A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

I Thil Dawn Chu I Hlut Em?

I Thil Dawn Chu I Hlut Em?

“Athlâwna Pathian thil min pêkte chu kan hriat theihna tûrin . . . thlarau, Pathian hnêna mi chu kan hmu zâwk a ni.”​—⁠1 KOR. 2:⁠12.

1. Eng thlîr dân lâr tak nge mite’n an sawi ṭhin?

MI TAM tak chuan: ‘I thil neih chu a awm tawh loh hnuah chauh a hlutna i hre ṭhîn,’ tih an sawi ṭhin chu an hria a. Chutianga awm châng i nei em? Miin a naupan lai aṭanga thil a neih chuan, chûngte ngaihhlut tak zetna a tlachham ṭhîn. Entîr nân, mi hausa chhûngkuaa seilian chuan a thil neih tam takte chu a tûr rêngah ngaiin a ngaihlu lo thei a. Chutiang a nih chhan chu thiltawn la nei tam lo ṭhalaite hian nuna thil pawimawh ber eng nge ni tih an la hriat theih rih loh vâng a ni ang.

2, 3. (a) Kristian ṭhalaite chuan eng nge an pumpelh ang? (b) Engin nge kan thil neihte ngaihlu tûrin min ṭanpui thei?

2 Ṭhalai i nih chuan, i tleirâwl chhuah chhoh leh kum 20 i pelh hlim hian eng nge i ngaih pawimawh? Khawvêla mi tam takte tân chuan nuna thil pawimawh ber chu tisa lam thilte​—⁠hlawh ṭha tak, in ṭha tak, leh thil chhuak thar berte​—⁠neih a ni a. Mahse, chûng thilte ringawt kan ngaihtuah chuan thil pawimawh tak engemaw chu hmaih a ni​—⁠thlarau lam hausakna chu. Tûn laia mi maktaduai tam tak chuan, thlarau lam thil ngaihsakna chhe tê pawh an nei lo chu a lungchhiatthlâk hle. Kristian nu leh pate enkawlna hnuaia seilian nangni ṭhalai tân thlarau lam rochan anga in thil dawnte hlutna chu hmuh hmaih lo tûrin fîmkhur a ngai a ni. (Mt. 5:⁠3) Ngaihhlutna tlâkchhamna chuan nghawng ṭha lo tak, i dam chhûnga i hrehawmna tûr chu a thlen thei a ni.

3 Mahse, chutiang thleng lo tûrin i invêng thei a ni. I thlarau lam rochan hlut tûrin engin nge ṭanpui ang che? Kan thlarau lam rochan hlut a finthlâkzia hre thiam tûra min ṭanpui thei Bible-a entîrna ṭhenkhat i lo ngaihtuah ang u. Chûng entîrnate chuan ṭhalaite chauh ni lovin, Kristian zawng zawngte chu thlarau lama an thil neihte ngaihlu tûrin a ṭanpui thei a ni.

NGAIHHLUTNA AN TLACHHAM

4. Samuela pakhatna 8:​1-5 chuan Samuela fapate chungchâng eng nge a târ lan?

Thlarau lam rochan neia ngaihlu si lo mi ṭhenkhat chanchin chu Bible-ah kan hmu thei a. Chu chu Pathian hmaa hming ṭha nei, a naupang lai aṭanga Jehova rawng lo bâwl tawh zawlnei Samuela chhûngkuaah hian a thleng a ni. (1 Sam. 12:​1-5) Samuela chuan entawn tûr a siam a, chu chu a fapa Joela leh Abija te chuan ṭha takin an entawn tûr a ni. Mahse, an rochan chu an hlut lo va, an lo sual ta a ni. Bible chuan an pa ang lo takin, “dik lo takin ro an rêl” tih min hrilh a ni.​—⁠1 Samuela 8:​1-5 chhiar rawh.

5, 6. Josia fapate leh tupate tân eng nge lo inher chhuak?

