A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Isua Thu Sawite’n Eng Thâwlna A Thlen Dân

Isua Thu Sawite’n Eng Thâwlna A Thlen Dân

Isua Thu Sawite’n Eng Thâwlna A Thlen Dân

“[Isua] tlângah a kal chho va, . . . a zirtîrte a hnênah an lo kal a, . . . anmahni a zirtîr a.”—MT. 5:1, 2.

1, 2. (a) Eng dinhmun hnuaiah nge Isua chuan Tlâng Chunga Thusawi chu a sawi? (b) Engtin nge Isua’n a thusawi chu a ṭan?

AHUN chu C.E. 31 kum a ni a. Jerusalema Kalhlên Kût hmang tûrin Isua chuan Galili rama thu a hrilhna chu a chawlhsan lawk a. (Joh. 5:1) Galili-a a kîr leh chuan tirhkoh 12-te thlang tûra Pathian kaihhruaina dîlin zankhuain a ṭawngṭai a ni. A tûkah chuan Isua’n dam lote a tihdam avângin mipui chu an lo pungkhâwm a. Tlâng chungah, a zirtîrte leh lo pungkhâwmte hmaah chuan ṭhuin, a zirtîr ṭan ta a ni.—Mt. 4:23–5:2; Lk. 6:12-19.

2 Isua chuan a thusawi—Tlâng Chunga Thusawi—chu Pathian nêna inlaichînna neihnain eng thâwlna a thlen tih târ langin a ṭan a. (Matthaia 5:1-12 chhiar rawh.) Isua sawi, eng thâwlna pakua chuan Krstiante an eng thâwl chhan a târ lang a, chu thusawite chu kum 2000 dâwn lai liam taa a ṭangkai ang bawk khân, tûn laiah pawh a la ṭangkai reng a ni. Tûnah chuan hêng thusawite hi a mal malin i lo ngaihtuah ang u.

“Mahni Thlarau Lam Mamawh Ngaihven Mite”

3. Kan thlarau lam mamawh hria tih awmzia chu eng nge ni?

3 “Mahni thlarau lam mamawh ngaihven mite chu an eng a thâwl e, vân ram an ta a ni si a.”  (Mt. 5:3, New World Translation.) “Mahni thlarau lam mamawh ngaihven mite” chuan thlarau lama an retheihzia leh Pathian zahngaihna an mamawhzia an hria a ni.

4, 5. (a) Engvângin nge an thlarau lam mamawh ngaihventute chu an eng thâwl? (b) Engtin nge kan thlarau mamawh chu kan neih theih?

4 Mahni thlarau lam mamawh ngaihven mite chu an eng a thâwl e, “vân ram an ta a ni si a.” Isua chu Messia anga an pawmna chuan a zirtîr hmasate tân Pathian vân lam Lalrama Isua nêna rorêl theihna kawng a hawnsak a ni. (Lk. 22:28-30) Vâna Krista nêna ro luahtu ni tûrin beiseina kan nei emaw, Lalram rorêlna hnuaia lei paradis-a chatuan nun chu kan beisei emaw pawh ni se, kan thlarau lam mamawh kan ngaihven tak zet a, Pathiana innghat kan nihzia kan hriat chian chuan engthâwl takin kan awm thei a ni.

5 Mi tam takin rinna an neih loh avâng leh thil thianghlimte zahna an neih loh avângin, mi tinte chuan thlarau lam mamawh an ngaihven vek kher lo va. (2 Thes. 3:1, 2; Heb. 12:16) Kan thlarau lam mamawhah chuan, zirtîr siam hnaa ṭhahnemngai taka tel leh Kristian inkhâwmnaa tel ziah a tel a ni.—Mt. 28:19, 20; Heb. 10:23-25.

Lungngaite chu “An Eng A Thâwl”

6. Tute nge “lungngaite” chu ni a, engvângin nge an “eng a thâwl”?

6 “Lungngaite chu an eng a thâwl e; thlamuanin an la awm dâwn si a.” (Mt. 5:4) “Lungngaite” chu “mahni thlarau lam mamawh ngaihven mite” ang bawk an ni. Mahni dinhmun chungchânga phunnawi avânga lungngai an ni lo va. Thil sual an tih avâng leh an mihring ṭhat famkim lohna avânga lungchhia an ni zâwk. Engvângin nge chûng lungngaite chu an “eng a thâwl”? Pathian leh Kristaa rinna an neihna leh, Jehova nêna inlaichînna ṭha an neihna chuan a thlamuan a ni.—Joh. 3:36.

