A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Mi Dangte Chu Tling Chho Tûrin Zirtîr Rawh

Mi Dangte Chu Tling Chho Tûrin Zirtîr Rawh

Mi Dangte Chu Tling Chho Tûrin Zirtîr Rawh

“Mi tin an zir zawhin an zirtîrtu angin an awm ang.”—LK. 6:40.

1. Leia rawng a bâwl chhûngin, engtin nge Isua’n kohhran ropui tak lungphûm chu a lo phûm?

TIRHKOH Johana chuan a Chanchin Ṭha ziak tlip nân heti hian a ziak a ni: “Hêng lo hi Isua thiltih a dang tam tak a la awm, chûng chu ziak fai vek ni dâwn sela, lehkhabu ziak tûr zawng zawng chu khawvêlah pawh hian lengin ka ring lo,” tiin. (Joh. 21:25) Isua’n rim taka rawng a bâwl hun chhûng tâwi têa a thiltih zawng zawngte zînga pakhat chu lei a chhuahsan hnua hma hruaitu tûr mipate zawn chhuah a, zirtîr a, huaihawt hi a ni a. C.E. 33-a vâna a lâwn chuan, nakin lawka a sâng têl lo la ni tûr kohhran lungphûm chu a lo phûm diam tawh a ni.—Tirh. 2:41, 42; 4:4; 6:7.

2, 3. (a) Baptisma chang tawh unaupate tân mawhphurhna la thei tûra tlin chhoh a ngaih hle chhan chu eng nge ni? (b) He thuziakah hian eng nge kan hmuh dâwn?

2 Tûnah hian khawvêl puma Thuretute kohhran 1,00,000 chuangah Lalram thuchhuahtu mi maktaduai sarih chuang an awm tawh avângin, thlarau lam thila hma hruaitu tûr mipate mamawhna chu a awm chho zêl a. Entîr nân, Kristian upate chu kan mamawh hle a ni. He chanvo chelh thei tûra tling chhote chuan ‘hnathawh ṭha an duh’ avângin fak an phu hle.—1 Tim. 3:1.

3 Amaherawhchu, unaupate chu kohhrana mawhphurhnate la thei tûrin an tling nghâl mai ṭhîn lo. Hetianga rawngbâwl tûr chuan lehkha zir thiamna leh nuna thiltawn ngah mai hi a tâwk ṭhîn lo bawk. Chu mawhphurhna ṭha taka chelh thei tûr chuan unaupa chu thlarau lama puitling tak a nih a ngai a. Thiamna leh thil tihhlawhtlin lam ai mahin, thlarau lam mize nghet a neih a ngai a ni. Engtin nge kohhrana unaupate chu tling thei tûra ṭanpui theih an nih? Isua chuan: “Mi tin an zir zawhin an zirtîrtu angin an awm ang,” a ti. (Lk. 6:40) He thuziakah hian, Zirtîrtu Thiam Tak, Isua Krista’n mawhphurhna sâng zâwk chelh thei tûra a zirtîrte a ṭanpui dân kan hmu ang a, chuta ṭanga kan thil zir theihte kan hmu bawk ang.

“Ṭhiante Ka Ti Tawh . . . Che U”

4. Engtin nge Isua chuan a zirtîrte tân ṭhian dik tak a nihzia a târ lan?

4 Isua chuan a zirtîrte chu a aia hniam zâwk ang ni lovin, a ṭhiante angin a cheibâwl a. Anni chu hun a hmanpui a, anmahni a rinzia lantîrin, ‘a Pa hnêna a thil hriat zawng zawng chu an hnênah a puang’ a ni. (Johana 15:15 chhiar rawh.) Isua’n an zawhna: “I lo kal lehna leh khawvêl tâwpna chhinchhiahna chu engnge ni ang?” tih a chhânsak avânga an phûr dân tûr chu han ngaihtuah teh. (Mt. 24:3, 4) Tin, a hnungzuitute hnênah ama ngaihtuahna leh rilru veizâwngte pawh a hrilh bawk a ni. Entîr nân, phatsan a nih zân khân, Isua chuan Petera, Jakoba, leh Johana chu Gethsemane huanah a hruai a, chutah chuan a rilru manganna zawng zawng phawrh chhuakin tih tak zetin a ṭawngṭai a ni. Tirhkoh pathumte chuan Isua thu chham chu an hre pha kher lo vang a; mahse, chutih hun laia boruak rihzia chu an hre ngei ang. (Mk. 14:33-38) A hmaa hmêl danglamnain an pathum chunga nghawng a neih dân tûr pawh ngaihtuah bawk teh. (Mk. 9:2-8; 2 Pet. 1:16-18) A zirtîrte nêna an inkâra Isua siam inṭhianna chu a hnua mawhphurhna rit tak an chelh hun chuan an tân thîrchakai ang a lo ni ta a ni.

