A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Tleirâwlte Chu Puitling Tûrin Buatsaih Rawh

Tleirâwlte Chu Puitling Tûrin Buatsaih Rawh

Chhungkaw Hlim Neih Dan Kawngte

Tleirâwlte Chu Puitling Tûrin Buatsaih Rawh

“Ka fapate chu biak an nuam ṭhîn hle a. Ka thusawite chu ngun taka ngaithlain, an zâwm nghâl ṭhîn. Mahse, tûnah chuan an lo tleirâwl chhuak a, thil engkimah kan inkalh zo ta. Thlarau lam thiltihte thlengin an duh ta lo va. ‘Bible chungchâng kan sawi a ngai kher em ni?’ an ti hial a. An tleirâwl chhuah hma chuan, mi dangte chhûngkuaah chutiang thil chu a thleng tih ka hmu reng chung pawhin, kan chhûngkuaa thleng ve tûr chuan ka lo suangtuah ngai lo.”—Reggie-a. *

TLEIRAWL chhuak lai fa i nei em? I neih chuan, a ṭhan chhoh zêl dân mak danglam tak chu i hmu a. Chu chu thil manganthlâk berte zînga pakhat a ni thei bawk. A hnuaia thilte hi i thil hriat ṭhan a ni em?

I fapa chu a la naupan deuh lai chuan, lawnglêng thlun beh ang maiin i bul hnaiah a awm reng a. Tûnah chuan, a lo tleirâwl chhuah a, lawnglêng a thlunna hrui phelh ang maiin, kal chhuah chu a châk hle a, chu lawnglêngah chuan chuang tûra sâwm ve loh niin i inhria a ni.

I fanu chuan a la naupan deuh lai chuan thil engkim a hrilh ṭhîn che a. Tûnah chuan a lo tleirâwl chho va, a ṭhiante nên chuan ‘hun âwl hmanga inkâwm tûr pâwl’ an din a, an zînga tel ve lova inhriatna i nei a ni.

In chhûngkuaah chutiang deuh thil a thleng a nih chuan, i fa chu hel lutuk ta angah ngai mai suh ang che. A nih chuan, eng thil nge an chungah thleng ta? A chhânna hre tûrin i fa inthlâk danglamna thlentu ber, tleirâwl chhuahna chungchâng i lo ngaihtuah ang u.

Tleirâwl Chhuah Lai —Hun Pawimawh Tak

Naupan lai chu thil engkim tih ṭan hun—kal zir ṭan hun, ṭawng ṭan hun, school kal ṭan hun, leh thil dang dangte tih ṭan hun a ni. Chutianga an fate’n thil thar tih theih an neih chuan nu leh pate chu an hlim hle ṭhîn. Chutianga an thil hlen chhuah chuan naupang chu a ṭhang chho tih a târ lang a ni.

Tleirâwl chhuah chhohna pawh hi nu leh pa ṭhenkhat chuan hun harsa angin ngai mah se, hun pawimawh tak a ni a. An lungkhamna chu ngaihthiamawm tak a ni. Fa thu âwih tak ni ṭhîn kha, mize ngêng ngalh maia a inthlâk ta hmuh chu tu nu leh pain nge nuam ti tehrêng ang ni? Chuti chung chuan, tleirâwl chhuah lai chu ṭhan chhoh lai hun pawimawh tak a ni. Eng kawngin nge?

Bible chuan a tâwpah “mipain a nu leh a pa a kalsan ang,” a ti. (Genesis 2:24) I fate an tleirâwl chhuah laia thil pawimawh tak chu, hun hrehawm leh nuam hmachhawn thei tûra anmahni ṭanpui chu a ni. Chutih hunah chuan, i fa chuan tirhkoh Paula sawi angin a sawi ve thei tûr a ni: “Ka naupan laiin naupang ṭawngin ka ṭawng a, naupang hriatin ka hria a, naupang ngaihtuahin ka ngaihtuah thîn; tûna ka lo puitlin hnu hian naupang tih dân chu ka bân tawh,” tih chu.—1 Korinth 13:11.

