Pathian Rawngbawltute Angin Nun Dan Mawi I Lantir Ang U
Pathian Rawngbâwltute Angin Nun Dân Mawi I Lantîr Ang U
“Pathian awm dân latute ni rawh u.”—EPH. 5:1.
1, 2. (a) Engvângin nge nun dân mawi neih chu thil pawimawh tak a nih? (b) He thuziakah hian eng nge kan sawiho dâwn?
NUNGCHANG zahawm chungchângah lehkhabu ziaktu pakhat, Sue Fox-i chuan: “Nun dân mawi chu engtik lai pawhin kan lantîr tûr a ni a. Chu chu khawi hmunah pawh, engtik lai pawhin a hman tlâk a ni,” tiin a sawi a. Mi an hawihhâwm viau chuan mi dangte nêna buaina a tlêm phahin, buaina awm sa pawh a fel phah thei a ni. Mahse, kawng lehlamah chuan, nun dân mawi lantîr lo va, mite ṭha lo taka cheibâwlna chuan inrem lohna te, inhuatna te, leh lungngaihna te a thlen ṭhîn.
2 Nun dân mawi chu Kristian dik kohhranah hmuh theih a ni tlângpui ṭhîn a. Mahse, khawvêla hluar êm êm nun dân mawi lote chhawm ve lo tûrin kan invêng tûr a ni. Nun dân mawi lam sawina Bible thu bulte nunpuina chuan khawvêl nun dân mawi lote chhawm lo tûra min venhim theih dân leh mite thutak lama a hîp theih dân i lo en ang u. Nun dân mawi lantîrnain a huam telte hriatthiam nân, Pathian Jehova leh a Fapain entawn tûr an siam hi lo bih chiang ta ila.
Pathian Jehova leh A Fapa—Nun Dân Mawina Kawnga Entawn Tûr
3. Nun dân mawina kawngah Pathian Jehova’n entawn tûr eng nge a siam?
3 Pathian Jehova chuan nun dân mawi chungchângah entawn tûr ṭha famkim a siam a. Lei leh vâna Lalchungnungber nihna dinhmun sâng tak chelh mah se, ani chuan mihringte chu ngilnei tak leh zah thiam takin a cheibâwl a ni. Atîra ziak ṭawngah chuan, Abrahama leh Mosia a biak pawhin Pathian Jehova chuan thupêk chu ngenna hawihhâwm taka chantîrtu Hebrai thu mal a hmang a ni. (Gen. 13:14; Ex. 4:6.) A chhiahhlawhte’n thil dik lo an tih pawhin Pathian Jehova chu “lainatnaa khat, mi khawngaih thei, thinnel, ngilneihna leh thutak ngah” a ni bawk. (Sâm 86:15) Mi dangin an beisei ang an tlin loh huna nasa taka thinur mai ṭhîn mi ṭhenkhat lakah chuan a va danglam tak êm!
4. Engtin nge mi dangte’n min biak hunah Pathian Jehova kan entawn theh?
4 Pathian nun dân mawina chu mihringte thusawi a ngaihthlâk dânah pawh a lang a. Abrahama’n Sodom khuaa mite chungchânga zawhna engemaw zât a zawh khân, Pathian Jehova chuan dawhthei takin a chhâng vek a ni. (Gen. 18:23-32) Abrahama’n a rilru veizâwng a sawi chhuahte chu A hun khawhralna angah a ngai lo. Pathian Jehova chuan a chhiahhlawhte ṭawngṭaina leh thil sual ti inlamlêtte au thâwm chu a ngaithla ṭhîn. (Sâm 51:11, 17 chhiar rawh.) Keini pawhin, mi dangte’n min biak hunah ngaihthlâksakin Pathian Jehova kan entawn ve tûr a ni lâwm ni?
