Te Ber Rilru Put Hmang Ang Nei Rawh
Te Ber Rilru Put Hmang Ang Nei Rawh
“In zavaia zînga tê ber [anga awmtu] hi a ni, ropui ni.”—LK. 9:48.
A CHHANNA KAN HMU THEI EM?
Engin nge tê ber rilru put hmang ang nei tûrin min ṭanpui thei?
Eng kawngtein nge tê ber chu a “ropui”?
Engtin nge inneihnaah te, kohhranah te, leh mi dangte nêna kan inlaichînnaahte inngaihtlâwmna kan lantîr theih?
1, 2. Isua chuan a tirhkohte chu eng fuihna nge a pêk a, engvângin nge a pêk?
CHU mi kum chu C.E. 32 a ni a. Harsatna a thlen lai chu Galili rama Isua a awm lai a ni. A tirhkohte chu an zînga ropui ber tûr chungchângah an inhnial buai hlê a. Chanchin ṭha ziaktu Luka chuan heti hian a sawi a ni: “‘Kan zîngah tunge ropui ber ang?’ tiin an lo inhnial a. Tichuan Isuan an rilrua an ngaihtuah chu a hria a, naupang tê a kai a, a sîrah a dintîr a, an hnênah, ‘Tupawh ka hming avânga he naupang tê hi lâwm apiang chu keimah mi lâwm an ni ang; tupawh kei mi lâwm apiang chu mi tîrtu lawm an ni ang; in zavaia zînga tê ber [anga awmtu] hi a ni, ropui ni,” tiin. (Lk. 9:46-48) Zaidam tak, khauh tak siin Isua chuan a tirhkohte chu inngaihtlâwmna neih a pawimawhzia hmu tûrin a ṭanpui a ni.
2 Tê ber anga awm tûra Isua fuihna chu kum zabi khatnaa Judate tehna nên a inmil em? Nge an rilru put hmang tlângpui nên a inkalh chiah zâwk? Chutih laia vântlâng dinhmun chungchângah Theological Dictionary of the New Testament chuan heti hian a sawi a ni: “Thil engkim maiah hian, tunge ropui ber ang tih chungchânga zawhna a chhuak reng a, mi a phu tâwk ang zêla chawimawina pêk chu thil pawimawh tak, mite rilrua awm reng a ni,” tiin. Isua chuan a zirtîrte chu an hun laia mite ang ni ve lo tûrin a fuih a ni.
3. (a) Tê ber anga awm tih awmzia chu eng nge ni a, engvângin nge chutianga awm chu kan tân a harsat mai theih? (b) Tê ber rilru put hmang ang neih chungchângah eng zawhnate nge lo chhuak?
3 “Te ber” tia lehlin he Grik thu mal hi thil âwm tâwk hria, mi inngaitlâwm, mi hnuaihnung, mi pawimawh lo, a nih loh leh mi inngaihlu lo leh mite chunga lêng lo tihna a ni. Isua chuan a tirhkohte chu mi inngaitlâwm, thil a âwm tâwk hria an ni tûr a ni tih hrilhfiah nân naupang tê a hmang a. Chu fuihna chu kum zabi pakhatnaa a ṭangkai ang bawk khân tûn laia Kristian dikte tân pawh a ṭangkai a ni. A châng chuan tê ber anga awm chu harsa kan ti mai thei a. Mihringte chapo duhna rilru put hmang chuan ropuina zawng tûrin min chêttîr mai thei a ni. Kan chênna khawvêla hluar êm êm inelna leh khawvêl thlarau hian mi dangte elna nei tûr te, insual hmang ni tûr te, a nih loh leh vervêk taka mi dangte thununtu ni tûrtein min siam mai thei a ni. Engin nge tê ber rilru put hmang ang nei tûra min ṭanpui thei ang? Engtin nge ‘kan zavaia zînga tê ber [anga awmtu] chu mi ropui a nih?’ Kan nun kawng eng laiahte nge inngaihtlâwmna rilru put hmang lantîr kan tum ang?
