin Nge Dikna I Vawn Ang?
Engvângin Nge Dikna I Vawn Ang?
“Aw LALPA, . . . ka rilru ṭhatna [“dikna,” New World Translation] awm ang zêl hian ro mi rêl ang che.”—SAM 7:8.
1, 2. Kristian dikna atâna harsatna thlentu dinhmun tlânglâwn tak ṭhenkhat chu engte nge ni?
DINHMUN chi thum hi han mitthla teh: Mipa naupang pakhat chu a school kalpui ṭhenkhatin an chhaih a. Inhauhpui emaw, insualpui emaw atân tihthinur chu an tum a ni. Naupang chuan a thungrûl dâwn nge, mahni inthiar fihlîmin a kalsan zâwk dâwn? Pa pakhat chuan ina amah chauhva a awm laiin Internet a hmang a. A computer-ah chuan mipat hmeichhiatna lam pawh theihna Web site chu a rawn lang a ni. Chu mi Web site-ah chuan a lût dâwn nge ni a, pumpelh a tum tlat zâwk dâwn? Kristian hmeichhe pakhat chu unaunu ṭhenkhat nên an tîtî a, an thusawi chuan kohhrana unaunu pakhat rêl chhiatna lam a pan chho va. Ani chuan an thusawi chu a ṭâwmpui dâwn nge ni a, thu danga lâk pên a tum zâwk dâwn?
2 Hêng dinhmunte hi inang lo hlawm mah se, inanna lai an nei a. An vai hian Kristian anga dikna vawng tûrin an beih ṭheuh a ngai a ni. Nuna lungkhamna te, mamawh te, leh thiltum te i hmachhawn hian, nangma dikna chungchâng i ngaihtuah tel em? Nî tin mai hian mite chuan an lan dân te, an hrisêlna te, ei zawnna lama harsatna te, ṭhiante inkâra harsatna lo chhuak te, leh inngaih zâwnna lamte thlengin an ngaihtuah a ni. Chutiang lam chu kan lungkham tak meuh pawh a ni thei a. Amaherawhchu, kan thinlung en chhuaktu Jehova tân eng nge pawimawh ber? (Sâm 139:23, 24) Kan dikna hi a pawimawh ber a ni.
3. Jehova’n eng duh thlanna nge min siamtîr a, he thuziakah hian eng nge kan ngaihtuah ang?
3 “Thilpêk ṭha leh thilpêk famkim zawng zawng” Petu Jehova chuan thilpêk chi hrang hrang min pe ṭheuh va. (Jak. 1:17) Ama zârah thilpêk anga sawi theih tûr taksa te, rilru te, hrisêlna ṭha thawkhat te, leh theihna chi hrang hrangte kan nei a ni. (1 Kor. 4:7) Amaherawhchu, Pathian chuan dikna lantîr tûrin min tilui mai lo. He mizia kan neih dâwn leh dâwn loh chungchângah duh min thlantîr zâwk a ni. (Deut. 30:19) Chuti a nih chuan, dikna nihna dik tak chu kan bih chian a ngai a ni. Tin, he mizia a pawimawh hle chhan pathumte pawh kan ngaihtuah bawk ang.
Dikna Chu Eng Nge Ni?
4. Diknaah chuan eng nge tel a, rana inthawina chungchânga Jehova dân aṭangin eng nge kan zir theih?
4 Mi tam tak chuan dikna chungchângah ngaih dân chiang fak an nei lo niin a lang. Entîr nân, politician-te’n an dikna an auh chhuahpui hian, an sawi tum tak chu an rinawmna a ni zâwk mah ṭhîn a. Rinawmna chu a pawimawh a, mahse chu chu dikna pêng pakhat ve mai a ni. Bible hman dân aṭanga chhui chuan, diknaah chuan nungchang lama kimna leh ṭhatna a tel a ni. “Dikna” nêna inkûngkaih Hebrai thu mal chu ṭha, a puma him, a nih loh leh sawisêl bo tih awmze nei thu malte aṭanga lo chhuak a ni a. Hêng zînga pakhat hi Jehova hnêna hlan inthawinate chungchângah hman a ni. Ani chuan rana inthawina chu a ṭha, a nih loh leh a puma him a nih chauhvin, a pawm a. (Leviticus 22:19, 20 chhiar rawh.) A kaihhruaina ngaihthaha inthawina atâna ran kebai, a silawng, a nih loh leh a mitdel hlântute chu nasa takin a dem a ni.—Mal. 1:6-8.
