A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Hmeichhiate U, Engvângin Nge Lû Nihna Hnuaiah In Intukluh Ang?

Hmeichhiate U, Engvângin Nge Lû Nihna Hnuaiah In Intukluh Ang?

Hmeichhiate U, Engvângin Nge Lû Nihna Hnuaiah In Intukluh Ang?

“Hmeichhe lû chu mipa a ni.”—1 KOR. 11:3.

1, 2. (a) Pathian Jehova ruahman lû nihna leh intukluhna chungchângah tirhkoh Paula’n eng nge a ziah? (b) He thuziakah hian eng zawhnate nge kan sawiho vang?

TIRHKOH Paula’n “mipa tawh phawt lû chu Krista a ni,” tih leh “Krista lû chu Pathian a ni,” tia a ziah lû nihna indawt dân fel tak hi Pathian Jehova din a ni a. (1 Kor. 11:3) Thuziak hmasaa kan hmuh tawh angin, Isua chuan a Lû, Pathian Jehova hnuaia intukluh chu chawimawinaah a ngai a; tin, Kristian mipate lû chu Krista a ni. Krista chu mite a cheibâwlnaah ngilnei tak, nunnêm tak, khawngaihna nei, leh mahni hmasial lo a ni a. Kohhrana mipate chu mi dangte chungah chutiang an ni tûr a ni a, a bîk takin an nupuite lakah chutiang mi an ni tûr a ni.

2 A nih leh, hmeichhiate chungchâng ve hi le? Tunge an lû chu? “Hmeichhe lû chu mipa a ni,” tiin Paula chuan a ziak a. Hmeichhiate chuan thlarauva thâwk khum he thu hi engtin nge an thlîr ang? Pasal chu ringtu ni lo ta se, chu thu bul chu nunpui a la ngai tho vem? Mipa lû nihna hnuaia intulût tûr chuan nupui chu thu tlûknate siam a nih hunah, a ngaih dân pawh sawi ve lovin, a ngawi reng mai tûr a ni, tihna a ni em? Eng kawngin nge hmeichhia chuan fak a hlawh theih ang?

‘Amah Ṭanpuitu Tûr Ka Siamsak Teh Ang’

3, 4. Engvângin nge inneihnaa lû nihna thu bul zui chu a ṭangkai?

3 Chhûngkaw lû ni tûra mipate ruattu chu Pathian a ni a. Adama siam a nih hnu khân, Pathian Jehova chuan heti hian a sawi a ni: “Mihring amah chauhva awm hi a ṭha lo ve: amah ṭanpuitu tûr a kawppui âwm mi ka siamsak teh ang,” tiin. Evi siam a nih hnu chuan ṭhian leh ṭanpuitu a neih avângin Adama chu a lâwm hle a: “Hei zet chu ka ruh ang ruh neia, ka tisa ang tisa nei ngei chu a ni,” tiin a sawi hial a ni. (Gen. 2:18-24) Adama leh Evi chuan khawvêl pum huap paradise-a hlim taka chatuana nung tûr mihring ṭha famkimte nu leh pa nih theihna chanvo ropui tak an nei a ni.

4 Kan nu leh pa hmasa berte an hel avângin, Eden huana dinhmun ṭha famkim chu hloh a ni ta a. (Rom 5:12 chhiar rawh.) Mahse, lû nihna chungchânga Pathian ruahmanna siam chu a ngai reng tho a ni. Chu ruahmanna ṭha taka zawm a nih chuan, chu chuan inneihnaah hlimna leh hlâwkna nasa tak a thlen a. A rah chhuah chu Isua’n a Lû, Pathian Jehova hnuaia a intukluhna aṭanga a neih hlimna nên a inang a ni. Mihring anga a lo pian hma khân, Isua chu ‘[Jehova] bulah a hlim êm êm ṭhîn.’ (Thuf. 8:30) Ṭhat famkim lohna avângin, mipate chuan lû nihna chu ṭha famkimin an chelh thei ta lo va, hmeichhiate pawh ṭha famkimin an intulût thei ta bawk hek lo. Mahse, nupui leh pasalte’n an theih ang tâwka chu ruahmanna an zui chuan, tûn laia neih theih inneihnaa lungawina nasa ber chu an nei thei a ni.

