A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Isua Thusawite’n I Ṭawngṭaina A Thunun Em?

Isua Thusawite’n I Ṭawngṭaina A Thunun Em?

Isua Thusawite’n I Ṭawngṭaina A Thunun Em?

“Isuan chûng thu chu a sawi zawh veleh, mipuiten a thu zirtîr chu mak an ti hle a.”—MT. 7:28.

1, 2. Engvângin nge Isua zirtîr dân chu mipuite’n mak an tih?

PATHIAN Fapa neih chhun, Isua Krista thusawite chu kan pawmin, kan nunpui ngei tûr a ni. Amah anga thusawi tumah rêng an awm lo. A chhan chu, Tlâng Chunga Thusawia a zirtîr dân chuan mipuite chu mak a tihtîr tlat vâng a ni.—Matthaia 7:28, 29 chhiar rawh.

2 Pathian Jehova Fapa chuan mihring ṭha famkim lote zirtîrnaa an thusawite nghattu, lehkhaziaktute angin a zirtîr ve lo va. A thusawite chu Pathian hnêna mi a nih avângin, Krista chuan “thuneihna nei âwm takin” a zirtîr a ni. (Joh. 12:50) Chuvângin, Tlâng Chunga Isua Thusawi belhte’n kan ṭawngṭaina a thunun theih dân leh thunun dân tûr chu i lo en ang u.

Mi Vervêkte Angin Ṭawngṭai Ngai Suh

3. Matthaia 6:5-a chhinchhiah Isua thusawite chu tawi têin sawi rawh.

3 Ṭawngṭaina chu biakna dik pêng pawimawh tak a ni a, Jehova hnêna ṭawngṭai ziah chu kan bat a ni. Mahse, kan ṭawngṭainate chu Tlâng Chunga Isua Thusawite chuan a thunun tûr a ni. Ani chuan: “In ṭawngṭaiin, mi vervêkte angin in ti tûr a ni lo; miin an hmuh theihna tûrin, inkhâwmna inahte, kawtthlêr pêng takahte, ding chunga ṭawngṭai an ngaina si thîn a. Tih tak meuhvin ka hrilh a che u, an lâwmman chu an hmu zo tawh,” tiin a sawi a ni.—Mt. 6:5.

4-6. (a) Engvângin nge Pharisaite chuan “inkhâwmna inahte, kawtthlêr pêng takahte, ding chunga” ṭawngṭai an duh? (b) Engtin nge mi vervêkte chuan ‘an lâwmman chu an hmuh zawh tawh’?

4 Isua zirtîrte chuan an ṭawngṭaiin inti sakhaw mi tak chunga mi dangte bum tuma mahni inti fel tak, Pharisai ‘vervêkte’ chu an entawn tûr a ni lo. (Mt. 23:13-32) Chûng mi vervêkte chuan “inkhâwmna inahte, kawtthlêr pêng takahte, ding chunga” ṭawngṭai chu an duh ṭhîn. Engvângin nge? “Miin an hmuh” theihna tûrin a ni. Kum zabi khatnaa Judate chuan hâlral thilhlan hlan a nih chhûngin a huhovin biak inah (zîng lam dâr kua vêlah leh chawhnu lam dâr thum vêlah) an ṭawngṭai ṭhîn a. Jerusalema chêng mi tam takte chu biak in hung chhûnga mipuiho rualin an ṭawngṭai ṭhîn a ni. Chu mi khaw pâwnah chuan, Juda mi sakhaw lama inpe takte chuan ni khatah vawi hnih ‘inkhâwmna ina an din’ laiin an ṭawngṭai ṭhîn bawk.—Lk. 18:11, 13.

5 Mi a tam zâwkte chu kan sawi tak chiah ṭawngṭai huna biak in leh inkhâwmna in bul hnaia an awm loh avângin, chûng hun laia an awmna hmun apiangah chuan an ṭawngṭai mai thei a. Ṭhenkhat chuan ‘kawtthlêr pêng taka’ an awm lai pawhin chutiang huna ṭawngṭai chu an duh a. Chûng hmun kal pêl ‘mite hmuh theiha’ awm chu an duh a ni. Vervêk taka inti sakhaw mite chuan a entute ngaihsak hlawh nân, “tlâng bum nân rei tak an ṭawngṭai ṭhîn.” (Lk. 20:47) Chutiang rilru put hmang chu kan nei tûr a ni lo.

