Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

CHʼEXPAJ KYANQʼIBʼIL TUʼN TYOL DIOS

«Oʼkxtoq in chin ximane wiʼjxe»

«Oʼkxtoq in chin ximane wiʼjxe»
  • AJU ABʼQʼI TEJ TUL ITZʼJ: 1951

  • TNAM: ALEMANIA

  • JUNJUNTL TQANIL: IN JAWTOQ NNIMSAʼNE WIBʼE EX NJUNALXTOQE IN CHE BʼANT QE TIʼCHAQ WUʼNE

AJU IKʼ TOJ WANQʼIBʼILE:

Kyoj qeju tnejel abʼqʼi, atz in anqʼine nqayin tiʼj tnam Leipzig, toj ojtxe República Democrática Alemana ex nya najchaq tiʼj frontera tukʼil Polonia jatumel at República Checa toj ambʼil jaʼlo. Tej qʼiʼntoq qaq abʼqʼi wuʼne, o xiʼye anqʼil atz Brasil tuʼn tpaj taqʼun nmane, ex tej tikʼ ambʼil o xiʼye Ecuador.

Tej qʼiʼntoq 14 abʼqʼi wuʼne, in xi samaʼne juntl maj kyuʼn nmane atz Alemania tuʼn nxnaqʼtzane. Toj ambʼil aju, njunalxe in nanq’ine ex najchaq kyiʼj nmane. Xi nbʼinchaʼne qe tiʼchaq njunalxe ex mintiʼ in ximane tiʼj qa tbʼanel ela toj kywitz txqantl moqa miʼn.

E meltzʼaj nmane anqʼil Alemania tej qʼiʼntoq 17 abʼqʼi wuʼne. Tnejel, ax in kyaj tene anqʼil kyukʼil, pero tuʼnju ngane tuʼn t-xi nbʼinchaʼne qe tiʼchaq njunalxe, kwest ela toj nwitze tuʼn t-xi nbʼiʼne kyyol nmane, tuʼntzunju ya mintiʼ in tene kyukʼil tej njapune twi 18 abʼqʼi.

Ya mintiʼxix in tzalaje tiʼj wanqʼibʼile, tuʼntzunju, in nok tene jyolte tqanil tiʼj tiquʼn o qo kubʼ bʼinchaʼn. Xi njyoʼne tqanil kyukʼil junjun kʼloj xjal ex kubʼ nximane tuʼn wok tene xnaqʼtzal tiʼj Txʼotxʼ naʼmxtoq tnaj kyuʼn xjal.

Tzaj nlaqʼoʼne jun nmotoye ex in xiʼye atz África. Noqtzun tuʼnj, in meltzʼaje Europa tuʼnju xitj nmotoye. Tej tbʼaj bʼinchaʼn nmotoye, in xiʼye tzi jun playa atz Portugal. Tej npone atz, kubʼ nximane tuʼn tkyaj ntzaqpiʼne moto ex tuʼn nbʼete toj bark.

Ok nmojbʼan wibʼe kyukʼil junjun kuʼxun otoq bʼant kyten tuʼn kyikʼx toj océano Atlántico. Kyxol qe jlu, attoq Laurie aju ok te nxuʼjile. O bʼete toj bark tuʼn qpone kyoj isla te Caribe, ex tej qojlane jun rat atz Puerto Rico, o meltzʼaje juntl maj atz Europa. Kubʼ qximane tukʼil Laurie tuʼn tkanet jun lancha quʼne tuʼntzun qanqʼine toj. Tej tikʼ oxe xjaw, bʼaj qchʼexpuʼne aju otoq kubʼ qximane tuʼnju in xi qʼiʼne kyuʼn soldad tuʼn wajbʼene kyukʼil toj tnam Alemania.

In tene jun abʼqʼi tukʼil oxe xjaw kyukʼil soldad toj mar ex toj ambʼil aju in kubʼ mojeʼye tukʼil Laurie. Qajtoqe tuʼn kukx qviajarine. Tej naʼmxtoq in xiʼye kyxol soldad, otoq tzaj qlaqʼoʼne jun lancha salvavidas. Ex tej ntene kyxol soldad, chebʼe chebʼe bʼaj qbʼinchaʼne lancha tuʼn qbʼete toj. Kubʼ qximane tuʼn qanqʼine toj ex tuʼn kukx qviajarine. Tej tzmatoq in nikʼ chʼin ambʼil wetzlene kyxol soldad, e yolin testigos de Jehová qukʼile ex xi tzyet qxnaqʼtzane tiʼj Tyol Dios, noqtzun tuʼnj, naʼmxtoq tkyaj bʼant tal lancha quʼne tuʼn qbʼete toj.

CHʼEXPAJ WANQʼIBʼILE TUʼN TYOL DIOS:

Tnejel, kubʼ nximane qa nya iltoq tiʼj tuʼn kybʼant junjun chʼixpubʼil wuʼne tuʼnju otoq chin mojeʼye tukʼil xuʼj in chin anqʼintoqe tukʼil ex otoq kyaj ntzaqpiʼne sichʼ (Efesios 5:5). Ax ikx, kubʼ nximane qa tuʼnju qajtoqe tuʼn qviajarine ex tuʼn tok qkeʼyine qe tbʼanel tbʼinchbʼen Dios, atzun jun tumel tuʼn tajbʼen wanqʼibʼile wuʼne.

