A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Hmangaihna Awm Lohna Khawvela Inṭhianna Vawn Dan

Hmangaihna Awm Lohna Khawvela Inṭhianna Vawn Dan

Hmangaihna Awm Lohna Khawvela Inṭhianna Vawn Dan

“In inhmangaih theih nân hêng thu hi ka pe a che u.”—JOH. 15:17.

1. Engvângin nge kum zabi khatnaa Kristiante chu inṭhian ṭha tak an nih reng a ngaih?

LEIA zân hnuhnûng ber a hman lai khân, Isua chuan a zirtîr rinawmte chu an inṭhianna vawng reng tûrin a fuih a. Chu mi hma chuan, hmangaihna an inlantîr tawnna chuan anni chu a hnungzuitute an nihzia a târ lang ang tih a lo sawi tawh a ni. (Joh. 13:35) Tirhkohte tân an hmaa lo thleng tûr fiahnate tuar chhuak thei tûr leh Isua’n nakin lawka a pêk tûr rawngbâwlna hlen chhuak tûr chuan, inṭhian ṭha tak an nih reng a ngai a ni. Ni e, kum zabi khatnaa Kristiante chuan Pathian hnêna an inpumpêkna nghet tak leh anmahni inkara an inpêkna nghet tak avângin hriat an hlawh a ni.

2. (a) Eng nge tih kan tum tlat a, engvângin nge? (b) Eng zawhnate nge kan ngaihtuah ang?

2 Tûn laiah, a mi leh sate’n kum zabi khatnaa Kristiante entawn tûr siam an zui tlatna khawvêl pum huap inawpna pâwl kan bêl thei chu a va nuam tak êm! Hmangaihna dik tak inlantîr tawn tûra Isua thupêk zawm chu kan tum tlat a ni. Mahse, he hun hnuhnûng chhûng hian, mi a tam zâwkte chu an rinawm lo va, pianpui hmangaihna an lantîr hek lo. (2 Tim. 3:1-3) Inṭhianna an siamte chu pawnlâng tak leh mahni ṭanghma haina a ni fo. Kristian dikte anga kan nihna vawng reng tûrin, chutiang rilru put hmang chu kan nei tûr a ni lo. Chuti chu, hêng hi i lo ngaihtuah ang u: Inṭhianna ṭha nghahchhan ber chu eng nge ni? Engtin nge ṭhian ṭha kan siam theih ang? Engtikah nge inṭhianna chu kan tihtâwp a ṭûl mai theih? Engtin nge mi tichaktu inṭhianna chu kan vawn reng theih ang?

Inṭhianna Ṭha Nghahchhan Ber Chu Eng Nge Ni?

3, 4. Inṭhianna nghet ber berte chu engah nge a innghah a, engvângin nge?

3 Inṭhianna nghet ber berte chu Pathian Jehova hmangaihnaa innghat a ni ṭhîn. Lal Solomona chuan: “Amah maia awm kha chu miin hneh thei mah sela, pahnih chuan an lo dodâl zo dâwn a ni; hrui thum hrual chu a chat lawk lawk ngai lo,” tiin a ziak a. (Thur. 4:12) Pathian Jehova chu inṭhiannaa a hrui thumna a nih chuan chu inṭhianna chu a nghet hle ang.

4 Pathian Jehova hmangaih lotute pawhin inṭhianna lungâwithlâk tak an siam ve thei ngei mai. Mahse, Pathian an hmangaihnain mite a zawm khâwm hian chu an inṭhianna chu tihnghîn rual a ni lo vang. In hriatthiam lohna a lo chhuah pawhin, inṭhian dik takte chuan Pathian Jehova tilâwmzâwngin an incheibâwl ang. Pathian dodâltute’n ṭhen hran an tum pawhin, Kristian dikte zînga inṭhianna chu tihnghîn rual a ni lo tih an hmu chhuak a ni. Hmân ata tawhin, Pathian Jehova chhiahhlawhte chuan inphatsan aia thih mai pawh pawi an tih lohzia an târ lang a ni.—1 Johana 3:16 chhiar rawh.