5. Mi dang tâna Kristian upate inpêk theih dân kawng ṭhenkhat chu engte nge ni?

5 Isua ang bawkin, tûn laia Kristian upate chuan mi dangte ṭhiana neiin an ṭanpui ṭhîn a. An unaute chunga mi mal ngaihsakna lantîrin inlaichînna ṭha leh muanawm tak an nei a ni. Upate chuan thurûk vawn a pawimawhzia hre mah se, an unaute chu an ring a, Bible thutak an hmuhte chu an hrilh ve ṭhîn a. Kohhranho rawngbâwltu naupang deuhte chu engti kawng mahin an hnuaichhiah lo. Chutianga tih ahnêkin, hmasâwn tûra beiseiawm thlarau mi tak leh kohhran tâna mi ṭangkai tak angin an thlîr zâwk a ni.

“Ka Tihhmuh Che U”

6, 7. Isua’n a zirtîrte tâna a hnutchhiah entîrna chu sawi la, chu miin an chunga rah a chhuah chu sawi bawk rawh.

6 Isua zirtîrte chuan thlarau lam thil ngaihhlutna nei mah se, an thil ngaihtuah dân chu an hnam dân leh tûn hma nun chuan thunun châng a nei ṭhîn. (Mt. 19:9, 10; Lk. 9:46-48; Joh. 4:27) Nimahsela, Isua chuan a zirtîrte chu a zilhin, a vau lo. An lakah a phût sâng lutuk lova, ama tih loh thilte ti tûrin a hrilh hek lo. Entawn tûr siamin anni chu a zirtîr zâwk a ni.—Johana 13:15 chhiar rawh.

7 Isua’n a zirtîrte tân eng ang entawn tûr nge a hnutchhiah? (1 Pet. 2:21) Ṭha taka mi dangte rawng a bâwlsak theih nân a nun chu a tisamkhai hle a. (Lk. 9:58) Isua chu a inngaitlâwmin, Bible ṭanchhanin a zirtîr ṭhîn. (Joh. 5:19; 17:14, 17) Ani chu pan nuam tak leh ngilnei tak a ni bawk. A thiltih engkim chu hmangaihna avânga tih a ni. (Mt. 19:13-15; Joh. 15:12) Isua entîrna chuan a tirhkohte chungah rah ṭha tak a nei a. Entîr nân, Jakoba chuan tihhlum a nih thlengin, huaisen tak leh rinawm takin Pathian rawng a bâwl a ni. (Tirh. 12:1, 2) Tin, Johana pawhin Isua hniak hnung chu kum 60 chuang rinawm takin a zui bawk.—Thup. 1:1, 2, 9.

8. Upate chuan unaupa la naupang zâwk leh mi dangte tân entawn tûr eng nge an hnutchhiah?

8 Mahni inpêkna, inngaihtlâwmna, leh hmangaihna nei upate chuan unaupa la naupang zâwkte neih ngai entawn tûr chu an hnutchhiah a. (1 Pet. 5:2, 3) Chu bâkah, rinna, zirtîrna, Kristian nun dân, leh rawngbâwlna lama entawn tlâk upate chuan mi dangte’n an rinna an entawn thei tih hriatna aṭanga lo awm lungawina an nei a ni.—Heb. 13:7.

