A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

‘Pathian Finna Chu A Va Thûk Em!’

‘Pathian Finna Chu A Va Thûk Em!’

‘Pathian Finna Chu A Va Thûk Em!’

“Pathian finna leh hriatna ngahzia chu a va thûk êm! A rorêlnate chu hriat theih rual leh, a kawngte chu chhui theih rual a va ni lo êm!”—ROM 11:33.

1. Baptisma chang tawh Kristiante dawn chanvo ropui ber chu eng nge ni?

CHANVO i dawnte zînga ropui ber chu eng nge ni? A tîrah chuan, kohhrana i chanvo dawn emaw, school leh hnathawhna lama chawimawina i dawn emawte chu i ngaihtuah mai thei. Amaherawhchu, baptisma chang tawh Kristiante chanvo dawn ropui ber chu Pathian dik awmchhun, Jehova nêna inlaichînna ṭha tak an nei thei hi a ni. Chu chuan “ama hriat” min nihtîr si a.—1 Kor. 8:3; Gal. 4:9.

2. Engvângin nge Jehova kan hriat leh ama hriat nih chu chanvo ropui tak a nih?

2 Engvângin nge Jehova kan hriat leh ama hriat nih chu chutiang khawpa chanvo ropui a nih? Ani chu lei leh vâna Mi ropui ber a nih bâkah, amah hmangaihtute Vênghimtu a nih bawk vâng a ni. Zâwlnei Nahuma chu: “LALPA chu a ṭha a, mangan nîa kulh nghet a ni; amaha an rinna nghattute chu a hria,” tia ziak tûra thlarauva thâwk khum a ni. (Nahum. 1:7; Sâm 1:6) A nihna takah chuan chatuana nun beiseina kan neih chu Pathian dik leh a Fapa, Isua Krista kan hriatnaah a innghat a ni.—Joh. 17:3.

3. Pathian hriatnaah chuan eng nge tel?

3 Pathian hria tih chu a hming hriat mai a ni lo. Ṭhian ang maiin a duhzâwng leh duh lohzâwngte thlengin kan hre tûr a ni. Chu kan hriatna mila kan nunna chuan Pathian kan hriatna a thûkzia lantîrna kawngah hmun pawimawh tak a chang bawk. (1 Joh. 2:4) Mahse, Jehova hriat tak tak kan duh chuan thil dang a la ngai a. A thil tih tawhte mai ni lovin, a tih dân leh a tih chhante thlenga kan hriat a ngai a. A thiltumte kan hriat thiam poh leh ‘Pathian finna thûkzia’ chu mak kan ti lehzual a ni.—Rom 11:33.

Thiltum Nei Pathian

4, 5. (a) Bible-a hman a nih angin, “thiltum” tih chuan eng nge a kawh? (b) Thiltum chu kawng khat aia tama hlen a nih theih dân entîrna pe rawh.

4 Jehova chu thiltum nei Pathian a ni a, Bible chuan a “chatuana remruat” chungchâng a sawi a ni. (Eph. 3:10, 11) Chu mi awmzia chu eng nge ni? Bible-a “remruat” tia lehlin Grik thu mal awmzia tak chu kawng khat aia tama tihhlawhtlin theih tûr thiltum sawina a ni.

5 Entîr nân: Mi pakhat chuan khawi emaw laiah zin a duh a. Chu mi hmun thlen chu atân chuan a thiltum a lo ni ta a ni. Mahse, a kal dân tûr chungchângah leh a kawng zawh tûrah duh thlan tûr chi hrang hrang a nei thei ang. A kawng thlan zawha a zinna kawngah, beisei loh takin nikhua a ṭha lo thei a, kawng a jam thei bawk a; tin, kawng a lo ping thei hial bawk. Chuvângin, kawng dang a zawh pawh a ngai thei a ni. Eng ang pawhin a kawng zawh tum thlâk mah se, a zin tumna hmun a thlen hun chuan a thiltum a hlen a ni tho tho vang.

