A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Jehova ‘Hriat Duhna Thinlung’ I Nei Em?

Jehova ‘Hriat Duhna Thinlung’ I Nei Em?

“LALPA ka ni tih mi hriat [duh] nân thinlung ka pe ang: ka mite an ni ang.”—JER. 24:7.

1, 2. Engvângin nge mi ṭhenkhat chuan theipui rah chu an ngaihven mai theih?

THEIPUI rah lawh thar emaw, tihro emaw chu i ei tawh ngai em? Mi tam takin an ei ṭhin avângin a huan an siam nasa hle a. Hmân lai Judate chuan theipui rah chu an hlut hle a ni. (Nahum. 3:12; Lk. 13:6-9) Theipui rah chuan ṭhatna a neih avângin, mi ṭhenkhatte chuan lung atân a ṭha niin an sawi hial a ni.

2 Ṭum khat chu Pathian Jehova chuan thinlung leh theipui chu a thlun zawm a. Ani chuan theipui rah ei a ṭhat dân chungchâng a sawi lo va. Entîr neiin a sawi zâwk a ni. Zâwlnei Jeremia hmanga a thusawi chuan nangmah leh i hmangaihte thinlung a kaihhnawih a ni. A thusawi kan ngaihtuah laiin, Kristiante tâna awmzia a neih theihte chu ngaihtuah ang che.

3. Jeremia bung 24-a theipui rah sawi lan chuan eng awmzia nge a neih?

3 Jeremia hun laia theipui chungchâng Pathian sawi chu lo ngaihtuah hmasa ta ila. B.C.E. 617 khân Juda hnam thlarau lam dinhmun chu a chhe hle a. Pathian chuan nakina thil lo thleng tûr chungchângah inlârna pein, theipui chi hnih—theipui “ṭha tak” leh “chhe tak”—chu a hmuhtîr a ni. (Jeremia 24:1-3 chhiar rawh.) Theipui chhe tak chu Lal Zedekia leh amah ang mi dang, Lal Nebukadnezzara leh a sipaite tihduhdahna tâwkte sawina a ni a. Mahse, Babulona awm reng tawh Ezekiela te, Daniela te, leh a ṭhian pathumte leh nakin lawka chuta hruai tûr Judate chanchin chu eng nge ni ve ang le? Anni chu theipui ṭha tak ang an ni a. An zînga a labângte chu Jerusalem leh a biak in sa ṭha leh tûrin an kîr leh ang a. A hnuah, chutiang chuan a thleng ta ni.—Jer. 24:8-10; 25:11, 12; 29:10.

4. Pathianin theipui ṭha tak chungchâng a sawi chuan engtin nge min tihchak theih?

4 Jehova chuan theipui ṭha takin a entîrte chungchângah heti hian a sawi: “LALPA ka ni tih mi hriat [duh] nân thinlung ka pe ang: ka mite an ni ang,” tiin. (Jer. 24:7) Chu chu he thuziak ṭanchhan Bible châng a ni a, min va tichak tak êm! Pathian chuan mite hnênah amah ‘hriat duhna thinlung’ pêk a duh a ni. He mi ṭumah hian “thinlung” tih chuan mi rilru put hmang a kâwk a. Chutiang thinlung neih leh a mite zînga tel chu i duh ngei ang. Chutiang duhna nei tûr chuan a Thu zir leh nunpui te, inchhîr leh inlamlêt te, Pathian hnêna inpumpêk te, leh Pa leh Fapa leh thlarau thianghlim hminga baptisma chante ang chi rahbite a tel a ni. (Mt. 28:19, 20; Tirh. 3:19) Chûng rahbite chu i rap vek tawh pawh a ni thei a, a nih loh leh Jehova Thuhretute i kâwm ziah tawhin, chutiang rahbite i rap chho mêk pawh a ni thei bawk.

