A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Thinlung Ṭha Famkimin Jehova Rawng Bâwl Rawh

Thinlung Ṭha Famkimin Jehova Rawng Bâwl Rawh

Thinlung Ṭha Famkimin Jehova Rawng Bâwl Rawh

“Ka fapa . . . i pa Pathian hi hria la, thinlung ṭha famkim . . . takin a rawng bâwl ang che.”—1 CHRO. 28:9.

HENG ZAWHNATE CHHANNA HI ZAWNG RAWH

Entîr nei thinlung chu eng nge ni?

Kan thinlung fiah tûrin eng tih dân nge kan hman theih?

Engtin nge Jehova lama thinlung ṭha famkim chu kan neih reng theih?

1, 2. (a) Pathian Thu-ah hian taksa pêng eng hi nge entîr neia hman fo a nih? (b) Engvângin nge entîr nei thinlung awmzia kan hriat a pawimawh?

PATHIAN THU chuan mihring taksa pêngte chu entîr neiin a hmang ṭhîn a. Entîr nân, thlahtu Joba chuan: “Ka kutah pâwngnêkna a awm lo,” a ti a. Lal Solomona chuan: “I lai atân hrisêlna a ni ang a, i ruh atân thlîng a ni ang,” a ti bawk a ni. Jehova chuan Ezekiela hnênah: “Jerusalem chu fang chhuak rawh; a chhûnga thil tenawm tih tawhte avânga thawpika ṭap ṭhînte chu an chalah chhinchhiah ang che,” a ti a. Tin, Isua chuan: “I mitin a tihtlûk che chuan kher chhuak la, paih daih rawh,” a ti bawk.—Job. 16:17; Thuf 3:8; Ezek. 9:4; Mt. 18:9.

2 Mahse, Bible chuan taksa pêng pakhat chu pêng dangte aiin entîr neiin a hmang ngun zâwk hle a. Dik takin, kan Mizo Bible-a thinlung tia lehlin thu mal a lannaah atîra ziak Bible chuan mihring taksa pêng tak tak, lung sawina ṭawngkam a hmang a, chu chu vawi sâng khat dâwn lai a lang a ni. Entîr nân, mi rinawm Hani chuan a ṭawngṭainaah: “LALPA chungah ka thinlung a lâwm êm êm a,” tia a sawi hian Hebrai ṭawngah chuan lung tak tak sawina ṭawngkam hman a ni. (1 Sam. 2:1) Bible chuan thinlung vêng ṭha tûra min tih avângin, Bible-in thinlung a sawi lan huna a sawi tum dik tak kan hriat chu a pawimawh hle.—Thufingte 4:23 chhiar rawh.

ENTIR NEI THINLUNG—CHU CHU ENG NGE NI?

3. Engtin nge Bible-a “thinlung” tih thu mal awmzia kan hriat theih? Entîrna pe rawh.

3 Pathian Thu chuan “thinlung” tih thu mal hrilhfiahna min pe lo mah se, a awmzia chu kan hre thiam thei a ni. Engtin nge? Entîr nân, lung mawi sâng khat hmanga cheimawi bang nalh tak chu han ngaihtuah teh. A vaia hmu thei tûra kan tawlh hlat chuan, lungte chu ziarâng, a nih loh leh lem awmze nei tak siam tûra rem khâwm a ni tih kan hmu thei ang. Chutiang bawkin, Bible-a “thinlung” tih thu mal a hmanna lai tam takte en tûra kan hnung tawlh hlek chuan, a hmanna zawng zawngte chu ziarâng, a nih loh leh lem awmze nei tak siam nâna hman a ni tih kan hre thiam ang. Eng lem nge a siam?

4. (a) “Thinlung” chuan eng nge a entîr? (b) Matthaia 22:37-a chhinchhiah Isua thu awmzia chu eng nge ni?