‘Isua’n Thu Pein, A Tîr Chhuak’

9. Isua’n a zirtîrte chu chanchin ṭha hrilhna hna atân a zirtîr tih engtin nge kan hriat?

9 Rawngbâwlnaa ṭhahnemngai taka kum hnih vêl a thawh hnuah, Isua chuan a tirhkoh 12-te tîr chhuakin thu hrilhna chu a zauh va. Mahse, kaihhruaina a pe hmasa phawt a ni. (Mt. 10:5-14) Mipui sâng têlte a hrai dâwn khân, Isua’n a zirtîrte hnênah mipuite a pâwl pâwla awm tûra a duh dân leh an hnêna chaw sem tûrin a hrilh a ni. (Lk. 9:12-17) Isua’n a zirtîrte hnênah kaihhruaina chiang tak leh fiah tak a pe ṭhîn tih a chiang hle. Hetiang zirtîrna leh thlarau thianghlim thiltihtheihna inkawp chuan C.E. 33 leh a hnu lama thu hrilh rawngbâwlna hna lian tham tak enkawl tûrin tirhkohte chu a thuam a ni.

10, 11. Eng kawngin nge mi tharte chu zawi zawia zirtîr chhoh theih an nih?

10 Tûn lai hian, thlarau lama inzirtîrna chu miin Bible zir a pawm aṭangin a inṭan nghâl pang a. Ani chu lehkha chhiar thiam tûra kan ṭanpui pawh a ngai mai thei a ni. Bible kan zirpui hian, amah kan ṭanpuina chu chhunzawm chhoh a ni a. Kristian inkhâwmnaa a tel ṭhat hunah, Theocratic Rawngbâwlna School-ah telin, baptisma chang lo thuchhuahtu a lo nih bâkah, thil danga a rawn tel chhoh hian thlarau lama zirtîrna a dawn pawh chuan hma a sâwn chho zêl ang. Baptisma a chan hnu chuan, Kingdom Hall enkawlna lamah zirtîr chhoh theih a ni ang a. A hnuah, unaupa chu kohhranho rawngbâwltu ni tûra a tih ngaite hre thiam tûra ṭanpui theih a ni ang.

11 Baptisma chang tawh unaupa hnêna mawhphurhna pêk a nihin, upa chuan lâwm takin inawpna pâwl kal phung chu a hrilh ang a, a mamawh kaihhruaina pawh a pe bawk ang. Chutiang zirtîrna dawng unaupa chuan a laka thil beisei chu a hre thiam tûr a ni. A tih tûr ti ṭha hlei thei lova a awm chuan, hmangaihna nei upa chuan a tling lovah a ngai nghâl lo vang. Chutih ahnêkin, a thiam lohna lai kawhhmuhin, thiltum leh a tih dân tûr chu ngilnei takin a ennawnpui zâwk ang. Unaupa chuan chutianga ṭanpui a tumna a chhân lêt ṭhat a, mi dangte rawngbâwlsakna aṭanga lo awm hlimna a tawn chuan, chu chu upate tân hlimna nasa tak a ni.—Tirh. 20:35.

‘Mi Fing Chuan Rorêl A Ngaichâng Ṭhîn’

12. Engin nge Isua zilhna thu chu sâwt tak nihtîr?

12 Isua chuan a zirtîrte chu an mamawh ang fuihna thute pein a zirtîr ṭhîn a. Entîr nân, Jakoba leh Johana’n Isua lo dawng ṭha duh lo Samari mi ṭhenkhat chunga vân ata mei koh thlâk an duh khân, anni chu a kamkhat a ni. (Lk. 9:52-55) Tin, Jakoba leh Johana nuin a fate tân Lalrama dinhmun ṭha a dîlsak khân, Isua chuan a zirtîr unau pahnihte hnênah: “Ka ding lam leh vei lama ṭhut tûr thu chu keia pêk tûr a ni lo va, ka Pa buatsaihsakate tân a ni zâwk ang,” tiin tlang takin a hrilh a ni. (Mt. 20:20-23) Isua chuan engtik lai pawhin zilhna thu chiang tak, ṭangkai tak, leh Pathian thu bulte nêna inmil chu a pe ṭhîn a. A zirtîrte pawh chutiang thu bulte mila thil chhût tûrin a zirtîr bawk. (Mt. 17:24-27) Isua chuan a hnungzuitute phâk tâwk chu a hria a, an lakah ṭhat famkimna a beisei lo. A zilhna thute chu hmangaihna dik takin a tur avânga pêk a ni ṭhîn a ni.—Joh. 13:1.

13, 14. (a) Tute’n nge zilhna mamawh? (b) Upain thlarau lama hmasâwn lo tuemaw a zilh theih dân entîrna ṭhenkhat pe rawh.