5. Engtin nge Isua nun dân mawi entawnna chuan mi dangte nêna kan inlaichînna a tih ṭhat?
5 Isua Krista’n a Pa hnên aṭanga a thil zir tam takte zînga pakhat chu nun dân mawi hi a ni a. A rawngbâwlnaah chuan hun leh tha tam tak sên a ngaih châng awm mah se, Isua chu a dawhtheiin, a ngilnei reng ṭhîn a ni. Phâr te, kutdawh ngai mitdel te, ṭanpui ngai mi dangte chuan Isua chu anmahni ṭanpui a inhuamin, a inpeih reng tih an hria a. A remchân loh laia an rawn pan pawhin, anni chu a lo ngaihthah ngai lo. Chutiang ṭanpui ngaite ṭanpui tûr chuan a thiltih lai pawh a chawlhsan fo ṭhîn. Isua chuan amaha rinna nghattute chu a ngaihtuah zual êm êm a ni. (Mk. 5:30-34; Lk. 18:35-41) Keini pawhin, Kristian kan nih angin ngilneihna leh mi dangte ṭanpuina kawngah Isua tih dân chu kan entawn a. Chutiang nungchang chu kan chhûngkhatte, ṭhenawmte, leh mi dangte chuan an hmuh hmaih ngai lo. Chu bâkah, chutiang nungchang chuan Pathian Jehova a chawimawi a, hlimna min thlen a ni.
6. Nêlawm tak leh ṭhian ṭha tak nih chungchângah Isua’n entawn tûr eng nge a siam?
6 Isua chuan mite chu an hminga kovin zahna a lantîr bawk a. Juda sakhaw hruaitute’n chutiang chuan mite zahna an lantîr ve em? Lantîr lo. Anni chuan Dân hre ve lote chu “ânchhe dawng” angin an thlîr a, chutiang mi angin an cheibâwl bawk a ni. (Joh. 7:49) Pathian Fapa chuan mite chu chutiangin a cheibâwl ve lo. Marthi te, Mari te, Zakaia te, leh mi dang tam takte chu an hmingin a ko a ni. (Lk. 10:41, 42; 19:5) Tûn laiah chuan, hnam chîn dân leh dinhmunte azîrin mite chu koh ni ṭhîn mah se, Pathian Jehova chhiahhlawhte chuan mi dangte tâna ṭhian ṭha nih chu an tum tlat a. * Thlei bîk neihna avânga an zah phu an rinpuite leh mi dangte chunga zahna lantîr loh chu an remti lo a ni.—Jakoba 2:1-4 chhiar rawh.
7. Engtin nge Bible thu bulte chuan hmun tina mite chunga nun dân mawi lantîr tûra min ṭanpui?
7 Pathian leh a Fapain hnam tin chi tinte chunga zahngaihna an lantîrna chuan mi mal tinte zahna an lantîrzia a târ lang a, chu chuan rilru dik tak pute chu thutak lamah a hîp a ni. Mahse, a hmun azirin nun dân mawi tehna chu a dang thliah thliah a. Chuvângin, he mi chungchângah hian dân pakhat kan zui bur lo. Chutih ahnêkin, Bible thu bulte chu hmun tina mite zahna lantîr tûrin kan hmang zâwk a ni. Nun dân mawi taka mite cheibâwlnain Kristian rawngbâwlnaa min hlawhtlintîr lehzual theih dân i lo en ang u.
Mite Chibai Bûk La, Tîtîpui Rawh
8, 9. (a) Eng thil hi nge nun dân mawi lo tak anga hriat sual theih a nih? (b) Engvângin nge Matthaia 5:47-a chhinchhiah Isua thusawite chu mi dangte kan cheibâwl dân kan nghawngtîr ang?
