A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

“In Hnênah Ka Awm Zêl Ang”

“In Hnênah Ka Awm Zêl Ang”

“In Hnênah Ka Awm Zêl Ang”

“Mi tam tak an tlân vêl ang a, hriatnate a pung dâwn a ni.” —DAN. 12:4.

ENGTIN NGE KAN CHHAN ANG?

Tûn lai hunah hian, engtin nge ‘hriatna’ dik chu a lo pun?

Engtin nge thutak pawmtute chu “mi tam tak” an lo nih?

Eng kawngin nge hriatna dik chu ‘tihpun’ a nih?

1, 2. (a) Engtin nge Isua chu tûnah hian a khua leh tuite hnênah a awm tih leh nakinah pawh a awm dâwn tih kan hriat theih? (b) Daniela 12:4 sawi angin, fîmkhur taka Pathian Lehkha Thu bihna chuan eng nge a rah chhuah ang?

PRADIS-A awm angah han inchan chhin teh. Zîng tin nuam ti takin i harh chhuak a, nî thar hman chu i phûr hle a ni. Na emaw, kham ut ut emaw i nei lo va, tûn hmaa i dam lohna rêng rêng chu a bo tawh a ni. I hriat theihna zawng zawng—hmuha hriat theihna te, thâwm hriat theihna te, rim hriat theihna te, khawiha hriat theihna te, leh thil tui leh tui lo hriat theihnate—chuan ṭha famkim takin hna a thawk a. Thahrui i ngahin, i hna thawh chu nuam i ti a, ṭhian tam tak i nei bawk a, lungkham pawh i nei lo a ni. Chûng thilte chu Pathian Ram hnuaia i dawn tûr malsâwmnate a ni a. Lala ruat, Krista Isua chuan a khua leh tute chu mal a sâwmin, Jehova hriatna a zirtîr ang.

2 Jehova chu a chhiahhlawh rinawmte’n nakina khawvêl pum huap zirtîrna hna an thawh hunah an hnênah a awm ang. Pathian leh a Fapa chu mi rinawmte hnênah kum zabi tam tak chhûng an lo awm tawh a. Vâna a lâwn chhoh hma khân Isua chuan a zirtîr rinawmte chu an hnêna a awm zêl tûr thu a tiam a ni. (Matthaia 28:19, 20 chhiar rawh.) He thutiam kan rinna tinghet tûrin, kum 2,500 aia tam kal taa, hmân lai Babulona ziah Pathian thâwk khum hrilh lâwkna pakhat i lo bih chiang ang u. Tûna kan chên mêkna “tâwpna hun” chungchângah zâwlnei Daniela chuan: “Mi tam tak an tlân vêl ang a, hriatnate a pung dâwn a ni,” tiin a ziak a. (Dan. 12:4) Hmehbelna ṭawngkam anga thlîr a nih bâkah, tûn lai thil awm dân nêna inremin, heta Hebrai ṭawnga thiltih “tlân vêl” tia lehlin hi fîmkhur taka bih chiang tihna a ni. Chutianga bih chiannain a thlen tûr chu malsâwmna ropui a va ni dâwn tak êm! Fîmkhur taka Pathian Lehkha Thu bihtute chu Pathian Thu hriatna dik tak pêk an ni ang. Chu hrilh lâwkna chuan mi tam takin ‘hriatna’ dik an pawm tûr thu a sawi bawk a. Chu bâkah chutiang hriatna chu a pung dâwn a ni. Chu chu hmuh theih reng a niin, nasa taka sem darh a ni ang. He hrilh lâwkna thlen famkim dân kan bih chian hian, Isua chu tûn laia a zirtîrte hnênah a awm tih leh Jehova chuan a thutiam zawng zawng a hlen chhuak thei tih kan hmu dâwn a ni.

