1-3. Paula’n Jehova a rinna chu eng anga tihngheh nge a nih? (A thupui chunga milem en rawh.)

ROM khuaa Kristiante tân hun hlauhawm tak a ni. C.E. 64-ah Rom khawpui hâla puh an nih bâkah, mihringpuite huaa puh an ni bawk a, Krista hnungzuite chu nasa taka tihduhdah an ni. Chutih hun laia Kristian pakhat ni ta la, nî tin mai hian man leh hrem tâwk thei dinhmunah i ding ngei ang. Thlarau lama i unau ṭhenkhat chu ram sate’n an pawt sawm, a nih loh leh bana khêng bet a, zânah êng petu atân a nung chunga hâl an ni tawh ngei ang.

² He dinhmun hlauhawm tak kârah hian tirhkoh Paula chu Rom khuaah a vawihnihna atân a tâng a ni. Ani chu Kristian dangte’n an ṭanpui ang em? Paula chuan atîrah a lungkham deuh a ni mai thei, Timothea hnênah heti hian lehkha a ziak a ni: “Ka thiamna thu ka sawi hmasak ṭum chuan tumah rêngin mi ṭanpui lo va, mi thlahthlam ta vek zâwk a ni; a mawh chu phurin awm hlawm suh se,” tiin. Chutichung pawhin, Paula chuan ṭanpuina dawng lo hulhual a ni lo tih a pawm a. Heti hian a ziak a ni: “Lalpa chuan mi ṭan a, mi tichak ta zâwk a ni,” tiin. Ni e, Lal Isua chuan  a mamawh chakna chu a pe a ni. Chu Pathian ṭanpuina chu eng ang takin nge a ṭangkai? A rah chhuah hi chhinchhiah rawh: “Sakeibaknei kaa mi kha chhan chhuahin ka lo awm ta a ni,” tih hi.—2 Tim. 4:16, 17. *

³ Chu thiltawn hriat chhuahna chuan Paula chu a tichak ngei ang a, harsatna a tawh mêkte leh nakina lo awm thei harsatna dangte hmachhawn tûrin Jehova’n a thuam nghet ang tih a rin phah ngei bawk ang. Heti hian a sawi zawm nghâl si a: “Lalpa chuan sualna zawng zawng lakah mi chhan chhuak ang,” tiin. (2 Tim. 4:18) Ni e, mihringte ṭanpuina a dawn loh hunah pawh, Jehova leh a Fapa pêk chhuah ṭanpuina chu a tak a ni tih Paula chuan a zir chhuak a ni.

4, 5. (a) Tu hnên aṭangin nge i mamawh ṭanpuina i dawn ṭhin? (b) Engtin nge Jehova nêna in inlaichînna chu i tihngheh theih?

⁴ Hun khirh tak i hmachhawn chângin mal ngawih ngawiha inhriat châng i nei em? Chu chu hnathawh tûr tlâkchhamna te, school-a nêksâwrna te, hrisêl lohna te, a nih loh leh dinhmun manganthlâk tak dangte avâng pawh a ni thei ang. Ṭanpuina i dîl pawh a ni thei a; mahse, mi dangte chuan i mamawh ṭanpuina an pêk theih loh che avângin i beidawng a ni. Dik tak chuan, buaina ṭhenkhat chu mihringte ṭanpuina hmanga chinfel theih a ni lo. Chutiang dinhmunah chuan ‘Jehova ring’ tûra Bible fuihna chu a thlâwn mai a ni em? (Thuf. 3:5, 6) Chu chu awmze nei lo a ni em? Ni lo ve! Bible thuziak tam taka târ lan angin, Pathian ṭanpuina chu a tak hle a ni.

⁵ Chuvângin, mihringte ṭanpuina dawng tâwk lo anga i lan hunah pawh lungâwi loh nâna hman aiin chûng dinhmunte chu tirhkoh Paula tih ang bawkin—Jehova rin tlat theihna leh a ngaihsakna dawn theihna hun remchâng angin thlîr zâwk rawh. Hei hian amah i rinna a tinghetin, amah nêna in inlaichînna chu a titak lehzual ang.

