A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Pathian Chawlhna—Eng Nge A Nih?

Pathian Chawlhna—Eng Nge A Nih?

Pathian Chawlhna—Eng Nge A Nih?

“Pathian mite tân chuan Chawlhnia chawlhna a la awm ta fo va.”—HEB. 4:9.

1, 2. Genesis 2:1-3 thu aṭangin ni sarih nî chungchâng eng nge kan hriat theih a, eng zawhnate nge lo chhuak?

GENESIS bung khatna aṭangin, Pathianin ni ruk chhûngin mihringte awm nân leilung a buatsaih tih kan hria a. Chûng nîte chu dârkâr 24 ni pângngai ang a ni lo, hun rei tak a awh zâwk a ni. Bible chuan chûng hunte chungchângah: “Tlai lam a awm a, zîng lam a awm bawk,” tiin a sawi. (Gen. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Mahse, Genesis 2:1-3 kan belh chian chuan a ni sarih nî chungchângah chutiang ṭawngkam chu kan hmu lo.

2 Chutiang ṭawngkam hman a nih lohna chuan a ni sarih nî—Pathian chawlhna hun—chu a la tâwp lo tih a hril a. Chuti chu, tûn thlengin Pathian chawlhna hun a la ni zêl em? A la nih zêl chuan engtin nge a chawlhnaa kan luh ve theih? Hêng zawhnate chhânna kan hriat chu a pawimawh hle.

Jehova Chuan ‘Ni Sarih Nî’ A La Hmang Zêl Em?

3. Engtin nge Johana 5:16, 17-a Isua ṭawngkam chuan a hun laiah ni sarih nî a la tâwp lo tih a târ lan?

3 Isua hun lai leh Kristian hmasate hun lai chu ni sarih nî a la ni reng tih kan sawi theih chhan pahnih a awm a. A pakhatna chu, a hmêlmate hnêna Isua thusawi aṭangin a ni. Anni chu Isua’n Sabbath nîa mi a tihdam avângin an thinur a. Mosia Dânin Sabbath chu hnathawh loh nî a tih avângin chu mi nîa tihdamna hna thawh chu thil dik lo niin an ngai a ni. Anmahni chhângin, Isua chuan: “Ka Pain tûn thleng pawhin hna a thawk reng a ni, kei pawhin ka thawk ve a ni,” a ti a. (Joh. 5:16, 17) Eng a tihna nge ni? ‘Ka Pa nên chuan kan hnathawh a inang a. Ka Pa chuan a Sabbath kum sâng tam tak chhûngin hna a thawk reng a; chuvângin, kei pawhin Sabbath nîah hna ka thawk ve a ni,’ a tihna a ni. Isua ṭawngkam chuan leia a awm lai chu lei chungchânga a ni sarih nî, Pathian Sabbath ropui a la ni zêl tih a târ lang. *

4. Tirhkoh Paula thuziak aṭangin, Kristian hmasate hun laiah ni sarih nî a la ral lo tih engtin nge kan hriat theih?

4 Isua leh Kristian hmasate hun lai kha ni sarih nî a la ni zêl tih kan sawi theih chhan dang chu hei hi a ni. Tirhkoh Paula chuan Hebrai-te hnêna a lehkha thawnah Pathian chawlhna chungchâng a ziak a. A lehkha thawn bung 4-naah chuan, Genesis 2:2 thu a lâk chhuah hmain heti hian a ziak a ni: “Keini ring tawhte hi chu chawlhna-ah chuan kan lût mêk a nih hi,” tiin. (Heb. 4:3, 4, 6, 9) Hei hian Paula hun laiah pawh ni sarih nî a la ral lo tih a târ lang a ni. Engtikah nge a ral dâwn?

5. Jehova chuan ni sarih nîah eng tih nge a thlan a, engtikah nge Pathianin a thiltum a hlen dâwn?

5 A chhânna hre tûr chuan Jehova’n ni sarih nî chu thil engemaw bîk tak atân a thlang a ni tih kan hriat reng a ngai a. Genesis 2:3 chuan: “Pathianin ni sarih nî chu mal a sâwm a, a serh ta a,” tih min hrilh a ni. Chu mi nî chu Pathian Jehova’n he lei atâna a thiltum tihfamkim nî atâna a thlan avângin a serh a. A thiltum chu thu âwih mihringte leia chêntîr a, lei leh a chhûnga thil awm zawng zawngte enkawltîr hi a ni. (Gen. 1:28) Pathian Jehova leh “Chawlhni Lal” Isua Krista’n ‘tûn thleng pawha hna an thawh reng’ chhan chu, leilung atâna Pathian thiltum tihfamkim nân a ni. (Mt. 12:8) Chuvângin, a thiltum a hlen vek hma loh zawng Pathian chawlhna hun chu a tâwp lo vang. Chu mi nî chu Krista kum sâng rorêlna tâwpah a kin chauh vang.