5, 6. (a) Eng entîrnate’n nge a puma him, a nih loh leh a kim kan ngaihhlutzia târ lang? (b) Mihring ṭha famkim lote chungchângah, dikna chu ṭhat fakimna a ni em? Hrilhfiah rawh.
5 A puma him, a nih loh leh a kim zawn leh ngaihhlut chu thil thar a ni lo. Entîr nân hei hi han ngaihtuah teh: Lehkhabu zawng khâwmtu chuan rei tak a zawn fê hnuah lehkhabu hlu tak pakhat chu a hmu a; mahse, a phêk pawimawh khawi emaw lai a kim lo nual tih a hmu a ni. Lunghnual takin chhuarah chuan a dah lêt leh a ni. A nih loh leh nu pakhat artui lei lai han mitthla leh la. Eng ang hi nge lei atâna a thlan khâwm? A puma him leh a ṭhate chu a thlang 2 Chro. 16:9.
khâwm a ni. Chutiang bawkin, Pathian chuan a puma him, a nih loh leh a kimte chu a zawng a ni.—6 Mahse, dikna nei tûr chuan ṭhat famkim a ngaih leh ngaih loh chu i ngaihtuah mai thei a. Sualna leh ṭhat famkim lohnaa tihhmêlhem kan nih tawh avângin, lehkhabu phêk kim lo emaw, artui kâwr khi deuh emaw angah kan inchan thei a ni. Chutianga inchan châng i nei em? Jehova’n sawisêl bova ṭha famkim tûrin min beisei lo tih ring tlat ang che. Ani chuan kan tih theih bâk min phût ngai lo. * (Sâm 103:14; Jak. 3:2) Chutichung pawhin, dikna vawng tûrin min beisei a ni. A nih chuan, ṭhat famkimna leh dikna chu a inang lo tihna em ni? Ni e. Tehkhin nân: Tlangvâl pakhat chuan a nupui hual chu a hmangaih a. Mahse, ṭha famkim tûr erawh chuan a beisei lo vang. Chutichung pawhin, thinlung zawng zawnga amah chauh a hmangaih chu a beisei ang a, chutianga beisei chu a finthlâk a ni. Chutiang bawkin, Jehova chu “Pathian thîkthuchhia [“inpêk bîkna phûttu Pathian,” NW]” a ni. (Ex. 20:5) Ani chuan ṭha famkim tûrin min beisei lo va; mah se, thinlung zawng zawnga amah hmangaih tûr leh amah chauh be tûrin min beisei a ni.
7, 8. (a) Isua chuan dikna chungchângah eng entîrna nge a siam? (b) Bible sawi dân aṭangin dikna tih awmzia chu eng nge ni?
7 Dân zawng zawnga pawimawh ber zawh a nih laia Isua chhânna pêk chu kan hre chhuak mai thei a. (Marka 12:28-30 chhiar rawh.) Isua chuan a chhânna a pe mai ni lovin, a chhânna pêk ang chuan a nung a ni. Ani chuan Jehova chu rilru, thinlung, thlarau, leh chakna zawng zawnga hmangaihna kawngah entawn tûr ṭha ber a siam a ni. A dikna chu ṭawngkam mai ni lovin, rilru thianghlim tak aṭanga rawn chhuak thiltih ṭha taka lantîr a nihzia a târ lang. Dikna vawng tûr chuan Isua hniaka kan zui a ngai a ni.—1 Pet. 2:21.