4 Bible ziaktute chuan “thinlung” chu mi a chhûng lama a nihna zawng zawng sawi nân an hmang a. Chu chuan kan châk zâwng te, kan ngaihtuahna te, kan mizia te, kan rilru put hmang te, kan theihna te, min chêttîrtu te, leh thiltumte a huam tel vek a ni. (Deuteronomy 15:9; Thufingte 13:12; Tirhkohte 2:26 chhiar rawh.) Lehkhabu pakhat sawi dânin, chu chu “chhûng lama mi nihna zawng zawng belhkhâwm” hi a ni. A châng chuan “thinlung” chuan awmze zîm zâwk a nei a. Entîr nân, Isua chuan: “Lalpa i Pathian chu i thinlung zawng zawngin, i thlarau zawng zawngin i rilru zawng zawngin i hmangaih tûr a ni,” a ti a. (Mt. 22:37) Hetah hi chuan “thinlung” chuan chhûng lama mi rilru vei zâwng, châk zâwng, leh ngaihtuahna a kâwk a. Thinlung, thlarau, leh rilru a hrang ṭheuhva sawiin, Isua chuan Pathian kan hmangaihna chu kan ngaihtuahna, nun kan hman dân, leh rilru kan hman dânah a lang tûr a ni tih a sawi a ni. (Joh. 17:3; Eph. 6:5-8) Mahse, “thinlung” chauh sawi lan a nih chuan, chhûng lama mi nihna zawng zawng a kâwk a ni.

KAN THINLUNG VEN ṬHAT A NGAIH CHHAN

5. Engvângin nge thinlung ṭha famkima Jehova rawng bâwl tûra theih tâwp chhuah chu kan duh ang?

5 Thinlung chungchângah, Lal Davida chuan Solomona hnênah: “Ka fapa . . . i pa Pathian hi hria la, thinlung ṭha famkim leh rilru phûr takin a rawng bâwl ang che; LALPA chuan thinlung a en ṭhîn a, rilrua suangtuah zawng zawngte hi a hre vek a ni,” tiin a hrilh a. (1 Chro. 28:9) Dik takin, Jehova chu keimahni thinlung ngei pawh tiamin, thinglung zawng zawng Fiahtu a ni. (Thuf. 17:3; 21:2) Tin, kan thinlunga a thil hmuh chuan amah nêna kan inlaichînna leh kan nakin hun tûrah nghawng thui tak a nei a. Chuvângin, thinlung ṭha famkima Jehova rawng bâwl tûra theih tâwp chhuahin, thlarauva thâwk khum Davida fuihna thu zawmna tûr chhan ṭha tak kan nei a ni.

6. Jehova rawng bâwl kan tum tlatnaah eng nge kan hriat ngai?

6 Jehova mite kan nih anga ṭhahnemngai taka rawng kan bâwlna chuan, thinlung ṭha famkima Jehova rawng bâwl kan duh tak zetzia a târ lang ngei mai a. Chutih rual chuan, Setana khawvêl nêksâwrna leh sual lam kan âwnna chuan thinlung zawng zawnga Pathian rawng bâwl kan tumna a tiderthâwng thei tih kan hre bawk a ni. (Jer. 17:9; Eph. 2:2) Chuvângin, Pathian rawng bâwl tlat kan tumna a derthâwng lo tih leh kan inthlahdah lo tih kan hriat theih nân kan thinlung chu kan bih chiang ṭhîn tûr a ni. Chu chu engtin nge kan tih theih ang?

7. Engin nge kan thinlung dinhmun târ lang?

7 Thing lairil hi a hmuh theih loh ang bawkin, chhûng lama kan nihna chu a hmuh theih loh va. Chuti chung chuan, Tlâng Chunga Thusawi-ah Isua’n a sawi angin, thing rah chuan a kûng dinhmun a târ lang a; chutiang bawkin, kan thiltihte chuan kan thinlung dinhmun dik tak a târ lang a ni. (Mt. 7:17-20) Chûng thiltihte zînga pakhat chu i lo ngaihtuah ang u.