‘Awih Loh Entîrna Anga Awmin Tlu’ Suh U

6. Eng entîrna nge kan tân vaukhânna a nih theih a, chuta ṭangin eng nge kan zir theih?

6 Pathianin Adama leh Evi hnênah lei atâna a thiltum chu sawi chiang hle mah se, a kalh zâwngin thil an ti a. A hnuah, mi tam takin thu an âwih lo. Pathian mi Israelte meuh pawhin a thu an âwih lo fo a ni. Tin, Paula chuan a hun laia Kristiante chu Israelte anga thu âwih lo an lo ni thei tih a hrilh a ni: “Chutichuan tumah chu mi âwih loh entîrna anga awma an thlûk loh nân chu chawlhnaa lût tûr chuan ṭhahnem i ngai ang u,” tia ziakin. (Heb. 4:11) Paula thusawi chuan thu âwih lote chu Pathian chawlhnaah an lût thei dâwn lo tih a târ lang. Chu chuan kan tân eng awmzia nge a neih? Kawng engemaw ti taka Pathian thiltum kan kalh chuan Pathian chawlhnaah kan lût dâwn lo tihna a ni em? A chhânna hriat chu kan tân a pawimawh hle a, he thuziakah hian kan la sawi dâwn a ni. Mahse, Pathian chawlhnaa lût lo Israelte entîrna ṭha lote chu i lo en hmasa ang u.

“Ka Chawlhnaah Chuan An Lût Lo Vang”

7. Aigupta aṭanga Israelte a chhuahtîr khân an tân Pathianin eng thiltum nge a neih a, an tân eng nge tih ngai?

7 B.C.E. 1513 khân, Jehova chuan Israelte tâna a thiltum chu a chhiahhlawh Mosia hnênah a hrilh a ni: “Aigupta-ho lak ata chhanhim tûr leh chu mi ram ata chu hruai chhuaka . . . ram ṭha tak leh zau tak, hnutetui leh khawizu luanna rama hruai lût tûrin ka lo chhuak ta a ni,” tiin. (Ex. 3:8) Jehova chuan Abrahama hnêna a lo tiam tawh angin, Israelte a mite nihtîr tûrin Aigupta ram ata a chhuah zalên a. (Gen. 22:17) An hnênah amah nêna an inrem nân leh a ṭhian an nih nâna ṭanpuitu tûr dânte a pe a ni. (Is. 48:17, 18) Israelte hnênah chuan: “Ka thu in ngaihthlâk tak zet a, [Dân thupêka lang] ka thuthlung hi in pawm chuan khawvêl hnam zawng zîngah hian ka tân ro thlan bîk in ni ang: khawvêl pum pui hi ka ta a ni si a,” a ti. (Ex. 19:5, 6) Chuvângin, Pathian thu an ngaihthlâk chauhvin Pathian mite an ni thei ang.

8. Pathian thu an âwih chuan Israelte’n eng hun remchâng ṭha nge an neih?

8 Israelte chanvo neih chu a va ropui êm! Jehova chuan a thu an âwih chuan an lote, an grêp huante, leh an rante thlengin mal a sâwm dâwn a ni. Chu bâkah, an hmêlmate laka vênhim pawh a tiam bawk. (1 Lalte 10:23-27 chhiar rawh.) Anni chu Rom ramin ram dang tam tak a awp hun, Isua leia a lo kal lai pawh khân ram dang awpna hnuaia awm lo thei reng an ni. Jehova chuan Israel chu ram dang tâna entawn tûr ṭha nihtîr a duh a. Pathian dik chuan a thu âwih zawng zawngte mal a sâwm ṭhîn tih mi tinin an hriat chu a duh a ni.

9, 10. (a) Engvângin nge Israelte tân Aigupta rama kîr leh duh chu thil dik a nih loh? (b) Israel mite chu Aigupta ramah kîr leh ta se, Jehova’n amah be tûra a duh angin an be thei ang em?

9 Israelte chuan Jehova thiltum hlen nâna inhmantîr theihna hun ṭha tak an nei a. Jehova malsâwmna an dawng theiin, leia chhûngkaw tinrêngte tâna malsâwmna an ni thei bawk. (Gen. 22:18) Mahse, Israel mi tam zâwk chuan Pathian hnam thlan nih theihna leh hnam dangte entawn tûr nih theihna chanvo chu an ngai pawimawh lo va, Aigupta rama kîr leh pawh an duh hial zâwk zu nia! (Number 14:2-4 chhiar rawh.) Mahse, Aiguptaa an kîr leh chuan Jehova duh angin amah an be thei lo vang a, ram dang tân pawh entawn tûr an ni thei lo vang. Pathian thiltum ngaihtuah lo va, mahni chauh an inngaihtuah avângin kîr leh chu an duh a ni. Chuvângin, Jehova chuan an chungchângah: “Chu mi chhuanho chungah ka lungni lo va, ‘An thinlungin an ngai sual fo ṭhîn a, ka kawngte pawh an hre lo,’ ka ti a, ka thinura ka chhechham ang khân ka chawlhnaah chuan an lût lo vang,” tiin a sawi a ni.—Heb. 3:10, 11; Sâm 95:10, 11.