‘HRIATNA’ DIK CHU HMUH CHHUAH A NI

3. Tirhkohte an thih hnu chuan ‘hriatna’ dik chu engtin nge a awm tâk?

3 Tirhkohte an thih hnu chuan, sawi lâwk tawh angin Kristianna dik aṭanga kalpênna chu a lo inṭan a, kângmei ang maiin a darh zau ta a ni. (Tirh. 20:28-30; 2 Thes. 2:1-3) A hnu kum zabi-ahte chuan Bible hre lote zîngah chauh pawh ni lovin, Kristiana inchhâlte zîngah pawh ‘hriatna’ dik chu a pung ta lo hle a. Pathian Lehkha Thu ring angin inchhâl mah se, Kristianna ram hruaitute chuan sakhuana lama dâwt thu—Pathian chawimawi lo, “ramhuaite zirtîrna thu” chu an zirtîr a ni. (1 Tim. 4:1) Mi nâwlpuite chu thlarau lam thil hrilh hriat an ni lo. Kalpêngte thurinah chuan Pathian chu Trinity a ni tih te, thlarau a thi lo tih te, thlarau ṭhenkhat chu hremhmun meidîlah chatuana nghaisak an ni tih ang chi zirtîrna dik lote hi a tel a ni.

4. Engtin nge kum 1870 chho bâwr vêl khân Kristian pâwl khat chuan ‘hriatna’ dik an zawn ṭan?

4 Mahse, kum 1870 chho bâwr vêlah—‘ni hnuhnûng’ inṭan hma kum sawmli vêlah—chuan U.S.A. Pennsylvania-ah Kristian dik pâwl tlêm tê chu taima taka Bible zir tûr leh ‘hriatna’ dik zawng tûrin an inhmukhâwm a. (2 Tim. 3:1) Bible Zirlaite tiin an inko a ni. Anni chu Isua’n an laka hriatna zêp a ni ang tia a sawi “mi fing leh mi bengvârte” an ni lo. (Mt. 11:25) Pathian duhzâwng tih duh tak zettu mi inngaitlâwm takte an ni zâwk. Bible Zirlaite chuan Pathian Lehkha Thu chu fîmkhur takin an chhiar a, an sawiho va, an chhût ngun a, Pathian hnênah kaihhruaina dîlin an ṭawngṭai bawk ṭhîn. Bible chângte khaikhinin, chutianga thutak zawngtu mi dangte lehkha ziakte pawh an bih chiang bawk a. Zawi zawiin, chûng Bible Zirlaite chuan kum za têl lo khuh bo tawh thutak chu an hre thiam ta a ni.

5. The Old Theology tia koh tract inzawma chhuakin a tum ber chu eng nge ni?

5 Bible Zirlaite chu an thil zirahte phûr hle mah se, an hriatna hmuh chhuah thar avâng chuan an chapo phah lo va, thil thar engemaw an puan chhuah avângin mahni an inchawimawi hek lo. (1 Kor. 8:1) Chutianga tih ahnêkin,The Old Theology tia koh tract inzawm chu an chhuah zâwk a ni. An thiltum ber chu a chhiartute’n Bible-a chhinchhiah Pathian thutak an lo hmêl hriat lehzual chu a ni a. Tract inzawm hmasa ber chuan “mihringte thurochhiah dik lo zawng zawng hnâwl thei tûr leh kan Lalpa leh tirhkohte sakhaw hlui chhar chhuak leh thei tûra Bible zirna ṭanpuitu tûr an hmuh belh theihna chu” a kawhhmuh a ni.—The Old Theology, No. 1, April 1889, p. 32.

6, 7. (a) Kum 1870 chho bâwr vêl aṭang khân eng thutakte nge hre thiam tûra ṭanpui kan nih? (b) Thutak zînga a eng ber nge i hriat thiam avânga i lâwm?

6 Kum 100 chuang kal taa bul inṭan, chu pâwl tlêm tête thutak hmuh chhuah chu a va ropui tak êm! * Chûng thutakte chu ho mai mai a ni lo va, theologian-te inhnialna tling khawpa ril a ni. Chûng chu min tiphûr a, min tizalêntu thutak a ni a, nun awmze nei tak min petu a nih bâkah, hlimna leh beiseina min petu a ni bawk. Chûng chuan a mize duhawm tak leh a thiltumte nên lama Pathian Jehova hre tûrin min ṭanpui a. Tin, Isua nihna te, a nun leh a thih chhan te a hrilhfiah bâkah, tûna a thiltih mêk pawh a târ lang bawk. He thutak ngaihhlutawm takte hian Pathianin sual awm a phal chhan te, kan thih chhan te, kan ṭawngṭai dân tûr te, leh kan hlim tak zet theih dânte a târ lang a ni.