Chutiang chu i fain a tleirâwl chhuah chhûngin a ti a—a naupan deuh laia miziate thlahin, mahni inrinchhan leh in chhuahsan thei khawpa puitling nih chu a zir a ni. Lehkhabu pakhat chuan tleirâwl chhuah chhoh lai hun chu “hreh tak chunga inmangṭha” tûra inbuatsaihna hun niin rilru khawih takin a hrilhfiah a ni.

I fa “naupang” a lo puitling a, a in la hrang dâwn ta tih ngaih dân hrim hrim chuan anmahni rin tâwk lohna a neihtîr mai thei che a. Heti hian i inzâwt thei a ni:

“Ka fapa hian a pindan mah vawng fai tûra mawhphurhna a lâk theih loh chuan, engtin nge in pum pui chu a enkawl theih ang?”

“Ka fanu chuan ina a haw hun tûr bi tuk ang pawh a vawn theih loh chuan, engtin nge a hna hmuh chu a vawn reng theih ang?”

Chutiang thilte i lungkham a nih chuan, hei hi hre reng ang che: Inlâk hranna chu i fa kal chhuahna tûr kawngkapui ni lovin, hun rei tak daih a zin kawng tûr a ni zâwk a. Tûnah chuan “naupang thinlungah chuan âtna a bet tlat” tih chu i thil hmuhte aṭangin i hre ta a ni.—Thufingte 22:15.

Amaherawhchu, ṭha taka kaihhruaina nên chuan i fa chu tleirâwl nihna aṭangin ‘chhia leh ṭha fiah tûra a hriat theihnate sawizawi tawh,’ mawhphurhna la thei khawpa mi puitling a lo a ni chho vang.—Hebrai 5:14.

Hlawhtlinna Kawngte

I fa tleirâwl chhuak lai chu puitling ni tûra buatsaih tûr chuan amaha thu tlûkna dik a siam theih nân a “ngaihruat thiamna” tihmasâwn chho zêl tûra i ṭanpui a ngai a. (Rom 12:1, 2, New World Translation) Chutianga ti tûrin, a hnuaia Bible thu bulte hian a ṭanpui ang che.

Philippi 4:5: “In dawhtheihzia mi zawng zawng hriat ni rawh se.” I fa tleirâwl chuan a haw hun tûr bi tuk chu titlai deuh tûrin a dîl che a. A dîlna chu i hnâwl nghâl a. Ani chu, “Min chei naupang chhia lutuk!” tiin a phun a ni. “Naupang chhia angin khawsa hek che,” tia i chhân hmain, a hnuaia thu hi ngaihtuah rawh: Tleirâwlte chuan an phû tâwk aia tam zalênna an phût duh ṭhîn a; mahse, nu leh pate chuan an fate phû tâwk aia tlêm pêk an duh ṭhîn thung. I hun bi tuk chu sawn deuh theih châng i nei thei ang em? Engvângin nge i fa tleirâwl thil thlîr dân chu i ngaihtuahsak tal loh vang?

HETI HIAN TI CHHIN RAWH: I fa tleirâwl chhuak chu zalênna i pêk tam zâwk theihna lai pahnih khat ziak chhuak la. Chu zalênna chu a hman thiam dâwn leh dâwn loh enchhin nân a ni a. A hman thiam chuan nakinah pawh pêk belh a la ni ang a, a hman thiam loh erawh chuan hlihsak leh a nih tûr thu hrilhfiah ang che.—Matthaia 25:21.

Kolossa 3:21: “Pate u, in fate tinuar suh u, chutilochuan an bei a dawng dah ang e.” Nu leh pa ṭhenkhat chuan an fa tleirâwl chhuakte thiltih apiang chu khuahkhirh an tum a. An thunun theih nân an vêng reng thîn. A ṭhian kawm tûr thlengin an thlansak a, phone-a mi a biak pawhin an lo ngaithla ru zêl bawk. Mahse, chutianga tihna chuan rah duhawm a chhuah lo fo. Vên reng maina chuan kal chhuah a châk zualtîr thei a; a ṭhiante sawisêlsak rengna pawhin anni chu a ngainat zualtîr thei; mi nêna an inbiakna apiang lo ngaihthlâk rûksakna chuan in hriat loh hlâna a ṭhiante biak rûk theih dân kawng a daptîr thei bawk. Thunun theih i tum nasat poh leh, thunun a har zual sauh thei a ni. Ni chiah e, i fa tleirâwl chuan ina a awm laia thu tâwp siam dân a zir loh chuan, engtin nge in a chhuahsan hnua a thiam chuan ang?