5. Jeremia’n tute thinlung chungchâng nge a sawi bîk?

5 Chûng rahbite zînga ṭhenkhat chauh emaw, a vaiin emaw kan rap tawh pawh ni se, kan rilru put hmang leh nungchang lam kan ngaihsak zawm zêl a ngai a. Chutianga kan tih a ngaih chhan chu Jeremia’n thinlung chungchâng a ziak dangte aṭangin kan hmu thei a ni. Jeremia bua bung ṭhenkhat chuan chheh vêl hnamte chungchâng a sawi a; mahse, lal pangate lal chhûnga Judai ram chanchin chu a sawi deuh ber a ni. (Jer. 1:15, 16) Ni e, Jeremia chuan Pathian Jehova hnêna inpumpêk a, inlaichinna nei tawh a hmei a pa, a pui a pangte chungchâng a ziak bîk a ni. Anmahni thlahtute chuan chu inlaichînna nei hnam nih chu mahni duh thuin an lo thlang tawh a. (Ex. 19:3-8) Tin, Jeremia hun lai khân, mipuite chuan Pathian hnêna an inpumpêkna chu an nemnghet a ni. Anni chuan heti hian an sawi a ni: “I hnênah kan lo kal a nih hi, nang chu LALPA kan Pathian i ni si a,” tiin. (Jer. 3:22) Amaherawhchu, an thinlung dinhmun kha eng ang nge nia i rin?

‘THINLUNGA SERH TAN’ A NGAI EM?

6. Engvângin nge Pathianin kan thinlung chungchâng a sawi chu kan ngaihven lehzual ang?

6 Tûn lai doctor-te chuan lung dinhmun leh a hna thawh dân en tûrin khâwl ṭha tak takte an hmang thei a. Mahse, Jehova chuan chu aia tam zâwk chu Jeremia hun laia a tih ang khân a ti thei a. Pathian chu thinlung en dik tûrin a tling hle a ni: “Thinlung hi thil zawng zawng aiin bumhmang ber, chhe lailet dêr a ni a; tuin nge hre thiam thei ang? Kei LALPA hi mi tin an awm dân ang zêl leh an thiltih rah ang zêla pe tûra . . . thinlung fiahtu ka ni,” tih a thua kan hmuh angin. (Jer. 17:9, 10) Chu ‘thinlung fiahnaah’ chuan kan lung phu damdawi lama enfiahna a tel lo. Jehova sawi chu kan thinlung chungchâng a ni a. Chu “thinlung” chuan chhûngrila mi nihna zawng zawng, a châkna te, a ngaihtuahna te, rilru put hmang te, leh a thiltumte a huam vek a ni. Chutiang thinlung chu i nei a. Pathianin a enfiah thei a, nang pawhin engemaw chen chu i enfiah ve thei a ni.

7. Engtin nge Jeremia chuan a hun laia Juda mi a tam zâwkte thinlung dinhmun chu a târ lan?

7 He enfiahna atâna inbuatsaih tûr chuan, heti hian kan inzâwt thei a ni, ‘Jeremia hun laia Juda mi a tam zâwkte thinlung dinhmun chu eng nge ni?’ tiin. A chhân nân Jeremia hman ṭawngkam dangdai tak hi ngaihtuah rawh: “Israel chhûngte zawng zawng pawh thinlunga serhtan loh an ni,” tih hi. Ani chuan Juda mipate serhtan dân pângngai a sawi lo: “Ngai teh u, nîte chu a lo thleng e, tih hi LALPA thu chhuak a ni, serhtan ni si, tan loh ang maite chu ka hrem ang,” tia a sawi avângin. Chuvângin, Juda mipa serhtante pawh chu “thinlunga serhtan loh” an ni. (Jer. 9:25, 26) Chuti a nih chuan eng tihna nge ni ta ang?

8, 9. An thinlung chungchângah Juda mi a tam zâwkte chuan eng nge an tih ngai?