6. Engtin nge Jehova chuan a thiltum tihhlawhtlin nâna a insiam rem theihzia a târ lan?

6 Chutiang bawkin Jehova chuan a chatuan thiltum hlen chhuahna kawngah insiam rem theihna nasa tak a lantîr a. Finna nei a thil siamte duh thlan theihna neih chu rilrua vawng rengin, a thiltum hlen theih dân kawng chu awlsam takin a thlâk ṭhîn a ni. Entîr nân, Pathian Jehova’n thutiam Thlah chungchânga a thiltum a hlen dân i lo ngaihtuah ang u. Atîrin Pathian Jehova chuan mihring nupa hmasa berte hnênah: “Chi tam tak thlaha lo pungin, leilung hi luah khat ula, in thu thuin awmtîr rawh u,” tiin a hrilh a ni. (Gen. 1:28) Eden huana helna thleng chuan chu thiltum chu a titâwp em? Titâwp lo ve! Jehova chuan dinhmun thar chu chhâng lêtin, a thiltum hlen dân tûr “kawng” dang a hmang nghâl a ni. Ani chuan helte thil tihchhiat siam ṭhatu tûr ‘thlah’ a lo lang ang tih a sawi lâwk a ni.—Gen. 3:15; Heb. 2: 14-17; 1 Joh. 3:8.

7. Exodus 3:14-a Jehova insawina thu aṭangin a chungchâng eng nge kan hriat theih?

7 A thiltum a hlen mêk laia dinhmun thar mila Jehova insiam rem theihna chu amah a insawi dân nên a inmil hle. Mosia’n a chanvo dawn tikhaihlak thei tûr thil chungchânga Jehova a biak khân, Ani chuan: “‘AWMA KA NI,’ a ti a . . . ‘Nangin Israela thlahte hnênah chuan, “AWMA chuan in hnênah mi rawn tîr a ni e,” i ti tûr a ni,’” tiin a thlamuan a ni. (Ex. 3:14) Atîra ziak ṭawngah chuan “AWMA KA NI” tih awmzia chu, Jehova chu a thiltum tihlawhtling tûrin a ṭûl ang ang a innihtîr thei tihna a ni tlat! Chu chu tirhkoh Paula chuan Rom bung 11-ah mawi takin a târ lang a ni. Chutah chuan entîr nei oliv thing chungchâng a sawi a. Chu tehkhin thu bih chianna chuan vân lam beiseina nei emaw, leia chatuana nun beiseina nei emaw pawh ni ila, Jehova finna thûkzia kan ngaihhlutna chu a tizual ang.

Sawi Lâwk Thlah Chungchânga Jehova Thiltum

8, 9. (a) Eng thil paliin nge oliv thing tehkhin thu hre thiam tûrin min ṭanpui ang? (b) Eng zawhna chhânnain nge a thiltum tihhlawlhtlinna kawnga Jehova insiam rem theihzia târ lang?

8 Oliv thing tehkhin thu chungchâng kan hriatthiam hmain, sawi lâwk thlah lo lan dân tûr chungchânga thu dik pali kan hriat a ngai a ni. A hmasain, Pathian Jehova chuan Abrahama hnênah “i thlahah chuan khawvêla chi tin an la thawveng ang” tih a hrilh a. (Gen. 22:17, 18) A pahnihnaah chuan, Abrahama aṭanga lo chhuak Israel hnam chu “puithiam chi” nih theihna pêk a ni. (Ex. 19:5, 6) A pathumnaah, Israel mi nâwlpuiin Messia an pawm tâk lohvah chuan Jehova chuan “puithiam chi” din tûrin hma dang a la a. (Mt. 21:43; Rom 9:27-29) A tâwpah chuan, Isua chu Abrahama thlah bul ber ni mah se, mi dangte chu, chu thlah zînga mi nih theihna chanvo pêk an ni.—Gal. 3:16, 29.

9 Hêng thil palite ṭanchhanin, mi 1,44,000-te’n vânah Isua nên lal leh puithiam angin ro an rêl dâwn tih Thu Puan bu-ah kan hmu a. (Thup. 14:1-4) Anni chu “Israela thlahte” tia koh an ni bawk. (Thup. 7:4-8) Mahse, mi 1,44,000-te chu tisa lam Israel, a nih loh leh Judate an ni vek em? A chhânna chuan a thiltum tihlawhtling tûra Jehova insiam rem theihzia a târ lang a ni. Rom khuaa mite hnêna tirhkoh Paula lehkha thawnin a chhânna zawng hmu tûra min ṭanpui dân i lo en tawh ang u.