10 Israel mite’n Aigupta rama kîr leh an duhna chuan Jehova hnên aṭanga malsâwmna an dawnte an ngaihhlut lohzia a târ lang a. Ngaihhlut ahnêkin, chûng thu âwih lote chuan Aigupta rama chaw ṭha an eite chu an ngai zâwk mah a ni. (Num. 11:5) Anni chu fatîr nihna ngaihlu lo va, chaw vawi khat ei leka hralhtu Esauva ang an ni.—Gen. 25:30-32; Heb. 12:16.

11. Aigupta chhuahsantu Israelte rinna neih lohna avângin Jehova chuan a thiltum a thlâk phah em?

11 Aigupta chhuahsantu Israelte chuan Jehova ring lo mah se, ani chuan an tâna a thiltum chu a thlâk chuang lo. An fate chuan anni aiin thu an âwih zâwk a. Ram Tiam-a lût a, la tûra Jehova thupêk chu an zâwm a ni. Josua 24:31 chuan: “Josua dam chhûng leh, upaho Josua khûma dam te, LALPAN Israel-hote tâna thil a tih zawng zawng hretute dam chhûng chuan Israel-hoten LALPA rawng an bâwl ṭhîn a,” tiin a sawi a ni.

12. Tûn laia Kristiante chu Pathian chawlhnaah an lût ve thei tih engtin nge kan hriat?

12 Mahse, chûng thu âwih Israelte chu an tarin an thi a. An thih hnua ṭhang thar Israelte chuan ‘Jehova leh Israelte tâna a thiltihte chu an hre lo.’ Chuvângin, “LALPA mithmuhin thil sual” an lo ti ṭan a, pathian dik lote rawng chu an bâwl a ni. (Ro 2:10, 11) Thu an âwih loh avângin Israelte chu Pathian nên inremin an awm ta lo. Chuvângin Ram Tiam chu an tân ‘chawlhna hmun’ a ni lo. Hêng Israelte chungchângah Paula’n: “Josua chuan anniho chu a chawlhtîr tawh si zawngin, chu mi hnuah chuan ni dang thu chu a sawi lo vang,” tiin a ziak a. A hnuah: “Chutichuan Pathian mite tân chuan Chawlhnia chawlhna a la awm ta fo va,” tiin a ziak belh a ni. (Heb. 4:8, 9) Paula sawi “Pathian mite” chu Kristian an nih hmaa Mosia Dân hnuaia awm leh awm lote an ni a. Paula thusawi awmzia chu tûn laia Kristiante pawh Pathian chawlhnaah an lût ve thei tihna a ni.

Pathian Chawlhnaa Lût Ve Thei Lo Mi Ṭhenkhatte

13, 14. (a) Mosia hun lai khân, Israelte tân Pathian chawlhnaa lût tûrin eng nge tih ngai? (b) Paula hun lai khân, Kristiante tân Pathian chawlhnaa lût tûrin eng nge tih ngai?

13 Hebrai Kristiante zînga ṭhenkhat chuan Pathian thiltum kalha thil an tih avângin, Paula’n an hnênah lehkha a ziak a. (Hebrai 4:1 chhiar rawh.) Anni chuan eng nge an tih? Mosia Dân zînga ṭhenkhat chu an la zâwm zêl a ni. Pathian mite chuan kum 1,500 vêl chhûng chu Pathian tihlâwm nân Mosia Dânte an zawm chu a ngai ngei mai. Mahse, Isua thih hnu chuan an zawm zêl a ngai tawh lo. Chu chu Kristian ṭhenkhatin an hriat thiam loh avângin Dân ṭhenkhat chu la zawm zêl ngai niin an hria a ni. *

14 Paula chuan chûng Hebrai Kristiante hnênah Isua chu mi ṭha famkim lo puithiam lal tupawh aia a ṭhat zâwkzia a hrilhfiah a. Thuthlung thar chu Israelte hnêna pêk thuthlung aia a ṭhat zâwkzia a târ lang a. Tin, Jehova biak in ropui chu “kuta sak” biak in aia “ropui leh famkim zâwk” a nihzia a târ lang bawk. (Heb. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) Paula chuan Kristiante Jehova chawlhnaa an luh theih dân hrilhfiah nân Mosia Dân hnuaia Sabbath chu a hmang a, heti hian a ziak a ni: “Pathian mite tân chuan Chawlhnia chawlhna a la awm ta fo va. Tupawh Pathian chawlhnaa lûta châwl ve tawh chuan Pathian tih ang khân a hnathawhte chu a chawlhsan ve ṭhîn,” tiin. (Heb. 4:8-10) Chûng Hebrai Kristiante chuan an “hnathawhte,” a nih loh leh Mosia Dân zawm avânga Pathian duhsak hlawh an inrinna chu an bânsan tûr a ni. C.E. 33, Pentikost nî aṭangin, Jehova duhsakna chu Isua Krista ringtute hnêna phal taka pêk Pathian thilthlâwnpêk a ni si a.