7 Tûnah chuan kum tam tak chhûng ‘thupa’ lo awm tawh, tûn tâwpna huna thlêng famkim mêk hrilh lâwknate chu kan hre thiam thei ta a ni. (Dan. 12:9) Chutah chuan Pathian Lehkha Thu, a bîk takin Chanchin Ṭha Ziak leh Thu Puan bua hmuhte a tel a. Jehova chuan mita hmuh theih loh thilthlengte—Isua lalṭhutthlênga a ṭhut te, vâna indona awm te, leh leia Setana paih thlâk a nih te—pawh hre thiam tûrin min ṭanpui a ni. (Thup. 12:7-12) Kan thil hmuh theih—indona te, lîrnghîng te, hri lêng te, ṭâm te, leh hêng “hun khirh takte” awmtîrtu Pathian ngaihsak lo mite awm chhan pawh hre thiam tûrin min ṭanpui bawk.—2 Tim. 3:1-5; Lk. 21:10, 11.

8. Kan thil hmuh leh hriatte avângin tu nge kan chawimawi?

8 Isua’n a zirtîrte hnêna a hrilh: “In thil hmuhte hi a hmuhna mitte chu a vânnei e! Ka ti a che u, zâwlnei tam tak leh lal tam takte pawhin in thil hmuhte hi hmuh an châk ṭhîn a, nimahsela an hmu si lo; benga in hriatte pawh hi hriat an châk ṭhîn a, nimahsela an hre si lo a ni,” tih hi kan tân pawh a dik a. (Lk. 10:23, 24) Chûng thilte min hmuhtîr leh min hriattîr avângin Pathian Jehova hnênah chawimawina kan hlân a ni. Chu bâkah, Isua hnungzuitute ‘thutak zawng zawnga’ hruai tûra “thlamuantu,” a nih loh leh ṭanpuitu Pathian thlarau thianghlim chu tirh a nih avângin kan va lâwm tak êm! (Johana 16:7, 13 chhiar rawh.) Hriatna dik chu i hlut rengin, mi dangte hnênah hmasial lo takin i hrilh ang u!

“MI TAM TAK” CHUAN ‘HRIATNA’ DIK AN PAWM

9. Kum 1881 April thla chhuak Vênnainsâng chuan eng puan chhuahna nge a neih?

9 Vênnainsâng hmasa ber tihchhuah a nih aṭanga kum hnih pawh a tlin hma, kum 1881, April-ah chuan he magazine hian thu hriltu 1,000 mamawh a nih thu a puang chhuak a. Thuziak chuan heti hian a sawia ni: “Lalpa hna atân bîka an hun chanve emaw, a ai tam emaw pe thei dinhmuna dingte tân, rawtna siam kan duh a . . . chu chu hei hi a ni: In theihna ang zêla Colporteur * emaw, Evangelist emaw anga khaw tê leh khaw lianah te kalin, hmun tina awm mi rilru ṭha pu Kristiante chu zawng chhuak rawh u, Pathian lama ṭhahnemngai a, hriatna dik erawh nei si lo mi tam tak in hmu ang; chûng mite hnênah chuan Kan Pa zahngaihna ropuizia leh A thu mawizia hi hriattîr tum ang che u,” tih hi.

10. Engtin nge mite chuan hunbi kima thu hril tûra kohna chu an chhân lêt?

10 Bible Zirlaite chuan Kristian dikte hna pawimawh tak chu chanchin ṭha hril a ni tih an hriatzia he puan chhuahna hian a târ lang a. Mahse, chutih laia Bible Zirlaite inkhâwmah chuan a za têl chauh an tel avângin hunbi kima thu hril tûra mi 1,000 koh chu a beisei sân thlâk a ni. Amaherawhchu, tract emaw, magazine emaw an chhiar hnuah mi tam tak chuan thutak chu an hmu chiang tain, kohna chu an chhâng lêt a ni. Entîr nân, kum 1882 khân Bible Zirlaite tihchhuah Vênnainsâng leh booklet a chhiar hnuah, England ram London-a mi pakhat chuan heti hian a ziak a: “Pathianin thawk tûra a duh hna thianghlim chu ka hlen chhuah theih nân thu hrilh tûr leh a hrilh dân tûr chungchângah khawngaihin kaihhruaina min pe rawh u,” tiin.

11, 12. (a) Colporteur-te nên thiltum inang eng nge kan neih? (b) Engtin nge colporteur-te chuan “pâwl,” a nih loh leh kohhran tharte an din?