KAN THINLUNG FIAH THEIH DAN

8. Matthaia 6:33-a Isua thu chuan kan thinlunga thil awm nên inkûngkaihna eng nge a neih?

8 Tlâng Chunga Thusawi a hmasa lamah, Isua chuan a thu ngaithlatute hnênah an thiltih engemaw tak chuan thinlung zawng zawnga Jehova rawngbâwl an duh tak zetna a târ lang dâwn tih a hrilh a ni: “A ram leh a felna chu zawng hmasa zâwk rawh u, tichuan chûng zawng zawng chu a pêk belhchhah dâwn che u nia,” tiin. (Mt. 6:33) Dik takin, nuna kan thil ngaih pawimawhte hmangin, kan thinlung chhûnga kan châk zâwng, kan ngaihtuahna, leh ruahmannate chu kan târ lang a ni. Chuvângin, kan nuna kan ngaih pawimawhte en dikna chu thinlung ṭha famkima Pathian rawng kan bâwl leh bâwl loh fiah theih dân chi khat a ni.

9. Mi ṭhenkhat hnênah Isua’n eng sâwmna nge a pêk a, an chhân lêt dân chuan eng nge a târ lan?

9 Isua’n a hnungzuitute chu ‘lalram zawng hmasa’ tûra a tih hnu lâwkah, mi thinlung dinhmun chu a nuna a thil dah hmasakin a laih lan dân târ langtu thil pakhat a thleng a. Chanchin Ṭha ziaktu Luka chuan Isua’n chu mi hmuna a thiltawn tûr chu hre reng mah se, “Jerusalem khuaa kal tumin a hawi tlat a,” tia sawiin chu thilthleng chu a hmêlhriattîr a. A tirhkohte nêna “kalkawnga an kal laiin,” mi ṭhenkhat a tâwk a, Isua chuan: “Mi zui rawh,” tiin a sâwm a ni. Anni chuan Isua sâwmna pawm chu duh mah se, thil engemaw tih phawt an duh a. Mi pakhat chuan: “Ka pa mi vuitîr zet rawh,” tiin a chhâng a. Mi dang pakhat chuan: “Lalpa, ka zui ang che; amaherawhchu ka ina mite ṭawng ṭhain mi thlahtîr zet rawh,” a ti a ni. (Lk. 9:51, 57-61) Isua’n thinlung zawng zawnga Pathian rawngbâwl a tum tlatna leh chûng mite chhân lêtna chu a va inang lo tak êm! Lalram hmakhua aia mahni vei zâwng thilte dah hmasain, Pathian lamah an thinlung a ṭha famkim lo tih an târ lang a ni.

10. (a) Engtin nge Krista hnungzuitute chuan Isua sâwmna chu an chhân lêt? (b) Isua’n eng tehkhin thu tâwi tak nge a sawi?

10 Chûng zirtîr ni theite ang lo takin, a hnungzuitu tûra Isua sâwmna chu kan pawm a, Jehova rawng chu nî tin kan bâwl mêk a ni. Hetiang hian, Jehova chunga kan rilru put hmang chu kan târ lang a ni. Mahse, kohhrana kan inhmang reng chung pawhin, kan thinlung chu dinhmun hlauhawmah a ding thei tih kan hriat a ngai tho va. Chu chu eng nge ni? Isua chuan a zirtîr lo ni theite a biaknaah chu thil hlauhawm chu a sawi lang a ni: “Tupawh leilehnaa kut nghata hnung lam en chu, Pathian rama mi ni tlâk a ni lo ve,” tiin. (Lk. 9:62) He tehkhin thu aṭang hian eng nge kan zir theih?

“ṬHA LAM CHU” KAN PAWM TLAT EM?