15. Jehova chawlhnaa lût tûr chuan a thu kan âwih a ngai tih engtin nge kan hriat?

15 Engvângin nge Mosia hun laia Israelte kha Ram Tiama an luh loh? Jehova thu an âwih loh vâng a ni. Engvângin nge Paula hun laia Kristian ṭhenkhat chu Pathian chawlhnaa an luh loh? Jehova thu âwih loh vâng bawk a ni. Anni chuan Jehova’n a mite chu Mosia Dân zui tawh lo va, kawng chi danga amah an biak a duh tawh a ni tih an ring lo.

Tûn Laiah Pathian Chawlhnaa Kan Luh Theih Dân

16, 17. (a) Engtin nge tûn laiah Kristiante chu Pathian chawlhnaa an luh theih? (b) A dawta thuziakah eng nge kan sawiho vang?

16 Tûn laia Kristiante zîngah chhandam nih nâna Mosia Dân zawm a ngai tih ring kan awm lo va. Ephesi khuaa mite hnêna Paula lehkha thawn chu a chiang hle: “Rinna avânga khawngaihnaa chhandam in ni; nangmahni thawh chhuah a ni lo va, Pathian thilpêk a ni; thiltih avâng a ni lo,” tih hi. (Eph. 2:8, 9) Chuti chu, tûn laiah engtin nge Kristiante chu Pathian chawlhnaa an luh, a nih loh leh an tel theih ang? Jehova chuan a chawlhna chu leilung leh thu âwih mihringte tâna a thiltum tihfamkimna hun nihtîr a duh tih hre reng ang che. Ani chuan a inawpna pâwl kal tlangin a thiltum leh kan laka a beiseite chu min hrilh a. Jehova thu kan âwih a, a inawpna pâwl kan thawhpui chuan a chawlhnaah kan lût thei a ni.

17 Mahse, bâwih rinawm leh fing tak thu kan âwih lo emaw, kan ngaih pawimawhna laite chauh kan âwih emaw a nih chuan Jehova thiltum kalhin thil kan ti a ni ang a. Chutianga kan tih chuan a ṭhian kan ni thei lo vang. A dawta thuziakah chuan, thu kan âwihzia târ lan theihna hun remchâng min petu dinhmun ṭhenkhat kan sawiho ang a. Chûng dinhmuna thu tlûkna kan siamte chuan Pathian chawlhnaa kan luh leh luh loh a târ lang ang. (w11-E 07/15)

[Footnote-te]

^ par. 3 Puithiamte leh Levia-hote chuan Sabbath nîah pawh biak inah hna an thawk a, chu chuan Mosia Dân a kalh chuang lo. Pathian chuan Isua chu kan puithiam lal atân a thlang a. Chuvangin, Isua tân Sabbath nîa Jehova hna pêk thawh chu thil sual a ni lo.—Mt. 12:5, 6.

^ par. 13 Hebrai Kristiante zîngah C.E. 33 hnu lamah pawh Inremna Nî, a nih loh leh Sual Ngaihdamna Nia inthâwina hlân an awm leh awm loh chu kan hre lo va. An awm a nih chuan Isua inthâwina an ngaihlu lo tihna a ni. Mahse, Hebrai Kristian ṭhenkhatin Mosia Dân a ṭhen azâr an la zâwm zêl tih erawh kan hria a ni.—Gal. 4:9-11.

Ngaihtuah Tûr Zawhnate

• Ni sarih nîa Pathian a chawlh chhan chu eng nge ni?

• Engtin nge tûnah ni sarih nî a la tâwp lo tih kan hriat theih?

• Engvângin nge Mosia hun laia Israelte leh Paula hun laia Kristian ṭhenkhatte chu Pathian chawlhnaa an luh theih loh?

• Engtin nge tûn laiah Pathian chawlhnaa kan luh theih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 27-naa thu lâk chhuah]

Jehova thu kan âwih a, a inawpna pâwl kan thawhpui chuan a chawlhnaah kan lût ang

[Phêk 26, 27-naa milemte]

Pathian mite tân a chawlhnaa an luh theih nân eng nge tih zêl ngai?