5. Engvângin nge Ruthi leh Naomi te inṭhianna chu a ngheh êm êm?

5 Inṭhianna lungâwithlâk ber chu Pathian Jehova hmangaihtute zîngah kan nei thei a ni tih rinhlelh rual a ni lo. Ruthi leh Naomi entawn tûr siam hi han ngaihtuah teh. Hêng hmeichhiate hian Bible-a chhinchhiah inṭhianna zînga ngaihsânawm ber chu an siam a ni. Engvângin nge an inṭhianna chu a ngheh êm êm? Ruthi chuan Naomi hnênah: “I chite chu ka chite an ni ang a, i Pathian chu ka Pathian a ni ang . . . nang leh kei hi thihna chauh lo chuan thil dangina min ṭhen dâwn chuan LALPAN a tih tihin min ti mai sela, chu aia nasa pawhin,” tia sawiin an inṭhianna ngheh chhan chu a târ lang a ni. (Rut. 1:16, 17) Ruthi leh Naomi chuan Pathian hmangaihna thûk tak an nei ve ve a, chu chu an incheibâwl dân an thununtîr ve ve bawk a ni tih a chiang hle. Chu mi avâng chuan Pathian Jehova malsâwmna an dawng ve ve bawk a ni.

Ṭhian Ṭha Siam Dân

6-8. (a) Inṭhianna nghet chu eng aṭanga lo awm nge a nih? (b) Ṭhian siamna kawngah engtin nge hma i lâk theih?

6 Ruthi leh Naomi te entîrna chuan inṭhianna ṭha chu tihpalh thil thua lo awm mai a ni lo tih a târ lang. Pathian Jehova an hmangaih ve vena chu a lungphûm a ni. Mahse, inṭhianna nghet tak chu thawhrimna leh mahni inpêkna aṭanga lo awm a ni a. Pathian Jehova bia Kristian chhûngkaw zînga pianpui unaute tân pawh inṭhianna ṭha siam tûrin thawhrim a ngai a ni. Chuti chu, engtin nge ṭhian ṭha i siam theih ang?

7 Hma la rawh. Tirhkoh Paula chuan Rom khua kohhrana a ṭhiante chu: “Mi thianghlim tlâkchhamnaah chhawmdâwl ula; mikhualte lâwmin awm fo ula,” tiin a fuih a ni. (Rom 12:13) Chuvângin, ṭhian ṭha siam tûr chuan hun remchâng apiang mikhual lawm nâna hman a ngai a. Tumahin i tân mikhual an lawmsak thei lo vang che. (Thufingte 3:27 chhiar rawh.) Ṭhian i siam theih dân kawng khat chu kohhrana mi dang dangte chaw pângngai tak eipui tûra sâwm hi a ni. In kohhrana mite chunga khualchhawn thiamna lantîr chu i hun duan zîngah i telh thei ang em?

8 Ṭhian siam tûra hma i lâk theih dân kawng dang leh chu thu hrilhnaa mi hrang hrang thawhpui hi a ni. Rawngbâwlnaa i thawhpuiin i hriat ngai loh mite hnêna Pathian Jehova a hmangaihna tih tak zeta a sawi lai i ngaihthlâkna chuan mathei lovin i thawhpui lamah a hîp che a ni.

9, 10. Paula’n entawn tûr eng nge a siam a, engtin nge amah kan entawn theih ang?

9 Lainatna lantîrna kawngah inhawng rawh. (2 Korinth 6:12, 13 chhiar rawh.) In kohhran chhûngah hian i ṭhian ni thei tûr tumah an awm lo niin i hre tawh ngai em? Chutiang a nih chuan, i ṭhian ni thei tûr mite i thlîr dânah i khirh deuh a ni thei ang em? Tirhkoh Paula chuan lainatna lantîrna kawngah entawn tûr ṭha a siam a. A hma chuan, Juda mi ni lote nêna inṭhianna ṭha tak neih chu a tum ngai hauh lo vang. Amaherawhchu, “Jentailte tirhkoh” a lo ni hial a ni.—Rom 11:13, 14.