7. Setana khawvêl hi engtin nge kan ngaih ang?

7 Setana khawvêla fel lohna nasa tak a darhzau avâng hian a mi mal takin kan lungngai em? He khawvêlin a pêk theih thilte chu engtin nge i ngaih tak zet? Tirhkoh Johana chuan: “Khawvêla thil awm zawng zawng, tisa châkna te, mit châkna te, dam chhûng ropuina lem te hi Paa chhuak a ni lo,” tiin a ziak a. (1 Joh. 2:16) Mahse, kan thlarau lam nun chu “khawvêl thlarau,” Pathian laka inmi hran, mite thil ti tûra tur thei, chakna thahrui chuan a thunun tih hre ta ila, eng nge kan tih ang? Chutiang a nih chuan bâng lova ṭawngṭaiin, Pathian Thu zirin, upate ṭanpuina i dîl ang u. Min tilunghnualtu chu eng thil pawh ni se, Jehova kan hnaih lehzual hian, ‘thlamuanna’ kan hmu dâwn a ni.—1 Kor. 2:12; Sâm 119:52; Jak. 5:14, 15.

“Thuhnuairawlhte” Chu An Va Eng Thâwl Tak Em!

8, 9. Thuhnuairawlh tih awmzia chu eng nge ni a, engvângin nge thuhnuairawlhte chu an eng a thâwl?

8 “Thuhnuairawlhte chu an eng a thawl e; lei hi an la rochung dâwn si a.” (Mt. 5:5) ‘Thuhnuairawlhna’ tih chuan chak lohna emaw, vervêk tak chung sia nunnêm tak anga lan emaw lam a kâwk lo. (1 Tim. 6:11) Thuhnuai kan rawlh chuan, Jehova duhzâwng tiin leh a kaihhruaina pawmin nunnêmna kan lantîr ang. Kristian unaute leh mi dangte kan dâwr dânah pawh thuhnuairawlhna chu a lang chhuak bawk ang. Chutiang thuhnuairawlhna chu tirhkoh Paula fuihna nên a inmil a ni.—Rom 12:17-19 chhiar rawh.

9 Engvângin nge thuhnuairawlhte chu an eng a thâwl? Thuhnuairawlh tak Isua chuan “lei hi an la rochung dawn si a,” a tih vâng a ni. Ani chu lei rochungtu ber a ni a. (Sâm 2:8; Mt. 11:29; Heb. 2:8,9) Amaherawhchu, mi thuhnuairawlh “Krista luahpuitute” chuan Isua lei rochun chu an ṭâwmpui ang. (Rom 8:16, 17) Krista Lalram awpna hnuaiah lei lamah pawh, mi thuhnuairawlh tam tak chuan chatuan nunna an nei dâwn a ni.—Sâm 37:10, 11.

10. Engtin nge thuhnuairawlh lohna chuan rawngbâwlnaa chanvo kan neihte leh mi dangte nêna kan inlaichînna chu a nghawng theih?

10 Isua angin thuhnuai kan rawlh tûr a ni a. Mahse, elna rilru put hmang nei nia mite hriat hlawh ni ila, engtin nge ni ang? Chutiang invaivûngna leh mi dangte elrelna rilru put hmang chuan mite min hlattîr daih thei a ni. Unaupa kohhrana mawhphurhna nei châk tak kan nih chuan, hetiang mizia hian min titling lo thei a. (1 Tim. 3:1, 3) Paula chuan Tita hnênah Kret thliarkâra Kristiante chu ‘kawhmawh bâwl lo tûr te, mi zawng zawng laka thuhnuairawlhna tinrêng tilanga nunnêm tûrtea’ hriat chhuahtîr leh tûrin a hrilh a ni. (Tit. 3:1, 2) Chutianga thuhnuairawlhna chu mi dangte tân malsâwmna an va ni tak êm!