8 Chuti chu, hei hi Bible sawi dân aṭanga kan dikna awmzia chu a ni: vâna Mi, Pathian Jehova hnênah leh a târ lan a duhzâwng leh thiltuma thinlung zawng zawnga inpêkna hi. Dikna vawng tih awmzia chu kan nî tin nuna Pathian Jehova tihlâwm dah pawimawh berna hi a ni bawk. Nuna kan dah pawimawhte chuan a thil dah pawimawhte chu a târ lang ang. Dikna a pawimawh hle nachhan pathum i lo ngaihtuah ang u.
1. Kan Dikna leh Lal Chungnunna Thu Buai
9. Engtin nge mi mala kan dikna chu lei leh vâna thu buai nên a inkûngkaih?
9 Jehova lalchungnunna chu keimahni diknaah a innghat lo va. A lalchungnunna chu a felin, chatuan a daiha, engkim a huap a ni. Thil siamte’n engpawh sawiin eng pawh ti se, chutiang chu a ni reng tho vang. Amaherawhchu, Pathian lalchungnunna chu lei leh vânah nasa taka sawi chhiat a ni a. Chuvângin, a rorêlna dikzia, felzia, leh hmangaihna a nihzia chu finna nei thil siam zawng zawngte hmaah thiam chantîr, a nih loh leh nemngheh a ngai a ni. Jehova Thuhretute kan nih angin, lei leh vâna Pathian lalchungnunna chu a ngaithla duh apiangte sawipui chu kan châk a. Mahse, engtin nge chu thu buaia kan ṭan lam tûr thlang a, chu mi mila kan nun theih ang? Jehova chu kan Lalchungnungber atân kan thlang tih engtin nge kan târ lan? Dikna vawngin kan târ lang a ni.
10. Mihringte dikna chungchângah Setana’n eng puhna nge a siam a, chu chu eng anga chhân lêt nge i duh?
10 Nangma dikna nêna a inkûngkaih dân hi lo ngaihtuah teh. Setana chuan mihring tumahin Pathian lalchungnunna an thlâwp lo vang a, tumahin mahni hmasial lo hmangaihnain Jehova rawng an bâwl lo vang a ti deuh tlat a. Thlarau thil siam tam takte awmkhâwmnaah, Diabola chuan Jehova hnênah: “Vun aiah vun tih a ni a, a ni, miin a neih zawng zawng a nunna atân a pe phal ang chu!” a ti a ni. (Job. 2:4) Setana chuan chu a deuna ṭawngkam chu ‘Joban’ ti lovin, “miin” tia sawin mihring zawng zawng a hmêr tel tih lo chhinchhiah ang che. Chuvângin, Bible chuan Setana chu “kan unaute hêktu” tiin a ko a ni. (Thup. 12:10) Ani chuan nangmah ngei pawh tiamin Kristiante chu an rinawm reng lo vang tiin Jehova chu a cho va. Setana chuan i nunna chhanhim tûrin Jehova chu i phatsan ang a ti a ni. I chungchânga chutiang puhna a siam chu engtin nge i ngaih? Setana dâwtpa a nihzia târ lan theihna hun remchâng i nei chu i lâwm ang em? I dikna vawng rengin, dâwtpa a nihzia chu i târ lang thei a ni.
11, 12. (a) Eng entîrnatein nge nî tin nuna kan thu tlûkna siamte leh mi mala kan dikna a inkûngkaih tih târ lang? (b) Engvângin nge dikna vawn chu chanvo hlu a nih?