6. Hrehawm kan tawrh hunah engvângin nge Jehova rin chu a harsat mai theih?

⁶ Jehova hnênah chuan i buaina khirh tak chu ṭawngṭaia thlen theih a ni em? Chu mi hnuah dinhmun chungchânga i tihtheihte i ti tawh a, a bâk chu Jehova’n a tifel ang tih i hriat avângin thlamuang takin i awm thei em? Awm thei e! (Sâm 62:8; 1 Petera 5:7 chhiar rawh.) Chutianga tih chu Jehova nêna kan inlaichînna tih hmasâwnna atân a pawimawh hle. Mahse, Jehova’n i mamawh a pe ang che tih rin chu a harsa thei. Engvângin nge? A chhan pakhat chu Jehova’n a chhân lêt nghâl reng loh vâng a ni thei ang.—Sâm 13:1, 2; 74:10; 89:46; 90:13; Hab. 1:2.

7. Engvângin nge Jehova’n kan ṭawngṭaina min chhân nghâl reng loh?

⁷ Engvângin nge Jehova chuan kan dîl apiang min pêk nghâl loh? Ani chuan amah nêna kan inlaichînna chu pa leh a fate inlaichînna nên a khaikhin a. (Sâm 103:13) Fa chuan a nu leh pa hnêna a dîl apiang pêk nghâl, a nih loh leh tihsak nghâl chu a beisei thei lo va. A thil ngen ṭhenkhat a duhna chu nakina reh leh mai tûr a ni thei. A thil ngen dangte chu a dawn theih hun tûr a nghah a ngai ngei ang. A dang lehte chu ama tân leh mi dangte tâna thil ṭha ber a ni lo mai thei. Chu bâkah, naupang dîl apiang tihsak nghâlna chuan an inlaichînna chu bâwih leh a pu inlaichînnaah a thlâk ang a, naupang chu a pu ang a ni ang. Chutiang bawkin, Jehova chuan kan tâna ṭha ber tûr a nih theih nân kan ṭawngṭainate min chhânsak hmain hun  a liamtîr phawt thei a. Chu chu min Siamtu fing, Pu ber, leh kan Pa vâna mi a nih anga a tihtheih a chanvo bîk a ni. Kan dîlna zawng zawng min tihsak nghâlna chuan amah nêna kan inlaichînna chu a thlâk danglam thei a ni.—Isaia 29:16; 45:9 nên khaikhin rawh.

8. Mi mala kan tlin tâwkte chungchângah Jehova’n eng nge min tiam?

⁸ Thil dang leh chu Jehova chuan kan tlin tâwk a hre chiang hle hi a ni. (Sâm 103:14) Chuvângin, ani chuan kan harsatnate chu mahni chaknaa tuar chhuak tûrin min beisei lo va, ṭanpuina pêk min tum a ni. A châng chuan kan tuar thei tawh ngang lo niin kan hre mai thei. Mahse, Jehova chuan a chhiahhlawhte chu an tuar theih tâwk bâk lo chu hrehawm a tawrhtîr dâwn lo tih min tiam a ni. Ni e, ani chuan “tlân chhuahna kawng” min siamsak ang. (1 Korinth 10:13 chhiar rawh.) Chuvângin, Jehova’n kan tuar theih chin nia a hriat chu a dik a ni tih ring tûrin chhan ṭha tak kan nei a ni.

9. Ṭanpui dîla kan ṭawngṭaina chhân nghâl a nih loh hunah eng nge kan tih ang?

⁹ Ṭanpuina kan dîlna chhân nghâl a nih loh hunah, kan tâna chêt lâk hun hretu, Pathian chu i nghâk reng ang u. Ani pawhin min chhan chhuah duh hle mah se, dawhtheihna a lantîr a ni tih hre reng rawh. “LALPA chuan a khawngaih theihna tûr che uin a nghâk ang a, chuvângin a lainat theihna tûr che uin chawimawiin a awm ang: LALPA chu rorêl felna Pathian a ni si a: amah nghâktu zawng zawng chu an eng a thâwl e.”—Is. 30:18.

