Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

XNAQʼTZBʼIL 5

¿Tiʼ t-xilen aju nya te twitz Txʼotxʼ qoʼ?

¿Tiʼ t-xilen aju nya te twitz Txʼotxʼ qoʼ?

«Mya te twitz txʼotxʼ qeye.» (JUAN 15:19.)

1. ¿Alqibʼaj yolin Jesús tej atxtaq jun qonikʼan tuʼn tkyim?

TEJ atxtaq jun qonikʼan tuʼn tkyim Jesús, kubʼ tyekʼun qa ximen tiʼ kbʼajel kyiʼj qeju lepchiqeʼktaq tiʼj. Axpe ikx naʼn Dios kyiʼj te tTat: «Mintiʼ in chin kubʼsane twitza tuʼn kyaj tiʼna tuʼn miʼn kytentl twitz txʼotxʼ, noq oʼkx tuʼn kyok tkwentina tuʼn miʼn tkubʼ kyiʼj tuʼn tajaw il. Mya te twitz txʼotxʼ qe, ik tzaʼn weye ax mya te twitz txʼotxʼ qine» (Juan 17:15, 16). Tukʼe tbʼanel naʼj Dios lu, kubʼ tyekʼun Jesús qa at-xixtaq tkʼuʼj kyiʼj ex qa nimtaq toklen aju otaq txi tqʼamaʼn kye junjun tojx qonikʼan aju: «Mya te twitz txʼotxʼ qeye» (Juan 15:19). Ik tzeʼn in qo xnaqʼtzan tiʼj, nimtaq toklen toj twitz Jesús tuʼn tel kypan kyibʼ qeju lepchiqeʼktaq tiʼj, kyiʼj xjal te twitz Txʼotxʼ.

2. Tej tqʼama Jesús «te twitz txʼotxʼ», ¿alqiʼjtaq in yolin?

2 Tej tqʼama Jesús «te twitz txʼotxʼ», atztaq in yolin kyiʼj kykyaqil xjal mitiʼ (tiloʼ) in che ajbʼen te Dios ex ateʼkx tjaqʼ tkawbʼil Satanás ex tuʼnju t-ximbʼetz Satanás, oʼkx in che ximen kyiʼjx ex in jaw kynimsen kyibʼ (Juan 14:30; Efesios 2:2; 1 Juan 5:19). Tuʼntzen jlu in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios: «Alkye jun xjal taj tuʼn tkʼujlante ju achbʼil twitz txʼotxʼ, nnoʼk tqʼon tibʼ aj qʼoj tiʼj Dios» (Santiago 4:4). Tuʼnju qkyaqil qaj (qgan) tuʼn kukx qten toj tkʼujlabʼil Dios, il tiʼj tuʼn qxnaqʼtzan chʼintl tiʼj alkye tten jaku qo anqʼin twitz Txʼotxʼ, naqtzun tuʼnj, tuʼn miʼ qok te twitz Txʼotxʼ. Qo xnaqʼtzan tiʼj jweʼ tten tuʼn miʼ qok te twitz Txʼotxʼ: tuʼn qonin tiʼj tKawbʼil Dios ex nya tiʼj kykawbʼil xjal, tuʼn miʼ qkʼam kynabʼil xjal, tuʼn tbʼaj qxbʼalumin qibʼ toj tumel, tuʼn tten jun tbʼanel tbʼaqʼ qwitz, moqa toj juntl yol, tuʼn miʼn tok qqʼoʼn qwiʼ tiʼjju at twitz Txʼotxʼ ex tuʼn tajbʼen qʼojbʼil quʼn aju in tzaj tqʼoʼn Dios.

OʼKX TUʼN QONIN TIʼJ TKAWBʼIL DIOS

3. a) ¿Tiʼtaq t-xim Jesús tiʼj kykawbʼil xjal? b) ¿Tiquʼn in nok tqʼoʼn Tyol Dios kybʼi qeju o che jaw jyoʼn te t-sanjel Jesús? (Jyonkuxa tqanil t-xe t-xaq uʼj.)