Lal Josia fapate pawh chutiang bawk chu an ni a. Josia chuan Jehova biakna kawngah entawn tûr ṭha tak a siam a ni. Pathian Dân bu hmuh chhuah a nih a, Josia hmaa an chhiar khân, Jehova kaihhruainate chu nunpui tûrin theih tâwp a chhuah a. Milem biaknate leh ram chhûnga dawithiamte chu a nuaibo va, mite chu Jehova thu zâwm tûrin a fuih a ni. (2 Lal. 22:8; 23:​2, 3, 12-15, 24, 25) A fate chuan thlarau lam rochan an va ngah tak êm! A fapate zînga pathum leh a tupa chu lal an rawn ni ta a, mahse, tumahin an rochan an ngaihhlutzia an lantîr lo a ni.

Josia fapa Jehoahaza chu a dawtah a lal ta a; mahse, ‘LALPA mithmuhah thil ṭha lo tak’ a ti a. Thla thum a lal hnuah Aigupta mi Pharaoa’n a tântîr a, chutah chuan a thi ta a ni. (2 Lal. 23:​31-34) Tichuan, a unaupa Jehoiakima chu kum 11 a lal ta a. Ani pawhin a pa hnên aṭanga a thil dawnte ngaihhlutna a tlachham bawk. Jehoiakima chuan kawng sual a zawh avângin Jeremia chuan: “Sabengtung phûma phûmin a awm ang,” tiin a sawi lâwk a ni. (Jer. 22:​17-19) Josia dawta lal dang​—⁠a fapa Zedekia leh a tupa Jehoiakina​—⁠te pawh chu an ṭha lo; tumahin Josia kawng dik tak chu an zawh lo a ni.​—⁠2 Lal. 24:​8, 9, 18, 19.

7, 8. (a) Eng kawngin nge Solomona chuan a thlarau lam rochan chu a khawhral? (b) Bible-a chuang an thlarau lam rochan khawhraltute hnên aṭangin eng nge kan zir theih?

7 Solomona chu a pa Davida hnên aṭanga rochan tam tak dawngtu lal a ni a. Thlarau lam ṭo bul ṭha tak neiin atîr lamah ṭha hle mah se, a hnuah kawng dik tak ngaihhlutna chu a hloh ta a ni. “Solomona chu a lo upat hnu chuan, a nupuite chuan pathian dangte lamah a thinlung an hruai kawisak a: tichuan a pa Davida thinlung angin LALPA a Pathian lamah chuan a thinlung chu a lo ṭha famkim ta lo va.” (1 Lal. 11:⁠4) Chuvângin, Solomona chuan Jehova duhsakna chu a hloh ta a ni.

8 Hêng mite hian chutiang ṭo bul ṭha tak leh thil dik tak tihtheihna hun remchâng ṭha an neihte an khawhral mai mai hmuh chu a va lungchhiatthlâk tak êm! Mahse, Bible hun laia ṭhalai zawng zawngte chu chutiang an ni vek lo va, tûn lai ṭhalaite lah chutiang an ni vek hek lo. Tûnah chuan Kristian ṭhalaite entawn theih entawn tûr ṭha ṭhenkhat chu i lo ngaihtuah ang u.

AN THIL DAWNTE AN HLUT

9. Engtin nge Nova fapate chuan entawn tûr ṭha tak an siam? (A thupui chunga milem en rawh.)

9 Nova fapate hnên aṭangin entawn tûr ṭha tak kan hmu a. An pa chuan lawng tuk tûr leh chu lawnga a chhûngte nêna lût tûrin thupêk a dawng a. Nova fapate chuan Jehova duhzâwng tih a pawimawhzia an hre thiam a ni ngei ang. Anni chuan an pa thu an âwih ngei bawk ang. A hnuah, an pa chu ṭanpuiin lawng an tuk a; tichuan, lawng chhûngah chuan an lût ta a ni. (Gen. 7:​1, 7) Eng nge an tum ber chu? Genesis 7:​2, 3-ah chuan “lei chung zawng zawngah chi thlah tûra tihnun tûrin” lawng chhûngah ramsate an lakhâwm tih a sawi. Mihringte pawh chhanhim an ni a. Nova fapate chuan an pa ber kal tlanga an thil dawn chu an hlut avângin mihringte chhandamna tûr leh lei thenfai tawha biakna dik din leh tûrin ṭanpui theihna chanvo an nei ta a ni.​—⁠Gen. 8:20; 9:​18, 19.