5. Engvângin nge nupate chuan Rom 12:10-a fuihna hi an ngaih pawimawh ang?

5 Inneihna hlawhtling neih nâna thil pawimawh tak chu Kristian zawng zawngte tâna Bible fuihna thu: “Unaute hmangaih kawngah chuan hmangaih takin inlainat tawn ṭheuh rawh u; chawimawi kawngah chuan induhsak tawn ṭheuh ula,” tih nupate’n an nunpui hi a ni. (Rom 12:10) Chu bâkah, nupate chuan “inkhawngaih tawna lainatna neiin . . . inngaidam tawn” tûrin an thawh rim ve ve a ngai a ni.—Eph. 4:32.

Kawppui Chu Ringtu A Nih Loh Chuan

6, 7. Ring lotu a pasal laka Kristian hmeichhe intukluhna chuan eng nge a rah chhuah theih?

6 I kawppui chu Pathian Jehova chhiahhlawh a nih loh chuan engtin nge ni ang? A tam zâwkah chuan, pasal zâwk chu ring lotu a ni ṭhîn a. Chutiang a nih hunah, nupui chuan ani chu engtin nge a cheibâwl ang? Bible chuan a chhânna a pe a ni: “Nupuite u, mahni pasalte thu thuin awm rawh u; chutichuan an zînga tupawhin thu chu âwih lo mah sela, thu lovin an nupuite chêtziaa hnehin an awm thei ang, ṭih dêk chunga in chêtze thianghlim enin,” tiin.—1 Pet. 3:1, 2.

7 Pathian Thu chuan nupui chu a pasal ring lotu laka intukluhna rilru put hmang lantîr reng tûrin a hrilh a. A chêtze mawi chuan pasal chu a nupuiin chutianga nungchang mawi a neih chhan a ngaihtuahtîr thei a ni. Chu mi avâng chuan, pasal chuan a Kristian nupui rinna chu a chîkin, a tâwpah thutak pawh a pawm hial thei a ni.

8, 9. Kristian hmeichhia chuan a chêtze mawi chu ring lotu a pasalin a chhân lêt ṭhat loh pawhin eng nge a tih theih?

8 A nih leh, ring lotu pasal chuan chhâng lêt ṭha lo ta se engtin nge ni ang? Bible chuan ringtu nupui chu eng ang pawhin harsa mah se, Kristian miziate lantîr reng tûrin a fuih a. Entîr nân, 1 Korinth 13:4-ah heti hian kan chhiar a ni: “Hmangaihnain a dawhthei a,” tiin. A nih chuan, Kristian hmeichhia chuan a dinhmun chu “inngaihtlâwmna leh thuhnuairawlhna zawng zawng nei a, . . . dawhtheihna” nên hmangaihnaa a dawh chhun zawm zêl a ngai a ni. (Eph. 4:1-3) Pathian chakna chhe vêl reng—a thlarau thianghlim—ṭanpuina nên chuan, dinhmun harsa tak hnuaiah pawh Kristian miziate lantîr reng chu thil theih loh a ni lo.

9 “Mi tichaktuah chuan engkim ka ti thei a ni,” tiin Paula chuan a ziak a. (Phil. 4:13) Pathian thlarau chuan Kristian kawppui chu amaha a tih theih loh tûr thil tam tak a tihtîr thei a ni. Entîr nân, kawppuiin râwng taka a cheibâwlna chuan thungrulh ve châkna a awmtîr thei a. Mahse, Bible chuan Kristian zawng zawngte hnênah: “Tu sual pawh sualin thungrûl suh u. . . . ‘“Phuba rêng rêng keima lâk tûr a ni, keiman ka thungrûl ang,” Lalpain a ti,’ tih ziak a ni si,” tiin a hrilh a ni. (Rom 12:17-19) Chutiang bawkin, 1 Thessalonika 5:15 chuan: “Tuman tu sual pawh suala thungrûl lo tûrin fîmkhur rawh u; in thil intihsak tawnna lamah leh, mi zawng zawng chunga in tihsakna lamah pawh, a ṭha apiang ûm fo zâwk rawh u,” tiin min fuih a ni. Pathian Jehova thlarau thianghlim ṭanpuina nên chuan kan chakna maia tih theih loh tûr thilte pawh kan ti thei a ni. Kan tlâkchhamte min pe tûra Pathian thlarau thianghlim dîl chu a va inâwm tak êm!