“PATHIAN FINNA LEH HRIATNA NGAHZIA CHU A VA THUK EM!”
4, 5. Engin nge inngaihtlâwmna nei tûra min chêttîr thei? Hrilhfiah rawh.
4 Inngaihtlâwmna neih dân kawng khat chu keini aia Jehova ropui nasat zâwkzia ngaihtuah hi a ni a. Dik takin, Pathian “hriat thiamzia chu zawn chhuah rual a ni lo.” (Is. 40:28) Jehova ropuizia ṭhenkhat sawiin Paula chuan: “Pathian finna leh hriatna ngahzia chu a va thûk êm! A rorêlnate chu hriat theih rual leh, a kawngte chu chhui theih rual a va ni lo êm!” tiin a ziak a. (Rom 11:33) Kum 2,000 vêl kaltaa Paula’n hêng thute a ziah hun lai ai kha chuan thil tam takah mihringte hriatna chu nasa takin pung tawh zâwk mah se, a thusawite hi a la dik reng tho a ni. Jehova chungchâng te, a hnathawh te, leh a kawngte chu eng anga tam pawh hre tawh mah ila, kan zir sên loh zir belh tûr a la awm zêl tih hriatna chuan inngaihtlâwmna min neihtîr tûr a ni.
5 Pathian kawngte chu kan hriat phâk piah lam a ni tih hriatna chuan Leo-a * chu tê ber anga inngai tûrin a ṭanpui a. A tleirâwl laiin Leo-a chu science lamah a tui hle a. Lei leh vân chanchin tam thei ang ber hriat a châk avângin arsite leh vâna thil awmte chanchin zirna lamah a inhmang ta a; tichuan, thutâwp pawimawh tak a siam ta a ni. Heti hian a sawi a: “Ka zirna aṭang hian tûn laia science lam thiamna ringawt hi chuan mihringte hnênah lei leh vân chanchin hriatna famkim a pe thei dâwn lo tih ka hmu chhuak a. Chuvângin dân lam ka zir ta zâwk a,” tiin. Hun a ral zêl chuan Leo-a chu district attorney a ni a, a hnuah chuan court-a rorêltu a rawn ni chho va. A tâwpah, amah leh a nupui chuan Jehova Thuhretute nên Bible zirin, thutak an rawn hmu a, Pathian chhiahhlawh inpumpêk an rawn ni ta a ni. Dinhmun ṭha tak aṭanga lo kal ni mah se, engin nge Leo-a chu tê ber anga inngai tûrin ṭanpui? Hreh hauh lovin heti hian a chhâng a ni: “Jehova leh lei leh vân chanchin chu eng anga tam pawh zir mah ila, hmuh chhuah sên loh a la awm zêl tih hriatna hian tê ber anga inngai tûrin min ṭanpui a ni,” tiin.
6, 7. (a) Inngaihtlâwmna chungchângah Jehova’n eng entawn tûr ṭha chungchuang nge a siam? (b) Engtin nge Pathian inngaihtlâwmna chuan mi a ‘tihropui’ theih?
6 Inngaihtlâwmna lantîr tûra min ṭanpuitu dang leh chu Jehova ngei pawh a inngaitlâwm hi a ni. Hei hi ngaihtuah teh: “Pathian hnathawhpuite kan ni si a,” tih hi. (1 Kor. 3:9) Han ngaihtuah teh! Tehkhin phâk rual loh va ropui Pathian, Jehova chuan a Thu, Bible hmanga kan rawngbâwlna hlen chhuah theihna chanvo min pein, min chawimawi a. Kan chi tuh leh tuia kan châwmte ṭhantîrtu chu Jehova ni mah se, amah thawhpui theihna dinhmun ropui tak min pe a ni. (1 Kor. 3:6, 7) Chu chu inngaihtlâwmna lama Pathian entawn tûr siam ropui tak a ni lâwm ni? Dik takin, inngaihtlâwmna lama Jehova entawn tûr siam chu tê ber anga inngai ṭheuh tûra min fuihtu ṭha tak a ni tûr a ni.