13 Kristian kohhrana mawhphurhna la thei tûra tling chho mêk unaupa tupawh chuan zilhna leh Pathian thu anga thurâwn pêk an ngai châwk ṭhîn a. Thufingte 12:15 chuan: “Mi fing erawh chuan rorêl an ngaichâng ṭhîn,” a ti a ni. Unaupa la naupang lam pakhat chuan: “Ka harsatna lian ber chu ka ṭhat famkim lohna hi a ni a. Upa pakhat thurâwn min pêk chuan chu chu a hmun tûr dik takah min dahsak ṭhîn a ni,” tiin a sawi.

14 Upate chuan unaupa tuemaw chu a nungchangin thlarau lama hma a sâwnna tûr a dang a ni tih an hriat hunah, thuhnuairawlh taka tundin chu an tum ṭhîn a. (Gal. 6:1) Mihring mizia avânga zilhna pêk a ngaih châng pawh a awm ṭhîn a ni. Entîr nân, unaupa pakhat chu a zawmthaw deuh nia a lan chuan, upa chuan Isua chu Lalram chanchin puangtu ṭhahnemngai tak a nihzia kawhhmuhin, a hnungzuitute chu zirtîr siam tûra hna a pêk thu a hrilh thei a ni. (Mt. 28:19, 20; Lk. 8:1) Unaupa chuan ropuina a ûm deuh nia a lan chuan, upa chuan challan tum a hlauhawmzia hre thiam tûra Isua’n a zirtîrte a ṭanpui dân chu a kawhhmuh thei ang. (Lk. 22:24-27) Unaupa chuan mite ngaidam duh lo ta se engtin nge ni ang? Ama leiba tam tak ngaihdam a nih hnu pawha a chunga tlêm tê batu ngaidam duh lo chhiahhlawh chungchâng tehkhin thu chuan nghawng thui tak a nei thei ngei ang. (Mt. 18:21-35) Zilhna pêk a ngai a nih chuan, upate tân a hma thei ang bera pêk chu a ṭha a ni.—Thufingte 27:9 chhiar rawh.

“In Sawizawi Rawh”

15. Engtin nge unaupa chhûngte chuan mi dangte rawngbâwlsak tûra ani chu an ṭanpui theih?

15 Upate chuan unaupate chu tling chho tûra ṭanpuina kawngah hmahruai mah se, mi dangte pawhin an lo ṭanpui ve thei a. Entîr nân, unaupa chhûngte chuan tling chho tûrin an ṭanpui thei a, an ṭanpui tûr a ni bawk. Unaupa chu upa ni tawh sa a nih chuan, hmangaihna nei a nupui leh hmasial lo a fate ṭanpuina chu a hlâwkpui hle ngei ang. A mawhphurhna hlawhtling taka hlen thei tûr chuan a nupui leh a fate chuan kohhran tâna a inhman chu an phal a ngai a ni. Chutianga an inpêkna chuan unaupa chungah hlimna a thlen a, mi dangte pawhin an hlut hle bawk a ni.—Thuf. 15:20; 31:10, 23.

16. (a) Tling chho tûra mawhphurtu ber chu tu nge ni? (b) Engtin nge unaupa chu kohhrana chanvote chelh tûra a tlin chhoh theih?

16 Mi dangte chuan ṭanpui thei mah se, tling chho tûra mawhphurtu ber chu amah ngei hi a ni. (Galatia 6:5 chhiar rawh.) Unaupa tân mi dangte ṭanpui tûr leh rawngbâwlnaa inhmang ṭhak tûr chuan upa emaw, kohhranho rawngbâwltu emaw nih kher a ngai lo ngei mai. Nimahsela, kohhrana chanvote chang thei tûr chuan Bible-a tlin ngai thilte tlin tuma ṭan a lâk a ngai a. (1 Tim. 3:1-13; Tit. 1:5-9; 1 Pet. 5:1-3) Chuvângin, unaupa chuan kohhranho rawngbâwltu emaw, upa emaw nih a duh a, a la nih si loh chuan thlarau lama hmasâwn a ngaihna laite chu a ngaihsak tûr a ni. Chutianga ti tûr chuan Bible chhiar ziah te, taima taka zirna neih te, ngun taka chhût te, tih tak zeta ṭawngṭai te, leh Kristian rawngbâwlnaa taima taka telte a ngai a. Chutiang kawng chuan, Timothea hnêna Paula fuihna thu: “Pathian ngaihsak tûrin in sawizawi rawh,” tih chu a nunpui thei ang.—1 Tim. 4:7.