10. Engtin nge Isua chuan a chunga ṭawngkam ṭha lo hmangtute leh thil ṭha lo titute chu a chhân lêt?

10 Isua chuan a chunga ṭawngkam ṭha lo leh thil ṭha lo titute a cheibâwl dânah entawn tûr ṭha tak a siam a. Petera thawn khat 2:23 chuan: “Mi hauhva a awm laiin a hau ve thung lo va, a tuar laiin a vau lo va; fel taka ngaihtuah ṭhîntua hnênah chuan a inpe zâwk a,” tiin a sawi a ni. A entawn tûr siam ṭha tak chu zui tûra fuih kan ni a. Mi dangte nungchang ṭha lo avângin lo thinrim suh. Kristian zawng zawngte chu “khawngaihna nei ula, thuhnuairawlhin awm rawh u: sual, sualin thungrûl suh ula, hauna haunain thungrûl hek suh ula,” tia fuih an nih angin, chutiang tak chuan awm rawh.—1 Pet. 3:8, 9.

An Ngawi Reng Mai Tûr Em Ni?

11. Eng chanvo ropui tak nge Kristian hmeichhe ṭhenkhat pawhin an chan ve dâwn?

11 Hmeichhiate pasal lû nihna hnuaia intulût tih chu chhûngkaw thilah emaw, thil dangah emaw engmah sawi nei lovin an ngawi reng mai tûr tihna a ni em? Ni lo ve. Pathian Jehova chuan mipate rualin hmeichhiate hnênah chanvo tam tak a pe a. Krista’n he lei a awp huna a hnuaia lal leh puithiam ni tûr mi 1,44,000 te chanvo ropui tak chu han ngaihtuah teh! Chûng mite zîngah chuan hmeichhiate pawh an tel a ni. (Gal. 3:26-29) Pathian Jehova chuan a thil ruahmannaah hmeichhiate pawh chanvo pawimawh tak a pe tih a chiang hle.

12, 13. Hmeichhiate pawhin thu an hril lâwk tih târ langtu entîrna pe rawh.

12 Entîr nân, Bible hun lai khân hmeichhiate pawhin thu an hril lâwk a. Joela 2:28, 29 chuan heti hian a sawi lâwk a ni: “Mi zawng zawng chungah ka thlarau ka leih ang a; tichuan in fapate, in fanuten ka thu an hril ang a, . . . Chûng nîahte chuan ka bâwihpate, ka bâwihnute chungah pawh ka thlarau ka leih ang,” tiin.

13 C.E. 33 Pentikost nîa Jerusalem pindan chungnunga Isua zirtîr mi 120 vêl awm khâwm zîngah khân, mipate rualin hmeichhiate pawh an tel a. An zavaia chungah Pathian thlarau chu leih a ni. Chuvâng tak chuan Petera’n Joela hrilh lâwkna chu la chhâwngin, mipa leh hmeichhiate tân inang khatin a hmang thei a ni. Petera chuan: “Hêng hi zâwlnei Joelan a sawi kha a ni zâwk: Pathianin, ‘Ni hnuhnûngahte chuan heti hi a ni ang a, mi zawng zawng chungah ka thlarau ka leih ang a; tichuan in fapate, in fanuten ka thu an hril [“hril lâwk,” New World Translation] ang a . . . A ni, chûng niahte chuan ka bâwihpate, ka bâwihnute chungah pawh, ka thlarau ka leih ang a, ka thu an hril ang,’” tiin a sawi a ni.—Tirh. 2:16-18.

14. Kum zabi khatnaa Kristianna theh darhnaah hmeichhiate kha eng angin nge an ṭangkai?

14 Kum zabi khatnaah khân, hmeichhiate chu Kristianna theh darhna kawngah an ṭangkai hle a. Anni chuan mi dangte hnênah Pathian Ram chanchin hrilin, chu thu hrilhna nêna inkûngkaih thil dangte tihnaah pawh an tel a ni. (Lk. 8:1-3) Entîr nân, tirhkoh Paula chuan Phoibi chu “Kenkriai khuaa . . . rawngbâwltu,” tiin a ko va. Tin, Paula’n a thawhpuite chibai a bûk khân, “Truphaini leh Truphosi, Lalpaa thawk rim ṭhînte” pawh tiamin hmeichhe rinawm hming engemaw zât a târ lang a. “Duh tak Persi, Lalpaa thawk rim êm êm tawh kha,” tiin a ziak bawk a ni.—Rom 16:1, 2, 12.

15. Kan hunah hian Kristianna theh darhna kawngah hmeichhiate’n eng chanvo nge an neih?

15 Kan hunah pawh hian, khawvêl puma Pathian Ram chanchin ṭha hriltu mi maktaduai sarih chuangte zînga tam tak chu hmeichhia an ni. (Mt. 24:14) An zînga tam tak chu hunbi kima rawngbâwltute, missionary-te, Bethel chhûngkaw zînga mite an ni a. Fakna hla phuahtu Davida chu: “Lalpan thu a pe a, chanchin hriltu hmeichhe tam takin an hril darh a,” tiin a zai a ni. (Sâm 68:11) Hêng thute hi a va dik tehrêng êm! Pathian Jehova chuan chanchin ṭha theh darhna leh a thiltum hlen chhuahna kawnga hmeichhiate chanvo neih chu a hlut a ni. Pathianin Kristian hmeichhiate an intulût tûr a tih hian ngawi renga intukluh mai a kâwk lo tih a chiang hle.