3 Mitiʼ okx tqʼon tibʼ Jesús kyxol ajkawil te twitz Txʼotxʼ, aju bʼant tuʼn xi tpakbʼaʼn tKawbʼil Dios, aju kKawiltaq toj atz toj kyaʼj (Daniel 7:13, 14; Lucas 4:43; 17:20, 21). Tuʼntzen aju, xi tqʼamaʼn Jesús te Poncio Pilato aju attaq toklen toj Roma: «Aju nkawbʼile mya te twitz txʼotxʼ» (Juan 18:36). Aʼyeju lepcheqeʼk tiʼj Jesús kukx in nel kykanoʼn aju techel kyaj tqʼoʼn. Kukx in che onin tiʼj Jesucristo ex in xi kypakbʼaʼn tKawbʼil twitz tkyaqil Txʼotxʼ (Mateo 24:14). Kyjuʼtzun kubʼ ttzʼibʼen apóstol Pablo jlu: «Aqoʼye ma qo tzaj samaʼne te t-sanjel Crist, [...] tuj tbʼi Crist in qo kubʼsane kywitze tuʼn tbʼant kytene tukʼil Dios» (2 Corintios 5:20). *

4. ¿Tzeʼn o kubʼ kyyekʼun ax tok (bʼaʼn ax) okslal qa oʼkx in che onin tiʼj tKawbʼil Dios? (Jyonkuxa aju « Mitiʼ okx kyqʼon kyibʼ tnejel okslal kyxol ajkawil».)

4 Aʼyeju t-sanjel jun kawil in chex samaʼn toj juntl tnam te t-xel (tchʼixel) kawil. Mitiʼ in nokx kyqʼon kyibʼ kyxol ajkawil te tnam jatumel ẍex samaʼn, naqtzen tuʼnj, in che kolin tiʼjju at toklen tukʼe tkawbʼil kytnam. Axju in bʼant kyuʼn qeju o che jaw jyoʼn, aʼyeju atz «taʼ [kytnam] tuj kyaʼj» (Filipenses 3:20). In nok tilil kyuʼn t-sanjel Jesús tuʼn t-xi kypakbʼan tKawbʼil Dios ex, tuʼn jlu, o che onin kyiʼj nimxix ‹txqantl t-ẍneʼl›, moqa t-rit Jesús tuʼn tbʼant kyten tukʼil Dios (Juan 10:16; Mateo 25:31-40). Ax ikx qeju txqantl ẍneʼl lu samaʼn qe tuʼn Jesús ex in che onin kyiʼj t-sanjel Jesús. Junx chʼuq in che el qeju kabʼe kʼloj rit lu, aʼyeju in nok tilil kyuʼn tuʼn t-xi kyqʼamaʼn tKawbʼil Mesías ex mitiʼ in nokx kyqʼon kyibʼ kyxol kawil te twitz Txʼotxʼ (kjawil uʼjit Isaías 2:2-4).

5. ¿Tiquʼn junxitl ttnam Dios toj ambʼil jaʼlo kywitz aj Israel te ojtxe, ex tiʼ mlay bʼant quʼn tuʼn jlu?

5 Nya oʼkx tuʼnju in qo onin tiʼj Jesucristo mitiʼ in nokx qqʼon qibʼ kyxol ajkawil. Ax ikx tuʼnju nya ik qoʼ ik tzeʼn qe aj Israel, aʼyeju in che anqʼintaq toj junx tnam, aju tnam otaq txi tqʼoʼn Dios kye. Atzen qe ateʼ qerman twitz tkyaqil Txʼotxʼ (Mateo 28:19; 1 Pedro 2:9). Tuʼntzun jlu, ¿tiʼ jaku tzaj qa ma tzʼokx qqʼon qibʼ kyxol kawil te jun tnam? Jaku tzaj xitbʼil qxol kyukʼil qerman ex mlayle qo yolintl tiʼj tKawbʼil Dios tuʼn tkyaqil qkʼuʼj (1 Corintios 1:10). Ax ikx, aj tok jun qʼoj kyxol tnam, jakule qo qʼojin kyukʼil qerman te juntl tnam. Naqtzen tuʼnj, in tzaj qʼamaʼn qe tuʼn kyok qkʼujlaʼn (Juan 13:34, 35; 1 Juan 3:10-12). Kyjuʼtzun xi tqʼamaʼn Jesús kye qeju lepcheqeʼk tiʼj tuʼn miʼ kyajbʼen makbʼil kyuʼn tuʼn kyqʼojen, axpe ikx, xi tqʼamaʼn kye tuʼn kyok kykʼujlaʼn ajqʼoj kyiʼj (Mateo 5:44; 26:52; jyonkuxa aju « ¿In nel npan wibʼe tiʼjju in bʼant kyuʼn?»).