8 Tûn lai khawvêl hmun tam takah mite chu an buai êm avângin, an intawh châng pawhin “chibai” emaw, “i dam em?” emaw pawh an inti hman lo va. Kawng lûn laia kan tawh apiang be tûra beisei chu kan ni lo ngei mai. Mahse, dinhmun dang tam takah chuan mi dangte chibai bûk chu thil tihâwm tak leh duhawm tak a ni. Mite chibai i bûk ṭhîn em? Nge ni a, nuih pawh nuih lo leh ṭawngkam ṭhaa biak pawh be lovin i kal pêl mai thîn zâwk? Sual vâng pawh ni lovin, mi chuan nun dân mawi lo tak a chhawm chho thei tlat a ni.
9 Isua chuan: “In unaute chauh chibai in bûk hian engnge in tih hnem chuan bîk? Jentailte pawhin chutiangin an ti ve lâwm ni?” tia sawiin min hriatnawntîr a ni. (Mt. 5:47) He mi chungchângah hian mi râwn hlawh tak Donald Weiss-a chuan heti hian a ziak a ni: “Mite chuan mi dangin an ngaihthah emaw, an en khûm emaw chu an haw ṭhîn. Tihah chuan, mi tuemaw ngaihthah tûrin chhuanlam tling a awm si lo. Chu mi thawi dam dân chu ho tê a ni: Mite chibai bûk la, tîtîpui rawh,” tiin. Mi dangte kan kawmnaah mahni inlâkhran duhna emaw, nêlawm lohna emaw kan lantîr loh chuan, chu chuan rah ṭha tak a chhuah ang.
10. Engtin nge nun dân mawi chuan rawngbâwlnaa hlawhting tûra min ṭanpui theih? (“Nui Hmêl Hmuhin Ṭan Rawh” tih bâwm chu en rawh.)
10 North America khawpui lian taka chêng nupa tuak khat, Tom-a leh Karol-i te hi ngaihtuah teh. Anni chuan an mi tawhte nêna inbiakna nuam tak neih chu an rawngbâwlna pêng pakhatah an siam a. Engtin nge an tih? Jakoba 3:18 chu la chhuakin, Tom-a chuan: “Mite biak kan tumin, anmahni nên inrem taka awm kan tum tlat a. An in pâwna kan hmuhte leh vêng chhûnga hnathawk kan hmuhte hi kan pan ṭhîn. Nui hmêl hmuhin, chibai kan bûk ṭhîn a. An tuizâwng—an fa te, an ui te, an in te, leh an hna chungchângte kan sawipui a. Tichuan, ṭhian angin mi an en ta ṭhîn a ni,” tiin a sawi. Carol-i pawhin: “A hnua kan tlawh leh chuan, kan hming kan hrilh a, an hming kan zâwt bawk a. Vêng chhûnga kan thiltih chu tâwi têin kan hrilh bawk a. A tâwpah chuan, thu kan hrilh thei ta a ni,” tiin a sawi belh bawk. Tom-a leh Carol-i chuan vêng chhûnga an mi tlawh tam takte rin an hlawh a. Mi engemaw zât chuan Bible ṭanchhan thu leh hla chhuahte chu an dawng a, a ṭhen phei chuan thutak zir an châk lehzual a ni.
Dinhmun Harsaah Pawh Nun Dân Mawi Lantîr Rawh
11, 12. Engvângin nge chanchin ṭha kan hrilhnaah ṭha lo taka cheibâwlna tawn kan inbeisei ang a, chu chu engtin nge kan chhân lêt ang?