7 Inngaihtlâwmna lama Pathian entawn tûr siam chuan fakna hla phuahtu Davida rilru chu a hneh hle a. “Nangin i chhandamna phaw chu mi pe bawk a: i inngaihtlâwmnain mi siam lian ta,” a nih loh leh mi tiropui ta tiin Jehova fakin a zai a ni. (2 Sam. 22:36) Davida chuan Israel rama ropuina a neih engpawh chu Jehova inngaihtlâwmna—amah ngaihsaktu Pathiana a intihhnuai—vâng tih a sawi a ni. (Sâm 113:5-7) Kan chungah pawh chutiang tho chu a thleng a ni lâwm ni? Kan zînga tu hian nge kan mizia te, theihnate, leh chanvo te hi Jehova hnên aṭanga kan “dawn loh” nei awm? (1 Kor. 4:7) Tê bera inngaitu a “ropui” dân chu Jehova chhiahhlawh hlu lehzual a rawn ni hi a ni. (Lk. 9:48) Chutiang a nih dân chu i lo en ang u.
‘IN ZINGA TE BER HI A NI, ROPUI NI’
8. Engtin nge inngaihtlâwmna chuan Jehova inawpna pâwl chunga kan rilru put hmang a nghawng?
8 Pathian theocratic inawpna pâwla lungawi tûr leh kohhran ruahmanna thlâwp tûr chuan inngaihtlâwmna neih a ṭûl a. Entîr nân, Thuhretu chhûngkuaa seilian hmeichhe pakhat Petra-i hi han ngaihtuah teh. Petra-i chuan ama duhzâwnga thiltih a duh tlat avângin kohhran a chhuahsan a . A hnu kum engemaw zâtah chuan kohhranah a lo kîr leh a ni. Tûnah chuan Jehova inawpna pâwlah chuan a hlim tawh zâwkin, kohhran inkaihhruaina pawh a thlâwp thlap tawh a ni. Engin nge tidanglam ta? Heti hian a ziak a ni: “Pathian inawpna pâwla nuam ti taka ka awm theih nâna ka hriatthiam leh ka neih ngai mize pawimawh tak pahnihte chu, inngaihtlâwmna leh thil âwm tâwk hriatna hi a ni,” tiin.
9. Mi inngaitlâwm chuan thlarau lam chaw kan dawnte hi engtin nge a thlîr a, engvângin nge chutianga a tihna chuan a hlutna a belh chhah?
9 Thinlung taka mi inngaitlâwm chuan thlarau lam chaw pawh tiamin, Jehova ruahmannate a ngaihlu a. Chuvângin, chutiang mi chuan taima taka Bible zirin,Vênnainsâng leh Awake! ngun takin a chhiar ṭhîn a ni. Jehova chhiahhlawh rinawm dang tam takte ang bawkin, thu leh hla chhuah thar apiang chu a dah ṭhat hmain a chhiar ziah ṭhîn ang. Bible ṭanchhan kan thu leh hla chhuahte chhiar a, inngaitlâwm taka kan ngaihhlutzia kan lantîr chuan thlarau lamah hma kan sâwnin, Jehova pawhin a rawngbâwlnaah min hmang ṭangkai lehzual thei a ni.—Heb. 5:13, 14.
10. Engtin nge kohhranah tê ber rilru put hmang ang kan lantîr theih?
10 Tê ber anga indahtu chuan “ropui” dân kawng dang pawh a la nei a. Kohhran tinah chuan Jehova thlarau thianghlim kaihhruaina hnuaiah mipa tling takte chu upate anga rawngbâwltu ni tûrin ruat an ni a. Chûng mite chuan kohhran inkhâwm te, thlawhhma rawngbâwlna te, leh berâm tlawhna ang chi thlarau lam thilte atân ruahmanna an siam a ni. Chûng ruahmannate inhuam taka thlâwp a, tê ber rilru put hmang ang kan lantîr chuan, kohhranah hlimna te, remna te, leh inlungrualnate kan awmtîr ang. (Hebrai 13:7, 17 chhiar rawh.) Upa emaw, kohhranho rawngbâwltu emaw i nih chuan, Jehova’n chutiang rawngbâwlna chanvo a pêk che avâng chuan i lâwm hle lâwm ni?