‘Felna’ Atân An Rilṭâm

11-13. (a) Felnaa rilṭâm leh tuihâl tih awmzia chu eng nge ni? (b) Engtin nge felnaa rilṭâm leh tuihâlte chu an “tlai”?

11 “Felnaa rilṭâma tuihâlte chu an eng a thâwl e; an la tlai dâwn si a.” (Mt. 5:6) Isua rilrua awm ‘felna’ chu Pathian duhzâwng leh a thupêkte nêna inmila thiltih chu a ni. Fakna hla phuahtu chuan Pathian rorêlna fel a ngaih avângin a nunna chu a ‘keh sawm’ niin a sawi hial a. (Sâm 119:20) Felna chu kan ngaihhlut êm avângin chu mi neih duh chuan kan rilṭâmin, kan tuihâl em?

12 Isua chuan felnaa rilṭâm leh tuihâlte chu an “tlai,” a nih loh leh tihlungawi an nih dâwn avângin an eng a thâwl dâwn tih a sawi a. Chu chu Jehova thlarau thianghlimin “felna thu-ah te . . . khawvêl an thiam loh a hriattîr” tâk avângin, C.E. 33 Pentikost hnu aṭang khân a lo thleng dik ta a ni. (Joh. 16:8) Pathian chuan thlarau thianghlim hmangin mite chu ‘felna zirtîr kawnga’ ṭangkai tak, Kristian Grik Pathian Lehkha Thute chu la khâwm tûrin a thâwk khum a. (2 Tim. 3:16) Pathian thlarau chuan ‘mihring thar, thutak felnaa Pathian anga siam khân min inthuamtîr’ thei bawk a ni. (Eph. 4:24) An sualte avânga Isua tlanna inthawina azârah inchhîr taka a ngaihdamna zawngtute chu Pathian hmaa mi fel an ni thei tih hriat chu a thlamuanthlâk hle a ni lâwm ni?—Rom 3:23, 24 chhiar rawh.

13 Kan zînga a tam zâwkte tân hi chuan, felnaa kan rilṭâmna leh tuihâlna chu felna dinhmun hnuaia leia chatuan nunna kan neih hunah tihreh a ni dâwn a ni. Chu mi hma chuan, Pathian tehnate mila nun chu i tum tlat ang u. Isua chuan “a ram leh [Pathian] felna chu zawng hmasa” tûrin min ti a. (Mt. 6:33) Chutianga tihna chuan Pathian hnain kan kut a tikhat ang a, hlimna dik tak nên kan thinlung chu a tikhat bawk ang.—1 Kor. 15:58.

“Mi Khawngaih Thei Takte” An Eng Thâwl Chhan

14, 15. Engtin nge khawngaihna chu kan lantîr theih a, engvângin nge “mi khawngaih thei takte” chu an eng a thâwl?

14 “Mi khawngaih thei takte chu an eng a thâwl e; khawngaih an la hlawh dâwn si a.” (Mt. 5:7) “Mi khawngaih thei takte” chu mi dangte an khawngaihna leh lainatnain a chêttîr a. Isua chuan mi tam takte hrehawm tawrhna chu anmahni a khawngaih avângin mak tak maiin a tihdamsak a ni. (Mt. 14:14) Pathian Jehova’n inlamlêtte zahngai taka a ngaidam ang bawkin, mite’n an chunga thil tisualte an ngaihdam hunah khawngaihna, a nih loh leh zahngaihna chu a lang a ni. (Ex. 34:6, 7; Sâm 103:10) Chutiang kawng leh kan ṭawngkam chhuak leh thiltih ngilnei tak chuan khawngaihna kan lantîr thei a, chu chuan retheite chu a châwk zângkhai ngei ang. Khawngaihna lantîr dân kawng ṭha tak chu mi dangte hnêna Bible thutak hrilh hi a ni a. Isua chuan a khawngaih avângin mipuite chu “thu tam tak a zirtîr” a ni.—Mk. 6:34.

