A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

“Puithiam Chi” In Ni Ang

“Puithiam Chi” In Ni Ang

“Ka tân puithiam chi, hnam thianghlim in ni ang.”​—⁠EX. 19:⁠6.

1, 2. Hmeichhe thlah chuan eng ang vênhimna nge a mamawh a, engvângin nge?

BIBLE-a chhinchhiah hrilh lâwkna hmasa ber chu Jehova thiltum hlen chhuahna kawngah a pawimawh hle a. Pathian dik chuan Eden huana thutiam a puan chhuah lai khân: “Nang [Setana] leh hmeichhia hi ka indotîr ang che u a, i thlahte leh a thlahte pawh ka la indotîr bawk ang,” tiin a sawi chhuak a. Chu inhmêlmâkna chu eng ang khawpa nasa nge ni ang? “Chu mi [hmeichhe thlah] chuan i [Setana] lû a la tithitling ang a, nangin a ke artui i la tithitling ang,” tiin Jehova chuan a sawi. (Gen. 3:15) Rûl leh hmeichhe inhuatna chu a nasat êm avângin, Setana chuan hmeichhe thlah nuai bo tûrin a thiltihtheihna zawng zawng a hmang ang.

2 Fakna hla phuahtu chuan Pathian mi thlante chungchângah: “Ngai teh, nangmah dotute chu an sa mur mur a: nangmah hawtute chu an dâk hrâw hrâw a. I mite hi vervêk takin an phiar a, i mi thuhrûkte chungah hian a chhe lamin an inrâwn hlawm a. ‘Hawh u, an hnam hloh khawpin i tiboral ang u!’ . . . an ti a,” tia a ṭawngṭai pawh hi a mak lo ve. (Sâm 83:​2-4) Hmeichhe thlah kal zêl chu tihmang leh tihbawlhhlawh a nih loh nân vênhim a ngai dâwn a. Chu mi atân, Jehova chuan a thiltumte ti famkimtu tûr dân ang taka ruahman thuthlung dang chu a thlung a ni.

THLAH VENGHIMTU THUTHLUNG

3, 4. (a) Engtik khân nge Dân thuthlung chu hman ṭan a nih a, Israel hnam khân eng tih nge an rem tih? (b) Dân thuthlung chu eng thil vênghim tûra siam nge a nih?

3 Abrahama te, Isaaka te, leh Jakoba te thlah chu a maktaduai têl an lo nih chuan, Jehova chuan anni chu hnam khat, hmân lai Israel hnamah a din a ni. Jehova chuan Mosia kal tlanga Dân thu pein, hnam thuthlung danglam bîk tak chu a thlunpui a, Israel hnam chuan chu thuthlung mila awm chu an remti a ni. Bible chuan heti hian a sawi: “Thuthlunna bu chu [Mosia’n] a la a, mipuite hriatah chuan a chhiar a: anni chuan, ‘LALPAN a sawi zawng zawngte chu kan ti zêl ang a, mi tihâwih tak kan ni zêl ang,’ an ti a. Chutichuan Mosian [inthawina sebâwngpa] thisen chu a la a, mipuite chu a theh a, ‘Ngai teh u, LALPAN hêng thu zawng zawng chungchâng thua in hnêna thu a lo thlun tawh, thuthlunna thisen a nih hi,’ a ti a,” tiin.​—⁠Ex. 24:​3-8.

4 Dân thuthlung chu B.C.E. 1513, Sinai Tlângah khân hman ṭan a ni a. Chu thuthlung hmang chuan hmân lai Israel hnam chu Pathian hnam thlan anga tihhran an ni. Tichuan, Jehova chu an tân ‘Rorêltu, Dân Petu, leh Lal’ a lo ni ta a. (Is. 33:22) Israel mite chanchin chuan Pathian tehna felte an zawm emaw, an ngaihthah emaw huna thilthleng chu a târ lang a ni. Dân thu chuan milem betute nêna inneih pawlh leh biakna dik lova tel a khap avângin, chu chu Abrahama thlah kal zêl tûr tihbawlhhlawhna ata vênghim tûra siam a ni.​—⁠Ex. 20:​4-6; 34:​12-16.

5. (a) Dân thuthlung chuan Israelte tân eng hun remchâng nge a pêk? (b) Engvângin nge Pathianin Israelte chu a hnâwl?