11, 12. Eng mizia leh rilru put hmangin nge Jehova inawpna pâwl tâna hlu lehzual min nihtîr ang a, engvângin nge?
11 Tê ber anga inngaitu chu a inngaihtlâwm avânga Pathian chhiahhlawh ṭha tak leh ṭângkai tak a nih avângin a “ropui,” a nih loh leh Jehova inawpna pâwl tân a hlu lehzual a. Isua zirtîr ṭhenkhatte chu an hun laia mite rilru put hmangin a thunun avângin tê ber anga inngai tûra Isua’n a fuih a ngai a ni. Luka 9:46 chuan: “‘Kan zîngah tunge ropui ber ang?’ tiin an lo inhnial a,” tih a sawi a ni. Keini pawh kan unau dangte aia engemawti taka ṭha zâwk emaw, mi nâwlpuite aia chungnung zâwk emaw angin kan inngai ve em? Kan chhehvêla mi tam tak chu mi chapo leh mahni hmasial tak an ni a. Inngaitlâwm taka awmin an mahni angin i chapo ve lo vang u. Chutianga kan tih a, Jehova duhzâwng kan dah pawimawh hmasak chuan, kan unaute tân kawm nuam lehzual kan lo ni dâwn a ni.
12 Tê ber anga inngai tûra Isua fuihna chuan inngaihtlâwmna lantîr tûrin min chêttîr tak zet a ni. Kan nun kawng engkimah tê ber rilru put hmang ang lantîr kan tum ṭâng ṭâng tûr a ni dâwn lâwm ni? Tûnah chuan chutianga kan tih theihna lai kawng thumte lo en ta bîk ila.
TE BER NIH TUMIN BEI FAN FAN RAWH
13, 14. Engtin nge nupui leh pasal chu tê ber anga an inngaih ve ve ang a, chu chuan engtin nge an inneihna a nghawng theih?
13 Inneihnaah. Tûn laia mi tam tak chuan an mi mal dikna neih chu an ngaih pawimawh êm avângin, mi dangte dikna tihchhiatsak hial pawhin neih an phût ṭhîn. Mahse, Paula’n Rom khuaa mite hnêna nei tûra a tih miziate chu mi inngaitlâwm chuan an nei a ni. Rom mite hnêna a lehkhathawnah heti hian a ziak a: “Inremna tûr leh intihsâwt tawnna tûr thilte chu i ûm ang u,” tiin. (Rom 14:19) Tê ber anga inngaitu chuan mi zawng zawng nêna inrem a tum a, a bîk takin a kawppui a hlut tak nêna inrem chu a tum lehzual a ni.
14 Intihhlimna chungchâng hi ngaihtuah teh. Nupate’n intihhlimna an ngainatzâwng a inang lo mai thei. Pasal chuan a hun âwl chu ina awm a, lehkha chhiar nân hman a duh mai thei a. Nupui erawh chuan chaw ei a kal chhuah emaw, ṭhiante tlawh emaw a duh mai thei thung. A pasalin inngaihtlâwmna lantîr a, ama duhzâwng ringawt ngaihtuah lo va, a nupui duhzâwng leh duh loh zâwngte a ngaihtuah tel tih a hmuh chuan nupui tan a pasal zah chu a awlsam sawt dâwn lâwm ni? Tin, nupuiin ama duhzâwng chauhva thil tih tum lo va, a pasal duhzâwng a ngaihtuah tih a hmuh chuan pasal chuan a nupui chu a hmangaihin, a ngaihlu ngawt ang le! Nupate chu tê ber anga an inngaih ve ve chuan an inneihna chu a nghet sawt ṭhîn a ni.—Philippi 2:1-4 chhiar rawh.
15, 16. Sâm 131-ah Davida’n eng rilru put hmang nge neih atâna ṭha a tih a, chutiang rilru put hmang chu engtin nge kohhranah kan neih theih ang?