15 Isua thusawi: “Mi khawngaih thei takte chu an eng a thâwl e; khawngaih an la hlawh dâwn si a,” tih chu pawmpui nachhan tûr kan nei a. Mite khawngaih taka kan cheibâwl chuan, anni pawhin chutiang chuan min cheibâwl ve ngei ang. Mi dangte chungah khawngaihna kan lantîr chuan Pathianin ro min rêl sak hunah râpthlâk taka kan chung thu rêl loh chu a thlang mai thei a ni. (Jak. 2:13) Sual ngaihdamna leh chatuan nunna chu mi khawngaih theite tân chauh a ni.—Mt. 6:15.

“Thinglunga Thianghlimte” Eng Thâwl Chhan

16. ‘Thinlunga thianghlim’ tih awmzia chu eng nge ni a, chu mi mize neite chuan engtin nge ‘Pathian an hmuh’?

16 “Thinlunga thianghlimte chu an eng a thâwl e; Pathian an la hmu dâwn si a.” (Mt. 5:8) Kan ‘thinlung a thianghlim’ chuan kan thil ngainatzâwng te, kan châkzâwng te, leh kan thiltihah te thianghlimna chu a lang ang a. “Thinlung thianghlim” aṭanga lo chhuak hmangaihna chu kan lantîr ang. (1 Tim. 1:5) Chhûngrila thianghlimna neiin, ‘Pathian kan la hmu’ dâwn a ni. Hei hi Jehova chu a ngial a ngana hmuh tûr tihna a ni kher lo, “[Pathian] hmua nung reng thei tumah rêng rêng an awm si lo.” (Ex. 33:20) Amaherawhchu, Isua chuan Pathian mizia chu famkim taka a lan chhuahtîr avângin: “Tupawh mi hmu chu Pa hmu a ni,” tiin a sawi thei a ni. (Joh. 14:7-9) Leia Pathian Jehova betute kan nih angin, kan tâna a thiltihte enin ‘Pathian kan hmu’ thei a. (Job. 42:5) Hriak thih Kristiante tân chuan thlarau nuna kaih thawh an nih a, vâna an Pa an hmuh ngei hunah chu thil chu a takin a thleng dâwn a ni.—1 Joh. 3:2.

17. Rilrua thianghlimna chuan kan chungah nghawng eng nge a neih ang?

17 Thinlung thianghlim chu nungchang lam leh thlarau lama thianghlimna a nih avângin, Jehova mita thil thianghlim lote chu a ngaihtuah lo. (1 Chro. 28:9; Is. 52:11) Kan rilru a thianghlim chuan, kan thusawi leh kan thiltih te chu a thianghlim ang a, Jehova rawng kan bâwlna chungchângah vertherna engmah kan nei lo vang.

“Remna Siamtute” Chu Pathian Fa An Ni

18, 19. Engtin nge “remna siamtute” anga kan awm?

18 “Remna siamtute chu an eng a thâwl e; Pathian faa vuahin an la awm dâwn si a.” (Mt. 5:9) “Remna siamtute” chu an thil tih tûr leh tih loh tûr hmanga hriat hran an ni a. Isua sawi ang mite kan nih chuan, remna siamtu kan ni ang a, ‘tu sual pawh sualin kan thungrûl lo vang.’ Chu ai mah chuan, ‘mi dangte chungah a ṭha apiang chu kan ûm zâwk ang.’—1 Thes. 5:15.

19 “Remna siamtute” zînga tel tûrin, remna kan siam chhunzawm zêl tûr a ni. Remna siamtute chuan ‘ṭhian bulte tiṭhentu’ thil engmah an ti lo. (Thuf. 16:28) Remna siamtute kan nih angin, “mi zawng zawng nêna inrem” tûrin hma kan la ang.—Heb. 12:14.