6. ¿Tiʼ in xi qqʼoʼn te gobierni qa in qo ajbʼen te Dios?

6 Ax ikx, atz o txi kyqʼamaʼn axix tok okslal te Dios tuʼn kyajbʼen te, nya te jun xjal, nya te jun kʼloj xjal nix te jun tnam. Axpe ikx in tzaj qʼamaʼn jlu kye okslal: «Nyaqe kyeʼ tajawjo kyxmilila qalaʼ a Dios. Quʼn o che laqʼeta» (1 Corintios 6:19, 20, ATM). In xi kyqʼoʼn okslal «aju te gobierni» —nimbʼil, chojbʼil ex in nokx kyqʼon kyibʼ tjaqʼ kykawbʼil qa bʼaʼn jlu—, naqtzun tuʼnj, aju mas nim toklen toj kywitz aju tuʼn t-xi kyqʼoʼn «te Dios aju te Dios» (Marcos 12:17; Romanos 13:1-7). Kyxolju in xi qqʼoʼn «te Dios», aju kʼulbʼil, kʼujlabʼil, nimbʼil, ajbʼebʼil ex qa il tiʼj, jaku txi qqʼoʼn qchwinqlal (Lucas 4:8; 10:27; kjawil uʼjit Hechos 5:29; Romanos 14:8).

TUʼN MIʼ QKʼAM «KYNABʼL XJAL»

7, 8. ¿Tiʼ aju «xewbʼaj» te twitz Txʼotxʼ, ex alkye tten in «in aqʼnan tuj kyanmi xjal»?

7 Juntl tten tuʼn tel qpan qibʼ kyiʼj xjal te twitz Txʼotxʼ aju qa ma tzʼel qikʼen nya bʼaʼn kyximbʼetz. Kubʼ ttzʼibʼen apóstol Pablo qa «mintiʼ ma qkʼam qnabʼl ik tzaʼn kynabʼl xjal, noq oʼkx ma qkʼam T-xew Dios» (1 Corintios 2:12). Xi tqʼamaʼn jlu kye okslal te Éfeso: «Nej [...] in che ok lpeʼye tiʼj kymod xjal, in xi kynimane tajaw il aju nejenel kye qeju at kyipumal ateʼ twitz kyaʼj, atzun xewbʼaj jlu aju in aqʼnan tuj kyanmi xjal mibʼan che bʼin» (Efesios 2:2, 3).

8 ¿Tiʼ aju «xewbʼaj» te twitz Txʼotxʼ? Jun ipumalj mitiʼ qʼanchaʼl aju in nokx tqʼoʼn toj kywiʼ xjal tuʼn miʼn tokx kybʼiʼn Dios ex taj tuʼn tkubʼ kybʼinchen xjal ‹aju tajbʼil kychibʼjal mya bʼaʼn, ex tkyaqilju mya bʼaʼn nnoʼk kykeʼyin› (1 Juan 2:16; 1 Timoteo 6:9, 10). ¿Tiquʼn at ‹tipumal› (tbʼalor) xewbʼaj lu kyibʼaj xjal? Tuʼnju in najbʼen nya bʼaʼn kyajbʼil xjal tuʼn, tuʼnju mitiʼxix qʼanchaʼl, tuʼnju in naqʼunan tkyaqil ambʼil ex, ik tzeʼn kyqʼiqʼ, at jaxku tumel. ¿Ex alkye tten «in aqʼnan tuj kyanmi xjal»? Chebʼe in chʼiy aju nya bʼaʼn kymod xjal tuʼn, ik tzeʼn tuʼn kyximen kyiʼjx, tuʼn tjaw kynimsan kyibʼ, tuʼn tpon kykʼuʼj tiʼj nimku (bʼampo), tuʼn tel kypan kyibʼ tiʼj tbʼanel, ex tuʼn miʼ kybʼin. * Toj chʼin yol, chebʼe ex chebʼe in chʼiy tmod Satanás tuʼn xewbʼaj lu toj kyanmi xjal (Juan 8:44; Hechos 13:10; 1 Juan 3:8, 10).