10. Babulona Hebrai tleirâwl palite chuan thutak an zirte an hlutzia engtin nge an lantîr?

10 A hnu kum zabi engemaw zâtah chuan Hebrai mipa tleirâwl palite chuan thil pawimawh ber an hriatzia an lantîr a. B.C.E. 617 khân, Hanania, Misaela, Azaria, leh Daniela te chu Babulonah hruai an ni a. Anni chu an hmêl a ṭhain, naupang fingfel tak, Babulon mite nun dân anga nung nghâl thei tûr an ni a. Mahse, chutiang chuan an nung nghâl lo. Anni chuan an nuapan laia an zir, an rochan an hriatzia chu an thiltihin an lantîr a. Chûng mi palite chuan an naupang laia thlarau lam zirtîrna an dawnte an zawm tlat avângin nasa taka malsâwm an ni.​—⁠Daniela 1:​8, 11-15, 20 chhiar rawh.

11. Isua thlarau lam ṭo bul chu mi dangte’n engtin nge an hlâwkpui?

11 Pathian fapa Isua chanchin ngaihtuahna tel lo chuan entawn tûr ṭha kan ngaihtuahna a kim thei lo vang. Ani chuan a Pa hnên aṭangin thil tam tak a dawng a, chûng chu a hlut tak zet a ni. Zirtîrna a dawnte a hlutzia chu: “Pain mi hrilh ang zêlin hêng thu hi ka sawi zâwk a ni,” tia a sawiah khân a lang a ni. (Joh. 8:28) Ani chuan a thil dawnte mi dangte’n an hlâwkpui chu a duh a. Mipuite hnênah chuan: “Khaw dangahte pawh Pathian ram chanchin ṭha ka hril tûr a ni, chu mi avâng chuan tirh ka ni si a,” tiin a sawi. (Lk. 4:​18, 43) Ani chuan a thu ngaithlatute chu thlarau lam thil hlut lo tlângpui ṭhîn ‘khawvêla mi nih loh’ a pawimawhzia hmu tûrin a ṭanpui a ni.​—⁠Joh. 15:⁠19.

I THIL DAWN CHU HLUT RAWH

12. (a) Engtin nge 2 Timothea 3:​14-17 thu chu tûn lai ṭhalai tam takte tâna hman theih a nih? (b) Kristian ṭhalaite chuan eng zawhnate nge an ngaihtuah ang?

12 Kan sawiho tâk ṭhalaite ang khân, nang pawh Pathian Jehova hnêna inpumpêk tawh nu leh pate enkawlna hnuaia seilian i ni mai thei a. I nih chuan, Timothea chungchâng Pathian Lehkha Thu-in a sawi chu i dinhmun nên a inrem hle thei a ni. (2 Timothea 3:​14-17 chhiar rawh.) Pathian dik tak leh amah tihlâwm dân “i thil hriat” chu i nu leh pate hnên aṭanga i hriat a ni a. I nu leh pate chuan i naupan têt aṭangin an zirtîr tawh che pawh a ni thei. Chu chuan ‘Krista Isuaa rinna awm avânga chhandamna hmu khawpa tifing’ chein, Pathian rawngbâwl tûra “famkim” tûrin a ṭanpui che a ni. Tûna zawhna pawimawh tak lo awm ta chu, I thil dawnte chungah ngaihhlutna i lantîr ang em? tih hi a ni a. Chu mi atân i inenfiah deuh hlek a ngai thei ang. Hetiang zawhnate hi i ngaihtuah thei a ni: ‘Thuhretu rinawm tam takte zînga ka tel thei chu engtin nge ka ngaih? Tûn laia Pathan hriat hlawh leia mi tlêm tête zînga ka tel thei chu engtin nge ka ngaih? Thutak hriat theihna chanvo danglam leh ropui tak ka neih hi ka hlut tak zet em?’ tiin.

Thuhretu rinawm tam takte zînga tel chu engtin nge i ngaih? (Paragraph 9, 10, 12-na en rawh)

13, 14. Kristian ṭhalai ṭhenkhat chuan eng thlêmna nge an hmachhawn a; mahse, chûng thlêmna laka tlâwm mai chu engvângin nge a âtthlâk? Entîrna pe rawh.