10 Chu bâkah, Paula chuan a rualpuite chauh ṭhianah a siam lo. Entîr nân, amah leh Timothea te chu kum inthlau tak leh ṭo bul inang lo tak an ni chung pawhin ṭhian ṭha tak an lo ni a. Tûn laiah pawh, ṭhalai tam tak chuan kohhrana tar lam deuhte nêna an inṭhianna chu an hlut hle a ni. Kum 20 pêl hret chauh Vanessa-i chuan heti hian a sawi: “Ṭhian duh tak pakhat kum 50 pêl tawh ka nei a. Ka rualpui ṭhiante hnêna kan hrilh theih ang engpawh chu a hnênah ka hrilh thei a. Ani chuan min ngaihsak hle bawk a ni,” tiin. Engtin nge chutianga inṭhianna chu siam a nih? Vanessa-i chuan: “He inṭhianna hi a maha a lo awm mai nghâk lovin, ka zawng chawp zâwk a ni,” tiin a sawi a. I rualpui ni lote ṭhiana siam chu i duh em? I thawhrimna avângin Pathian Jehova chuan mal a sâwm ngei ang che.

11. Jonathana leh Davida te inṭhianna aṭangin eng nge kan zir theih?

11 Rinawm rawh. “Ṭhian chuan englai pawhin a hmangaih reng a, mangan nî atâna unauva piang a ni,” tiin Solomona chuan a ziak a ni. (Thuf. 17:17) Hêng thute a ziah lai hian, a pa Davida leh Jonathana te neih inṭhianna chu Solomona rilruah a awm ngei ang. (1 Sam. 18:1) Lal Saula chuan a fapa Jonathana chu Israel lalṭhutthlêng luah tûrin a duh a. Mahse, Jonathana chuan Pathian Jehova’n Davida chu lal atân a thlang tih a pawm a ni. Saula ang lo takin, Jonathana chuan Davida chu a îtsîk lo. Davida dawn chawimawina avângin a thinur lo va, Saula thehdarh Davida sawi chhiatna thu chu a âwih bawk hek lo. (1 Sam. 20:24-34) Jonathana ang kan ni ve em? Kan ṭhiante’n chanvo ṭha an dawn hunah, kan lâwmpui em? Harsatna an tawh hunah, kan thlamuanin, kan ṭanpui em? Kan ṭhian chungchâng sawi chhiatna ṭha lo tak kan hriat hunah kan âwih nghâl mai dâwn nge ni a, Jonathana angin, kan ṭhian chu rinawm takin kan hum tlat zâwk dâwn?

Inṭhianna Tihtâwp A Ṭûl Hunah

12-14. Bible zirlai ṭhenkhat chuan eng harsatna nge an tawh a, engtin nge kan ṭanpui theih?

12 Bible zirlaiin a nun dân a thlâkthleng ṭan chuan, inṭhianna chungchângah harsatna nasa tak a tâwk thei a. Bible tehnate mila nung si lo; mahse, kawm nuam a tih tak ṭhiante pawh a nei mai thei a ni. Tûn hma chuan, anmahni kâwmin, hun a hmang ziah pawh a ni thei a. Mahse, tûnah chuan a ṭhiante thiltih chuan a chungah nghawng ṭha lo a nei theiin, anmahni kawm tam loh ṭûl niin a hre tawh mai thei. (1 Kor. 15:33) Chuti chung pawh chuan, anmahni kawm tawh loh chu rinawm lohna niin a hre hial thei bawk a ni.

13 Chutiang harsatna tâwk Bible zirlai i nih chuan, ṭhian dik tak chu i nun siam ṭhat i tum avângin a lâwm dâwn tih hre reng ang che. I ruala Pathian Jehova chanchin zir pawh a duh ve hial mai thei a ni. Kawng leh lamah chuan, ṭhian dik lote chuan “anmahni nawmsak bâwl luattuk anga” i bâwl ve tâk loh avângin, ‘an sawichhia’ ang che. (1 Pet. 4:3, 4) Dik tak chuan, nangmah ni lovin chutiang ṭhiante chu an ni i laka rinawm lo zâwk chu.

14 Pathian hmangaih lotu tûn hmaa an ṭhiante’n an kalsan avânga Bible zirlaite an khawhar hunah, kohhran chhûnga mite chu an tân ṭhianah an insiam thei a ni. (Gal. 6:10) Bible zir mêk rawn inkhâwmte chu a mi mal takin i hria em? Anmahni tichak tûra kawm nân hun pêk theih châng i nei em?

15, 16. (a) Kan ṭhian pakhatin Pathian Jehova rawng bâwl ta lo ta se, engtin nge kan tih ang? (b) Pathian kan hmangaihna chu engtin nge kan târ lan theih?