“Puithiam Chi”

10. Israel hnam chuan eng hun remchâng ṭha tak nge a chan bîk?

10 Kan sawi tâk angin, Israel hnam chuan “puithiam chi, hnam thianghlim” zînga mi ni tûrte hrin chhuah theihna hun remchâng a chang bîk a. (Rom 9:4, 5 chhiar rawh.) Mahse, thutiam Thlah a lo thlen hun chuan eng nge lo thleng dâwn? Tisa lam Israel hnam chuan Abrahama thlah zawmpuitu tûr thlarau lam Israel mi 1,44,000 chu a kimin a hring chhuak thei ang em?

11, 12. (a) Vân lam Lalram dintu tûrte thlanna chu engtik khân nge a inṭan a, chutih hun laia Juda a tam zâwkte chuan engtin nge an lo chhân lêt? (b) Engtin nge Jehova chuan Abrahama thlah lo ni tûr zâtte “famkimna” chu a thlentîr?

11 Rom 11:7-10 chhiar rawh. Kum zabi khatnaa Judate chuan a hnam pumin Isua an hnâwl a. Chuvângin, Abrahama thlah hrin chhuah theihna chanvo chu an ta bîk a ni ta lo. Amaherawhchu, C.E. 33, Pentikost nî aṭanga vân lam “puithiam chi” tûrte thlan a han nih chuan, Judate zînga rilru ṭha pu ṭhenkhat chuan chu sâwmna chu an pawm a. A sâng têla chhiar tham awm mah se, Juda hnam pum nêna khaikhin chuan “paih thlâk bâk” anga sawi theih tûrin an tlêm tham hle.—Rom 11:5.

12 Mahse, Jehova chuan Abrahama thlah lo ni tûr zât “famkimna” chu engtin nge a thlentîr dâwn? (Rom 11:12, 25) Tirhkoh Paula chhânna pêk hi lo chhinchhiah rawh: “Pathian thu chu engmah lo anga awm ta a ni lo ve. [Tisa lam] Israela thlahte chu Israel mi an ni vek lo ve; Abrahama thlahte an nih avângin an zain a fate [Abrahama thlah zînga mi] an ni vek hek lo . . . Chu chu, tisa fate chu Pathian fate an ni lo va, thutiam fate chu Abrahama thlaha ruat an ni zâwk tihna a ni,” tih hi. (Rom 9:6-8) Chuvângin, thlah chungchânga Jehova thiltum thlen famkim nân tisa lama Abrahama thlah nih a ngai bur chuang lo tihna a ni.

Entîr Nei Oliv Thing

13. (a) Oliv thing, (b) a zung, (c) a kûngpui, leh (d) a zârte hian eng nge an entîr?

13 Tirhkoh Paula chuan Abrahama thlaha lo telte chu entîr nei oliv thing zârte nên a tehkhin leh a. * (Rom 11:21) Chu oliv thing ṭha chuan Abrahama thuthlung chungchânga Pathian thiltum thlen famkimna a entîr a ni. A zung chu a thianghlim a, chu chuan thlarau lam Israelte hnêna nunna petu Pathian Jehova a entîr a. (Is. 10:20; Rom 11:16) A kûngpui chuan Isua chu Abrahama thlah bul ber a nihzia a entîr a ni. A zârte chuan Abrahama thlah zawmpui lo ni tûr zât “famkimna,” a nih loh leh chu thlah zawmpui zînga tel zawng zawngte a entîr thung.

14, 15. Oliv thing ṭha zâr “tihtliaha” awmte chu tute nge ni a, tute nge zawm nâna hman an nih?

14 Oliv thing tehkhin thu-ah chuan, Isua hnâwltu tisa lam Israelte chu oliv thing zâr “tihtliaha” awmte nên tehkhin a ni a. (Rom 11:17) Chutiang chuan Abrahama thlah zînga mi nih theihna chanvo chu an hloh a ni. Tute’n nge anni chu thlâk ta ang? Abrahama thlah dik tak an nih avânga chapo tak tisa lam Judate tân chuan a chhânna chu ngaihtuah theih rual a ni lo vang. Mahse, baptistu Johana chuan Jehova’n a duh phawt chuan lung aṭang pawha Abrahama thlah a piantîr theihzia thu sawiin a lo vaukhân tawh a ni.—Lk. 3:8.