9. ¿Alkye tten in nokx tqʼoʼn xewbʼaj te twitz Txʼotxʼ nya bʼaʼn toj qanmi ex toj qwiʼ?

9 ¿Jakupe chʼiy nya bʼaʼn toj qanmi ex toj qwiʼ tuʼn xewbʼaj lu? Jaku, naqtzen tuʼnj, oʼkx qa ma txi qqʼoʼn ambʼil te (kjawil uʼjit Proverbios 4:23). Tnejel, nyaxix qʼanchaʼl tipumal xewbʼaj lu. Jun techel, jaku che ajbʼen qukʼil tuʼn aʼyeju tbʼanel jaku che ela toj qwitz, naqtzen tuʼnj, nya kʼujlaʼn Jehová kyuʼn (Proverbios 13:20; 1 Corintios 15:33). Ax ikx jaku tzʼokx nya bʼaʼn toj qwiʼ kyuʼn nya bʼaʼn uʼj, tuʼn Internet jatumel in kubʼ qʼoʼn nya bʼaʼn tilbʼilal ex kyxnaqʼtzbʼil qeju o tzʼel kypan kyibʼ tiʼj ttnam Dios, kyuʼn nyaxix bʼaʼn saqchbʼil, kyuʼn saqchbʼil jatumel kyajxix xjal tuʼn kykambʼan, toj chʼin yol, jaku tzʼokx nya bʼaʼn toj qwiʼ tuʼn alkyexku tiʼ moqa tuʼn alkyexku xjal aju at t-xim ik tzeʼn te Satanás.

10. ¿Tzeʼn jaku tzʼel qikʼen xewbʼaj te twitz Txʼotxʼ?

10 ¿Tzeʼn jaku tzʼel qikʼen xewbʼaj te twitz Txʼotxʼ aju ik tten ik tzeʼn veneno ex tuʼn kukx qten toj tkʼujlabʼil Dios? Qa ma tzʼajbʼen tkyaqil onbʼil in tzaj tqʼoʼn Jehová qe ex qa kukx xi qqanin xewbʼaj xjan te. At nim tipumal Tajaw il ex qeju ateʼkx tjaqʼ tkawbʼil, naqtzun tuʼnj, at mas tipumal Dios kywitz (1 Juan 4:4). Tuʼntzun aju, ilxix tiʼj tuʼn kukx qxi laqʼeʼ ttxlaj Jehová toj naʼj Dios.

TUʼN TBʼAJ QXBʼALUMIN QIBʼ TOJ TUMEL

11. ¿Alkye tten in nok kyxbʼalumin kyibʼ xjal tuʼn xewbʼaj te twitz Txʼotxʼ?

11 Qʼanchaʼl qa in naqʼanan xewbʼaj te twitz Txʼotxʼ toj tanmi jun xjal. Jun tten, aju alkye t-xbʼalun in nok tqʼoʼn ex qa in nel ttxʼjoʼn tiʼj. Kyoj nimku tnam nya bʼaʼntl in nok kyxbʼalumin kyibʼ xjal. Tuʼntzen jlu, tqʼama jun xjal toj televisión qa tuʼnju nya bʼaʼn in nok kyxbʼalumin kyibʼ xjal, mlay tzʼeltl kynikʼ xuʼj in che ok ten kyukʼil nimku xinaq, moqa ichan, alkye kyxbʼalen kʼokel kyqʼoʼn. Jun uʼj qʼol tqanil tqʼama jlu: «Qʼanchaʼl tkyaqil tuʼn xjal ya mitiʼtl tchʼixwi», axpe ikx qe tal txin naq chʼin kyxbʼalun in nok kyqʼoʼn. Ax ikx nim xbʼalun in che etz aju in nok kyqʼoʼn qeju mi bʼan che bʼin ex mi bʼan che xbʼalumin kyibʼ, tukʼe xbʼalun lu in kubʼ kyyekʼun qa mitiʼ kykʼuʼj kyiʼjx.