11. Isua thehkhin thua hna thawktu chungah eng nge thleng a, engvângin nge a thlen?

11 Isua sawi tehkhin thu tâwi tê aṭanga kan zir tûr tih chian lehzual nân, Isua tehkhin thu hi i lo sawi chipchiar zâwk ang u. Lova inhlawh tuemaw chu leiletin a buai hle a. Mahse, lei a leh lai chuan in lama a chhûngte, a ṭhiante, ei tûr te, rimawi te, nuihna tûr te, leh daihlim te chu ngaihtuah lovin a awm thei lo va. Chûng chu a ngai ngut ngut a ni. Hmun zau tâwk a leh hnu chuan, chûng thil ṭhate a duhna chu a lo zual ta hle a, “hnung lam” hawi kîrin a en ta a. Lova thil chîn a nih thlengin hna thawh tûr tam tak nei mah se, hna thawktu chu a rilru a pêng a, a hna chuan a tawrh phah ta a. A thawh ṭâng ṭâng loh avângin a pu chu a lungni ta lo a ni.

12. Isua tehkhin thua hna thawktu leh tûn lai Kristian ṭhenkhatte nunah inanna eng nge awm thei?

12 Tûnah chuan, tûn lai dinhmun nêna a inanna lai i lo ngaihtuah ang u. Hna thawktu chuan thlarau lama ti ṭha anga lang reng chunga dinhmun hlauhawm taka ding Kristian tupawh a entîr thei a. Tehkhinna atân, unaupa rawngbâwlnaa buai tak chu i lo mitthla ang u. Inkhâwmnaah leh thlawhhma rawngbâwlnaahte tel reng mah se, a ngainat tak khawvêl nun dân kawng emaw tak chu ngaihtuah lovin a awm thei lo va. A thinlung chhûngril aṭangin a châk ngawih ngawih a ni. Kum engemaw zât rawng a bâwl hnuah he khawvêla thil ṭhenkhat a duhna chu a nasat êm avângin, a hawi kîr a, “hnung lam” chu a en ta a. Rawngbâwlnaah thawh tûr tam tak a la nei reng chung pawhin, “nunna thu” chu a chelh nghet tlat lo va, theocratic thiltiha a inhmanna chuan a tawrh phat ta a ni. (Phil. 2:14-16) Chutianga chhel lohna engpawh chuan, “bu Neitupa,” Jehova chu a tilungngai a ni.—Lk. 10:2.

13. Thinlung ṭha famkima Jehova rawngbâwlnaah chuan eng nge tel?

13 Kan zir tûr chu a chiang hle. Kohhran inkhâwm leh thlawhhma rawngbâwlnaa tel ang chi rawngbâwlna ṭha leh lungawithlâk taka kan tel ṭhin chuan kan fakawm hle ang. Mahse, thinlung ṭha famkima Jehova rawngbâwlnaah chuan chu aia tam chu a tel a ni. (2 Chro. 25:1, 2, 27) Kristian chuan a thinlung chhûngrilah ‘hnung lama’ thil—khawvêl nun dân kawng ṭhenkhat—a la ngainat reng chuan, Pathian laka a dinhmun ṭha chân mai chu a tân a hlauhawm a ni. (Lk. 17:32) Tih tak zeta ‘sual lam kan huat a, ṭha lam kan pawm tlat’ chauhvin, “Pathian rama mi ni tlâk” kan ni ang. (Rom 12:9; Lk. 9:62) Chuvângin, kan vai hian Setana khawvêla thilte chu eng ang pawha ṭangkai emaw, nuam emaw angin lang mah se, thinlung zawng zawnga Lalram hmasâwnna kan ngaihsakna min dang lo a ni tih kan chian ṭheuh a ngai a ni.—2 Kor. 11:14; Philippi 3:13, 14 chhiar rawh.

HARHVANG RENG RAWH!

14, 15. (a) Engtin nge Setana chuan kan thinlung dinhmun chu thunun a tum? (b) Setana thiltih dân a hlauhawm êm êm chhan chu sawi rawh.

