A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

“Mi Zawng Zawng Nen Inremin Awm Rawh U”

“Mi Zawng Zawng Nen Inremin Awm Rawh U”

“Mi Zawng Zawng Nen Inremin Awm Rawh U”

“A theih phawt chuan nangmahni lam tal, mi zawng zawng nên inremin awm rawh u.”—ROM. 12:18.

1, 2. (a) Isua’n a hnungzuitute hnênah eng vaukhânna thu nge a pêk? (b) Dodâlna chhân lêt dân tûr chungchângah khawiah nge kaihhruaina kan hmuh theih?

ISUA chuan a hnungzuitute hnênah khawvêl ramte dodâlna an tâwk dâwn tih a vaukhân a, a thih hma zân khân dodâl an nih chhan tûr pawh a hrilh a ni. A tirhkohte hnênah chuan: “Nangni khawvêla mi ni ula, khawvêlin amaha mi a hmangaih tûr; khawvêla mi in ni si lo va, khawvêla mi ka thlan chhuah zâwk che u avâng hian khawvêlin a hua che u a ni e,” tiin a hrilh a ni.—Joh. 15:19.

2 Tirhkoh Paula chuan Isua thusawite dikzia chu amah ngeiin a tawng a. A thawhpui ṭhalai Timothea hnêna a lehkha thawn ziah a pahnihnaah, Paula chuan: “Ka zirtîrna te, ka awm dân te, ka thil tum te, ka rinna te, ka dawhtheihna te, ka hmangaihna te, ka chhelna te, mi mi tihduhdahna te, ka tuarna te i hre hle mai,” tiin a ziak a. Tichuan, ani chuan: “A ni, tupawh Krista Isuaa Pathian ngaihsaka awm tum apiang chuan tihduhdahnate an tuar bawk ang,” tiin a sawi belh a ni. (2 Tim. 3:10-12) Rom khuaa Kristiante hnêna a lehkha thawn bung 12-naah, Paula chuan dodâlna a chhân lêt dân tûr chungchângah kaihhruaina fing tak a pe a. A thute chuan he tâwpna hunah hian kaihhruaina min pe thei a ni.

“Thil Mawi Ngaihtuah Lâwk Rawh U”

3, 4. Engtin nge Rom 12:17-a pêk thurâwn chu (a) sakhaw thuhmun vuan lo chhûngkuaah (b) ṭhenawmte nêna kan indâwrnaah kan nunpui theih?

3 Rom 12:17 chhiar rawh. Paula chuan inhmêlmâkna kan hmachhawn hunah, inhmêlmâkna bawkin kan thungrûl tûr a ni lo tih a sawi a. Sakhaw thuhmun vuan lo chhûngkuaah hian he fuihna thu zawm hi a pawimawh zual a ni. Nupaa a Kristian zâwk chuan ṭawngkam leh thiltih huatthlala takte thil huatthlala tak danga chhân lêt duhna chu a do a ni. ‘Sual chu suala thungrulhna’ aṭangin thil ṭha eng mah a chhuak thei lo. Chutiang rilru put hmang chuan dinhmun a tichhe zâwk mah a ni.

4 Paula chuan kawng ṭha zâwk chu min kawhhmuh a ni: “Mi zawng zawng ngaiha thil mawi ngaihtuah lâwk rawh u,” tiin. In chhûngkhurah chuan, nupui chuan a pasalin a sakhaw vawn a sawisêlsak hnu pawha ngilneihna dik tak a lantîr chuan, chu chuan nasa taka inhnialna lo chhuak tûr chu a dang thei a ni. (Thuf. 31:12) Bethel-a rawngbâwl mêk Carlos-a chuan a nuin ngilnei tak leh in chhûng ṭha taka enkawlna hmanga a pa dodâlna nasa tak a tawrh chhuah dân chu a sawi a. “Ka nu chuan ka pa chu engtik lai pawha zah tûrin keini a fate chu min fuih a. Ani chuan ka pa chu ka tui loh deuh mai inkhelhna chi khat kelhpui tûrin min phût ṭhîn a. Mahse, chu chuan ka pa chu a tihlim ṭhîn a ni,” tiin. A tâwpah chuan a pa chuan Bible a zir ṭan a, baptisma a chang ta a ni. “Mi zawng zawng ngaiha thil mawi ngaihtuah lâwk” an nih theihna tûrin, Jehova Thuhretute chuan chhiatna râpthlâk tak a thlen huna an ṭhenawmte hnêna ṭanpuina ṭangkai tak an pêkna aṭangin inpâwng huatna chu an hneh ṭhîn a ni.