8 “Thinlung serhtan loh” tih awmzia chu Pathianin Juda mite thiltih tûr: “Nangni Judai rama mi leh Jerusalema chêngte u, . . . in thinlung serh tan rawh u, chutilochu in thil sual tihte avângin, ka thinurna chu . . . a chhuak ang,” tia a hrilh aṭangin kan hre thiam thei a. Mahse, an thil sual tihte chu khawi aṭanga lo chhuak nge? An chhûngril, an thinlung aṭangin a ni. (Marka 7:20-23 chhiar rawh.) Ni e, Jeremia hmangin, Pathian chuan Juda mite thil sual tih lo chhuahna dik tak chu a sawi a. An thinlung chu luhlul takin a hel a. An thiltum leh ngaihtuahnate chuan Pathian a tilâwm lo. (Jeremia 5:23, 24; 7:24-26 chhiar rawh.) Pathian chuan an hnênah: “LALPA tân in serh tan ula, in thinlung serh tan rawh u,” tiin a sawi a ni.—Jer. 4:4; 18:11, 12.

9 Chuvângin, Jeremia hun laia Juda mite chuan Mosia hun laia mite tih ang bawkin, an ‘thinlung serh an tan’ a ngai a ni. (Deut. 10:16; 30:6) ‘Thinlung serh tan’ tih awmzia chu thinlung inhawng lova awmtîrtu—Pathian thupêk nêna inkalh an ngaihtuahna te, an thil ngainat te, a nih loh leh an thiltumte paih bo tûr tihna a ni.—Tirh. 7:51.

TUN LAIA AMAH ‘HRIAT DUHNA THINLUNG’

10. Davida tih angin, eng nge tih kan duh ang?

10 Pathianin thinlung hriatthiamna min pêk avângin kan va lâwm tak êm! Mi ṭhenkhat chuan heti hian an ngaihtuah mai thei: ‘Mahse, hei hi engvângin nge tûn laia Jehova Thuhretute tân ngaihvenawm a nih ang?’ tiin. Hei hi kohhrana Kristian tam takte chuan hmân lai Juda mi tam takte angin thil sual an ti a, “theipui chhe tak” ang an ni tihna a ni lo. Chu mi nêna inkalh takin, tûn laia Pathian chhiahhlawhte chu mi inpumpêk leh thianghlim tak an ni. Chuti chung chuan, Jehova hnêna Davida ngenna hi ngaihtuah rawh: “Aw Pathian, ngun takin mi en chhuak la, ka thinlung hi hria ang che: mi fiah la, ka ngaihtuahnate hi hria ang che: tin, keimahah hian suahsualna kawng rêng rêng a awm nge awm lo, en . . . ang che,” tih hi.—Sâm 17:3; 139:23, 24.

11, 12. (a) Engvângin nge mahni thinlung kan enfiah ṭheuh vang? (b) Pathianin eng nge a tih dâwn loh?

11 Jehova chuan kan za hian a pawm kan lo nih a, kan nih zêl chu a duh a. Mi felte chungchângah Jeremia chuan: “Aw, Sipaihote LALPA, mi felte fiahtu, thinlung leh rilru hmu tlang ṭhîntu,” tiin a sawi a. (Jer. 20:12) Engkimtitheia chuan mi felte thinlung mah a enfiah chuan, dik taka mahni inenfiahna kan nei tûr a ni dâwn lâwm ni? (Sâm 11:5 chhiar rawh.) Chutianga kan inenfiah chuan kan ngaihsak ngai rilru put hmang te, thiltum te, a nih loh leh chhûngrila ngaihtuahnate chu kan hmu mai thei a. Kan thinlung tichawmawlhtu, paih chhuah ngai “thinlung hmâwr vun” anga sawi theih tûr thil engemaw chu kan hmu thei dâwn a ni. Chu chu entîr neia thinlung zaina a ni ang. I thinlung enfiah a ṭha tih i pawm chuan, a eng ber nge i enfiah ang? Engtin nge a ṭûl anga i insiamrem ang?—Jer. 4:4.

12 Thil pakhat chiang sa a awm: Inthlâkthleng tûra Jehova’n min tihluih chu kan beisei tûr a ni lo, tih hi. Ani chuan ‘theipui ṭha takte’ hnênah chuan amah ‘hriat duhna thinlung a pe’ dâwn tih a sawi a. Ani chuan an thinlung a thlâk luihsak ang tih a sawi lo. Pathian hriat châkna an nei tûr a ni a, chutiang thinlung chu kan nei tûr a ni bawk lâwm ni?