11 Chanchin ṭha kan hrilhnaah hian mawi lo taka cheibâwlna tawh châng kan nei a. Chutianga cheibâwlna chu Krista Isua’n a zirtîrte hnêna: “Annin kei mi tihduhdah tawh chuan nangni pawh an tiduhdah ang che u,” tia a lo vaukhân lâwk avângin, kan thil beisei ve rêng a ni. (Joh. 15:20) Mahse, mi an sawi chhiat anga kan sawi chhiat lêtna chuan rah ṭha a chhuah lo. A nih chuan engtin nge kan chhân lêt ang? Tirhkoh Petera chuan heti hian a ziak a ni: “In thinlungah Krista chu Lalah ruat rawh u; nangmahnia awm in beisei chhan zâwt apiang che u chhâng tûrin inpeih sa fo ang che u, nimahsela thunuairawlh tak leh ṭih dêk chungin,” tiin. (1 Pet. 3:15) Thuhnuairawlh tak leh ṭih dêk chunga chhâng lêt a, nun dân mawi kan lantîrna chuan min sawichhetute thinlung a thlâk thei a ni.—Tit. 2:7, 8.
12 Chutianga sawichhiatna chu Pathian duhzâwng angin kan hmachhawn thei em? Thei e. Paula chuan: “Mi tin engtia chhân ṭheuh tûr nge ni tih in hriat theih nân in ṭawngka chhuak chu, chia al, khawngaihna tel ni fo rawh se,” tiin thurâwn min pe a ni. (Kol. 4:6) Chhûngkaw zînga mi te, school kalpui te, hnathawhpui te, kohhran chhûnga mi te, leh ṭhenawma mi te laka nun dân mawi kan lantîr reng chuan, nuihzatbûrna leh sawi chhiatna te chu Kristiante tih dân tûr ang taka hmachhawn tûrin kan inbuatsaih ṭha lehzual a ni.—Rom 12:17-21 chhiar rawh.
13. Nun dan mawi lantîrnain min dodâltute thinlung a thlâk theih dân lantîrtu entîrna pe rawh.
13 Dinhmun harsaah pawh nun dân mawi lantîrna chuan rah ṭha a chhuah ṭhîn. Entîr nân, Japan ramah Thuhretu pakhat chu a thuhrilhna in neitu leh a in lêng pain an nuihzat hle a. Unaupa chuan nun dân mawi lantîrin hawihâwm takin a chhuahsan ta mai a. Thu a han hrilh chhunzawm zêl chuan, in lêng pa zâwk chuan hla vak lo aṭangin a lo thlîr reng tih a hria a. Unaupa’n a va pan hnaih chuan, chu pa chuan: “Nichina thilthleng kha pawi ka ti khawp mai. Hmusit taka kan deusawh chung che pawhin, i la nui reng thei tih ka hmu a. Nangmah ang ka nih ve theih nân eng nge ka tih ngai?” tiin a zâwt a ni. Chu pa chuan a hna a chân bâkah, a nuin a boralsanna a la rei bawk si lo, a tân hlim chhan tûr rêng a awm lo a ni. Thuhretuin Bible zirpuia a sâwmna chu a pawm a. Chawlhkâr khatah vawi hnih zêl a zir ta hial a ni.
Nun Dân Mawi Neih Theih Dân Kawng Ṭha Ber
14, 15. Engtin nge Bible hun laia Pathian Jehova chhiahhlawhte’n an fate an lo zirtîr ṭhin?
14 Bible hun laia Pathian ṭih mi nu leh pate chuan an fate chu in chhûng khur aṭangin nun dân mawi an zirtîr ṭhîn a. Genesis 22:7-a Abrahama leh a fapa Isaaka te nun dân mawi lantîra ṭha taka an inkoh dân hi han ngaihtuah teh. Josefa chungchângah pawh a nu leh pa hnên aṭanga zirtîrna a dawn ṭhatzia a lang bawk. Lung in a tânnaah pawh a tânpuite chungah nun dân mawi lantîrin a hawihhâwm a ni. (Gen. 40:8, 14) Pharaoa hnêna a ṭawngkam hmante hian thuneitute biak dân tûr a hria tih a târ lang a ni.—Gen. 41:16, 33, 34.