15 Mahse, kohhran chhûnga i ṭhian pakhat chu Pathian Jehova kalsan a tum avângin hnawhchhuah ngai ta se, engtin nge ni ang? Chutiang dinhmun chu a lungngaihthlâk hle ngei ang. Unaunu pakhat chuan a ṭhian ṭha takin Pathian Jehova rawngbâwl a bânsan laia a chhân lêt dân chungchângah: “Nasa takin ka lungngai a. Ka ṭhiannu chu thutakah a nghet ṭha hle emaw ka tih laiin a lo nghet si lo. A chhûngte tihlâwm nân maia Pathian Jehova rawngbâwl ṭhîn a lo ni ta ve ang. Tichuan, Chhan dik avângin Jehova rawng ka bâwl em aw?, tiin Pathian rawng ka bâwl chhan chu ka chhût lêt ṭan ta a ni,” tiin a sawi. Engtin nge chu chu a hmachhawn? “Ka ritphurh chu Pathian Jehova chungah ka nghat a. Ani chu a inawpna pâwl chhûnga ṭhian ṭha min pêk vâng mai ni lovin, ama nihna avâng zâwka ka hmangaihna lantîr chu ka tum ta tlat a ni,” tiin a sawi a ni.

16 Khawvêl ṭhian nih thlangtute lama kan ṭan chuan Pathian ṭhian nih zêl chu kan inbeisei thei lo. Zirtîr Jakoba chuan: “Khawvêl ṭhian nihna hi Pathian hmêlma nihna a ni tih in hre lo vem ni? Chutichuan tupawh khawvêl ṭhian nih duh apiang chuan Pathian hmêlmaah a insiam ṭhîn,” tiin a ziak a ni. (Jak. 4:4) A chunga kan rinawm pawt chuan ṭhian pakhat kan chânna hmachhawn thei tûrin Pathianin min ṭanpui ang tih ring tlatin, Amah kan hmangaihna kan lantîr thei a ni. (Hebrai 13:5b chhiar rawh.) Atîra kan sawi tâk unaunu chuan: “Tuemaw chu Pathian Jehova hmangaih tûr emaw, keimahni min hmangaih tûr emawin kan siam thei lo tih ka hre chhuak a. A tâwpah chuan, he hi mi mal duh thlanna siam tûr a ni,” tiin thil awm dân chu a khaikhâwm a ni. Mahse, kohhran chhûnga awmte nêna inṭhianna mi tichak thei tak nei reng tûrin eng nge kan tih theih?

Inṭhianna Ṭha Vawn Reng Dân

17. Engtin nge ṭhian ṭhate chu an inbiak?

17 In biak pawhna ṭha chuan inṭhianna a nuntîr reng a. Bible-a Ruthi leh Naomi te, Davida leh Jonathana te, leh Paula leh Timothea te chanchin i chhiar hian, inṭhian ṭhate chu inhawng tak, inzah tawn tak siin an inbe ṭhîn tih i hmu ngei ang. Mi dangte kan biak dân tûr chungchângah, Paula chuan: “In ṭawngka chhuak chu, chia al, khawngaihna tel ni fo rawh se,” tiin a ziak a. Chu chu kan Kristian unaute ni lo, “pâwn lama mite” kan biak dân tûr a sawina bîk a ni. (Kol. 4:5, 6) Ring lo mite mahin kan biak huna zahna lantîr an phu si chuan, kohhran chhûnga kan ṭhiante chuan an va phu nasa lehzual dâwn êm!

18, 19. Kristian ṭhian hnên aṭanga kan dawn thurâwn engpawh chu engtin nge kan thlîr ang a, Ephesi khuaa upate chuan kan tân eng entawn tûr ṭha nge an siam?

18 Ṭhian ṭhate chu an ngaih dân an inhlutsak tawn a, chuvângin, an inkâra inbiak pawhna chu tlang tak leh khawngaihna tel a nih a ngai a ni. Lal Fing Solomona chuan: “Hriak leh rimtuiin mi a tilâwm a, ṭhian ṭha thurâwn fing pawh a lâwmawm ṭhîn,” tiin a ziak a. (Thuf. 27:9, C.L. Re-edited) Chu chu i ṭhian hnêna i dawn thurâwn engpawh i thlîr dân a ni em? (Sâm 141:4 chhiar rawh.) I ṭhian chuan i thiltih engemaw a ngaihmawh thu a sawi hian engtin nge i chhân lêt? A thusawi chu khawngaihna thiltih angin i thlîr dâwn nge ni a, i thinur khum zâwk dâwn?