11 Kum 1885-ah chuan Bible Zirlai 300 vêl chu colporteur rawngbâwlnaah an inhmang a. Chûng hunbi kima rawngbâwltute chuan tûn laia kan thiltum neih ang bawk hi an nei a ni—Isua Krista zirtîra siam hna chu. Mahse, an tih dân chu kan tih dân nên a inang lo. Tûn laiah chuan mite chu a mi mala kaihhruaina pein, Bible kan zirpui a. Tichuan, dinngheh tawh kohhrana lo tel tûrin Bible zirlai chu kan sâwm ṭhîn. Tûn hma chuan, colporteur-te chuan lehkhabute an sem phawt a, chutah tuina neite chu a huhova Bible zir tûrin an ko khâwm ta ṭhîn a. A mi mala zirpui lovin, a “pâwl,” a nih loh leh kohhran tharte an din a ni.

12 Entîr nân, kum 1907 khân colporteur pâwl khat chu khaw ṭhenkhata kalin Millennial Dawn (Studies in the Scriptures tia koh a ni bawk) tih lehkhabu nei tawhte chu an zawng chhuak a. Vênnainsâng chuan heti hian a sawi: “Chûng mite [ngaihventute] chu an in pakhat khata inkhâwmna nei tûra koh khâwm an ni a. Colporteur chuan Chawlhni ni lêngin mihringte tâna Pathian thiltum chungchâng sawina Divine Plan of the Ages tih thupui hmangin thu a sawi a, a Chawlhni lehah chuan chuta lo tel zawng zawngte chu inkhâwmna nei chhunzawm ziah tûrin a fuih a ni,” tiin. Kum 1911-ah chuan unaupate chuan thil tih dân chu an siam danglam a. A bîk taka bial kana rawngbâwltu mi sawmnga pariatte chuan United States leh Canada ram pumah vântlâng thusawina an nei a. Chûng unaupate chuan an thusawi ngaihthlâknaa lo tel ngaihventute hming leh address-te chu an la a, “pâwl” tharte din tûrin mi mal ina inkhâwmna an huaihawt bawk a ni. Kum 1914 vêlah chuan khawvêl pumah Bible Zirlaite kohhran 1,200 lai a awm tawh a ni.

13. Tûn laia ‘hriatna’ dik darh zau dân chungchângah engin nge i rilru la ber?

13 Tûnah hian khawvêl pumpuiah kohhran 109, 4000 lai a awm a, unau 895,800-te chuan pioneer thawkin rawng an bâwl a ni. Mi maktaduai riat dâwn lai chuan ‘hriatna’ dik chu pawmin, an nunpui tawh a. (Isaia 60:22 chhiar rawh.) * Isua chuan a zirtîrte chu a hming avânga “mi zawng zawng huat” an nih tûr thu a sawi lâwk avângin, hetianga ṭhan chhohna hi a ropui zual a ni. Ani chuan a hnungzuitute chu tihduhdah, tân ina khung, leh thah hial an nih tûr thu pawh a sawi bawk. (Lk. 21:12-17) Setana te, a ramhuaiho te, leh mihringte dodâlna an tâwk chung pawhin, Jehova mite chuan zirtîra siam tûra thupêk an dawn chu hlawhtling takin an hlen chhuak a. Tûn laiah chuan ram lum leh ram vâwtah te, tlângah te, thlalêrah te, khawpuiah te, leh mihring tlêmna khaw tête pawh tiamin, “khawvêl zawng zawngah” thu an hril mêk a ni. (Mt. 24:14) Pathian ṭanpuina tel lo chuan hei hi hlen chhuah theih a ni ngai lo vang.

‘HRIATNA DIK A PUNG’

14. Engtin nge ‘hriatna’ dik chu thu leh hla chhut chhuah hmanga hriat hlawh tak a lo nih?

14 ‘Hriatna’ dik chu chanchin ṭha puang chhuaktu mi tam takte kal tlangin a pung a. Thu leh hla chhut chhuah hmang pawhin a pung bawk. Kum 1879 khân, Bible Zirlaite chuan he magazine chhuak hmasa ber, Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence chu an tichhuak a. Chu chu Sâpṭawngin copy 6,000 lai mi dang khâwl hmanga chhut chhuah a ni. Kum sawmhnih mi lek Charles Taze Russell-a chu editor atâna thlan a ni a, Bible Zirlai tling tak mi dang pangate pawhin thu an thawh ve reng a ni. Tûnah chuanVênnainsâng chu ṭawng 195-a chhut chhuah a ni tawh a. Khawvêla magazine sem chhuah tam ber a niin, a chhuak apiang chu copy 42,182,000 zêla tihchhuah a ni. A dawtah a kawppui Awake! magazine chuan a zui a, ṭawng 84-in copy 41,042,000 lai tihchhuah a ni. Chu bâkah, kum tinin lehkhabu leh Bible maktaduai 100 vêl lai tihchhuah a ni bawk.