15 Chuti chu, Jehova’n a thiltum thlen famkim nân eng nge a tih? Paula chuan oliv thing ṭha zâr tliak ta chu oliv suak zâra zawm a nih tûr thu a sawi a. (Rom 11:17, 18 chhiar rawh.) Chutiang chuan, Rom khua kohhran zînga mite ang thlarauva hriak thih hnam dang Kristiante chu entîr nei oliv thinga zawm an lo ni ta a. Chutiang kawng chuan Abrahama thlah zînga mi an lo ni ta a ni. Atîrah chuan anni chu oliv suak zârte ang an ni a, thuthlung ṭha bîk taka tel theihna hun remchâng an nei lo. Mahse, Jehova chuan thlarau lam Judate nih theihna kawng chu an tân a hawnsak a ni.—Rom 2:28, 29.

16. Engtin nge tirhkoh Petera chuan thlarau lam hnam thar din chungchâng a hrilhfiah?

16 Tirhkoh Petera chuan chu dinhmun chu heti hian a hrilhfiah a ni: “Chutichuan nangni a âwihte [Jentail Kristiante pawh tiamin thlarau lam Israelte] tân chuan [Isua Krista chu] hlu tak a ni, a âwih lote tân erawh chuan, ‘In satuten lung an duh loh kha, chu ngei chu a kila lung ṭangkai ber a lo ni ta, tlûkna lung leh dâlna lungpui’ nên. . . . Nimahsela thim ata chhuaka, a êng mak taka lût tûra kotu che u ṭhatna chu in entîr theih nân nangni zawng chi thlan, lal puithiamho, hnam thianghlim, Pathian mite ngei in ni si a; hmân lai khân mi rêng in ni lo va, tûnah erawh chuan Pathian mi in ni ta a; hmân lai khân zahngaihna in hmu lo va, tûnah erawh chuan zahngaihna in hmu ta a,” tiin.—1 Pet. 2:7-10.

17. Engvângin nge Jehova thiltih chu ‘pian dân lo ang’ a nih?

17 Jehova chuan mi tam takin an beisei miah loh tûr thil pakhat a ti a. Paula chuan chu thiltih chu “pian dân lo anga” tih niin a sawi. (Rom 11:24) Engvângin nge chutiang chu a nih? Oliv thing ṭhaa a suak zâr zawm chu thiltih pângngai lo tak, pian dân lo ang ni hialin a lang mai thei; mahse, chu chu kum zabi khatnaa lo neitu ṭhenkhat tih dân a ni. * Chutiang bawkin, Pathian Jehova chu thil pangngai lo tak a ti a. Judate thlîr dân aṭang chuan, Jentailte chuan rah pawm tlâk an chhuah thei lo. Amaherawhchu, Jehova chuan anni ngei chu Lalram rah chhuahtu tûr “hnam” zînga mi-ah a siam a ni. (Mt. 21:43) C.E. 36-a serh tan loh Jentail saphun hmasa ber, Kornelia hriak thihna aṭanga inṭanin, serh tan loh Juda mi ni lote tâna entîr nei oliv thinga zawm nih theihna kawng chu a lo inhawng ta a ni.—Tirh. 10:44-48. *

18. Tisa lam Judate tân C.E. 36 hnu lamah eng kawng nge la inhawng?

18 Hei hi C.E. 36 hnu lamah tisa lam Judate tân Abrahama thlan zînga mi nih theihna kawng a inhawng tawh lo tihna a ni em? Ni lo ve. Paula chuan heti hian a hrilhfiah a ni: “Anni [tisa lam Judate] pawh chu ring lova an awm reng loh chuan zawmin an awm ang; Pathianin anmahni a zawm leh thei si a. Nang oliv suak rêng ata sah chhum mah, pian dân lo anga oliv thing ṭhaah zawma i awm chuan chûng a zâr taktakte chu, anmahni oliv thing pângngaiah chuan zawm an va ni dâwn nasa êm!”—Rom 11:23, 24.