15 Kohhran chhûngah. He khawvêlah hian, mi tam tak chuan an thil duhzâwngte tihpuitlin nghâl vat an duh ṭhîn a. Anni chuan dawhtheihna an nei lo va, thil engmah nghah an duh lo bawk. Tê ber anga inngaihna rilru put hmang neihna chuan Jehova beisei, a nih loh leh nghâk tûrin min ṭanpui a ni. (Sâm 131:1-3 chhiar rawh.) Inngaihtlâwmna leh Jehova nghahna chuan muanna leh malsâwmna, hahdamna leh lungawina min thlen a. Chuvângin, Davida’n a Israelpuite hnênah dawhthei taka Jehova nghâk tûra a fuih pawh kha a mak lo ve!
16 Inngaitlâwm taka Jehova i nghah chuan chutiang bawk thil chu i tawng thei a. (Sâm 42:5) “Hnathawh ṭha” i duh avângin “kohhran hotua ṭan” i tum pawh a ni thei. (1 Tim. 3:1-7) Chutiang i nih chuan, hotu ni tûra mize neih ngaite i neih theih nâna thlarau thianghlimin i chunga hna a thawh theih nân i theih apiang i tih a ngai dâwn a ni. Mahse, hotu i nih nân mi dangte aia rei zâwk daih i nghah ngai ta se engtin nge ni ang? Rawngbâwlna chanvo pe tûra dawhthei taka Jehova nghâk a, tê ber anga inngaitu chuan hlim takin Jehova rawng a bâwl chhunzawm zêl ang a, a chanvo chan apiang chu lâwm takin a pawm ang.
17, 18. (a) Thil tihsual kan neih huna ngaihdam dîl leh mi dangte ngaihdamna chuan eng hlâwkna nge a thlen? (b) Thufingte 6:1-5-ah eng fuihna thu nge chuang?
17 Mi dangte nêna inlaichînnaah. Mi tam tak tân chuan thupha chawi chu thil harsa tak a ni. Mahse, Pathian chhiahhlawhte chuan an thil tihsual pawm a, ngaihdam dîlin, tê ber nihna rilru put hmang an nei a. An chunga mite’n thil an tihsual pawh ngaihdam an inpeih bawk. Chapona chuan kohhranah inṭhen hranna leh inhnialna a awmtîr laiin, inngaihdamna erawh chuan remna a awmtîr thung.
18 Kan thunun phâk loh dinhmun engemaw avânga kan intiamna kan hlen theih loh hunah mi dangte hnêna thupha chawina hmanga ‘kan intihhnuai,’ a nih loh leh kan inngaihtlâwm a ngai mai thei a. Mi dangte thiam loh ni tel ve tho mah se, Kristian inngaitlâwm chuan ama tlin lohna anga ngaiin, pawm a inhuam ṭhîn.—Thufingte 6:1-5 chhiar rawh.
19. Engvângin nge kan za hian Bible-in tê ber anga awm tûra min fuihna chu kan ngaihhlut ṭheuh ang?
19 Tê ber rilru put hmang ang nei tûra Pathian Lehkha Thu min fuihna chu kan va ngaihlu tak êm! Chutiang rilru put hmang lan chhuahtîr harsa tih châng chu nei ṭhîn mah ila, min Siamtu dinhmun laka kan dinhmun engmah a nih lohzia kan hriatna leh a inngaihtlâwmna kan ngaihhlutna chuan chu mize hlu tak chu nei tûrin min chêttîr thei a. Chutianga kan tih chuan, Jehova chhiahhlawh hlu lehzual kan lo ni dâwn a ni. Chuvângin, kan zain tê ber angin i awm ṭheuh ang u. (w12-E 11/15)
[Footnote]
^ par. 5 Hmingte thlâk a ni.
[Zirlai Atâna Zawhnate]
[Phêk 19-naa milem]
Jehova chuan chanchin ṭha hrilh theihna chanvo pein, min chawimawi
[Phêk 22-naa milem]
Tê ber anga inngaih theihna hun remchâng engte nge i neih?