15. Engtin nge kan thu leh hlate tihchhuahna hi chhawmdâwl a nih?

15 He hna namai lo tak hi mahni duh thua thawhlâwm thawhte hmanga chhawmdâwl a ni a. (Matthaia 10:8 chhiar rawh.) Chu mai pawh chuan lehkha te, lehkhatui te, leh thil dang mante hretu lehkha chhutna khâwla thawkte mak tih a hlawh a ni. Bethel lehkha chhutna khâwl atâna thil leitu unaupa pakhat chuan: “Kan lehkha chhutna hmun tlawha rawn kal sumdâwngtute chuan thawhlâwm hmang maia hetiang khawpa khâwl changkâng leh thil chhu chhuak hnem thei chhawmdâwl a ni chu mak an ti hle a. Bethel-a hnathawktute chu an naupangin, an hlim hlawm hle tih an hmuh pawh chuan an rilru a khawih êm êm bawk,” tiin a sawi.

PATHIAN HRIATNA CHUAN LEILUNG A KHUH ANG

16. ‘Hriatna’ dik mi dangte hnêna hriattîrnain a tum chu eng nge ni?

16 ‘Hriatna’ dik punna chuan thiltum ṭha tak a nei a. Pathian chuan “mi zawng zawng chhandama awmah leh thutak hriaah a duh a ni.” (1 Tim. 2:3, 4) Jehova chuan mite’n ṭha taka amah chibai an bûk a, a malsâwmna an dawn theihna tûra thutak an hriat chu a duh a. ‘Hriatna’ dik tihpunna hmangin, Jehova chuan Kristian hriak thih rinawm la bângte chu a la khâwm a. Ani chuan ‘hnam tin, chi tin, mi tin, leh ṭawng tin zînga mi’ he leia chatuana nung tûra beiseina nei “mipui tam tak” pawh a khâwm bawk a ni.—Thup. 7:9.

17. Biakna dik darh zauna chuan eng nge a târ lan?

17 Kum 130 chuang kalta chhûng khân khawvêl hmun tinah betu dikte chu an pung chho zêl a. Chutianga pun chhohna chuan Pathian leh Lala a ruat Isua Krista’n leia Jehova chhiahhlawhte chu an kaihruai a, an vênghim a, an huaihawt a, an zirtîr bawk tih a târ lang chiang hle. Kan hunah pawh Jehova chuan mi tam takte thutak hmuhtîr tûra a thutiam chu a hlen chhuak a; chuvângin, nakin hun atâna a thutiamte pawh a thleng ngei ang tih kan ring tlat thei a ni. “Tuite hian tuifinriat a khuh reng angin, leilung hi LALPA hriatnain a khat zo vek dâwn a ni.” (Is. 11:9) Chutih huna mihringte malsâwmna dawn tûr chu a va ropui dâwn êm! (w12-E 08/15)

[Footnote-te]

^ par. 6 Jehovah’s Witnesses—Faith in Action, Part 1: Out of Darkness leh Jehovah’s Witnesses—Faith in Action, Part 2: Let the Light Shine tih DVD en chu i hlâwkpui ang.

^ par. 9 Kum 1931 hnuah chuan “colporteur” tih thu mal hi “pioneer” tia thlâk a ni. Vênnainsâng May 15, 2012 (English), phêk 31-32-na chu en rawh.

^ par. 13 Isaiah’s Prophecy—Light for All Mankind II, phêk 320-na en rawh.

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 14-naa milem]

Bible Zirlai hmasate chu Pathian duhzâwng tih duhna nei mi inngaitlâwm takte an ni

[Phêk 15-naa milem]

Jehova chuan Pathian ‘hriatna’ dik theh darhnaa i thawhrimna chu a ngaihlu