Thinung enfiahna leh châkna ṭha lote siam ṭhatna chuan malsâwmna a thlen ang

13, 14. Eng kawngin nge Kristian tân a thinlung chu thil hlauhawm a nih theih?

13 Isua chuan: “Thinlungah hian ngaihtuahna sualte, tualthahnate, uirênate, inngaihnate, rûkrûknate, hêknate, sawichhiatnate a lo chhuak si ṭhîn,” a ti a. (Mt. 15:19) Unaupa pakhat chu a thinlung chawmawlhna chuan uirê tûr emaw, inngaih hmang tûr emawin a chêttîr a, inchhîr lova a awm reng phei chuan Pathian duhsakna a hloh hlen thei tih a chiang hle. Mahse, mi chuan chutiang thil sual a tih loh pawhin, a thinlungah châkna ṭha lo chu a ṭhan lentîr thei a. (Matthaia 5:27, 28 chhiar rawh.) Chu tak chu thinlung inenfiahnain min ṭanpui theihna lai tûr chu a ni. I thinlung i endik hian, mahni mipat hmeichhiatpui ni lo tuemaw ngaih châkna, Pathian pawm zam theih loh paih bo ngai a rûka châkna dik lo chu i hmu ang em?

14 A nih loh leh, ‘tualthat’ si lovin unaupa pakhat chuan huatna neihtîr khawpin a Kristianpui chungah a thin rim pawh a ni thei. (Lev. 19:17) A thinlung tichawlawl thei chutiang rilru put hmang chu paih bo tûrin a thawkrim ang em?—Mt. 5:21, 22.

15, 16. (a) Kristian chu “thinlunga serhtan loh” a nih theih dân entîrna pe rawh. (b) Engvângin nge ‘thinlunga serhtan lohna’ chuan Pathian a tilâwm dâwn lo nia i ngaih?

15 Kristian tam zâwkte chuan chutiang ‘thinlung lama harsatna’ an nei lo chu a lâwmawm hle. Mahse, Isua chuan ‘thinlunga ngaihtuahna sual’ chungchâng pawh a sawi bawk a. Chûngte chu nun pêng hrang hrang tibawlhhlawhtu thil thlîr dân emaw, rilru put hmang emaw a ni. Entîr nân, mi chuan a chhûngkhat lainate lakah rinawmna dik lo a nei thei a. Kristiante chuan hêng ‘ni hnuhnûnga’ hmangaihna nei lo mi tam takte ang lo takin, chhûngkhat lainate chungah ‘hmangaihna pianpui’ neih chu an duh ngei mai. (2 Tim. 3:1, 3) Mahse, chutiang hmangaihna chu a lutuka lantîr theih a ni. Mi tam tak chuan “thisen chu tui aiin a tak zâwk” tiin, engpawh huamin an chhûngte chu an ṭan tlat a, an chhûngte chunga thiltih chu an chunga tih ang tlukin an ngai a ni. Chutiang thil avânga Dinaii nuṭate thiltih kha han ngaihtuah teh. (Gen. 34:13, 25-30) Tin, a unaupa Amnona thahna thlentu Absaloma thinlunga thil awm chu han ngaihtuah bawk teh. (2 Sam. 13:1-30) Khâng thiltihte phênah khân ‘thinlunga ngaihtuahna sual’ a awm a ni lâwm ni?

16 Kristian dikte chuan tual an that lo hi a hriatthiamawm hle a. Mahse, ṭha lo taka an chhûngkhat lainate zînga pakhat cheibâwltu, a nih loh leh chutiang tia an ngaih unau tuemaw chu nasa takin an hua a ni thei ang em? Anni chuan an chhûngte cheibâwl ṭha lo nia an hriat unau pakhatin a lantîr khualchhâwn thiamna chu an hnâwl emaw, a nih loh leh a chungah khualchhâwn thiamna an lantîr duh ngai lo emaw pawh a ni thei. (Heb. 13:1, 2) Chutianga huatna nasa tak neih leh khualchhâwn thiamna lantîr loh chu hmangaihna neih lohna a nih avângin ngaihthah mai chi a ni lo. Thinlung Fiahtu chuan chu chu “thinlunga serhtan loh” nihna angin a hmu thei a ni. (Jer. 9:25, 26) Jehova’n: “In thinlung serh tan rawh u,” tia a fuihte kha hre reng rawh.—Jer. 4:4.