5 Dân thuthlungah chuan puithiam hna atân ruahmanna a tel bawk a, chu chu nakina ruahmanna ropui zâwk hlimthla a ni. (Heb. 7:11; 10:⁠1) A nihna takah chuan, chu thuthlung hmangin Israel mite chuan Jehova dânte an zawm phawt chuan, “puithiam chi” nih theihna hun remchâng ṭha tak leh chanvo an nei a ni. (Exodus 19:​5, 6 chhiar rawh.) Mahse, Israel mite chuan Jehova dânte zawm chu an tlin lo va. Abrahama thlah bul ber, Messia lo lan hun chu ngaihsân ahnêkin, ani chu an hnâwl ta zâwk a. Chuvângin, Pathian chuan chu hnam chu a hnâwl ve ta a ni.

Israel mite thu âwih lohna chu Dân thuthlung a hlawhchham tihna a ni lo (Paragraph 3-6-na en rawh)

6. Dân thu chuan eng nge a hlen chhuah?

6 Israel hnam chu Pathian chunga an rinawm loh avângin puithiam chi an ni thei lo va. Mahse, chu chu Dân thuthlung a hlawhchham ta tihna erawh a ni lo. Chu Dân chu thlah lo lang tûr vênghim a, mihringte chu Messia hnêna hruai thlengtu tûr a ni a. Krista a lo lan a, tu nge a nih hriat chian a lo nih chuan, Dân thupêk hnathawh chu hriat a lo ni ta a. Bible chuan: “Krista chu . . . Dân tibângtu a ni,” tiin a sawi. (Rom 10:⁠4) Mahse, zawhna la awm ta cheu chu: Tute’n nge puithiam chi nih theihna hun remchâng nei ta ang? tih hi a ni. Pathian Jehova chuan hnam thar din tûrin dân anga intiamna dang a siam leh a ni.

HNAM THAR A PIANG

7. Jehova’n thuthlung thar chungchângah Jeremia hmangin eng nge a sawi lâwk?

7 Dân thuthlung tihbân hma kum tam takah, Jehova chuan zâwlnei Jeremia hmangin, Israel hnam chu “thuthlung thar” a thlunpui tûr thu a sawi lâwk a. (Jeremia 31:​31-33 chhiar rawh.) Dân thuthlung ang lo takin, chu thuthlung chuan rana inthawina neih ngai lovin sual ngaihdamna a pe thei dâwn a ni. Chu chu engtin nge a nih theih ang?

8, 9. (a) Isua thisen chhuak chuan eng nge a hlen chhuah? (b) Thuthlung thara telte tân eng hun remchâng nge awm thei? (A thupui chunga milem en rawh.)

8 Kum zabi tam tak a liam hnu C.E. 33, Nisan ni 14-ah Isua chuan Lalpa Zanriah a hmêlhriattîr a. Uain no chungchâng sawiin, a tirhkoh rinawm 11-te hnênah: “He no hi ka thisena thuthlung thar chu a ni, in aia chhuak tûra chu,” tiin a hrilh a ni. (Lk. 22:20) Matthaia ve thung chuan uain chungchângah Isua chuan: “Hei hi ka thisen, sualte ngaihdam nâna mi tam tak tâna chhuak tûr, thuthlunna chu a ni,” tia sawi angin a târ lang a ni.​—⁠Mt. 26:​27, 28.

9 Isua thisen chhuak chuan thuthlung thar chu dân angin a nemnghet a. Chu thisen chuan sualte ngaihdamna chu vawi khata tlingtla theiin a siam bawk. Isua chu thuthlung tharah chuan a tel ve lo va. Sual nei lo a nih avângin, sual ngaihdamna a mamawh ve lo. Mahse, Pathian chuan Isua thisen chhuak hlutna chu Adama thlahte tân a hmang thei a. Mi rinawm ṭhenkhat chu thlarau thianghlima hriak thihin “fate” anga lâk nân a hmang thei bawk a ni. (Rom 8:​14-17 chhiar rawh.) Pathian mit hmuha sual nei lo anga thlîr an nih avângin, anni chu sual nei lo Pathian Fapa Isua anga sawi theih an ni ang. Chûng hriak thihte chu “Krista luahpuitute” an lo ni ang a, anni chuan “puithiam chi” nih theihna hun remchâng an nei a ni. “Krista luahpuitute” chungchângah, tirhkoh Petera chuan: “Thim ata chhuaka, a êng mak taka lût tûra kotu che u ṭhatna chu in entîr theih nân nangni zawng chi thlan, lal puithiamho, hnam thianghlim, Pathian mite ngei in ni si a,” tiin a sawi a ni. (1 Pet. 2:⁠9) Thuthlung thar chu a va pawimawh tak êm! Chu chuan Isua zirtîrte chu Abrahama thlah zawmpuitute a nihtîr thei si a.