6 Isua chuan chûng mi vervêkte chuan “an lâwmman chu an hmu zo tawh” tih a sawi a. An mihringpuite hriat hlawh leh chawimawi nih chu an duh êm êm a—chu chu an “chan tûr” zawng chu a ni. Pathian Jehova chuan an ṭawngṭaina vervêk tak chu a chhân loh avângin, chu bâk chu lâwmman hmuh tûr an nei lo. Kawng lehlamah chuan, he mi chungchânga Isua thusawi zawmin a târ lan angin Pathian chuan Krista hnungzuitu dik takte ṭawngṭaina chu a chhâng dâwn a ni.

7. Kan ‘pindan chhûngrila’ ṭawngṭai tûra min fuihna hian eng awmzia nge a neih?

7 “Nang erawh chuan i ṭawngṭaiin, i pindan chhûngrilah lût la, i kawng khâr la, i Pa arûka awm hnênah chuan ṭawngṭai rawh; tichuan, i Pa arûka hmu ṭhîntu chuan a rûl ang che.” (Mt. 6:6) Pindan chhûngrila kawng khâr hnua ṭawngṭai tûra Isua fuihna hi miin kohhran ai awhin a ṭawngṭai thei lo a tihna a ni lo. Mi dangte ngaihsak leh fak hlawh nâna vântlâng hmaa ṭawngṭai chu a dem tihna a ni zâwk. Vantlâng punkhâwmna hmuna Pathian mite ai awha ṭawngṭaina hun kan nei a nih chuan hei hi kan hrereng tûr a ni. Ṭawngṭai chungchânga Isua fuih belhna hi i zâwm bawk ang u.

8. Matthaia 6:7-a kan hmuh angin, eng ang ṭawngṭaina dik lo nge kan pumpelh ang?

8 “In ṭawngṭaiin, Jentailte angin sawi nawn mai mai suh u; an ṭawng tam avângin hriain an ring a ni.” (Mt. 6:7) Chuvângin, Isua chuan ṭawngṭainaa tihâwm loh thil dang—sawi ngai sawi nawn mai mai chungchâng chu a sawi leh a. Ṭawngṭainaah tih tak zetin kan ngên ṭhîn tûr a ni lo va, lâwmthu kan sawi nawn fo tûr a ni lo, a tihna lam a ni lo. Isua chuan a thih hma zâna Gethsemane huana a ṭawngṭai khân a “thusawi ngai” a sawi nawn a sawi nawn zâwk a ni.—Mk. 14:32-39.

9, 10. Kan ṭawngṭai hunah eng kawngin nge kan sawi ngai kan sawi nawn fo loh vang?

9 ‘Jentailte’n’ ṭawngṭainaa an chham nawn ṭhin ang kan chham nawn ve mai mai chu a dik lo a ni. Anni chuan thu pawimawh lo tam tak telna thu chângte chu en lova sawi chhuakin, an “sawi nawn mai mai” a. “‘Aw Baala, min han chhâng rawh khai’ tiin zîng aṭangin chhûn thlengin” an pathian dik lo hming lama an sawi nawn mai maina chuan Baala betute chu a ṭanpui lo. (1 Lal. 18:26) Tûn laiah hian mi maktaduai têlte chuan ṭawngṭainaa thu chham nawn mai mai a, ‘hriat hlawha an inrinna’ chu a thlâwn mai a ni. Mahse, sei taka ṭawngṭaia pâwngpaw “ṭawng tam” leh sawi ngai sawi nawn mai maina chuan Jehova thlîrna aṭang chuan hlutna rêng a nei lo tih hrethiam tûrin Isua chuan min ṭanpui a. Ani chuan heti hian a sawi belh a ni:

10 “Chutichuan, anmahni angin awm suh u, amah in dîl hmain in Pa chuan engte nge in mamawh tih a hre reng si a.” (Mt. 6:8) Juda sakhaw hruaitu tam takte chuan sei lutuka an ṭawngṭai avângin, an ṭawngṭaina chu Jentailte ṭawngṭaina ang mai an nihtîr a ni. Fakna te, lâwmthu sawina te, leh ngenna te telna tih tak zeta ṭawngṭaina chu biakna dik pêng pawimawh tak pakhat a ni. (Phil. 4:6) Mahse, Pathian hnêna kan mamawhte thlen tûrin kan sawi ngai sawi nawn reng mai ngai nia kan ngaih chuan a dik lo vang. ‘Kan dîl hma pawha kan mamawhte hretu’ hnênah kan ṭawngṭai a ni tih kan hre reng tûr a ni.

