A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Inpâwng Huatna Awm Lohna Khawvêl—Engtikah Nge?

Inpâwng Huatna Awm Lohna Khawvêl—Engtikah Nge?

“DUHTHUSAM pakhat ka nei.” Kum sawmnga kal ta, kum 1963, August 28 khân American civil right hotu Martin Luther King, Jr-a chuan a thusawi hmingthang takah hêng thu hi a sawi tel a. Ani chuan engtik niah emaw chuan hnam avânga inpâwng huatna awm lohna nun mite’n nei tûra a duhthusam, a nih loh leh a beiseina sawi chhuah nân chu thu rilru khawih tak chu a hmang a. Chu chu United State mipuite hnêna a sawi ni mah se, a duhthusâm chu ram tam taka mite’n an ṭâwmpui a ni.

Martin Luther King, Jr.-a’n mipui dikna neih chungchâng a sawi lai

King-a thusawi aṭanga thla thum hnu, kum 1963 November 20 khân United Nations Declaration on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination chu ram 100 chuangin an pawm ta a ni. Chumi hnu kum sâwmbi chhûng chuan khawvêl huapa thu sawi leh thiltih dangte chu pawm a ni chho va. Thawhrim phû chûng thilte chuan, Eng nge a rah chhuah? tih zawhna chu a tichhuak a ni.

Kum 2012, March 21 khân U.N Secretary-General Ban Ki-moon-a chuan: “Hnam avânga inpâwng huatna te, chi inthliar hranna te, chutiang thil nêna inkûngkaih laka invênna leh nuai bo tûra inremna, leh hmanraw pawimawh tam tak chu khawvêl pum huapin awm a. Mahse, hnam avânga inpâwng huatna chu khawvêl puma mi maktaduai tam takte’n an la tuar chhunzawm zêl tho a ni,” tiin a sawi.

Hnam avâng leh thil dang avânga inpâwng huatna dona lama hmasâwn deuhna ramahte ngei pawh: Chu hmasâwnna chuan mite thinlunga intuh nghet tlat tawh mi dangte pâwng huatna chu a tibo tak zet nge ni a, mite’n an rilru puthmang chu an tilang lo mai zâwk? tih zawhna chu a la awm tho a ni. Ṭhenkhat chuan chutiang hmasâwnna chuan a ṭha berah pawh inthliar hranna awm lo tûra a vên theih an ring a, inpâwng huatna a nuai bo theih erawh an ring lo. Engvângin nge? Inthliar hranna chu hmuh theih leh dânin a hrem theih thiltih a ni a; inpâwng huatna erawh chu mite ngaihtuahna leh rilru chhûngrila thil awm a nih avângin awlsam taka hriat theih a ni lo.

Chuvângin, inpâwng huatna nuai bo tumna rêng rêng chu inthliar hranna thlen thei thilte tihtâwp mai ni lovin, mi dangte chunga mite ngaihtuahna leh rilru put hmang thlâk dang lamna a ni zâwk tûr a ni. Chu chu tih theih a ni tak zet ang em? A theih chuan, engtianga tih tûr nge? Mite an inthlâk dang lam thei tih leh chutianga inthlâk dang lam tûra ṭanpui theitu a awm tih kan hriat theih nâna min ṭanpuitu nuna thil thlengte chu i lo en ang u.