THUTHLUNG THAR HMAN ṬAN A NI

10. Engtik khân nge thuthlung thar chu hman ṭan a nih a, engvângin nge chu mi hmaa hman ṭan a nih loh?

10 Engtik khân nge thuthlung thar chu hman ṭan a nih? Isua’n leia a nun tâwp ber zâna thuthlung thar chungchâng a sawi khân hman ṭan a ni lo. Hman ṭan a nih theih nân, Isua thisen a chhuah hmasak a, vâna Jehova hnêna chu a thisen hlutna a hlan hmasak phawt a ngai ang. Chu bâkah, “Krista luahpuitute” chungah thlarau thianghlim leih a ngai bawk dâwn a ni. Chuvângin, thuthlung thar chu C.E. 33, Pentikost nîa Isua zirtîr rinawmte’n thlarau thianghlim an dawn khân hman ṭan a ni.

11. Engtin nge thuthlung thar chuan Judate leh Jentailte chu thlarau lam Israelte zînga mi nihtîr thei a, thuthlung tharah chuan mi eng zât nge tel ang?

11 Pathian Jehova’n zâwlnei Jeremia hmanga Israelte chu thuthung thar a thlunpui tûr thu a puan khân, Dân thuthlung hmasa chu ‘tihhlui’ anga sawi theih ni mah se, thuthlung thar hman ṭan a nih hma loh chuan a tâwp tak tak lo. (Heb. 8:13) Thuthlung thar hman ṭan a nih chuan, Pathianin Juda mi leh serhtan loh Jentail ringtute chu inang khatin a thlîr thei a ni, a chhan chu an ‘serhtan tak chu, rilru lama tan a nih a, lehkha thu maiah ni lovin, thlarauva tan a nih’ avângin. (Rom 2:29) Pathian chuan anni chu thuthlung thar thlunpuiin, a dânte chu ‘an rilruah a dah a, an thinlungah a ziak bawk a ni.’ (Heb. 8:10) Chu thuthlung thara telte chu hriak thih mi 1,44,000 an ni ang a, anni chu hnam thar​—⁠“Pathian Israelte”​—⁠a nih loh leh thlarau lam Israelte ni tûra din an ni.​—⁠Gal. 6:16; Thup. 14:​1, 4.

12. Dân thuthlung leh thuthlung thar chu eng anga khaikhin theih nge a nih?

12 Engtin nge Dân thuthlung leh thuthlung thar chu khaikhin theih a nih? Dân thuthlung chu Jehova leh tisa lam Israelte inkâra thlun a nih laiin, thuthlung thar erawh chu Jehova leh thlarau lam Israelte inkâra thlun a ni thung. Mosia chu thuthlung hmasa tâna palai a nih laiin, Isua chu thuthlung thar tâna Palai a ni. Dân thuthlung chu ran thisena nemngheh a nih laiin, thuthlung thar chu Isua thisen chhuaka nemngheh a ni thung. Tin, Israel hnam chu Mosia hnuaia Dân thuthlung hmanga din a nih laiin, thuthlung thar hnuaia awmte chu kohhranho Lû, Isua hnuaia din an ni bawk.​—⁠Eph. 1:⁠22.

13, 14. (a) Engtin nge thuthlung thar chu Lalram nêna a inkûngkaih? (b) Thlarau lam Israelte tân vâna Krista nêna rorêl thei tûrin eng nge la ngai?

13 Thuthlung thar chuan vân lam Lalrama lal leh puithiam ni thei tûr hnam thianghlim a hrin chhuah avângin, Lalram nên inkûngkaihna a nei a. Chu hnam chu Abrahama thlah zawmpuitu tûr a ni. (Gal. 3:29) Chuvângin, thuthlung thar chuan Abrahama thuthlung chu a thuam nghet a ni.

