A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Nunna leh Thlamuanna Neih Nân Thlarau Dân Zawh Rawh

Nunna leh Thlamuanna Neih Nân Thlarau Dân Zawh Rawh

Nunna leh Thlamuanna Neih Nân Thlarau Dân Zawh Rawh

‘Tisa dân zawh lovin thlarau dân zawh zâwk rawh.’—ROM 8:4.

1, 2. (a) Lîrthei khalh laia rilru pênna chuan eng thil ṭha lo tak nge a thlen ṭhin? (b) Thlarau lam aṭanga rilru lâk pênna chuan eng thil hlauhawm nge a thlen theih?

“LIRTHEI khalh laia rilru pênna chu hri lêng ang mai a ni a, kum tinin a zual telh telh a ni,” tiin America ram transport lama hotu lian pakhat chuan a sawi a. Lîrthei khalhtu tih tûr—lîrthei khalh—aṭanga a rilru la pêng theite zînga pakhat chu cell phone hi a ni. Ngaih dân lâk khâwmnaa biangbiakte zînga hmun thuma ṭhena hmun khat aia tam chuan lîrthei khalhtuin cell phone a hman avânga a sut emaw, a sut lek lek emaw thu an sawi. Lîrthei khalh chunga thil dang tih pah chu hun khawhral lohna angin lang mah se, chu chuan thil ṭha lo tak a thlen thei a ni.

2 Kan thlarau lam thilah pawh chutiang bawk chu a ni a. Lîrthei khalhtu rilru pêng chuan thil hlauhawm a hmuh hmaih fo ṭhin ang bawkin, thlarau lam aṭanga rilru pêng tuemaw chu awlsam têin kawng hlauhawmah a kal thei a. Kristian kawng leh theocratic thiltihte aṭanga kan tawlh bo chuan, rinna lawng kehchhiatna kan tâwk thei a ni. (1 Tim. 1:18:19) Tirhkoh Paula’n Rom khuaa a Kristian unaute hnêna: “Tisa lam thilte duh chu thihna a ni si a, thlarau lam thil duh erawh chu nunna leh thlamuanna a ni,” a tih khân he mi chungchângah anni chu a vaukhân a ni. (Rom 8:6) Paula sawi tum chu eng nge ni? Engtin nge ‘tisa lam thilte duhna’ chu kan pumpelh theih ang a, ‘thlarau lam thil duhna’ kan ûm theih ang?

‘Thiam Loh Chantîr’ An Ni Lo

3, 4. (a) Paula chuan a hmachhawn eng harsatna chungchâng nge a ziah? (b) Engvângin nge Paula dinhmun chu kan ngaihsak ang?

3 Rom khuaa mite hnêna a lehkha thawnah, Paula chuan a beih ngai harsatna—a taksa leh rilru indona—chungchâng a ziak a. (Rom 7:21-23 chhiar rawh.) Mahni thiam inchantîr emaw, a inkhawngaih emaw avânga chutianga ziak a ni lo va. A tân thil dik rêng tih theih a ni lo a tihna lah a ni hek lo. Ani chu mi puitling, thlarauva hriak thih Kristian, “Jentailte tirhkoh” a ni si a. (Rom 1:1; 11:13, 14) A nih chuan, engvângin nge Paula chuan a beih ngai a harsatna chungchâng chu a ziah?

4 Paula chuan ama theihna mai chuan a duh ang tâwkin Pathian duhzâwng a ti thei lo tih a pawm thlap a ni. Eng nge a chhan? “Mi zawng zawngin thil an tisual tawh vek a, Pathian ropuina an chang zo ta lo a ni,” tiin a sawi. (Rom 3:23) Adama thlah a nih angin, Paula chuan sualna leh ṭhat famkim lohna a nei a. Kan vai hian mi ṭha famkim lo leh nî tina chutiang harsatna tawng ve kan nih avângin amah chu kan hre thiam thei a ni. Chu bâkah, kan ngaihsakna la pêng thei leh ‘nunnaa kalna kawngka zîm’ aṭanga min la pêng thei thil tam tak a awm a. (Mt. 7:14) Mahse, Paula tân dinhmun chu beisei bo a ni lo va, kan tân pawh a ni lo bawk.