Dodâlna Chu “Meiling” Nêna Tituiin

5, 6. (a) Eng kawngin nge hmêlma lu chungah “meiling” chhêk khâwm a nih? (b) Rom 12:20-a hmuh kaihhruaina nunpuina chuan rah ṭha a chhuah tih târ langtu tualchhûng thiltawn pakhat sawi rawh.

5 Rom 12:20 chhiar rawh. He Bible chânga thute a ziah lai hian, Paula chuan Thufingte 25:21, 22-a thu: “I hmêlma a ril a ṭâm chuan ei tûr pe rawh, a tui a hâl chuan in tûr pe rawh, i tizak êm êm [“an lu chungah meiling i chhêk,” C.L. Re-edited, footnote] ang a, tin, LALPAN a rûl ang che,” tih chu a lâk chhuah ngei a rinawm. Rom bung 12-a kan hmuh Paula fuihna thute ngaihtuah chuan, dodâltu hrem nân emaw, zahthlâk taka siam nân emawa meiling hman chungchâng a sawina a ni thei lo vang. Chu ai mah chuan, chu thufing—leh chu mi nêna inang tak Rom khuaa mite hnêna Paula thute—chu hmân laia thîr laih chhuah thlitfîm nâna an tihtui dân sawina niin a lang. Kum zabi 19-naa Sâp mi thiam Charles Bridges-a chuan: “Thir sak tak chu mei chunga dah mai lovin, a chung, a hnuai leh kil tin aṭanga meiling chhêk khâwm a ni a. Dawhtheihna te, mahni inphatna te, leh hmangaihna nasa tak ang chi chakna thiltithei takte hnuaia tuiral thei lo khawpa sak thinlung a awm mang meuh lo,” tiin a sawi.

6 “Meiling” angin, ngilnei taka thiltihte chuan dodâltute thinlung chu a tilâwmin, min hmêlmâkna chu a titui ral thei a. Thiltih ngilnei tak chuan mite chu Pathian Jehova mite leh an thu hrilh Bible thuchah lama rilru put hmang ṭha lantîr tûrin a thunun thei a ni. Tirhkoh Petera chuan: “Jentailte zînga in chêtzia chu mawi tak ni rawh se, chutichuan thil tisualtute anga an sawichhiat che u kawngah chuan in thil tihṭhat an hmuhte avângin fanin an awm hunah chuan Pathian an chawimawi thei ang,” tiin a ziak a ni.—1 Pet. 2:12.

“Mi Zawng Zawng Nên Inremin Awm Rawh U”

7. Krista’n a zirtîrte hnêna a hnutchhiah remna chu eng nge ni a, chu chuan eng nge min tihtîr ang?

7 Rom 12:18 chhiar rawh. Isua chu a tirhkohte nêna zân hnuhnûng ber an hman lai chuan, an hnênah: “Thlamuanna ka hnutchhiah a che u, keima thlamuanna ka pe a che u,” tiin a hrilh a. (Joh. 14:27) Krista’n a zirtîrte hnêna a hnutchhiah thlamuanna, a nih loh leh remna chu Pathian Jehova leh a Fapa duh tak, Isua’n an hmangaihin an lâwm a ni tih inhriatna aṭanga lo awm chhûngrila thlamuanna hi a ni. Chu chuan mi dangte nêna inrem taka awm tûrin min chêttîr tûr a ni a. Kristian dikte chu remna ngainatute leh remna siamtute an ni.—Mt. 5:9.