Ngawi Reng Lo Hmeichhe Pahnih

16, 17. Engtin nge Sari entîrna chuan hmeichhiate chu an pasalte laka ngawi renga intulût mai tûr an nih lohzia a târ lan?

16 Pathian Jehova’n hmeichhiate hnêna chanvo tam tak a pêk si chuan, pasalte chuan thu tlûkna pawimawh tak an siam hmain an nupuite an râwn tûr a ni dâwn lâwm ni? Chutianga tih chu an tân a finthlâk ang. Bible-ah chuan nupuite’n an pasalte phût chhuah vâng ni si lo va, an ngaih dân sawi chhuah châng emaw, tih châng emaw an nei ṭhîn tih târ langtu thilthleng tam tak a chuang a ni. Chûng zînga pahnih chauh chu lo ngaihtuah ta ila.

17 Thlahtu Abrahama nupui Sari chuan an pa hnênah a hmeinu leh a fapain hmuhsitna an lantîr avânga hnawt chhuak tûrin a hrilh châmchî a. “Chu thu chu . . . Abrahama ngaih chuan thil ṭha lo tak” ni mah se, Pathian ngaih chuan chutiang chu a ni ve lo. Pathian Jehova chuan Abrahama hnênah: “Naupang chungchâng thu leh i bâwihnu chungchâng thu hi i ngaihin thil ṭha lo tak ni suh se; Sarin i hnêna thu a sawi zawng zawng chu zâwm rawh,” tiin a hrilh a. (Gen. 21:8-12) Abrahama chuan Pathian Jehova thu chu zâwmin, Sari ngen ang chuan a ti ta a ni.

18. Abigaili’n a pasal hriat lovin engtin nge hma a lâk?

18 Nabala nupui Abigaili chungchâng pawh hi han ngaihtuah ta ila. Davida chuan amah îtsîktu Lal Saula laka a tlân chhiat lai khân, Nabala ran rual tlatna bulah awm hmun a khuar a. Davida leh a mite chuan chu mi hausa tak thil neihte chu lâksak ahnêkin an vênhimsak zâwk ṭhîn a ni. Mahse, Nabala chu “mi tawh khirh tak leh sual tak,” ‘engahmah ngaih loh tûr’ ‘mi â’ a ni a. Davida mite’n zah thiam taka ei tûr ṭhenkhat an va dîl chuan, Nabala chuan lo pe duh lovin, a lo “hau va.” Abigaili’n thil awm dân a han hriat chuan eng nge a tih? Nabala chu hrilh lovin, “hmanhmawh takin chhang hlâwm zahnih nên, uain peng hnih nên, berâm panga chhum tûra peih diam nên, vai bûk nga nên, grep rah pho ro bâwr za nên, theipui hlâwm zahnih nên a la khâwm a,” Davida leh a mite chu a pe a ni. Abigaili thiltih chu a dik em? “LALPAN Nabala chungah kut a thlâk a, a thi ta a,” tia Bible-in a sawi avângin a thiltih chu a dik a ni tih a chiang hle. A hnuah Davida chuan Abigaili chu nupuiah a nei ta a ni.—1 Sam. 25:3, 14-19, 23-25, 38-42.

‘Hmeichhe Fak Hlawh Chu’

19, 20. Engin nge hmeichhia chu fak tlâk tak nihtîr?

19 Bible chuan Pathian Jehova duh zâwng anga thil titu nupuite chu a fak a. Bible-a Thufingte bu chuan “hmeichhe khawsak ṭha” chu fakin: “A man chu lunghlu sen mi aiin a sâng zâwk daih si a. A pasal thinlung chuan a ring a, chhawrna a hmai lo vang. A dam chhûngin chhe lam ni lovin ṭha lam hlîrin thil a tihsak ṭhîn,” tiin a sawi a ni. Chu bâkah, “finnain a kâ a âng a, a kâah chuan ngilneihna thu a awm. An chhûng khawsak dân a en ṭha a, dâwngdahna chhang a ei lo. A fate chu an tho va, Engthâwli an ti a, a pasal pawhin a fak a,” a ti bawk.—Thuf. 31:10-12, 26-28.