20. Tûnah hian tute nge “Pathian faa” vuaha awm a, tute nge a tâwpa Pathian fate la ni ang?

20 Remna siamtute chu “Pathian faa vuahin an la awm dâwn” avângin an eng a thâwl a. Hriak thih Kristian mi rinawmte chu Jehova chuan “Pathian fate” angin a pawm a ni. Anni chuan Kristaa rinna an neih a, “hmangaihna leh remna Pathian” chu thinlung leh tih tak zeta an biak avângin, Pathian Jehova nên chuan a fate angin inlaichînna hnai tak an nei dêr tawh a ni. (2 Kor. 13:11; Joh. 1:12) Remna siamtu Isua “berâm dang” chungchâng hi eng nge ni ve le? Anni chuan Isua chu Kum Sâng Rorêl chhûngin an “Chatuan Pa” angin an nei ang a; mahse, chu mi tâwpah chuan Isua chu Jehova lakah a intulût ang a, anni chu Pathian fate an ni pumhlûm tawh ang.—Joh. 10:16; Is. 9:6; Rom 8:21; 1 Kor. 15:27, 28.

21. “Thlarauva nung” kan nih chuan engtin nge thil kan tih ang?

21 “Thlarauva nung” kan nih chuan, remna chu kan miziate zînga pakhat, mite’n awlsam taka an hmuh theih a ni ang. Kan ‘incho tawn’ emaw, kan ‘intithinur tawn’ emaw lo vang a. (Gal. 5:22-26 ) Chu ai chuan, “mi zawng zawng nên inrema awm” kan tum tlat zâwk ang.—Rom 12:18.

Tihduhdah Tuar Mahse An Eng Thâwl

22-24. (a) Felna avânga tihduhdah tuarte eng thâwl nachhan chu eng nge ni? (b) A dawta zir tûr thuziak pahnihahte chuan eng nge kan ngaihtuah ang?

22 “Felna avânga tihduhdah tuar hnute chu an êng a thâwl e; vân ram an ta a ni si a.” (Mt. 5:10) He mi chungchâng hi sawi zauvin, Isua chuan: “Miin keimah avânga an hau che u a, an tihduhdah che u a, dâwta sual tinrênga an hêk hunah che u, in eng a la thâwl ang. ‘Lâwm ulangin, nasa takin hlim rawh u; vânah in lâwmman a awm hnem si a; chutiang bawkin in hmaa zawlnei awmte pawh an tihduhdah ṭhîn kha,” tiin a sawi belh a ni.—Mt. 5:11, 12.

23 Hmân laia Pathian zâwlneite angin, Kristiante chuan hau te, tihduhdah te, leh dâwta hêk te chu an tuar ang tih an hria a—chûng zawng zawng chu ‘felna avâng a ni.’ Amaherawhchu, chutiang fiahnate tuar chhuakin, Pathian Jehova tihlâwmna leh chawimawina aṭanga lo awm lungawina kan nei a ni. (1 Pet. 2:19-21) Kan hrehawm tawrhna chuan tûna Jehova rawngbâwl nuam kan tihna emaw, nakin huna rawngbâwl chhunzawm zêl kan duhna emaw chu a tikiam thei lo. Chu chuan vân lam Lalrama Krista nêna rorêl tûrte eng thâwlna chu a tinêp thei lo va, chu sawrkâra lei lama a khua leh tuite anga chatuan nunna neite hlimna neih pawh a tinêp thei hek lo. Chutiang malsâwmna chuan Pathian duhsakna te, a khawngaih thiltih te, leh a thil phalna te a târ lang a ni.

24 Tlâng Chunga Thusawi aṭangin zir tûr tam tak a la awm a. Zir tûr chi hrang hrangte chu a dawta zir tûr thuziak pahnihah sawi a ni. Chûng Isua Krista thusawite kan nunpui theih dân chu i lo eng ang u. (w09 2/15)

Engtin Nge Kan Chhân Ang?

• Engvângin “mahni thlarau lam mamawh ngaihven mite chu an eng a thâwl”?

• “Thuhnuairawlhte” eng thâwl nachhan chu eng nge ni?

• Engvângin nge Kristian ṭhenkhatte chu tihduhdahna tuar reng chung pawha an eng thâwl?

• Isua’n a sawi eng thâwlna zîngah a eng hian nge i rilru la deuh bîk?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 17-naa milem]

Isua sawi, eng thâwlna pakuate chu chutih laia a ṭangkai ang bawkin, tûn laiah pawh a la ṭangkai reng

[Phêk 18-naa milem]

Khawngaihna lantîr dân kawng ṭha tak chu mi dangte hnêna Bible thutak hrilh hi a ni