11. Vântlâng hmaa ṭawngṭaina hmang tûr kan nihin eng nge kan hriat reng tûr?

11 Pawm loh ṭawngṭaina chungchânga Isua thusawi chuan ṭawngkam sâng lutuk leh chuang liam lutukte chuan Pathian rilru a khawih lo tih min hriattîr reng tûr a ni. Vântlâng hmaa ṭawngṭaina chu a ngaithlatute rilru lâk tum hun emaw, “Amen” tih hun nghâkhlel taka siam hun emaw a ni lo. Tin, thu puan chhuah nân emaw, ngaithlatute zilhna pêk nân emawa hman chu Tlâng Chunga Isua Thusawi nên a inmil lo hle bawk ang.

Isua’n Ṭawngṭai Dân Min Zirtîr

12. “I hming zahawm rawh se” tia dîl a pawimawhna chu engtin nge i hrilhfiah ang?

12 Isua chuan ṭawngṭai theihna chanvo hlu tak hman sual chungchângah min vaukhân mah se, a zirtîrte chu ṭawngṭai dân a zirtîr a. (Matthaia 6:9-13 chhiar rawh.) Lal ṭawngṭaina chu cham nawn mai mai atân chhinchhiah tûr a ni lo va. Chu chuan mahnia kan ṭawngṭai dân tûr kaihhruaina min pe zâwk a ni. Entîr nân, Isua chuan ṭawngṭai dân a zirtîrnaah chuan Pathian a dah hmasa ber a ni: “Kan Pa vâna mi, i hming zahawm rawh se,” tiin. (Mt. 6:9) Pathian Jehova chu min Siamtu, lei aṭanga hla tak “vâna” awm a nih avângin, “kan Pa” tia kan koh chu a âwm hle a ni. (Deut. 32:6; 2 Chro. 6:21; Tirh. 17:24, 28) “Kan” tih ṭawngkam hmanna chuan kan Kristian unaute pawhin Pathian nêna inlaichînna hnai tak an nei tih min hriat chhuahtîr tûr a ni. “I hming zahawm rawh se,” tih chu Eden-a helna aṭanga a hming chunga sawichhiatna zawng zawngte thianfai a, a hming tithianghlim tûra Pathian Jehova hnêna kan ngenna a ni a. Chu mi ṭawngṭaina chhân nân, Pathian Jehova chuan lei aṭang hian suahsualna tiboralin, a hming a tithianghlim dâwn a ni.—Ezek. 36:23.

13. (a) Engtin nge “i ram lo thleng rawh se” tia dîlna chu a thlen famkim ang? (b) Leia Pathian duhzâwng tihnaah chuan eng nge tel ang?

13 “I ram lo thleng rawh se. I duhzâwng vâna an tih angin, leia mi’n ti rawh se.” (Mt. 6:10) Lal ṭawngṭainaa kan dîlna nêna inkûngkaihin, chu “ram” chu Krista leh a rorêlpui tûr ‘mi thianghlim’ kaihthawhte kuta vân lam Messia sawrkârna a ni tih kan hre reng tûr a ni. (Dan. 7:13, 14, 18; Is. 9:6, 7) Chu mi “lo thleng” tûra ṭawngṭaina chu, Pathian Ramin lei lama Pathian rorêlna dodâltu zawng zawng do tûra dîlna a ni. Chu chu a rawn thleng thuai ang a, khawvêl pum chu felna, remna leh hmuingîlna paradis-ah a chantîr ang. (Sâm 72:1-15; Dan. 2:44; 2 Pet. 3:13) Pathian Jehova duhzâwng chu vânah tih a ni tawh a, leiah pawh tih ni tûra dîlna chu kan leilunga a thiltumte hlen chhuak tûra Pathian ngenna a ni a, chutah chuan hmân laia a tih ṭhin anga, tûn laia amah dodâltute tiboral tûra ngenna pawh a tel a ni.—Sâm 83:1, 2, 13-18 chhiar rawh.