14 Jehova kan hmangaihna chuan a hnêna inpumpêk tûrin min chêttîr a. Chu mi hun aṭang chuan, kan zînga a tam zâwk chuan Jehova lama thinlung ṭha famkim neih reng kan tum tlatzia chu kum tam tak chhûng kan târ lang tawh a ni. Mahse, Setana chu kan chungah a la beidawng lo. Kan thinlung thunun chu a la tum tlat reng a ni. (Eph. 6:12) Jehova chu vawi leh khatah kan kalsan ngawt dâwn lo tih a hria pawh a ni thei a. Chuvângin, Pathian tâna kan ṭhahnemngaihna zawi zawia tlâkhniamtîr tumin, he “khawvêl” hi vervêk takin a hmang a ni. (Marka 4:18, 19 chhiar rawh.) Engvângin nge chu tih dân chu a hlawhtlin êm êm?

15 A chhân nân, electric bulb watt 100 hnuaia lehkhabu chhiar angah han inmitthla teh. Bulb chu a chhe ta thut mai a, thim zînga i awm tâk avâng chuan thil dik lo chu i hre ta nghâl thuai a, bulb chhia chu a tharin i han thlâk a, i awmna chu a êng leh ta a. A zan lehah pawh chu mi êng hmang bawk chuan lehkha i chhiar leh a ni. Mahse, i hriat lohvin tuemawin, bulb thar watt 100 chu watt 95-in a lo thlâk a. A danglamna chu i hria ang em? I hre lo mai thei. A tûkah tuemaw chuan watt 90-in lo thlâk leh ta se engtin nge ni ang? Chuti pawh chuan i la hre lo mai thei a ni. Engvângin nge? Chu êng chu zawi zawia a kiam avângin i hre tham lo a ni. Chutiang bawkin, Setana khawvêl thununna chuan kan ṭhahnemngaihna chu zawi zawiin a tikiam thei a. Chutiang thil a thleng a nih chuan, Setana chu Jehova rawngbâwlnaa watt 100-a ṭhahnem kan ngaihna chu a aia hniamin a thlâk hlawhtling tihna a ni. Kristian chu a harhvân loh chuan, zawi zawia chu inthlâkna chu a hre lo thei tlat a ni.—Mt. 24:42; 1 Pet. 5:8.

ṬAWNGṬAI A PAWIMAWH HLE

16. Engtin nge Setana ngamthlêmna laka kan invên theih?

16 Chûng Setana ngamthlêmnate lakah chuan engtin nge kan invên theih ang a, Jehova lama thinlung ṭha famkim kan vawn reng theih ang? (2 Kor. 2:11) Ṭawngṭai a pawimawh hle a. Paula chuan a Kristian unaute chu ‘Diabola ngamthlêmnate do zo’ tûrin a fuih a. Tichuan: “Ṭawngṭaina leh dîlna tinrêngin eng hun pawha . . . ṭawngṭaiin . . . ngaihven rawh u,” tiin a fuih bawk a ni.—Eph. 6:11, 18; 1 Pet. 4:7.

17. Isua ṭawngṭaina chuan eng nge min zirṭîr?

17 Setana laka ding nghet tlat tûr chuan, Jehova lama thinlung ṭha famkim vawn tlat a duhzia târ langtu Isua rilru put hmang entawn chu kan tân a finthlâk a ni. Entîr nân, a thih hma zâna Isua ṭawngṭai dân chungchânga Luka thuziak hi han chhinchhiah teh: “A thlaphâng êm êm a, ṭhahnemngai lehzualin a ṭawngṭai a,” tih hi. (Lk. 22:44) Isua chu ṭhahnemngai takin a ṭawngṭai tawh ṭhîn a; mahse, a lei lam nuna fiahna lian ber a thawh ṭumah hi chuan, “ṭhahnemngai lehzualin” a ṭawngṭai a—a ṭawngṭaina chu chhânsak a ni ta a ni. Ṭawngṭaina chu a nasat dân a inang lo tih Isua entîrna chuan a târ lang a. Chuvângin, kan fiahna tawh chu a nasat a, Setana ngamthlêmna chu a hlauhawm zawh poh leh Jehova vênhimna chu ‘ṭhahnemngai lehzuala’ dîlin kan ṭawngṭai tûr a ni.