12, 13. ¿Alkyeqe kawbʼil qo ximel kyiʼj aj tok qxbʼalumin qibʼ?

12 Tuʼnju in qo ajbʼen te Jehová, qaj tuʼn tok qxbʼalumin qibʼ toj tumel, tuʼn tok qqʼoʼn qxbʼalun saq ex tbʼanel, tuʼn tjaw qjyoʼn qxbʼalun naq jatumel qo xeʼl. Aʼyeju in che ajbʼen te Dios, toj tkyaqil ambʼil ilxix tiʼj «tuʼn miʼn tjaw kyniman kyibʼ tuj kyxbʼalun [...], bʼaʼn tuʼn tbʼaj kybʼinchaʼn kyibʼ, pero miʼn che ikʼ tibʼaj», aʼyeju tbʼanel mod lu ex tbʼanel bʼinchbʼen, ilxix tiʼj tuʼn tkubʼ kyyekʼun qeju «kyajbʼil tuʼn kynimante Dios». Qaj tuʼn kukx qten «tuj tkʼujlalil Dios» ex nya aju tuʼn tok kyqʼoʼn kywitz xjal qiʼj (1 Timoteo 2:9, 10; Judas 21). Aju nimxix toklen aju ‹at tuj qanmi, aju wiʼyilxix tuj twitz Dios› (1 Pedro 3:3, 4).

13 Ax ikx mitiʼ tuʼn tel naj tiʼj qkʼuʼj qa aju alkye tten in bʼaj qxbʼalumin qibʼ at toklen tukʼeju kyxim xjal ktel tiʼj okslabʼil axix tok. Aju yol ajbʼen toj yol griego tiʼj txol yol «tuʼn miʼn tjaw kyniman kyibʼ», at toklen tukʼe tbʼanel, in yolin tiʼj qa at toklen kyxim ex aju in kynaʼn txqantl toj qwitz. Tuʼntzen aju, il tiʼj tuʼn qximen kyiʼj txqantl aj tjaw qjyoʼn qxbʼalun. Aju mas nim toklen, aju tuʼn tjaw qnimsaʼn Jehová ex ttnam ex tuʼn tkubʼ qyekʼun qa in qo ajbʼen te Dios. Ikju, qaj tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn «tkyaqil tuʼntzun tjaw nimsaʼn tbʼi Dios» (1 Corintios 4:9; 10:31; 2 Corintios 6:3, 4; 7:1).

¿In jaw nimsaʼn Jehová tuʼnju alkye tten in bʼaj nbʼinchen ntene?

14. ¿Alkyeqe xjel qo ximel kyiʼj aj tkubʼ qbʼinchen qten?

14 Aj qex pakbʼal moqa aj qxiʼ kyoj chmabʼil, ilxix tiʼj tuʼn tel qtxʼjoʼn qiʼj ex tuʼn tbʼaj qbʼinchen qten. Tuʼntzunju, qo ximen tiʼj jlu: «¿In nok kyqʼoʼn kywitz txqantl wiʼje tuʼnju nxbʼalune tok moqa tuʼnju mitiʼ in nel ntxʼjoʼn wiʼje? ¿In tzaj kychʼixwi txqantl wiʼje? ¿Alkye mas nim toklen toj nwitze: aju tuʼn tbʼaj nxbʼalumin wibʼe ik tzeʼn waje, moqa aju tuʼn kyjapun kawbʼil wuʼne tuʼn tten jun woklene toj ttnam Jehová?» (Salmo 68:6; Filipenses 4:5; 1 Pedro 5:6).