5. Khawi aṭangin nge Paula’n ṭanpuina leh hahdamna a hmuh?

5 Paula chuan: “Tuin nge mi chhan chhuak ang? Isua Krista kan Lalpa avângin Pathian hnênah lâwmthu ka sawi a ni,” tiin a ziak a. (Rom 7:24, 25) Chutah, hriak thih Kristian, “Krista Isuaa awmte” hnênah thu a sawi a. (Rom 8:1, 2 chhiar rawh.) Jehova chuan a thlarau thianghlim hmangin, anni chu fa angin a pawm a, “Krista luahpuitute” ni tûrin a ko a ni. (Rom 8:14-17) Krista tlanna inthawina an rinna leh Pathian thlarau inkawp chuan Paula sawi an beih ngai harsatna chu a hnehtîr theih avângin ‘thiam loh chantîr’ an ni lo va. “Sualna leh thihna dân ata” tihchhuahin an awm a ni.

6. Engvângin nge Pathian chhiahhlawh zawng zawngin Paula thusawi hi an ngaih pawimawh ang?

6 Paula thu chu hriak thih Kristiante hnêna sawi a nih laiin, Pathian thlarau leh Krista tlanna inthawina chungchâng a sawite chu Jehova chhiahhlawh zawng zawngte’n an hlâwkpui thei vek a ni. Paula chu hriak thih Kristiante hnêna chutiang fuihna pe tûra thlarauva thâwk khum ni mah se, Pathian chhiahhlawh zawng zawngin a thuziak chu an hriatthiam a, hlâwkpui an tum chu a pawimawh hle.

Pathianin “Tisaa Sualna Awm Chu Thiam Loh A Chantîr” Dân

7, 8. (a) Eng kawngin nge Dân Thu chu ‘tisa avânga a chak loh’? (b) Pathian chuan a thlarau leh tlanna hmangin eng nge a hlen chhuah?

7 Rom bung 7-naah Paula chuan mi ṭha famkim lo tisaa sualna awmin thil a tihtheihzia a sawi a. Bung 8-naah chuan thlarau thianghlim thiltihtheihna a sawi thung a ni. Tirhkoh chuan Kristiante’n Jehova duhzâwng mila nung a, a pawm mi an nih theihna tûra sual thiltihtheihna an donaah Pathian thlarauvin a ṭanpui theih dân a hrilhfiah a. Ani chuan Pathianin a thlarau leh a Fapa tlanna inthawina hmanga Mosia Dânin a hlen chhuah theih loh thil a hlen chhuah thu pawh a sawi bawk.

8 Thupêk tam tak chuanna Dân Thu chuan mi sualte chu thiam loh a chantîr a. Chu bâkah, Dân hnuaia Israel puithiam lalte chu ṭha famkim an ni lo va, sual thawi nâna ṭha tâwk tûr inthawina an hlân thei lo bawk. Chuvângin, Dân Thu chu ‘tisa avângin a chak lo a ni.’ Mahse, Pathian chuan ‘Ama fapa ngei, tisa sual ang pua rawn tîr a,’ tlanna atâna rawn hlânin, “tisaa sualna awm chu thiam loh a chantîr ta a,” chutiang chuan Dânin “a tih theih rual loh chu” a rawn ti ta a ni. Chu mi avâng chuan, hriak thih Kristiante chu Isua tlanna inthawinaa an rinna ṭanchhanin mi fela chhiar an lo ni a. Anni chu ‘tisa dân zawh lova thlarau dân zawh zâwk’ tûra fuih an ni. (Rom 8:3, 4 chhiar rawh.) Dik takin, “nunna lallukhum” an chan theih nân an lei lam nun tâwp thlenga an rinawm chu a ngai a ni.—Thup. 2:10.

9. Rom 8:2-a “dân” tih thu mal awmzia hi eng nge ni?

9 Mosia “Dân” chungchâng bâkah, Paula chuan “nunna thlarau dân” leh “sualna leh thihna dân” chungchâng pawh a sawi bawk a. (Rom 8:2) Hêng dânte hi eng nge a nih? Heta “dân” tih thu mal hian Mosia Dân hnuaia thupêk eng engemawte a kâwk lo. Lehkhabu pakhat chuan: “Heta dân tia lehlin Grik thu mal awmzia hi thiltih rêng rêng—a ṭha emaw, ṭha lo emaw pawh ni se—chhûng lam aṭanga lo thununtu thu bul hi a ni a, chu chuan dân ang maia rin tlâkin hna a thawk a ni. Chu thu mal chu tuemawin a nun kaihruaitu atâna a hman tehna sawi nân pawh a hman theih bawk,” a ti.