18. (a) Ṭawngṭaina chungchângah eng nge kan inzawh ang a, engvângin nge? (b) Engin nge kan thinlung nghawng a, eng kawngtein nge? (Phêk 22-a bâwm chu en rawh.)

18 Engtin nge chutiang ṭawngṭaina chuan min nghawng ang? Paula chuan: “Engkimah ṭawngṭai leh dîlin, lâwmthu hril tel zêlin, in duhnate chu Pathian hnênah hriattîrin awm zâwk rawh se. Tichuan Pathian thlamuanna, rilru rêng rênga hriat sên loh khân, in thinlung . . . a vênsak ang che u,” tiin a sawi a. (Phil. 4:6, 7) Ni e, Jehova lama thinlung ṭha famkim nei reng tûr chuan tih tak zetin kan ṭawngṭai fo tûr a ni. (Lk. 6:12) Chuvângin, heti hian inzâwt rawh: ‘Tih tak zetin ka ṭawngṭai fo vem?’ tiin. (Mt. 7:7; Rom 12:12) I chhânna chuan Pathian rawngbâwl i duh tak zet dân nasa takin a târ lang ang.

19. Jehova lama thinlung ṭha famkim nei reng tûrin eng nge i tih ang?

19 Kan hmuh tâk ang khân, kan nuna kan thil dah pawimawhte chuan kan thinlung dinhmun chu nasa takin a hril a. Kan thil kalsan tawhte leh Setana ngamthlêmna vervêk takte’n thinlung ṭha famkima Jehova rawngbâwl kan tum tlatna a la bo lo tih chu chian ngei kan duh a. (Luka 21:19, 34-36 chhiar rawh.) Chuvâng chuan, Davida angin: “Thinlung sakhat mi puttîr ang che,” tiin Jehova hnênah kan dîl reng a ni.—Sâm 86:11. (w12-E 04/15)

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 22-naa bâwm]

Kan Thinlung Nghawngtu THIL PATHUM

Taksa pêng tak tak, lung hrisêl tak nei tûra tih theih kan neih ang bawkin, kan thinlung vêng ṭha tûrin tih theih kan nei a ni. Thil pawimawh tak pathum lo ngaihtuah ta ila:

1 Chaw Ṭha: Kan lung chuan chaw ṭha a mamawh tâwk a dawn a ngai a. Chutiang bawkin, kan thinlung atân mahnia Bible zirna te, chhût ngunna te, leh inkhâwmnate hmanga thlarau lam chaw ṭha mamawh tâwk kan dawn ngei a ngai a ni.—Sâm 1:1, 2; Thuf. 15:28; Heb. 10:24, 25.

2 Insawizawina: Kan hrisêl theih nân, kan lung tân nasa taka thisen pump a ngaih châng a awm ṭhîn a. Chutiang bawkin, rawngbâwlnaa ṭhahnemngai taka telna—rawngbâwlnaa nasa lehzuala inhmanna emaw—chuan kan thinlung chu a tihrisêl a ni.—Lk. 13:24; Phil. 3:12.

3 Chhevel Boruak: Pathian ngaihsak lote zînga hnathawh leh khawsakna chuan kan lung tak tak leh thinlung chu a timangang hle thei a. Mahse, min ngaihsak tak zettu leh Pathian lama thinlung ṭha famkim pu kan Kristian unaute nêna a tam thei ang bera inkawmna chuan chûng mangannate chu a tinêp thei a ni.—Sâm 119:63; Thuf. 13:20.