14. Engvângin nge ‘vawiin atâna kan ei khawp chaw’ dîl chu a inhmeh?

14 “Vawiinah hian kan ei khawpin chaw min pe ang che.” (Mt. 6:11; Lk. 11:3) Hetianga ṭawngṭainaa kan dîl hunah hian, ‘vawiin’ atâna ei tûr chaw min pe tûrin Pathian kan dîl tihna a ni a. Chu chuan kan ni tin mamawh enkawl tûra Pathian Jehova theihna kan ring tih a târ lang a ni. Hei hi a chuang a liam thil neih kan dîlna a ni lo. Kan ni tin mamawh kan dîlna hian Israelte hnêna manna “ni tin ni khat atâna chanvo tâwk chauh” chhar tûra Pathian thupêk chu min hriat chhuahtîr thei a ni.—Ex. 16:4.

15. “Kan batte hi min ngaidam ang che. Keini pawhin kan englo bâte kan ngaihdam tâk ang khân” tia dîlna awmzia chu hrilhfiah rawh.

15 Lal ṭawngṭainaa a dawta kan thil dîl chuan kan tih ngai thil engemaw min ngaihtuahtîr a ni. Isua chuan: “Kan batte hi min ngaidam ang che. Keini pawhin kan englo bâte kan ngaihdam tâk ang khân,” tiin a sawi a. (Mt. 6:12) Chanchin Ṭha Luka chuan hêng “bâte” hi “sualte” a ni tih a târ lang. (Lk. 11:4) Kan chunga thil tisualtute kan “ngaihdam” hmasak chauhvin, Pathian Jehova ngaihdamna kan beisei thei a. (Matthaia 6:14, 15 chhiar rawh.) Chuvângin, mi dangte chu kan ngaidam hmak tûr a ni.—Eph. 4:32; Kol. 3:13.

16. Engtin nge sual tûra thlêmna leh mi sual laka min chhandam tûra dîlna chu kan hriatthiam ang?

16 “Sual tûra thlêmnaah min hruai lût suh la, mi sual lakah chuan min chhandam zâwk ang che,” (Mt. 6:13) Isua lal ṭawngṭainaa he dîlna pahnih inkûngkaihna hi engtin nge kan hriatthiam ang? Thil pakhat chiang tak mai chu: Pathian Jehova’n sual tûrin min thlêm lo tih hi a ni. (Jakoba 1:13 chhiar rawh.) Setana—“mi sual”—chu “thlêmtu” dik tak a ni. (Mt. 4:3) Amaherawhchu, Pathian chuan sualna awm chu a la phal hrih mai a ni tih Bible chuan a sawi. (Rut. 1:20, 21; Thur. 11:5) Chuvângin “sual tûra thlêmnaah min hruai lût suh la” tih chu a thu âwih lo tûra thlêm kan nih huna kan tlâwm phal lo tûra Pathian Jehova kan ngenna a ni. A tâwp berah chuan, “mi sual lakah chuan min chhandam zâwk ang che” tia dîlna chu, Setana min tihtlûk phal lo tûra Jehova hnêna ngenna a ni. Tin, ‘Pathian chuan kan tawrh theih tâwk aliam chu thlêmna kan tawh a phal lo’ tih kan ring tlat thei a ni.—1 Korinth 10:13 chhiar rawh.

‘Dîl la, Zawng la, Kik Rawh

17, 18. ‘Dil a, kik a, zawng’ chhunzawm zêl tih awmzia chu eng nge ni?

17 Tirhkoh Paula chuan a Kristian unaute chu “ṭawngṭai fan fan” tûrin a fuih a. (Rom 12:12) Isua chuan, chu mi zûlzuiin thil tithei tak thu chu a sawi chhuak a ni: “Dîl rawh u, tichuan an pe ang che u; zawng rawh u, tichuan in hmu ang; kik rawh u, tichuan an hawnsak ang che u; tupawh a dîl apiang chuan an hmu ṭhîn a; tupawh a zawng chuan an hmu ṭhîn a; tupawh a kik chu an hawnsak dâwn a ni,” tiin. (Mt. 7:7, 8) Pathian duhzâwng mila thil engpawh kan “dîl” chhunzawm zêl chu a âwm a. Isua thusawite rilrua dah chungin, tirhkoh Johana chuan: “Hei hi [Pathian] chunga kan huaina chu a ni, engpawh a duhzâwng anga kan dîl chuan anin min ngaihthlâksak ṭhin hi,” tiin a ziak a ni.—1 Joh. 5:14.