17, 18. Baptisma chang tawh unaupa chu manganna, tling tâwk lo nia inhriatna, a nih loh leh turtu awm lohna emaw avângin tling thei lo ta se eng nge a tih theih?

17 Mahse, unaupa chu manganna emaw, tling tâwk lo nia a inhriat emaw avângin tling chho thei lo ta se engtin nge ni ang? Ani chuan Pathian Jehova leh Isua Krista’n kan tâna an tih nasat dân chu a ngaihtuah tûr a ni. Dik takin, Jehova chuan ‘kan phur ni tinin min phurhsak a.’ (Sâm 68:19) Chuvângin, kan Pa vâna mi chuan unaupa chu kohhrana mawhphurhnate chelh thei tûrin a ṭanpui thei a ni. Kohhranho rawngbâwltu leh upa la ni lo unaupa tân Pathian inawpna pâwlah hian rawngbâwlna chanvote chelh thei tûr mi puitling mamawh nasat a nih dân ngaihtuah chu a ṭangkai thei bawk ang. Chutiang thilte ngaihtuahna chuan unaupa chu tling lo nia a inhriatnate hneh tûrin a chêttîr thei ang. Ani chuan thlarau rah hmêlhmangte zînga mi remna leh insûmtheihna—manganna emaw, tling lo nia inhriatna emawte hnawt kiang thei—miziate hre reng chungin, thlarau thianghlim dîlin a ṭawngṭai thei bawk. (Lk. 11:13; Gal. 5:22, 23) Tum dik tak neia tlin chhoh tum zawng zawngte chu Jehova’n mal a sâwm ṭhîn tih kan ring tlat thei a ni.

18 Baptisma chang tawh unaupa tlin chhoh theih loh chhan chu turtu a awm loh vâng a ni thei ang em? Mi dangte rawngbâwlsak châkna nei lo unaupa chu engin nge ṭanpui thei ang? Tirhkoh Paula chuan heti hian a ziak a ni: “Ama lâwmzâwng atâna tih tum tûr leh bei tûra nangmahnia thawktu chu Pathian a ni,” tiin. (Phil. 2:13) Rawngbâwl duhna chu Pathian min pêk a ni a, Jehova thlarau chuan mi chu rawngbâwlna thianghlim hlân tûrin a tichak thei a ni. (Phil. 4:13) Chu bâkah, Kristian chu thil dik ti tûra ṭanpuina dîlin a ṭawngṭai thei a ni.—Sâm 25:4, 5.

19. “Berâmpu pasarih leh mi ropui pariat” an awmna chuan eng nge min tiam?

19 Jehova chuan mi dangte zirtîr tûra upate ṭan lâkna chu mal a sâwm ṭhîn a. Chu mi chhâng lêt a, kohhrana chanvo chelh chhote pawhin a malsâwmna chu an dawng bawk a ni. Bible chuan Jehova inawpna pâwl chhûnga hma hruai tûrin Pathian mite zîngah “berâmpu pasarih leh mi ropui pariat”—mi tling mamawh tâwk chu—an awm dâwn tih min tiam a ni. (Mik. 5:5) Pathian Jehova chawimawi nâna Kristian mipa tam takte’n zirtîrna an dawn a, inngaitlâwm taka rawngbâwlna chanvo chelh tûra an tling chho chu malsâwmna a va ni tak êm! (w11-E 11/15)

Engtin Nge Kan Chhân Ang?

• Engtin nge Isua chuan a zirtîrte chu mawhphurhna sâng zâwk chelh thei tûra a ṭanpui?

• Kohhrana unaupate’n hma an hruai theih nâna ṭanpuina kawngah engtin nge upate’n Isua an entawn theih?

• Unaupa chu tling chho tûra ṭanpuina kawngah a chhûngte’n eng nge an tih theih?

• Mawhphurhna la tûra tling chho tûrin unaupa chuan eng nge a tih theih?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 31-naa milemte]

I Bible zirpuiin hmasâwn a tum hian eng ang zirtîrna nge i pêk theih?

[Phêk 32-naa milem]

Engtin nge unaupate chuan an tlin chhohzia an lantîr theih?