14 Lalram nêna inkûngkaih thuthlung dang pakhat siam a la ngai a. Thuthlung thar chuan thlarau lam Israel a hring chhuak a, chuta mite chu “Krista luahpuitute” nih theihna a pe a ni. Mahse, vâna a Lalrama lal leh puithiamte anga Isua an zawm theih nân dân ang thlapa siam thuthlung dang neih a ngai a ni.

MI DANGTE KRISTA NENA RORELTIR THEITU THUTHLUNG

15. Isua chuan a tirhkoh rinawmte chu eng thuthlung nge a thlunpui?

15 Isua’n a zirtîr rinawmte Lalpa Zanriah a hmanpui hnu khân, thu a thlunpui a, chu chu Lalram thuthlung tia koh a ni fo. (Luka 22:​28-30 chhiar rawh.) Thuthlung dangte ang lo takin, chu thuthlungah chuan Jehova a tel lo va, Isua leh a hnungzuitu hriak thihte inkâra thuthlung a ni. “Pain ram mi ruatsak angin” tia a sawi lai khân, Isua chuan “Melkisedeka awm dân anga chatuan puithiam” ni tûra Jehova’n a thlunpui thuthlung a sawina ni ngeiin a lang.​—⁠Heb. 5:​5, 6.

16. Lalram thuthlung chuan hriak thih Kristiante tân eng nge a tiam?

16 Tirhkoh rinawm 11-te’n Isua chu ‘thlêmna a tawh chhûng zawngin an awmpui a.’ Lalram thuthlung chuan anni chu Isua nên vânah lal anga rorêlin, puithiam anga rawngbâwl tûrin lalṭhutthlêngah an ṭhu ang tih a tiam a ni. Mahse, chûng 11-te chu chutiang chanvo dawngtu awmchhun an ni lo vang. Chawimawia awm Isua chuan tirhkoh Johana hnêna inlârin: “A hnehtu apiang ka lalṭhutphahah ka hnênah ka ṭhuttîr ang, kei pawhin ka hneh a, ka Pa hnênah a lalṭhutphaha ka ṭhu ang khân,” tiin a sawi. (Thup. 3:21) Chuvângin, Lalram thuthlung chu hriak thih Kristian mi 1,44,000-te nêna thlun a ni. (Thup. 5:​9, 10; 7:⁠4) Chu chu vânah Isua nêna rorêl tûra dân nghah chhan petu thuthlung a ni a. Rorêl mêk lalber chu pasala nei a, a rorêlna ṭâwmpuitu tûr chhûngkaw zahkai tak aṭanga lo chhuak monu nên chuan an dinhmun chu a inang a ni. Dik takin, Bible chuan hriak thih Kristiante chu Krista “mo,” Krista pasala nei tûra intiam “nula thianghlim” angin a sawi a ni.​—⁠Thup. 19:​7, 8; 21:9; 2 Kor. 11:⁠2.

PATHIAN RAM CHU RING NGHET TLAT RAWH

17, 18. (a) Kan ngaihtuah tâk Lalram nêna inkûngkaih thuthlung parukte chu ennawn rawh. (b) Engvângin nge Lalram chu kan rin ngheh tlat theih?

17 Hêng thuziak pahniha kan ngaihtuah tâk thuthlung zawng zawngte hian Lalram hmêlhmang pawimawh tak pakhat emaw, a aia tam emaw nên inkûngkaihna a nei ṭheuh va. (“Pathianin A Thiltum A Hlen Chhuah Dân Tûr,” tih chart chu en rawh.) Chu chuan Lalram ruahmanna chu dân ang thlapa intiamnaah a innghat tlat tih a târ lang. Chuvângin, Pathianin lei leh mihringte tâna a thiltum a taka chantîr tûrin Messia Lalram a hmang tih rin tlat nachhan tûr ṭha tak kan nei a ni.​—⁠Thup. 11:⁠15.

Messia Lalram hmangin, Jehova chuan lei atâna a thiltum chu a takah a chantîr ang (Paragraph 15-18-na en rawh)

18 Lalramin a hlen chhuah tûrte chuan mihringte tân kumkhaw malsâwmna a thlen dâwn tih rinhlelh chhan tûr a awm thei dâwn em ni? Pathian Ram chu mihringte buaina zawng zawng chingfel hlen thei awmchhun a ni tih chu rin tlatna nên kan puang chhuak thei a ni. Mi dangte hnênah chu thudik chu ṭhahnemngai takin i puang chhuak ang u!​—⁠Mt. 24:14. (w14-E 10/15)