ANNI CHU INPAWNG HUATNA HNEH THEI TURIN BIBLE-IN A ṬANPUI

“Tûnah chuan, inpâwng huatna ata zalên tawhin ka inhria.”—Linda-i

Linda-i: South Africa-ah ka piang a. Chu rama mi, mi hâng tawh phawt chu hnuaihnung zâwk, lehkha thiam lo, rintlâk lo leh mi ngote tâna chhiahhlawhte ang chauhvin ka thlîr ṭhîn a. Inpâwng huatna rilru ka lo nei reng tih rêng ka inhre lo. Mahse, Bible ka zir aṭangin chu ka rilru put hmang chu a inthlâk ṭan ta a. “Pathianin mi duhsak bîk a nei lo” tih leh kan vun rawngte emaw, kan ṭawng hmante emaw ai chuan thinlung a pawimawh zâwk tih ka hre ta a ni. (Tirhkohte 10:34, 35; Thufingte 17:3) Philippi 2:3 chuan mi tupawh mahni aia ṭha zâwka ka ngaih chuan inpâwng huatna chu ka hneh thei tih hre tûrin min ṭanpui a. Mi dangte chuan eng ang vun rawng pawh nei mah se, chûng Bible thu bulte nunpuina chuan anmahni ngaihsak tûrin min ṭanpui a ni. Tûnah chuan, inpâwng huatna ata zalên tawhin ka inhria a ni.

“Pathianin mite a thlîr dân chu ka hmu thiam ta.”—Michael-a

Michael-a: Australia mi, mi ngo ho kârah ka seilian a, Asia mi, a bîk takin China mite huatna kan nei nasa hle a ni. Car ka khalh laia Asia mi ang tuemaw ka hmuhte hian ka car dârthlalang chu tithlain, “Nang Asia mi, in ramah haw rawh!” tih ang chi ṭawng chaltlai takin kan au vak ṭhîn a. A hnua Bible ka zir aṭang chuan Pathianin mite a thlîr dân chu ka hmu thiam ta a ni. Ani chuan mite lo chawr chhuahna leh hmêl lan dân chu engpawh ni se, a hmangaih vek a. Chu hmangaihna chuan ka rilru a khawih hle a, ka huatna chu hmangaihnaah a lo chang ta a ni. Chutiang inthlâk thlengna tawn chu thil mak tak a ni a. Tûnah chuan ram hrang hrang aṭanga lo kalte leh dinhmun inang lo tak takte kawm chu nuam ka titawh hle a. Chu chuan zau zâwkin nun min thlîrtîr a, hlimna nasa tak min pe bawk a ni.

“Bible thu bulte nunpuina chuan hlimna leh rilru thlamuanna min pe.”—Sandra-i

Sandra-i: Ka nu chu Nigeria ram, Delta State-a Umunede khuaa mi a ni a. Ka pate chhûng erawh chu Edo State-a awm, Esan ṭawng hmang an ni thung. Chûng danglamna avângin ka nu chuan a thih thlengin ka pa chhûngte huatna nasa tak a tuar a ni. Chuvângin, Esan ṭawng hmang tawh phawtte nêna inkûngkaihna neih loh leh Edo State-a mi tumah pasala neih loh chu ka intiam ta a. Mase, Bible ka han zir ṭan chuan kawng danga thil thlîr dân ka thiam ta a ni. Bible chuan Pathianin mi duhsak bîk a nei lo va, tupawh amah ṭihtute chu a lâwmzâwng mi an ni a tih avângin, an hnam emaw, an ṭawng hman emaw avânga mite haw tûrin tu nge maw kan nih le? ka inti a. Ka ngaihtuahna chu siam ṭhain, ka pa chhûngte nên chuan inrem takin kan awm ta a ni. Bible thu bulte nunpuina chuan hlimna leh rilru thlamuanna min pe a. Chu chuan mite seilen dân te, hnam te, ṭawng te, leh awmna ramte chu eng pawh ni se, mi dangte nêna inngeih taka awm tûrin min ṭanpui bawk a. Tichuan, pasalah Edo Sate-a mi, Esan ṭawng hmang ngei mai ka nei ta a ni.

Bible chuan hêng mite leh mi dang tam takte hi thûk taka zungkaih huatna leh inpâwng huatna hneh tûrin engvângin nge a ṭanpui theih? A theih chhan chu Bible hi Pathian Thu a nih vâng a ni. Chu chuan mite’n mi dangte chunga ngaih dân an neih chu a thlâk thei a. Chu bâkah, Bible chuan inpâwng huatna zawng zawng titâwp tûra thil ṭûl dang chu a târ lang bawk a ni.