8. In chhûngah leh kohhran chhûngah engtin nge remna siamtu kan nih theih?

8 Chhûngkuaa remna siamtu nih dân kawng khat chu dinhmun a chhiat zual hmaa a rang thei ang bera buaina sawi rem hi a ni. (Thuf. 15:18; Eph. 4:26) Chutiang chu Kristian kohhran chhûnga tih tûr a ni bawk. Tirhkoh Petera chuan remna ûm chu lei vên ṭhat nên a thlunzawm a. (1 Pet. 3:10, 11) Jakoba pawhin, lei ṭha taka hman chungchâng leh îtsîkna leh inelna pumpelh a ngaihzia chungchânga zilhna khauh tak a pêk hnuah, heti hian a ziak a ni: “Chung lam aṭanga finna lo chhuak erawh chu atîrin a thianghlim phawt a, chu mi hnuah chuan inrem a duh a, a nunnêm a, a tihnuam a, khawngaihna leh rah ṭhain a khat a, thlei bîk a nei lo va, a vervêk lo a ni. Felna rah chu remna siamtute tân remnain tuh a ni,” tiin.—Jak. 3:17, 18.

9. ‘Mi zawng zawng nêna inrema awm’ kan tum rualin, eng nge rilrua kan dah tlat ang?

9 Rom 12:18-ah, Paula chuan in chhûng leh kohhrana inrem taka awm aia tam a sawi a. Ani chuan “mi zawng zawng nên inremin [kan] awm” tûr a ni tih a sawi. Chûng zîngah chuan ṭhenawm te, kan hnathawhpui te, school kalpui te, leh rawngbâwlnaa kan tawn mite an tel a ni. Mahse, tirhkoh chuan: “A theih phawt chuan nangmahni lam tal,” tia sawiin a kaihhruaina thu chu chin tâwk a neihtîr a. Chu mi awmzia chu ‘mi zawng zawng nêna inrem’ tûrin theih tâwp kan chhuah tûr a ni a; mahse, Pathian felna thu bulte kalh thleng erawh chuan remna kan ûm tûr a ni lo tihna a ni.

Phuba Chu Pathian Jehova Lâk Tûr A Ni

10, 11. Eng kawngin nge ‘Pathian thinurna kan ken’ a, engvângin nge hei hi thil tih âwm tak a nih?

10 Rom 12:19 chhiar rawh. Kan rawngbâwlna leh kan thuchah ken tlang taka dodâltute pawh tiamin, “do tûra insiamte” kan hmachhawn hunah, “sual chungah kan dawhtheiin,” leh “thuhnuairawlh takin” kan awm tûr a ni. (2 Tim. 2:23-25) Paula chuan Kristiante chu phuba la lo tûr leh “Pathian thinurna kian zâwk” tûrin a fuih a. Kristian kan nih angin, phuba lâk chu kan tih tûr a ni lo tih kan hria. Fakna hla phuahtu chuan: “Thinur hi bânsan la, thinrim hi sim rawh. Intilungngai duh suh—thil tihsualah a lo tlâk mai ṭhîn a ni,” tiin a ziak a. (Sâm 37:8) Tin, Solomona chuan: “‘Sual chu ka thungrûl teh mai ang,’ ti suh la, LALPA ngaichâng rih la, ani chuan a chhanhim ang che,” tiin a sawi bawk.—Thuf. 20:22.

11 Dodâltute’n min tihnat chuan, Pathian Jehova’n ṭûl a tih a, ṭûl a tih huna a hrem atâna dah mai zâwk chu kawng finthlâk ber a ni. Pathian Jehova thinurna chu a sawi tum a ni tih târ langin, Paula chuan: “‘Phuba rêng rêng keima lâk tûr a ni, keiman ka thungrûl ang,’ Lalpain a ti,” tiin a sawi belh a ni. (Deuteronomy 32:35 nên khaikhin rawh.) Mahnia phuba lâk kan tum chuan, Pathian Jehova’n a chanvo bîk a tâna a hauh chu lain, chapo takin thil kan ti tihna a ni ang. Chu bâkah, Pathian Jehova thutiam: “Keiman ka thungrûl ang,” tih kan rin zawh lohzia kan lantîr a ni bawk ang.