10-12. (a) Chhûngkaw zînga mi pakhat natna benvawn vei enkawltu Kristian tân engtin nge dinhmun a harsat hle theih? (b) Hun harsa tak kâra Jehova rinna chuan amah nêna kan inlaichînna chu engtin nge a nghawng dâwn? Entîrna pe rawh.

¹⁰ Harsatna nasa tak i tawh hunah Paul angin, ‘sakeibaknei ka’ chhûnga awm, a nih loh leh hnaih taka awm angin i inngai mai thei a. Hetiang hun hi Jehova rin a harsat lai ber leh a ṭûl lai ber a ni. Entîr nân, i chhûngkaw zînga mi pakhat natna benvawn vei i enkawl angah han inchan teh. Finna leh chakna dîlin i ṭawngṭai mai thei a. * He mi chungchânga i tih theih zawng zawng i tih hnuah chuan, Jehova’n a mitin a en reng che tih leh rinawm taka tuar chhuak thei tûrin i mamawh chakna a pe ang che tih hriatna chu i thlamuanpui a ni lâwm ni?—Sâm 32:8.

¹¹ Mahse, dinhmun chu a lêt zâwng chiah pawh a ni thei. Doctor-te hnên aṭangin ngaih dân inang lo tak tak i dawng mai thei a. A nih loh leh thlamuanna pe tûra i beisei i chhûngkhatte chuan dinhmun chu an tiharsa lehzual pawh a ni thei. Chutiang dinhmunah chuan chakna nei tûrin Jehova lam hawi reng la. Amah chu hnaih reng ang che. (1 Samuela 30:3, 6 chhiar rawh.) Dinhmunin hma a sâwn hunah chuan, Jehova nêna in inlaichînna chu a nghet lehzual ang.

¹² Linda-i * chuan a nu leh a pate an boral hmaa a enkawl laiin, he thu dikzia hi a hria a ni. “Dinhmun khirh tak hnuaiah, ka pasal, ka nau mipa, leh kei pawhin tih tûr hre lo khawpin kan hrilh a hai a. A châng chuan a ngaihna rêng kan hre lo. Mahse, hun kal tawhte kan thlîr lêt chuan, Jehova min awmpui dân kan hmu chiang hle. Duhthlan tûr nei tawh lo anga kan lan hunah pawh, ani chuan min tichakin, kan mamawh tak ṭanpuina min pe a ni.”

13. Jehova rinna chuan engtin nge unaunu pakhat chu manganna nasa tak inzawm zata a tawhte hmachhawn thei tûra ṭanpui?

¹³ Chhiatna râpthlâk tak kan tawh hunah pawh Jehova rin tlatna chuan min ṭanpui thei  bawk. Rhonda-i pasal, Thuhretu ni lovin inṭhen a tum laiin, a nau mipa chuan nun atâna hlauhthâwn awm tak natna a vei a ni. Thla rei lo te hnuah a nau nupui chu a thi a. Rhonda-i chuan hêng a thiltawn râpthlâk takte a pal tlang hnu lamah chuan regular pioneer a thawk ṭan a ni. A hnu rei lo têah a nu a thi a. Tuar thiam tûrin Rhonda-i chu engin nge ṭanpui? Heti hian a sawi a ni: “Thu tlûkna ho tham takah te pawh, nî tin Jehova nên kan inbe pawh a. Chu chuan Jehova chu ka tân mi tak tak a nihtîr a; mahni emaw, mi dang emaw rin aia amah rin dân min zirtîr a. Chu bâkah, min ṭanpuina pawh a tak a—ka mamawh zawng zawng min pe a ni. Chuvângin, Jehova nêna ṭang dûn niin ka inhria,” tiin.