10. Engtin nge sualna leh thihna dân hnuaiah kan awm?

10 Tirhkoh Paula chuan: “Mi pakhat avângin sual khawvêlah a lût a, sual avângin thihna a lût bawk a, chutiang bawkin mi zawng zawngin thil an lo tihsual avângin thihnain mi zawng zawng a fan chhuak ta,” tiin a ziak a. (Rom 5:12) Adama thlahte kan nih angin, kan vai hian sualna leh thihna dân hnuaiah kan awm vek a. Kan tisa châkna sual chuan thihna thlen thei Pathian tilâwm lo thilte ti tûrin min tur reng a ni. Galatia rama mite hnêna a lehkha thawnah Paula chuan chutiang thiltih leh miziate chu “tisa thiltihte” tiin a ko va. “Chutiang thil tih hmangte chuan Pathian ram an chang lo vang,” tiin a sawi belh a ni. (Gal. 5:19-21) Chûng mite chu ‘tisa dân zawhtute’ nên an inang reng a. (Rom 8:4) Anmahni “chhûng lam aṭanga lo thununtu thu bul” leh ‘nun kaihruaitu atâna an hman tehna’ chu tisa aṭanga lo chhuak vek a ni. Mahse, inngaih hmang te, milem betute te, leh dawithiam te, a nih loh leh sual lian tak dang titute chauh hi em ni tisa dân zawhtute chu? Ni lo ve, tisa thiltihte zîngah chuan ṭhenkhatin mize ṭhat famkim lohna mai nia an ngaih thîkna te, thinurna te, inkhinna te, leh îtsîkna te a tel tlat avângin. Tuin nge tisa dân zawhna lakah ka fihlîm ṭhak ti thei ang?

11, 12. Jehova chuan sualna leh thihna dân hneh tûra min ṭanpui tûrin eng ruahmanna nge a siam a, Pathian duhsakna dawng tûrin eng nge kan tih ngai?

11 Jehova’n sualna leh thihna dân hneh theih dân kawng min siamsak hi kan va lâwm êm! Isua chuan: “Pathianin khawvêl a hmangaih êm êm a, chutichuan a Fapa mal neih chhun a pe a, amah chu tupawh a ring apiang an boral loh va, chatuana nunna an neih zâwk nân,” tiin a sawi a. Pathian hmangaihna pawmna leh Isua Krista tlanna inthawina rinna hmangin kan sual rochun avânga thiam loh chantîrna ata kan zalên thei a ni. (Joh. 3:16-18) Chuvângin, Paula anga: “Isua Krista kan Lalpa avângin Pathian hnênah lâwmthu ka sawi a ni,” tih ve chu kan duh thei a ni.

12 Kan dinhmun chu natna râpthlâk tak aṭanga dam chhuak leh ang a ni a. Dam hmak kan duh chuan, doctor thusawi kan zawm a ngai a ni. Tlanna kan rinna chuan sualna leh thihna dân lakah min tizalên mah se, ṭha famkim lo leh sual nei kan la ni tho va. Thlarau lama hrisêlna ṭha nei a, Pathian duhsakna leh malsâwmna dawng tûr chuan chu rinna mai chu a tâwk lo. “Dân thu ruat” thlen famkimna chungchângah Paula chuan thlarau dân zawh chungchâng a sawi tel bawk a ni.

Thlarau Dân Zawh Rawh—Engtin Nge?

13. Thlarau dân zawh tih awmzia chu eng nge ni?

13 Kawnga kan kal hian kan pan lam, a nih loh leh kan tum ram chu kan hnaih telh telh ṭhîn. Chuvângin, thlarau dân zawha kal tûr chuan thlarau lama ṭhat famkimna ni lovin, thlarau lama zawi zawia hmasâwn chhoh reng a ngai a ni. (1 Tim. 4:15) Nî tin hian kan theih tâwkin thlarau kaihhruai dân kawnga kal, a nih loh leh nun chu kan tum ṭâng ṭâng tûr a ni a. ‘Thlarauva awm,’ a nih loh leh thlarau dân zawhna chuan Pathian duhsak min hlawhtîr a ni.—Gal. 5:16.

14. “Tisa dâna awmte” ngaihtuah ber chu eng nge ni?

14 Rom khuaa mite hnêna a lehkha thawnah, Paula chuan rilru put hmang inang lo, mi chi hnihte chungchâng a sawi leh a. (Rom 8:5 chhiar rawh.) Heta tisa tih hi mihring taksa tak tak sawina a ni kher lo. Bible-ah chuan “tisa” tih thu mal chu sual leh ṭha famkim lo kan nihzia sawi nâna hman châng a awm a. Chu chuan a hmaa Paula’n a lo târ lan tisa leh rilru indona a awmtîr a ni. Mahse, Paula ang lo takin “tisa dâna awmte” chuan chu thil chu do pawh an tum lo. Pathian thil phûtte ngaihtuah a, a ṭanpuina pêkte pawm ai chuan, “tisa lam thilte an duh ṭhîn.” Anni chuan an tisa lam nawmsakna leh châknate phuhrûk ringawt an ngaihtuah a ni. Chu mi nêna inkalh takin, “thlarau dâna awmte erawh chuan thlarau lam thilte an duh ṭhîn”—thlarau lama châwmna leh thiltihte chu.