PATHIAN ‘HRIAT DUHNA THINLUNG’ NEIIN, VAWNG CHHUNZAWM ZEL RAWH

17. Engtin nge Jehova ṭihna chuan hriatna thinlung nei lehzual tûrin min ṭanpui theih?

17 I thinlung i enfiah a, a nih theih tûr angin Jehova zilhna a zâwm vat lo va, engemaw chen chu ‘serh tan loh’ a ni tih i hriat chhuah chuan engtin nge ni ang? I thinlungah chuan mihring hlauhna te, challan duhna emaw, nawmsak duhna emaw te, a nih loh leh luhlulna emaw, inlâk hran duhna emaw hial pawh i hmu mai thei bawk. Chutiang thinlung chu a nei hmasa bertu i ni lo. (Jer. 7:24; 11:8) Jeremia chuan a hun laia Juda rinawm lote’n “thinlung luhlul leh helhmang” an put thu a ziak a. “An thinlung pawhin, ‘LALPA kan Pathian, a hun taka ruah hmasa leh ruah hnuhnûng sûrtîrtu . . . chu i ṭih ang u,’ an ti hek lo,” tiin a sawi belh a ni. (Jer. 5:23, 24) Chu chuan ‘thinlung seh tan’ tûra min ṭanpuitu chu Jehova ṭihna leh a chunga lâwmna neih lehzualna a ni tih a târ lang a ni lâwm ni? Chutiang ṭihna ṭha chuan Pathianin min duhsak ang thinlung nei tûrin min ṭanpui ṭheuh thei a ni.

18. Jehova chuan thuthlung thara telte hnênah eng thu nge a tiam?

18 Chutiang thinlung nei tûra kan thawhrim zawm zêl hian Jehova chuan amah ‘hriat duhna thinlung’ min pe ang. A nihna takah chuan thuthlung thara tel hriak thihte hnênah chutianga tihsak chu a tiam a ni: “An chhûngrilahte ka thupêk ka dah ang a, an thinlungah ka ziak bawk ang a, kei hi an Pathian ka ni ang a, anni chu ka mite an ni ang,” tiin. A nih leh, amah hriat tak zet chungchâng chu eng nge ni? Ani chuan heti hian a sawi zawm a: “Tumahin ‘LALPA hre rawh’ tiin mahni ṭhenawm leh mahni unau an zirtîr dâwn tawh lo va; a tê ber aṭangin a lian ber thlengin an zain mi hre ṭheuh dâwn si a . . . An bawhchhiatna chu ka ngaidam ang a, an sualna pawh ka hre reng dâwn tawh si lo,’” tiin.—Jer. 31:31-34. *

19. Kristian dikte chuan eng beiseina ropui tak nge an neih?

19 Chu thuthlung thar chu vânah emaw, leiah emaw, khawi hmunah pawh hlâwkpui dâwn mah la, Pathian Jehova hriat chu i duhin, a mite zînga tel ve chu i duh tûr a ni. Chu hlâwkna têl tûr chuan Krista inthâwina ṭanchhana i sualte ngaihdam a nih phawt a ngai a. Ngaihdam i nih theihna chuan lungnih lohna awmtîrtu pawh ni se, mi dangte ngaidam tûrin a chêttîr tûr che a ni. I thinlunga awm huatna eng pawh paih bo i duhna chu i thinlung tân a ṭha dâwn a. Chutiang chuan Jehova rawngbâwl i duhzia chauh ni lovin, amah i hriat chian zualzia pawh i târ lang ang. Jeremia hmanga Jehova’n: “Mi zawng ang a, in thinlung zawng zawnga mi zawn hunah chuan mi hmu ang. Tin, nangmahni hmuhin ka awm ang,” tia a sawi mite ang chu i lo ni ang.—Jer. 29:13, 14. (w13-E 03/15)

^ par. 18 Thuthlung thar chungchâng chu God’s Word for Us Through Jeremiah tih lehkhabu bung 14-naah sawi a ni.