14. Chhûngkhat lainâ hnawhchhuah nei Kristian chuan eng nge a rinngheh tlat theih?

¹⁴ Dinhmun dang hi han ngaihtuah teh. I chhûngkhat lainâ i hmangaih tak chu hnawhchhuah a ni a. Bible i zirna aṭangin hnawhchhuahte cheibâwl dân tûr chu i hria a ni. (1 Kor. 5:11; 2 Joh. 10) Mahse, a châng chuan hnawtchhuak tûra thu tlûkna siam pawm chu a harsain, thil theih loh tluk niin a lang mai thei. * Hnawhchhuah chungchânga Bible kaihhruaina zâwm tûrin i Pa vâna miin i mamawh chhelna a pe ang che tih i ring thei em? Hetah hian Jehova nêna inzawmna nghet neih lehzualna hmanga in inlaichînna tihngheh theihna hun remchâng chu i hmu em?

15. Engvângin nge Adama chuan Eden huanah Jehova thu pêk chu a zawm loh?

¹⁵ He mi chungchângah hian mihring hmasa ber Adama chungchâng hi han ngaihtuah lawk teh. Jehova thu âwih lo chungin, a nun  zawm zêl theih a ring tak zet em? Ring lo ve, Bible chuan Adama chu “bumin a awm lo” tih min hrilh si a. (1 Tim. 2:14) A nih chuan, engvângin nge thu a âwih loh? Adama chuan a nupui a duh zâwk avângin, thei rah chu a ei a ni ngei ang. A Pathian, Jehova thu ngaihthlâk aiin a nupui thusawi chu a ngaithla ta zâwk a ni.—Gen. 3:6, 17.

16. Tu nge kan hmangaih ber ang a, engvângin nge?

¹⁶ Hei hi kan chhûngkhat lainâte hmangaih lutuk loh tûr tihna a ni em? Ni lo ve! Mahse, kan hmangaih ber chu Jehova a ni tûr a ni. (Matthaia 22:37, 38 chhiar rawh.) Kan chhûngte chuan Jehova rawng an bâwl emaw, bâwl lo emaw pawh ni se, hei hi an tâna thil ṭha ber a ni. Chuvângin, Jehova i hmangaihna leh amah i rinna chu tinghet zêl ang che. I chhûngkhat lainâte hnawhchhuah an awm avânga hrehawm i tuar a nih chuan, ṭawngṭaiin Jehova hnênah i thinlung leihbaw rawh. * (Rom 12:12; Phil. 4:6, 7) He dinhmun lungchhiatthlâk tak hi Jehova nêna in inlaichînna tih tak lehzual nân hmang rawh. Hei hian rah chhuah ṭha ber awmtîr tûra Jehova beisei tûrin a ṭanpui ang che.

17. Lalram thu hrilhnaa kan buai hian, engtin nge Jehova kan ring tih kan lantîr?

¹⁷ Eng atân nge Paula chu ‘sakeibaknei ka aṭanga chhan chhuah a nih?’ Ani chuan heti hian a sawi a ni: “Chanchin ṭha keimah avânga hrilh kimin a awm theih nân leh Jetailte zawng zawng chuan an hriat theih nân,” tiin. (2 Tim. 4:17) Paula ang bawka thu hrilh hnaa kan buai lai hian Jehova chuan kan mamawh eng pawh min “pêk belhchhah dâwn” tih kan ring a ni. (Mt. 6:33) Lalram thu hriltute kan nih angin ‘chanchin ṭha kawltîr’ kan ni a, Jehova “hnathawhpuite” anga ngaih kan ni bawk. (1 Thes. 2:4; 1 Kor. 3:9) Pathian hnathawhnaa theih tâwp kan chhuah hian, dinhmun ṭhat hun nghah chu a awlsam zâwk tih kan hmu ang.

18. Eng kawngtein nge Jehova kan rin lehzual theih a, amah nêna kan inlaichînna chu kan tihngheh theih?

¹⁸ Chuti chu, tûn hun hi Pathian nêna kan inlaichînna tihngheh nân i hmang ang u. Eng dinhmun pawhin min timangang a nih chuan, chu chu Jehova hnaih nân i hmang bawk ang u. Ni e, Pathian Thu ngaihtuahnaah te, ṭawngṭai ziahnaah te, leh thlarau lam thiltihah te inhmangin tûna kan harsatna leh nakina harsatna kan la tawh tûrahte hian Pathian Jehova’n tuar thei tûrin min ṭanpui ngei ang tih i ring tlat ang u. (w15-E 04/15)