12. Engtikah nge Pathian Jehova thinurna chu a lan ang a, engtin nge a lan ang?

12 Rom mite hnêna a lehkha thawn hmasa lamah, Paula chuan: “Thu tak fel lo taka dâltute Pathian ngaihsak lohna leh fel lohna zawng zawng chungah chuan vân aṭangin Pathian thinur a lo lang a ni,” a ti a. (Rom 1:18) Pathian Jehova thinurna chu ‘hrehawm nasa takah’ a Fapa hmangin vân aṭangin a lo lang ang. (Thup. 7:14) Chu chu “Pathian rorêl fel tak chhinchhiahna fiah tak” a ni ang; Paula’n thlarauva thâwk khum a lehkha thawn danga: “Pathian hre lo mi leh kan Lalpa Isua chanchin ṭha âwih lo mite chunga phuba lain a vântirhkoh chak takte nên, meialh zînga vân aṭanga inlâr hunah a tihrehawmtute che u chu hrehawmna thungrulh leh nangni hrehawm tuartute hi keimahni nêna chawlhnaa rulh thung chu Pathian tân thil fel tak a ni si a,” tia a hrilhfiah angin.—2 Thes. 1:5-8.

Ṭhatnain Sual Chu Ngam Rawh

13, 14. (a) Engvângin nge dodâlna kan tawhin mak kan tih loh vang? (b) Engtin nge min tiduhdahtute chu mal kan sâwm theih?

13 Rom 12:14, 21 chhiar rawh. Pathian Jehova’n a thiltumte a hlen chhuak ngei dâwn tih ring thlapin, thawk tûra min pêk, ‘khawvêl zawng zawnga’ “ram chanchin ṭha” hrilhna hna chu ngaih ngam takin kan thawk tlat thei a ni. (Mt. 24:14) Isua’n: “Ka hming avângin hnam zawng zawng huat in ni ang,” tia min vaukhân lâwk avângin, he Kristian rawngbâwlna hian hmêlmate thin a tiur hle dâwn tih kan hria a ni. (Mt. 24:9) Chu mi vâng chuan, dodâlna kan hmachhawn hunah mak kan ti lova, kan lunghnual hek lo. Tirhkoh Petera chuan: “Duh takte u, in zînga fiahna nasa tak lo awm, nangmahni fiahna tûra in chunga lo thleng hi, thilmak in chunga lo thleng angin mak ti suh u. Krista tuarnaahte tuarpuitute in nihzia ang zêlin lâwm zâwk rawh u,” tiin a ziak a ni.—1 Pet. 4:12, 13.

14 Min tiduhdahtute huat ai chuan, an zînga ṭhenkhat chu an hriat loh vânga chutianga thil ti an ni tih hriain, zirtîr kan tum zâwk a. (2 Kor. 4:4) Paula kaihhruaina thu: “A tiduhdahtu che u chu malsâwmsak ula; malsâwm ula, ânchhia chu lawh suh u,” tih zawm chu kan tum tlat a ni. (Rom 12:14) Dodâltute mal kan sâwm dân kawng khat chu an tâna ṭawngṭaisak a ni a. Isua chuan Tlâng Chunga a Thusawiah: “In hmêlmate chu hmangaih ula, a hua che u chu an ṭhatna tûr ti ula, ânchhe lawhtu che u chu malsâwmsak ula, a sawisatu che u chu ṭawngṭaisak rawh u,” a ti. (Lk. 6:27, 28) Tirhkoh Paula chuan ama thiltawn ngei aṭangin tiduhdahtu chu Krista zirtîr rinawm tak leh Pathian Jehova chhiahhlawh ṭhahnemngai tak a lo ni thei tih a hria a ni. (Gal. 1:13-16, 23) A lehkha thawn dangah, Paula chuan: “Miin min hauvin mal kan sâwmsak ṭhîn a; miin min tihduhdahin kan tuar hrâm ṭhîn a; miin min hêkin kan thlêm ṭhîn,” tiin a sawi a ni.—1 Kor. 4:12, 13.

15. Ṭhatnaa sual ngam dân kawng ṭha ber chu eng nge ni?