20 Engin nge hmeichhia chu fak tlâk tak nihtîr? “Duhsakna hi bumna a ni a, hmêl ṭhatna chu engmah lo a ni. LALPA ṭihtu hmeichhia erawh chu fak a ni ang,” tiin Thufingte 31:30 chuan a sawi a ni. Pathian Jehova ṭihnaah chuan Pathian ruahman lû nihna hnuaia intukluh inhuamna pawh a tel a. ‘Mipa tawh phawt lû chu Krista a nih a, Krista lû chu Pathian a nih’ ang bawkin, “hmeichhe lû chu mipa a ni.”—1 Kor. 11:3.

Pathian Thilpêk Chungah Lâwm Rawh

21, 22. (a) Nupui pasal nei Kristiante chuan Pathian thilpêk inneihna avânga lâwmthu sawi chhan tûr engte nge an neih? (b) Engvângin nge thu neihna leh lû nihna chungchânga Pathian Jehova ruahmanna chu kan zah ang? (Phêk 21-a bâwm chu en rawh.)

21 Nupui pasal nei Kristiante chuan Pathian chunga lâwmthu sawi chhan tûr an va ngah tak êm! Nupa hlim tak an nih anga inkaiin an lêng dûn rial rial thei a. Tisa pumkhat anga an nun a hmantîr theih avâng leh Pathian Jehova nêna a lên duntîr theih avângin, Pathian thilpêk inneihna chungah lâwm chhan tûr an nei zual bîk a ni. (Rut. 1:9; Mik. 6:8) Inneih Bul Ṭantu chuan inneihna hlimawm neih nâna thil ṭûl chu a hria a. Engtik lai pawhin a duh zâwng angin thil ti rawh u; chutichuan tûn lai buaina khawvêlah pawh hian “LALPA chunga lâwmna chu in chakna a ni” zêl ang.—Neh. 8:10.

22 Mahni a inhmangaih anga a nupui hmangaihtu Kristian pasal chuan a lû nihna chu dimdâwi tak leh hriat thiamna nei takin a hmang ang a. Pathian ngaihsaktu a nupui pawh chu a pasal ṭanpui a, zahna thûk tak a lantîr dâwn avângin mi duhawm tak a ni bawk ang. A pawimawh berah chuan, inneihna kawnga an entawn tûr siam ṭha tak chuan fak tlâk kan Pathian Jehova chu a chawimawi dâwn a ni. (w10-E 05/15)

Kan La Hria Em?

• Thu neihna leh lû nihna chungchânga Pathian Jehova ruahmanna chu eng nge?

• Engvângin nge nupate chu an inchawimawi tawn ang?

• Engtin nge ringtu nupui chuan ring lotu a pasal chu a cheibâwl ang?

• Engvângin nge pasalte chuan thu tlûkna pawimawh tak an siam hmain an nupuite an râwn ang?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 21-naa bâwm]

Engvângin Nge Thu Neihna Kan Zah Ang?

Pathian Jehova chuan finna nei a thil siamte zîngah thu neihna leh lû nihna thu bul a din a. Chu chu thlarau thil siamte leh mihringte ṭhatna tûra din a ni. Chu chuan zalên taka duh thlan theihna an neih chu hmang tûr leh inlungrual taka Pathian rawngbâwla amah chawimawi tûrin hun remchâng a pe a ni.—Sâm 133:1.

Hriak thih Kristian kohhranho chuan Isua Krista thu neihna leh a lû nihna chu an pawm a. (Eph. 1:22, 23) Jehova thu neihna chu pawmin, a tâwpah chuan “Fapa ngei pawh chu a hnuaia engkim dahtu hnuaiah chuan dahin a awm bawk ang, Pathian chu engkima engkim a nih theihna tûrin.” Pathian hnêna inpumpêk tawhte tân chuan kohhran leh chhûngkuaa lû nihna chungchânga a ruahmanna thlâwp chu a va inâwm tak êm! (1 Kor. 11:3; Heb. 13:17) Chutianga kan tih chuan Pathian Jehova pawmna leh a malsâwmna dawngin, chûng chu kan hlâwkpui ang.—Is. 48:17.

[Phêk 17-naa milem]

Ṭawngṭaina chuan Kristian nupui chu Pathian duh zâwng miziate lantîr tûrin a ṭanpui thei

[Phêk 19-naa milem]

Pathian Jehova chuan chanchin ṭha theh darhna kawnga hmeichhiate chanvo neih chu a hlut