15 Israel fate hnêna Thu Sâwm Pêk-ah pawh he thupêk: “I nu leh i pa chawimawi rawh: tichuan LALPA i Pathianin ram a pêkah che hian i dam rei dâwn nia,” tih hi a chuang a. (Ex. 20:12) Naupangin an nu leh pate an chawimawi theih dân kawng khat chu in lama nun dân mawi taka nun hi a ni. Jeptha fanu chuan dinhmun harsa tak hnuaiah pawh a pain chhia a lo chham tawh chu hlen chhuakin, a pa a zahzia a lantîr a ni.—Ro. 11:35-40.
16-18. (a) Naupangte’n nun dân mawi an neih nân eng nge tih theih a nih? (b) Naupangte hnêna nun dân mawi zirtîr a hlâwkna ṭhenkhat chu engte nge ni?
16 Nun dân mawi chhawm chho tûra kan fate zirtîr chu a pawimawh hle. Puitlingte ruala awm thiam tûr chuan, naupangte chuan in lêngte lo lawm dân thiam te, phone ṭha taka lo dawn dân te, leh mi dangte zînga chawi ei dân mawi te an zir a ngai a. Anni chu upa zâwkte ṭhutna ken a ngaih chhan te, tar leh dam lote chunga ngilneihna lantîr a ngaih chhan te, leh thil rit khaite puih a ngaih chhan te hre thiam tûra ṭanpui an ngai a. Anni chuan, “khawngaihin,” “ka lâwm e,” “kei pawh le,” “ka ṭanpui thei che ang em?” tih leh “pawi ka ti khawp mai” tih ṭawngkamte hman a pawimawhzia an hriat thiam a ngai bawk.
17 Naupangte hnêna nun dân mawi zirtîr chu thil harsa lutuk a ni hran lo. Zirtîr dân ṭha ber chu entawn tûr siam hi a ni. Kum sawmhnih panga mi Kurt-a chuan amah leh a unaupa pathumte’n hawihhâwm an zir dân hetiang hian a sawi: “Ka Nu leh Pa te ngilnei taka an inbiak dân leh dawhthei tak leh hrethiam taka mi dangte an cheibâwl dân kan hmu ṭhîn a. Kingdom Hall-ah chuan, inkhâwm ṭan hma leh bân hnuah ka Pa chuan unaute a biaknaah min hruai ve zêl a. Chuta mite a chibai a, mi dangte zahna a lantîr dânte chu ka lo hmu reng ṭhîn. A hnuah chuan, a thiltih dân chu ka tih dân a lo ni chho va. Mi dangte nun dân mawi tak leh hawihhâwm taka cheibâwl chu ka tih ṭhin dân a lo ni ta a ni. Chu chu tih tûr a nih vâng ni lovin, duh avânga tih a lo ni ta zâwk a ni,” tiin a sawi.
18 Nu leh pain an fate hnêna nun dân mawi an zirtîr chuan an fate chu engtin nge an awm ang? An fate chuan ṭhian siam an thiam ang a, mi dangte nên inrem takin an awm thei ang. Tin, an hnathawhna neitute leh an thawhpuite nên pawh ṭha takin hna an thawk tlâng thei bawk ang. Chu bâkah, naupang hawihhâwm tak, nun dân mawi tak, leh fel tak chuan an nu leh pate hlimna leh lungawina an thlen a ni.—Thufingte 23:24, 25 chhiar rawh.
Nun Dân Mawi Chuan Min Tidanglam
19, 20. Engvângin nge khawngaihna ngah tak kan Pathian leh a Fapa chu entawn kan tum tlat ang?
19 “A fa duh takte angin Pathian awm dân latute ni rawh u,” tiin Paula chuan a ziak a. (Eph. 5:1) Pathian Jehova leh a Fapa awm dân lâknaah chuan he thuziaka kan sawiho tâk ang chi Bible thu bulte nunpui pawh a tel a ni. Chutianga kan tih chuan, dinhmun sâng chelhte tlawn nân emaw, sum leh pai lama hlâwkna hmuh nân emawa nun dân mawi leh hawihâwmna der lantîrtu kan ni lo ang.—Jud. 16.