11 Chuvângin, i dikna chuan nî tina i nungchang leh duhthlanna i siamte chu a ti pawimawh ta hle a ni. Atîra kan sawi tâk dinhmun pathumte kha han ngaihtuah leh teh. Engtin nge an dikna chu an vawn ang? A school kalpuite’n an chhaih mipa naupang chuan a thinurna tihlan mai chu a châk a; mahse, he fuihna: “Duh takte u, in phuba la suh ula, Pathian thinurna kian zâwk rawh u, ‘“Phuba rêng rêng keima lâk tûr a ni, keiman ka thungrûl ang,” Lalpain a ti’ tih ziak a ni,” tih hi a hre chhuak a. (Rom 12:19) Tichuan, engmah tilêt lovin a kalsan a ni. Internet hmang pa pakhat chuan mipat hmeichhiatna lam châkna chawk tho thei thil chu a en thei reng a; mahse, Joba thu: “Ka mit atân thuthlung ka siam a, engah nge nula ka melh ang?,” tiha lang thu bul chu a hre chhuak a ni. (Job. 31:1) Chutiang bawkin, chu pa chuan chûng thil ṭha lote chu en zui zêl lovin, tûr hlauhawm tak ang maiin a pumpelh a ni. A huhova an tîtîna aṭanga mi dangte rêl chhiatna hretu nu pakhat chuan he kaihhruaina: “Mahni vêngte tihsâwt nân an ṭhatna tûrin tihlâwm i tum ṭheuh ang u,” tih hi a hre chhuak a. (Rom 15:2) Inrêlna a sawi chhâwn lehna chuan mi dangte a tisâwt dâwn lo. Chu chuan a Kristian unaunu hming a ti ṭha lo vang a, a Pa vâna mi pawh a tilâwm hek lo vang. Chuvâng chuan a lei chu vêng ṭhain, thu dangah a la pêng ta a ni.
12 Hêng dinhmun tinah hian, Kristian chuan: ‘Jehova chu ka chunga Rorêltu a ni a. He mi chungchângah hian amah tihlâwm chu ka tum ang,’ tia sawi chhuak ang hrimin, duh thlanna chu a siam a ni. Mi mal duh thlanna leh thu tlûknate i siamte chu chutiang chuan i thlîr em? Chutianga i thlîr chuan, Thufingte 27:11-a thu phûrawm tak hi i zâwm tihna a ni: “Ka fapa, fing la, ka thinlung tilâwm rawh; mi sawi chhetute ka chhân theih nân,” tih chu. Pathian thinlung tilâwm thei hi chanvo hlu a va ni tak êm! Dikna vawng tûra kan theih tâwp chhuah chu a manhla hle a ni lâwm ni?
2. Pathian Rorêlna Tûr Ṭanchhan A Ni
13. Engtin nge Joba leh Davida thusawite chuan Jehova’n kan dikna ṭanchhanin kan chungah ro a rêl tih a târ lan?
13 Dikna chuan Jehova lalchungnunna atâna ding nghet tûrin min ṭanpui tih kan hre ta a. Chuvângin kan chunga Pathian rorêlna tûr ṭanchhan a ni. Joba chuan, chu chu a hre chiang khawp mai. (Joba 31:6 chhiar rawh.) Ani chuan Pathianin ‘bûkna dik takin’ min bûk ṭheuh tih a hria a; kan dikna teh nân A rorêlna ṭha famkim chu a hmang a ni. Chutiang bawkin, Davida chuan: “LALPAN mi tin ro a rêl ṭhîn: Aw LALPA, keimaha ka felna leh ka rilru ṭhatna [“dikna,” NW] awm ang zêl hian ro mi rêl ang che. . . . Pathian fel tak chuan thinlungte leh rilrute a fiah ṭhîn si a,” a ti a ni. (Sâm 7:8, 9) Pathian chuan kan chhûngril thûk tak, entîr nei “thinlungte leh rilrute” a en thei tih kan hria a. Mahse, a thil zawn ber chu kan hre reng tûr a ni. Davida sawi angin, Jehova chuan kan dikna ang zêl hian ro a rêl a ni.
14. Engvângin nge kan ṭhat famkim lohna leh sual kan nihna chuan dikna min vawntîr thei lova ngaih tûr a nih loh?
14 Jehova chuan mi tlûklehdingâwn têlte thinlung a en tih chu han ngaihtuah teh. (1 Chro. 28:9) Engtianga zingin nge a dikna vawngtu Kristian tuemaw chu a hmuh? A hmu khât ang reng hle a ni! Mahse, kan ṭhat famkim lohna chuan dikna min vawntîr thei lovah kan ngai tûr a ni lo. Chutih ahnêkin, ṭha famkim lo mah ila Davida leh Joba ang bawkin Jehova’n dikna vawngtu angin min thlîr a ni tih rin nachhan tûr ṭha tak kan nei a ni. Ṭhat famkimna chu dikna vawn ngei ngeina a ni kher lo tih hre reng rawh. He leiah hian mi ṭha famkim pathum chauh an awm a, mi pahnih Adama leh Evi-te chuan dikna an vawng lo a ni. Chuti chung chuan, mi ṭha famkim lo mi maktaduai tam takte chuan hlawhtling takin dikna an vawng ve thung a. Nang ngei pawhin i dikna i vawng ve thei a ni.