15, 16. (a) Engtin nge thil engemaw duhna chuan rilru put hmang a nghawng ṭhin? (b) Tûn laia mi tam takte rilru put hmang chungchângah eng nge kan sawi theih?

15 Rom 8:6 chhiar rawh. Thil ṭha emaw, ṭha lo emaw eng pawh tih dâwn chuan rilrua duhna neih a ngai a. Engtik lai pawha tisa lam thil duhna neite chuan tisa lam thil chauh tih duhna rilru put hmang an nei nghâl thuai ṭhîn a. Chûng thilte ringawt chu an veiin, an ngaihven a, an ngaina ta ṭhîn a ni.

16 Tûn lai mi a tam zâwkte chu eng thilah nge an inhman zawh? Tirhkoh Johana chuan: “Khawvêla thil awm zawng zawng, tisa châkna te, mit châkna te, dam chhûng ropuina lem te hi Paa chhuak a ni lo va, khawvêla chhuak a ni zâwk,” tiin a ziak a. (1 Joh. 2:16) Chûng châknate zîngah chuan, inphalraina te, challanna te, leh thil neihte a tel a. Lehkhabu te, magazine te, chanchinbu te, film te, TV te, leh Internet te chu hêng thilte hlîrin a khat a ni: mi tam takte duh ber a nih avângin. Amaherawhchu, “tisa lam thilte duh chu thihna a ni”—tûna thlarau lama thihna leh nakin lawka thihna tak tak chu. Engvângin nge? “Tisa duhzâwng chu Pathian dona a nih avângin. Chu chu Pathian dânin a awm si lo va, awm pawh a awm thei bawk hek lo a ni. Chutichuan tisaa awmte chuan Pathian an tilâwm thei lo.”—Rom 8:7, 8.

17, 18. Engtin nge ‘thlarau lam thil duhna’ chu kan ûm theih a, chu chuan eng nge a rah chhuah ang?

17 Kawng lehlamah chuan, “thlarau lam thil duh erawh chu nunna leh thlamuanna a ni”—nakina chatuana nunna leh tûna rilru thlamuanna leh Pathian nêna inrem avânga awm thlamuanna chu. ‘Thlarau lam thil duhna’ chu engtin nge kan ûm theih ang? Thlarau lam thil duhna, a nih loh leh ngaihtuah ṭhinna leh keimahnia thlarau lam rilru put hmang neihna hmangin kan ûm thei a ni. Chutianga kan tih chuan, ‘Pathian dâna awm’ leh a ngaihtuahna nêna inmil rilru put hmang kan nei ang. Thlêmna kan tawh hunah pawh kan kawng zawh zâwk tûr lam hre lovin kan awm lo vang a. Duhthlanna dik—thlarau dân nêna inrem—siam tûra chêttîrin kan awm ang.

18 Chuvângin, thlarau lam thil kan duh chu a pawimawh hle. Chu chu ‘rilru puan veng a,’ kan nuna thlarau lam hun duan ṭawngṭai te, Bible chhiar leh zir te, inkhâwm te, leh Kristian rawngbâwlna ang chite dah pawimawhna hmangin kan ti thei a ni. (1 Pet. 1:13) Tisa lam thilte intihbuaitîr ai chuan, thlarau lam thilte chu i duh zâwk ang u. Chutiang chuan thlarau dân kan zawh zêl a ni ang. Chu chuan malsâwmna min thlen ang: thlarau lam thil duhna chu nunna leh thlamuanna a ni si a.—Gal. 6:7, 8. (w11-E 11/15)

Kan Hrilhfiah Thei Em?

• Eng nge Dânin “a tih theih rual loh” chu ni a, chu chu engtin nge Pathianin a tih theih?

• Eng nge “sualna leh thihna dân” chu ni a, chuta ṭangin engtin nge kan chhuah theih?

• “Thlarau lam thil duh” tûrin eng nge kan tih ngai?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 16, 17-naa milemte]

Tisa dân nge i zawh a, thlarau dân i zawh zâwk?