HETI HIAN TI CHHIN RAWH: I fa tleirâwl chhuak chu i rilru kamzâwng thil i sawipui leh hunah, a duh thlanna chuan amah a nghawng theih dân chhût thiam tûrin ṭanpui ang che. Entîr nân, a ṭhiante sawisêlsak aiin, heti hian sawipui zâwk rawh: “[A hming] chu dân a bawhchhiat avânga man ni ta se engtin nge ni ang? Chu chuan engtin nge nangmah a nghawng theih che?” tiin. Ani chu a duh thlanna chuan a hming a tihchhiat a, a tihṭhat theih dân hmu thiam tûrin ṭanpui rawh.—Thufingte 11:17, 22; 20:11.

Ephesi 6:4: “Nangni pate u, in fate tithinur suh ula, Lalpa thununnaah leh zilhnaah chuan enkawl zâwk rawh u.” ‘Thununna’ tih thu mal hian thil nihna dik tak hrilhhriat mai aia tam a kâwk a. Chu chu a thiltih apiang thunun thei tûrzâwnga naupang rilrua nungchang ṭha ngainatna tuh tihna a ni. Chu chu i fa a tleirâwl chhuah lai chuan a pawimawh zual a. Pa pakhat Andre-a chuan: “I fate an lo ṭhan len telh telh chuan, anmahni i enkawl dân pawh i thlâk danglam ve zêl a, a chhûta i chhûtpui a ngai a ni,” a ti.—2 Timothea 3:14.

HETI HIAN TI CHHIN RAWH: Harsatna engemaw chinfel tûr a awm hunah, pa fa chanvo inthlâk chhin dân hmang rawh. I fa tleirâwl hnênah chuan a fa ni ta la, thurâwn a pêk tûr che chu zâwt rawh. A thil ngaihtuah dân chu a dik leh dik loh chhût thiam tûrin zir bingna neihtîr la. Chu mi chawlhkâr chhûng ngei chuan harsatna chu i sawipui leh dâwn nia.

Galatia 6:7: “Miin a theh apiang, chu mi vêk chu a seng bawk dâwn si a.” Naupang chu hremna—a pindana tawmtîrna emaw, a thiltih châk tak tihtîr lohna emaw—hmanga zirtîr theih a ni a. Tleirâwl chhuak erawh chu, a thiltih sawhkhâwk tûr lam chhûtpui zâwk tûr a ni.—Thufingte 6:27.

HETI HIAN TI CHHIN RAWH: I fa chu a leiba rulhsakin emaw, exam-naa a fail avânga a zirtîrtu hnêna sawi thiampuiin hum suh ang che. A thiltih sawhkhâwk chu amah ngeiin tuar se, chuta ṭanga a thil zir chhuah chuan rei tak a daih ang.

Nu leh pa i nih angin, i fa tleirâwl chhuah hun lai chu ṭha taka hmanga, puitling a nih thlenga tluang taka kal chho tûrin i duh ngei ang. Mahse, chutiang chuan thil a kal lo tlângpui. Chuti chung chuan, i fa tleirâwl hun chhûng chuan, ‘a kalna âwm kawnga zirtîr’ theihna hun remchâng ṭha tak a pe tho che a ni. (Thufingte 22:6) Bible thu bulte chu chhûngkaw hlim din nâna i hman theih lungphûm nghet tak a ni. (w09 5/1)

[Footnote]

^ par. 3 Hming thlâk a ni.

HETI HIAN INZAWT RAWH . . .

In chhuahsan a ngaih hunah, ka fa tleirâwl chhuak chuan a hnuaia mite hi a ti thei ang em?

▪ thlarau lam hun duan ṭha neih

▪ duh thlanna leh thu tlûkna ṭha siam

▪ mi dangte nêna inbiak pawhna ṭha neih

▪ mahni hrisêlna enkawl

▪ sum leh pai vawn

▪ in leh a vêlte enkawl leh vawn fai

▪ mahnia thiltih duhna neih

[Phêk 12-naa milem]

I fa tleirâwl chu a rin tlâk chuan, zalênna i pêk belh thei em?