13 Kristian nu leh pate enkawl seilen ṭhalai ṭhenkhat chuan tûna kan thlarau lam paradis dinhmun leh Setana khawvêl thim inan lohna chiang tak chu an hmu lo mai thei a. Ṭhenkhat phei chu khawvêl nun dân tem chhin tûra thlêm an ni hial a ni. Mahse, a nat dân tûr​—⁠leh thihna a thlen theih dân​—⁠hriat nân motor tlân lai hmaah kawng i kân chhin ang em? Kân chhin lo vang! Chutiang bawkin, manganna a nasat dân tûr hriat nân maia he khawvêl ‘nawmsak bawl luattuknaa’ kan va tel kher a ngai lo a ni.​—⁠1 Pet. 4:⁠4.

14 Asia khawmuala awm Gener-a chu Kristian chhûngkuaa seilian a ni a. Kum 12 mi a nihin baptisma a chang a ni. Tleirâwl a han nih chhoh chuan, he khawvêl kawngte chu a rawn duh chho ta a. Ani chuan: “Khawvêlin a pêk ‘zalênna’ hi neih ka duh a ni,” a ti a. Vervêk takin nun kawng chi hnihin a nung ṭan ta a. Kum 15 mi a han nih chuan a ṭhian sualte thiltih ṭhenkhat chu a ti ve ta a ni. A ṭhiante ang chuan zu a in a, ânchhe lawhna ṭawngkam ṭha lote a hmang ve ta a. A ṭhiante nên billiard-te leh tharum thawhna computer game-te a khelh hnu tlai takah inah a haw ṭhîn a ni. Mahse, hunte a liam zêl chuan he khawvêl thilte hian lungawina tak tak a pe lo tih a hre chhuak ta a. Chu chu nun kawng ruak leh awmze nei lo a ni. Kohhrana a rawn kîr lehna chungchângah heti hian a sawi a ni: “Harsatna tam tak a la awm cheu va; mahse, Jehova malsâwmna chu chûng ai chuan a tam zâwk daih a ni,” tiin.

15. Kristian nu leh pate enkawlna hnuaia seilian lo ṭhalaite chuan eng nge an ngaihtuah ang?

15 Kristian nu leh pate enkawlna hnuaia seilian lo kohhrana awm ṭhalai dangte pawh an awm a. An zînga mi i nih chuan, Siamtu i hriat a, a rawng i bâwl theina chanvo a ropuizia ngaihtuah ang che! Leiah hian mi tlûklehdingâwn tam tak an awm a. Chuvângin, Pathian Jehova’n a hnaih a, Bible thutak a hriattîrte zînga kan tel thei hi malsâwmna a ni chiang hle. (Joh. 6:44) Tûna mihring la dam zât 1,000 zînga 1 chauhvin thutak hriatna dik an nei a, chûng zîngah i tel a ni. Thutak kan zir dân chu eng ang pawh ni se, chu chu kan vaia kan hlim chhan tûr a ni lâwm ni? (1 Korinth 2:12 chhiar rawh.) Gener-a chuan: “Chu mi chungchâng ka ngaihtuah hian ka hmul thi a ding ûr ûr ṭhîn a. Lei leh vân Neitu Jehova mi hriat ni thei tûrin tu nge maw ka nih le?” tiin a sawi a ni. (Sâm 8:⁠4) Gener-a awmna hmuna awm ve tho Kristian unaunu pakhat chuan: “Zirtîrtute hriat an nih hian zirlaite chu an inchhuang hle ṭhîn a. Zirtîrtu Ropui, Pathian Jehova hriat nih chu inchhuanna tûr chanvo hlu a va ni lehzual êm!” tiin a sawi a ni.

ENG NGE I TIH ANG?