15. ¿Tiquʼn mitiʼ o kyaj tqʼoʼn Jehová txqan kawbʼil tiʼj xbʼalun, tiʼj tuʼn tel qtxʼjoʼn qiʼj ex txqantl tumel tuʼn tbʼaj qbʼinchen qten?

15 Mitiʼ o kyaj tqʼoʼn Jehová txqan kawbʼil toj Tuʼjil Tyol tiʼj xbʼalun, tiʼj tuʼn tel qtxʼjoʼn qiʼj ex txqantl tumel tuʼn tbʼaj qbʼinchen qten. ¿Tiquʼn? Tuʼnju nya taj tuʼn tel tiʼn ambʼil qe tuʼn tjaw qjyoʼn ex tuʼn tkubʼ qximen alkye kbʼantel quʼn. Taj tuʼn tkubʼ kyyekʼun okslal kynabʼil aj kyajbʼen tkawbʼil kyuʼn, ex qa «tuʼnju nimxi tzikʼ kywitz tiʼj, kyjaʼtzun nneʼl kynikʼ tiʼj alkyeju bʼaʼn ex alkyeju mya bʼaʼn» (Hebreos 5:14). Aju mas nim toklen, taj Jehová tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn tkyaqil tuʼn qkʼujlabʼil tiʼj ex kyiʼj xjal (kjawil uʼjit Marcos 12:30, 31). At nim xbʼalun jaku tzʼok qqʼoʼn qiʼj ex at nim tten tuʼn tbʼaj qbʼinchen qibʼ. Qa ma qoʼx toj jun nimaq kychmabʼil testigos de Jehová toj alkyexku tnam, jaku tzʼok qqʼoʼn qwitz tiʼj nimku tbʼanel kyxbʼalun tok ex tiʼj tzalajbʼil at kyxol.

TUʼN KUKX TTEN JUN TBʼANEL TBʼAQʼ QWITZ

16. ¿Tiquʼn junxitl aju xewbʼaj te twitz Txʼotxʼ twitz aju kyaj t-xnaqʼtzaʼn Jesús, ex alqiʼj il tiʼj tuʼn qximen?

16 Aju xewbʼaj te twitz Txʼotxʼ nim in che kubʼ t-sbʼuʼn xjal. In nokx tqʼoʼn toj kyxim qa atz taʼ tzalajbʼil tiʼj pwaq ex tiʼj qʼinumabʼil. Naqtzun tuʼnj, tqʼama Jesús qa «mya tok tchwinqlal jun xjal tiʼj nimku at te» (Lucas 12:15). Ten tbʼanel t-xim Jesús, ex mitiʼ xi tqʼamaʼn kye xjal tuʼn miʼ tten junjun tiʼ kye. Naqtzen tuʼnj, tqʼama qa oʼkx jaku che tzalajxix xjal ex jaku che klet qa ma tzʼel «kynikʼ tiʼj qa at tajbʼen Dios kye» ex qa «bʼaʼn taʼ tbʼaqʼ» kywitz, toj juntl yol, qa in nokxix tilil kyuʼn tuʼn tten tbʼanel kyxol tukʼe Dios (Mateo 5:3; 6:22, 23). Kyjuʼtzun, qo ximen tiʼj jlu: «¿Qʼuqlixix nkʼuʼje tiʼj aju kyaj t-xnaqʼtzaʼn Jesús, moqa at nxime ik tzeʼn te Tajaw il atz jatumel ‹in tzaj nikʼaj yol›?» (Juan 8:44). «¿Tiʼ in tzaj tyekʼun nyole, wanqʼibʼile, aju waje tuʼn tbʼant wuʼne ex aju nim toklen weye?» (Lucas 6:45; 21:34-36; 2 Juan 6.)

17. ¿Tiʼ junjun tbʼanel tzul qe qa miʼntiʼ in nok qqʼoʼn qwiʼ tiʼjju at twitz Txʼotxʼ?