15 Chutiang chuan, Kristian dik chuan Rom bung 12, a châng tâwpna: “Sual ngam chein awm suh la, ṭhatnain sual chu ngam zâwk rawh,” tih chu a zâwm bawk a ni. Sual zawng zawng lo chhuahna chu Diabol-Setana a ni a. (Joh. 8:44; 1 Joh. 5:19) Tirhkoh Johana hnêna pêk inlârnaah, Isua chuan a unau hriak thihte’n “Berâm No thisen avâng leh an hriattîrna thu avângin [Setana] chu an hneh,” tih a târ lang a ni. (Thup. 12:11) Chu chuan Setana leh he khawvêla a thununna sual do hneh theih dân kawng ṭha ber chu kan thu hrilhna, Ram chanchin ṭha hrilhna hmanga thil ṭha tih a nihzia a târ lang a ni.

Beiseina Kawngah Lâwm Rawh

16, 17. Rom bung 12-na chuan (a) nun kan hman dân tûr chungchângah (b) kohhrana kan awm dân tûr chungchângah, leh (c) kan rinna dodâltute kan cheibâwl dân tûr chungchângah eng nge min zirtîr?

16 Rom khuaa Kristiante hnêna Paula lehkha thawn bung 12-na kan ennawn thuak thuakna chuan thil tam tak min hriat nawntîr a. Pathian Jehova hnêna inpumpêk a chhiahhlawhte kan nih angin, mahni inpêk kan inhuam tûr a ni. Pathian thlarau min turna zârah, chutiang inpêkna chu Pathian duhzâwng a ni tih kan hriat tlat avângin, inhuam takin kan inpe a ni. Thlarau kawngah ṭhahnem kan ngaiin, thilthlâwnpêk kan dawn chi hrang hrang chu ṭhahnem ngai takin kan hmang a. Kan Kristian inpumkhatna vawng ṭha tûra kan theih tâwp chhuahin, inngaitlâwm tak leh thuhnuairawlh takin rawng kan bâwl a ni. Tin, mikhualte lâwmin, lainatna dik tak kan lantîr bawk.

17 Rom bung 12-na chuan dodâlnate kan hmachhawn dân tûr chungchângah kaihhruaina tam tak min pe bawk a. Mi chu kan thungrûl tûr a ni lo va. Dodâlna chu thiltih ngilnei takin kan chhâng lêt tûr a ni. Bible thu bulte kalh si lovin, a theih ang tâwka mi zawng zawng nêna inrema awm chu kan tum tlat tûr a ni bawk. Chu chu chhûngkuaah te, kohhran chhûngah te, leh kan ṭhenawmte hnênah te, kan hnathawhna hmunah te, school-ah te, leh kan rawngbâwlnaah te kan nunpui tûr a ni. Mite’n a lang a pauva min hmêlmâk hunah pawh phuba rêng rêng chu Pathian Jehova lâk tûr a ni tih hriain, ṭhatnaa sual ngam tûrin theih tâwp kan chhuah a ni.

18. Rom 12:12-ah eng fuihna pathum nge pêk a nih?

18 Rom 12:12 chhiar rawh. Hêng kaihhruaina fing leh ṭangkai takte bâkah, Paula chuan fuihna dang pathum min pe a. Hêng zawng zawngte hi Pathian Jehova ṭanpuina tel lova kan tih theih loh avângin, tirhkoh chuan “ṭawngṭai fan fan” tûrin thurâwn min pe a ni. Chu chuan ‘hrehawm tuarna kawnga chhel’ tûra min kaihhruaina dang chu zâwm thei tûrin min ṭanpui ang. A tâwp berah chuan, Pathian Jehova min tiam nakin hun rilrua kan vawn tlat leh vânah a ni emaw, leiah a ni emaw pawh ni se, chatuan nun ‘beiseina kawnga kan lâwm’ tlat chu a ngai a ni. (w09 10/15)

Ennawn Nân

• Engtin nge dodâlna kan chhân lêt ang?

• Eng hmunahte nge remna siamtute nih kan tum ang a, engvângin nge?

• Engvângin nge phuba lâk dân kawng kan dap loh vang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 20-naa milem]

Kan ṭhenawmte hnêna ṭanpuina ṭangkai tak pêkna chuan inpâwng huatna hneh tûrin min ṭanpui thei

[Phêk 21-naa milem]

Kohhran chhûngah remna siamtu nih i tum tlat em?