Pero iltoq tiʼj tuʼn tbʼant nim chʼixpubʼil wuʼne, mas aju nmode. Kukxtoq in jaw nnimsan wibʼe ex ngantoqe tuʼn kybʼant tiʼchaq wuʼne njunalxe. Ax ikx, ngantoqe tuʼn tjaw nnimsan wibʼe kyiʼj tiʼchaq in che bʼant wuʼne. Oʼkxtoq in chin ximane wiʼjxe.

Jun qʼij, jaw wuʼjine chikʼbʼabʼil ex tqʼoʼn Jesús twi jun witz (Mateo, capítulo 5 a 7). In jaw labʼine tiʼjju tqʼama Jesús tiʼj tzalajbʼil. Jun techel, tqʼama qa at tzalajbʼil kye xjal at weʼyaj ex kʼaj kyiʼj (Mateo 5:6). Pero kubʼ nxjeline tzeʼn jaku che tzalaj xjal qa at weʼyaj ex kʼaj kyiʼj. Akux in nel nnikʼe tiʼjju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios, el nnikʼe tiʼj qa qkyaqilx qaj onbʼil tukʼil Dios, pero tnejel il tiʼj tuʼn t-xi qkʼamoʼn. Atzun jlu kyaj tqʼamaʼn Jesús tej tqʼama jlu: «At tzalajbʼil kye qeju nneʼl kynikʼ tiʼj qa at tajbʼen Dios kye» (Mateo 5:6, 3).

Xi tzyet tuʼn qxnaqʼtzane tiʼj Tyol Dios tukʼil Laurie atz Alemania, pero o xiʼye anqʼil atz Francia ex yajxitl o xiʼye Italia. Noq jaxku tumel o pone ateʼqe testigos de Jehová. Jun tiʼ tbʼanel ela toj nwitze kyiʼj testigos de Jehová, aju kʼujlabʼil ex mujbʼabʼil at kyxol. Ok nkeʼyine qa in che ok ik tzeʼn jun ja xjal twitz tkyaqil Txʼotxʼ (Juan 13:34, 35). Tej tbʼet ambʼil, o bautisarine.

Maske otoq chin oke te testigo de Jehová, kukx bʼaj nchʼexpuʼne nmode. Otoq kubʼ qximane tukʼil Laurie tuʼn kukx qbʼete toj bark toj tkyaqil tbʼeyil costa te África ex tuʼn tikʼx qcruzarin qibʼe toj Atlántico tuʼntzun qpone atz Estados Unidos. Tejtzun qpone toj tmij mar, el qnikʼe tiʼj qa ik qtene ik tzeʼn jun tal snik tuʼnju attoq nim aʼ tok qiʼje. Mlaytoq tzʼok qmojbʼan qibʼe tukʼil Jehová tuʼnju at nim tipumal. Attoq nim ambʼil wiʼje, mintiʼtoq jun tiʼ jaku bʼant wuʼne akux in qo bʼete toj aʼ, tuʼntzunju, el npaʼne ambʼil tuʼn wuʼjine tiʼj Tyol Dios. Tbʼanel ela qe txʼolbʼabʼil tiʼj tanqʼibʼil Jesús toj nwitze. Maske tzʼaqli ex attoq tbʼanel tmod, mintiʼ kubʼ t-ximen tuʼn tok bʼaj kywitz xjal tiʼj. Ok tilil tuʼn tuʼn tok qʼoʼn toklen Tman, ex nya a te tuʼn tok qʼoʼn toklen.

El nnikʼe tiʼj qa iltoq tiʼj tuʼn tok nqʼoʼne toklen Tkawbʼil Dios toj wanqʼibʼile.

Tej nximana tiʼj techel kyaj tqʼoʼn Jesús, el nnikʼe tiʼj qa iltoq tiʼj tuʼn tel npaʼne mas ambʼil tuʼn wajbʼene te Jehová, ex nya oʼkx qa at ambʼil wiʼje (Mateo 6:33). Tej qpone Estados Unidos, kubʼ qximane tuʼn tkyaj qtzaqpiʼne lancha te jumajx ex tuʼn tok qqʼoʼne qwiʼye tuʼn qajbʼene te Jehová.

AʼYEJU TBʼANEL O CHE TZAJ NKʼAMOʼNE:

Tej oʼkxtoq in chin ximane wiʼjxe, mintiʼ ok qeʼ nkʼuʼje tiʼj qa jaku chin tzalaje tuʼnju in xi nbʼinchaʼne. Atzun jaʼlo, o kanet axix tok ojtzqibʼil wuʼne ex mlay chin el tzpete tuʼn (Isaías 48:17, 18). Ax ikx, o kanet ttxolil wanqʼibʼile, in chin kʼuline te Dios ex in chin onine kyiʼj xjal tuʼn tel kynikʼ tiʼj.

Mas in qo tzalaje tukʼil Laurie toj qmejebʼleʼne noq tuʼnju in xi qbʼiʼne qe consej in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios. Ax ikx, o qo tzaj kʼiwlaʼne tuʼn Jehová tuʼnju o tzaj tqʼoʼn jun nmeʼjele. Ax ikx te o tzʼok tojtzqiʼn Jehová ex kʼujlaʼn tuʼn.

O qo ok weʼye kywitz junjun tiʼchaq toj qanqʼibʼile ex o che bʼant junjun chʼixpubʼil quʼne, pero mintiʼ o qo kyaj koline tuʼn Jehová ex in kubʼ qximane tuʼn miʼn qkubʼ numje ex tuʼn kukx tok qeʼ qkʼuʼje tiʼj (Proverbios 3:5, 6).