16. Tûn lai Kristian ṭhalaite tân eng duhthlanna nge finthlâk?

16 Chanvo ropui tak i neih chu ngaihtuahin, engah nge an nuna thil dik titu unau tlêm tête zînga tel chu i tum tlat loh vang? Chutiang chuan Pathian chhiahhlawh rinawm tam takte zînga mi i ni thei a. Chu chu tûn laia ṭhalai tam tak, nikhaw hre lova he khawvêl chhiatna kawng zawhtute zui ai chuan a finthlâk zâwk hle.​—⁠2 Kor. 4:​3, 4.

17-19. Khawvêl laka danglamna thlîr dân inbûk tâwk nei tûrin engin nge ṭanpui thei che?

17 Khawvêl laka danglam bîk nih chu a awlsam ang tihna erawh a ni hauh lo. Mahse, chu mi chungchâng i ngaihtuah chuan finna chuan danglam tûrin min hrilh a ni. Entîr nân, Olympic-a tel infiam mi pakhat hi han ngaihtuah teh. Chutiang thleng thei tûr chuan a danglam bîk a ngai tih a chiang hle. Ani chuan a insâwizawina tûr hun la hêk thei thil tam tak lakah a insûm a ngai ngei ang. Kawng leh lamah chuan, a ṭhiante laka danglam a inhuamna chuan insawizawi tam lehzual tûr leh a thiltum thleng tûrin a ṭanpui ang.

18 Khawvêlin nun a thlîr dân chu a thui lo hle a. Thui tak i lo thlîr lâwk chuan, khawvêl laka danglamna leh nungchang lam leh thlarau lam tichhe thei thiltihte i pumpelhna aṭangin ‘nunna taktak chu i vuan’ tlat thei ang. (1 Tim. 6:19) Atîra kan sawi tâk unaunu chuan: “I thurin atâna i din ngheh chuan, a tâwpah i hlim tak zet ang a. Setana khawvêl kalha kal tûrin chakna i nei tih finfiahna a ni ang. A pawimawh berah chuan, Pathian Jehova’n a chhuang chein a lâwm che tih i hmu thei ang a ni dâwn! Chu chu i danglam bîkna i chhuan hun a ni ang!” tiin a sawi a ni.

19 Miin tûna a thil neih theihte chauh a ngaihtuah chuan a nunin awmzia a nei lo vang. (Thur. 9:​2, 10) Ṭhalai i niha i nunin a tum leh i dam rei theih chen tûr ngun taka i ngaihtuah chuan, ‘Jentailte awm anga awm’ lo va, nun awmze nei tak neih chu a finthlâk dâwn lâwm ni?​—⁠Eph. 4:17; Mal. 3:⁠18.

20, 21. Thu tlûkna dik kan siam chuan, eng nge kan dawn theih ang a, mahse kan lakah eng nge beisei a nih?

20 Thu tlûkna dik kan siam chuan, tûnah nun lungâwithlâk tak kan neih theih bâkah, ‘lei rochun’ tûrte​—⁠chantuana nunna nei tûrte​—⁠zîngah kan tel thei bawk ang. Kan tân malsâwmna tam tak dawn tûr a awm a, chûng zawng zawng chu tûnah chuan kan suangtuah phâk lo hial a ni. (Mt. 5:5; 19:29; 25:34) Mahse, Pathian chuan thilte chu min pe nghâl mai ṭhîn lo. Keimahni lamah thil engemaw kan tih min phût a ni. (1 Johana 5:​3, 4 chhiar rawh.) Tûna rinawm taka a rawngbâwl chu a va phu tak êm!

21 Pathian hnên aṭanga thil tam tak kan dawng thei chu chanvo ropui a va ni tak êm! A Thu hriatna dik tak kan nei a, amah leh a thiltum chungchângah thutak hriatthiamna chiang tak kan nei a ni. A hming put theihna leh a Thuhretu nih theihna chanvo kan nei a. Pathian chuan kan lamah a ṭang dâwn tih min tiam bawk a ni. (Sâm 118:⁠7) Ṭhalai kan ni emaw kum upa tawh kan ni emaw pawh ni se, kan vai hian Jehova hnêna ‘chatuana ropuina’ pêk kan duhna nasa tak târ langin, amah kan ngaihhlutzia i lantîr ang u.​—⁠Rom 11:​33-36; Sâm 33:12. (w14-E 12/15)