19 Tirhkoh Paula chuan Ephesi khuaa kohhrana upate nên inṭhianna ṭha tak a nei a. An zînga ṭhenkhat chu ringtu an lo nih ṭan aṭangin a hria pawh a ni thei. Mahse, anmahni a hmuh hnuhnûn ber ṭum khân, zilhna tlang tak ṭhenkhat a pe a ni. Engtin nge an chhân lêt? Paula ṭhiante chu an thin a ur lo. Chu ai mah chuan, anmahni a ngaihsak avângin an lâwm zâwk a, amah an hmuh leh tawh dâwn loh avângin an ṭap hial zâwk a ni.—Tirh. 20:17, 29, 30, 36-38.

20. Hmangaihna nei ṭhian chuan eng nge a tih ang?

20 Ṭhian ṭha chuan zilhna fing a pawm mai ni lovin, a pe bawk ṭhîn. Mi dang nuna va inrawlh buai lo va, ‘mahni hna ṭheuh nei tlata’ awm hun kan hriat a ngai ngei mai. (1 Thes. 4:11) Tin, kan zain “Pathian hnênah mahni chanchin kan sawi ṭheuh” dâwn tih kan hriat a ngai bawk. (Rom 14:12) Mahse, a ṭûl hunah hmangaihna nei tak chuan a ṭhian hnênah Pathian Jehova tehna chungchâng chu ngilnei takin a hriattîr ang. (1 Kor. 7:39) Entîr nân, nupui pasal nei lo i ṭhian pakhat chu ring lotu pakhat nên an inngaizâwng ṭan tih i hriat chuan eng nge i tih ang? In inṭhianna a chhiat i hlauh avângin, i ngaihmawh thu chu sawi chhuak lovin i awm mai ang em? A nih loh leh, i ṭhian chuan i thurâwn pêk chu zâwm ta lo se, eng nge i tih tâk ang? Ṭhian ṭha chuan kawng ṭha lo zawhtu a ṭhian ṭanpui nân hmangaihna nei tak berâm vêngtute ṭanpuina chu a zawng ang. Chutianga ti tûr chuan huaisen a ngai a ni. Chuti chung pawhin, Pathian Jehova hmangaihnaa innghat inṭhianna chu a chhe hlen tak tak chuang lo vang.

21. Kan zain eng nge tih châng kan neih a; mahse, kohhranah inṭhianna nghet kan vawn reng chu engvângin nge thil pawimawh tak a nih?

21 Kolossa 3:13, 14 chhiar rawh. A chhâng chuan, kan ṭhiante chungah “thupawi” kan sawi mai thei a, anni pawhin min tithinur tûr thil an ti emaw, an sawi emaw thei bawk. “Kan zain thil tam tak kan tisual fo ṭhîn,” tiin Jakoba chuan a ziak a ni. (Jak. 3:2) Mahse, inṭhianna ṭha chu an inkâra thil sual intih tawnna a awm loh dâna teh ni lovin, lungnih lohna zawng zawng theihnghilh ṭhak tûra an inngaihdam tawn dâna teh a ni zâwk a ni. Tlang taka inbiak pawhna leh inngaih dam tawnna hmanga inṭhianna nghet kan siam chu a va pawimawh tak êm! Chutiang hmangaihna kan lantîr chuan, chu chu “phuar famkimna” a lo ni ang. (w09 10/15)

Engtin Nge Kan Chhân Ang?

• Engtin nge ṭhian ṭha kan siam theih ang?

• Engtikah nge inṭhianna chu tihtâwp a ngaih mai theih?

• Inṭhianna nghet tak vawng reng tûr chuan eng nge kan tih ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 29-naa milem]

Ruthi leh Naomi inkâra inṭhianna nghet tak nghahchhan chu eng nge ni?

[Phêk 30-naa milem]

Mikhualte i lâwm fo ṭhîn em?