20 Setana chuan a rorêlna suaksual tâwp dâwn hnaihah Pathian Jehova din chhuah nun dân mawi leh zahawm chu nuaibo tumin theihtâwp a chhuah a. Mahse, Kristian dikte nun dân mawi chu a nuaibo thei chuang lo vang. Kan za hian khawngaihna ngah kan Pathian leh a Fapa entawn tûr siam chu zui i tum tlat ang u. Chutiang chuan, kan ṭawngkam leh nungchang chu nun dân mawi lo chhawm thlangtute lakah chuan a danglam reng ang a. Nun dân mawi tak, kan Pathian Jehova hming chu kan chawimawi bâkah, mi rilru ṭha pute chu biakna dik lamah kan hîp thei bawk ang. (w09 11/15)
[Footnote]
^ par. 6 Hnam dân ṭhenkhatah chuan, upa upa zâwkte’n an tihtîr a nih chauh loh chuan, mahni aia upate an hminga koh chu nun dân mawi lo anga ngaih a ni a. Kristiante chuan chûng hnam dânte chu zahin, an zâwm tûr a ni.
Kan Hre Chhuak Thei Em?
• Nun dân mawi lantîr chungchângah Pathian Jehova leh a Fapa hnên aṭangin eng nge kan zir theih?
• Engvângin nge nêlawm taka mite kan chibaina chuan Kristian kan nih anga min tih hming ṭhat?
• Engtin nge hawihhâwmna chuan rawngbâwlnaah min hlawhtlintîr theih?
• An fate hnêna nun dân mawi zirtîrna kawngah nu leh pate chuan eng chanvo nge an neih?
[Zirlai Atâna Zawhnate]
[Phêk 29-naa bâwm]
Nui Hmêl Hmuhin Ṭan Rawh
Mi tam tak chuan an hriat ngai loh mite han biak phawng mai chu an hreh ṭhîn a. Mahse, Jehova Thuhretute chuan Pathian leh ṭhenawmte an hmangaih avângin Bible thutak an hrilh theih nân mite biak dân chu an zir hrâm hrâm a ni. He mi kawnga hmasâwn tûr hian engin nge ṭanpui thei che?
He mi chungchânga min ṭanpui thei thu bul hlu tak chu, Philippi 2:4-ah heti hian a inziak a ni: “Mahni ta ta mai en lovin, mi dang ta pawh en ṭheuh zâwk rawh u,” tiin. He thu hi hetizâwng hian han ngaihtuah teh: Mi i la hmuh ngai loh tuemaw chuan a en mikhual che a ni. Ani chu engtin nge i innêltîr theih ang? Nui hmêl hmuh a, chibai bûkna chuan a ṭanpui thei ang che. Thil dang ngaihtuah tûr pawh a la awm cheu a ni.
Mi tuemaw biak ṭan i tum hian, a thil lo ngaihtuah lai chu i tibuai a ni thei a. A rilrua thil awm ngaihtuah pui lo va, i rilrua awm chauh sawipui i tum chuan, a chhâng ṭha lo mai thei che a ni. Chuvângin, a ngaihtuah lai ni âwm ang i hriat theih chuan, engvângin nge chu chu biak ṭan nân i hman loh vang? Chu chu Samari ram tuichhunchhuaha hmeichhia a biak laia Isua tih dân a ni. (Joh. 4:7-26) Chu nu rilrua awm chu tui chawi a ni a. Chu mi ṭanchhanin Isua chuan a be ṭan a, thlarau lam sawihona phûrawm takah a kai lût thuai a ni.
[Phêk 28-naa milemte]
Mite laka nêlawmna chuan thu hrilhna hun ṭha tak a awmtîr thei
[Phêk 30-naa milem]
Nun dân mawi chu engtik lai pawha lantîr tûr a ni