PATHIAN RAM CHUAN INPAWNG HUATNA ZAWNG ZAWNG A TITAWP ANG

Bible hriatna chuan rilru veizawng nasa tak thunun leh tireh tûra a ṭanpui theih laiin, inpâwng huatna nuai bo vek a nih hmaa kan hmachhawn ngai thil pahnih a awm a ni. Pakhatna chu, sualna leh mihring ṭhat famkim lohna hi a ni a. Bible chuan: “Tumah thil tisual lo an awm âwm sî lo,” tiin chiang takin a sawi a ni. (1 Lalte 8:46) Chuvângin, theihtâwp chhuahin ṭan la mah ila: “Thil ṭha tih ka duh laiin sualna ka hnênah a lo awm ṭhîn,” tia ziaktu tirhkoh Paula angin chhûng lama beihna chu kan tawng ve a. (Rom 7:21) Chuvângin, a châng chuan kan thinlung ṭha famkim lo chuan inpâwng huatna min neihtîr thei ‘ngaihtuahna sual’ lamah chuan min hruai kîr leh ṭhîn a ni.—Marka 7:21.

Pahnihna chu, Diabol-Setana thununna hi a ni. Bible chuan ani chu “tualthat” leh “khawvêl zawng zawng bumtu” angin a sawi a. (Johana 8:44; Thu Puan 12:9) Inpâwng huatna a darh zau hle chhan leh mihringte’n inpâwng huatna te, inthliar hranna te, hnam insuatna te an chinfel theih loh chhan bâkah kawng danga hnamte, sakhua te, leh khawtlâng inngeih lohnate an chinfel theih loh chhan chu a hrilhfiah a ni.

Chuvângin, inpâwng huatna nuai bo vek a nih theih hmain mihring sualna, ṭhat famkim lohna, leh Diabol-Setana thununna chu nuai bo phawt tûr a ni a. Bible chuan Pathian Ramin chu tak chu a rawn hlen chhuak dâwn tih a târ lang a ni.

Isua Krista chuan a hnungzuite chu Pathian hnênah: “I ram lo thleng rawh se. I duhzâwng vâna an tih angin leia mi’n ti rawh se,” tia ṭawngṭai tûrin a zirtîr a. (Matthaia 6:10) Pathian Ram chuan inngaihtheih lohna leh inpâwng huatna pawh tiamin, rorêlna dik lo zawng zawng a tiboral vek ang.

Pathian ram a rawn thlen a, leia ro a rêl hunah Setana chuan “hnam tin a bum leh tawh lohna” tûrin ani chu “phuar” emaw, khuahkhirh pumhlum ṭhak emaw a ni tawh ang. (Thu Puan 20:2, 3) Tichuan, “lei thar,” a nih loh leh mihring zîngah chuan “felna” hlîr hmuh tûr a awm tawh ang. *2 Petera 3:13.

Chûng mi felte chu mi ṭha famkim, sual nei lova siam an ni ang. (Rom 8:21) Pathian Ram khua leh tui an nih avângin, “intihnat a awm tawh lo vang a, intihchhiat a awm tawh hek lo vang.” Engvângin nge? “Leilung hi LALPA hriatnain a khat zo vek dâwn a ni.” (Isaia 11:9) Chutih hunah chuan, mi zawng zawngte chuan Pathian Jehova kawng an zir ang a, a mize duhawm takte an entawn tawh ang. ‘Pathianin mi duhsak bîk a neih loh’ avângin chu chu inpâwng huatna zawng zawng tâwpna tûr a ni.—Rom 2:11. (w13-E 06/01)

^ par. 17 Pathian Ram chungchâng leh chumiin a hlen chhuah thuai tûrte hriat belh i duh chuan Jehova Thuhretute tihchhuah Bible Zirtîrna Dik Tak Chu Eng Nge Ni? tih lehkhabu bung 3, 8, leh 9-na chu en rawh.