3. Kan Beiseina Atân A Pawimawh
15. Engtin nge Davida’n dikna chu nakin hun beiseina atân a pawimawh tih a târ lan?
15 Kan dikna ṭanchhana Jehova’n kan chunga ro a rêl avângin, chu chu nakin hun kan beiseina atân a pawimawh hle. Davida’n chu chu a hria a ni. (Sâm 41:12 chhiar rawh.) Ani chuan Pathian ngaihsakna duhawm tak dawn reng beiseina a nei a. Tûn lai Kristian dikte angin, Davida chuan chatuana nung a, Pathian Jehova rawng a bâwl zawm zêl ruala amah hnaih telh telh chu a inbeisei a ni. Davida chuan chu a beiseina thlen famkimna hmu tûr chuan, dikna a vawn zêl a ngai tih a hria a. Chutiang bawkin, dikna kan vawnna kawngah Jehova chuan min ṭanpuiin, min zirtîr a; tin, min kaihruaiin, malsâwmnain min vûr bawk a ni.
16, 17. (a) Engvângin nge engtik lai pawha dikna vawn reng chu i tum tlat? (b) A dawta thuziak hian eng zawhnate nge a chhân dâwn?
16 Beiseina chu tûna kan hlimna atân a pawimawh a. Hun harsate paltlang nâna kan mamawh hlimna min pe thei a ni. Beiseina chuan kan ngaihtuahna pawh a vênghim thei bawk. Bible chuan beiseina chu lukhum nên a tehkhin tih hre reng rawh. (1 Thes. 5:8) Indonaah lukhum chuan sipai lû a vênhimsak ang bawkin, beiseina chuan he khawvêl hlui ral ṭêp tawha Setana thehdarh a chhe lam thil ngaihtuahna ata kan rilru chu a vênghim a ni. Beiseina kan neih loh chuan, nun hian awmzia a va nei lo tak êm! Kan dikna leh a kaihhnawih beiseina chu ngun taka bih chiangin, ṭha taka kan ngaihtuah a ngai a ni. Dikna i vawn hian, Jehova lalchungnunna chu i thlâwp a, nakin hun beiseina hlu tak chu i vênghim bawk tih hre reng rawh. I dikna neih chu vawng reng ang che!
17 Dikna chu a pawimawh êm avângin, zawhna ṭhenkhat kan ngaihtuah belh a ngai a. Engtin nge dikna chu kan neih ang? Kan neih sa chu engtin nge kan vawn reng ang? Tuemawin dikna chu engemawti chhûng vawng lo ta se, eng nge tih theih awm? A dawta thuziak chuan hêng zawhnate hi a chhâng ang? (w08 12/15)
[Footnote]
^ par. 6 Isua chuan: “In Pa vâna mi a ṭha famkim angin in ṭha famkim tûr a ni,” a ti ngei mai. (Mt. 5:48) Ani chuan mihring ṭha famkim lote chu engemaw chenin an kim, a nih loh leh an ṭha famkim thei tih a hria a ni. Mi dangte nasa taka hmangaih tûra thupêk chu kan zâwm theiin, chu mi hmang chuan Pathian kan tilâwm thei a. Mahse, Jehova chu sawisêl bovin a ṭha famkim a ni. “Dikna” tih thu mal chu amah sawi nâna hman a nih hian, ṭhat famkimna pawh a kaihhnawih tel a ni.—Sâm 18:30.
Engtin Nge Kan Chhân Ang?
• Eng nge dikna chu?
• Engtin nge dikna chu lei leh vâna lalchungnunna thu buai nên a inkûngkaih?
• Engtin nge dikna chuan kan beiseina ṭanchhan a pêk?
[Zirlai Atâna Zawhnate]