“Israel Mi Zawng Zawng Chhandamin An Awm Ang”

19, 20. Oliv thingin a entîr angin Jehova chuan eng nge a tih famkim?

19 Ni e, “Pathian Israelte” chungchânga Jehova thiltum chu mak tak maiin a thleng famkim a. (Gal. 6:16) Paula sawi angin, “Israel mi zawng zawng chhandamin an awm ang.” (Rom 11:26) Jehova hun ruatah chuan “Israel mi zawng zawng”—thlarau lam Israel number bikim—chuan vânah lal leh puithiamte angin rawng an bâwl ang. Jehova thiltum a thlen famkimna tûr chu engmahin a tihlawhchham thei lo!

20 Sawi lâwk angin, Abrahama thlah—Isua Krista leh mi 1, 44,000-te—chuan “chi tin” chungah malsâwmna an la thlen ang. (Rom 11:12; Gen. 22:18) Hetiang kawng hian, Pathian mi zawng zawngte chuan he ruahmanna hi an hlâwkpui a ni. Jehova chatuan thiltum a thlen famkim dân kan ngaihtuah hian, “Pathian finna leh hriatna ngahzia chu . . . thûk” ti lo thei kan ni lo.—Rom 11:33. (w11-E 05/15)

[Footnote-te]

^ par. 13 Paula chuan oliv thing chu Israel hnam entîr nân a hmang lo. Israel hnam chuan lalte leh puithiamte nei mah se, puithiam chi, a nih loh leh a hnam pumin puithiam an ni lo. Mosia Dânah chuan, lalte chuan puithiam hna an thawk thei lo a ni. Chuvângin, oliv thing chuan Israel hnam a entîr thei lo. Paula chuan “puithiam chi” hring chhuak tûra Pathian thiltum chu thlarau lam Israelte chunga a thlen famkimzia târ lan nân he tehkhin thu hi a hmang a ni. Paula tehkhin thu hrilhfiahna hmasa zâwk chu Sâpṭawnga chhuah August 15, 1983, chhuak Vênnainsâng, phêk 14-19-ah a chuang a ni.

^ par. 17 Hei hi tisa lam Judate hnêna thlarau lam hnam thar zînga tel theihna hun remchâng kum thum leh a chanve tâwpa thleng a ni. Kum hapta 70 hrilh lâwkna chuan he mi chungchâng a sawi lâwk a ni.—Dan. 9:27.

Kan Hre Thei Em?

• Jehova’n a thiltum a tihfamkim dân aṭangin eng nge kan zir?

Rom bung 11-naa . . .

oliv thingin eng nge a entîr?

a zungin eng nge a entîr?

a kûngpuiin eng nge a entîr?

a zârte’n eng nge a entîr?

• Engvângin nge thing zawmna chu ‘pian dân lo ang’ a nih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 26-naa bâwm/milem]

 Oliv Suak Zâr Hmanga Zawm —Engvângin Nge?

▪ Lucius Junius Moderatus Columella-a chu C.E. kum zabi khatnaa Rom sipai leh lo nei mi a ni a. Ani chu thingtlâng nun leh lo neih chungchâng lehkhabu 12 a ziah avânga hriat hlawh tak a ni.

A lehkhabu ziak panganaah chuan, ani chuan hmân lai thufing pakhat a la chhâwng a ni: “Olive huan siamtu chuan a rah a ngên a; lei ṭha petu chuan a rah a phût a; a rah ṭhat nâna a ṭang hlawitu chuan rah lo thei lovin a siam a ni,” tih chu.

Thing duah ṭha tak rah chhuah si lo chungchâng a sawi hnuah, a tih dân tûr hetiang hian a sawi a ni: “Thing verhna hmanrua hmanga verh kuain, oliv suak aṭanga lâk a zâr hringa hnawh phui tlata zawm chu thil ṭha tak a ni; chutianga rah chhuah thei nêna zawm a nih tâkah chuan thing chu a lo rah duh ta êm êm mai a ni,” tiin.

[Phêk 25-naa milem]

Oliv thing entîrna awmzia chu i hre thiam em?