18 ‘Dîl leh zawng’ chhunzawm zêl tûra Isua fuihna awmzia chu tih tak zet leh bânsan lovin kan ṭawngṭai tûr tihna a ni. Laramin a rawn thlen tûr malsâwmna te leh lâwmman te kan neih theihna tûrin “kik” chhunzawm zêl a ngai bawk a. Mahse, Pathian chuan kan ṭawngṭainate chu a chhâng ang tih kan ring tlat thei em? Krista chuan: “Tupawh a dîl apiang chuan an hmu ṭhîn a; tupawh a zawng chuan an hmu ṭhîn a; tupawh a kik chu an hawnsak dâwn a ni,” a tih avângin, Pathian Jehova chunga kan rinawm phawt chuan kan ṭawngṭainate min chhânsak ngei chu kan ring tlat thei a. Jehova chhiahhlawhte thiltawn tam takte chuan Pathian chu “ṭawngṭaina ngaithlatu” a nih tak zetzia a târ lang a ni.—Sâm 65:2.

19, 20. Matthaia 7:9-11-a chhinchhiah chu thlîrin, engtin nge Pathian Jehova chu hmangaihna ngah tak pa ang a nih?

19 Isua chuan Pathian chu pa hmangaihna ngah tak, a fate tâna thil ṭha petu nên a tehkhin a. Tlâng Chunga Thusawi ngaithlatute zînga tel ve ang leh Isua’n: “A nih leh, nangniho hi tupawh in fapain chhangpêr dîl che u sela, tunge lung pe ang che u? a nih leh, sangha dîl che u sela, tunge rûl pe ang che u? Chutichuan, nangni mi sual mahin in fate thil ṭha pêk nachâng in hriat chuan, in Pa vâna mi chuan a dîltute chu thil ṭha a pe zâwk êm êm dâwn lo vem ni?” tia a sawi lai chu hria angah han inchan teh.—Mt. 7:9-11.

20 Mihring pate, sual rochun avânga “mi sual” zâwkte pawhin an thlahte chu an hmangaih a. Anni chuan an fate chu an bum lo vang a, “thil ṭha” pêk a tum tlat zâwk ang. Kan chunga pa hmangaihna ngah tak angin, kan vân lam Pa hmangaihna ngah tak chuan, a thlarau thianghlim pawh tiamin, “thil ṭha” min pe a ni. (Lk. 11:13) Chu chuan ‘thilpêk ṭha leh famkim zawng zawng’ Petu, Pathian Jehova rawngbâwlnaah pawm tlâk kan nih theihna tûrin min tichak thei a ni.—Jak. 1:17.

Isua Thusawite Chu Hlâwkpui Zawm Zêl Rawh

21, 22. Tlâng Chunga Thusawi chungchângah eng nge chhinchhiah tlâk tak chu ni a, Isua thusawi kan chhiar tâkte kha engtin nge i ngaih?

21 Tlâng Chunga Thusawi chu leia thusawite zînga ropui ber a ni tak zet a. Pathian chungchâng min zirtîrna zawng zawngte leh a thusawi fiah tak avâng chuan a chhinchhiah tlâk tak meuh a ni. Hêng thuziak inzawmte aṭanga lâk chhuah thute’n a târ lang angin, he thusawia tel zilhnate chu kan nunpui chuan nasa takin kan hlâwkpui thei a ni. Hêng Isua thusawite hian tûna kan nun hi tihmasâwnin, nakin hun hlimawm tak beiseina pawh min pe thei bawk a ni.

22 Hêng thuziakahte hian, Tlâng Chunga Isua Thusawia thlarau lam lunghlu tlêm tê chauh kan bih chiang a. A thusawi ngaithlatute’n “a thu zirtîr mak an ti hle” pawh chu a mak lo. (Mt. 7:28) Kan rilru leh thinlung chu hêng thute leh Zirtîrtu Ropui, Isua Krista thusawi dangtea kan tih khah vek hunah, keini pawhin a thu zirtîrte chu mak kan ti hle ngei ang. (w09 2/15)

Eng Nge Kan Chhânna?

• Vervêk taka ṭawngṭaitute chu Isua’n engtin nge a sawi?

• Kan ṭawngṭai hunah engvângin nge kan thusawi ngai sawi nawn mai mai chu kan pumpelh ang?

• Isua Lal ṭawngṭainaah eng dîlna te nge tel?

• Engtin nge kan ‘dîl a, kan zawn a, kan kik’ reng theih ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]