17 Tqʼama Jesús qa «kʼelel qnikʼ tiʼj jun xjal qa at tnabʼl, tuʼn tbʼinchbʼen» (Mateo 11:19). Qo ximen tiʼj jlu: ¿tiʼ tbʼanel in tzaj kye xjal tuʼnju miʼntiʼ in nok kyqʼoʼn kywiʼ tiʼjju at twitz Txʼotxʼ? In che tzalajxix aj kyajbʼen te Dios (Mateo 11:29, 30). Mitiʼxix in tzaj bʼaj kykʼuʼj, mitiʼxix in che bʼisen ex mitiʼxix kʼixkʼej in tzaj kyiʼj (kjawil uʼjit 1 Timoteo 6:9, 10). At mas ambʼil kyiʼj tuʼn kyten kyukʼe toj kyja ex kyukʼe qe erman, tuʼnju in che tzalaj tiʼjju at tajbʼen kye. Axpe ikx in che wtan toj tbʼanel (Eclesiastés 5:12). In che tzalaj tuʼnju in najbʼen ambʼil ex aju at kye tuʼn kyonin kyiʼj txqantl (Hechos 20:35). Ax ikx «ate Dios in tzaj qʼuqbʼante» kykʼuʼj ex at nim tzalajbʼil toj kyanmi (Romanos 15:13; Mateo 6:31, 32). Ax tok, mlayx che laqʼet kʼiwlabʼil lu.

TUʼN TAJBʼEN «QʼOJBʼIL» QUʼN

18. ¿Tiʼ in tzaj tyekʼun Tyol Dios kyiʼj qajqʼoj, tiʼj alkye tten in che qʼojin ex tiʼj alkye tten in «qo qʼojin» kyukʼil?

18 Qa kukx xqo ten toj tkʼujlabʼil Dios, ax ikx mlay qo el tpaʼn Satanás tiʼj Dios quʼn nya taj tuʼn qtzalajtl ex tuʼn qanqʼin te jun majx (1 Pedro 5:8). Tqʼama apóstol Pablo qa «mya kyukʼil xjal in qo qʼojin, noq oʼkx kyukʼil qeju nejenel mintiʼ qʼanchaʼl, ex kyukʼil qeju at kyipumal, ex kyukʼil qeju in che kawin tuj qlolj twitz txʼotxʼ, ex kyukʼil qe juʼẍ mya bʼaʼn qe nim kyajlal ateʼ twitz kyaʼj» (Efesios 6:12). Aju yol ajbʼen toj griego tiʼj «in qo qʼojin», atz in yolin tiʼj aj kyok ten kabʼe xjal bʼiyel tukʼe kyqʼabʼ. Tej tyolin Pablo kyiʼj ajqʼoj qiʼj aʼyeju mitiʼ qʼanchaʼlqe, yolin kyiʼj «qeju nejenel», kyiʼj «qeju at kyipumal» ex kyiʼj «qeju in che kawin [...] twitz txʼotxʼ». ¿Tiʼ in tzaj tyekʼun jlu? Qa aj kyqʼojin taqʼunal Tajaw il, in bʼaj kybʼinchen kyten ex in bʼaj kyximen tiʼj.

19. Qʼamantza alkye tqʼojbʼil jun okslal at.

19 Aj il qoʼ ex at nim tiʼ mlay bʼant quʼn, naqtzen tuʼnj, jaku che kubʼ ajqʼoj quʼn. ¿Alkye tten? Qa ma tzʼajbʼen «tkyaqilju in ajbʼen te qʼojbʼil, aju in tzaj tqʼoʼn Dios» (Efesios 6:13). In yolin Efesios 6:14-18 tiʼj qʼojbʼil lu: «Kyjaʼtzun che weʼxixe, kykʼaloʼnk kykʼuʼje tuʼnju yol axix tok; che oke tzʼaqlxix, ik tten jlu ik tzaʼn jun chikyet kʼuxbʼil nnoʼk kyqʼoʼn soldad kyiʼj tuʼn kyklet. Noq bʼanin kytene tuʼn kyxiʼye pakbʼal tqanil bʼaʼn tuʼn tbʼant kyten xjal tukʼil Dios, ik tten jlu ik tzaʼn jun soldad bʼanin tten ex tok t-xajabʼ. Ax ikx tuʼn tok qeʼ kykʼuʼje tiʼj Dios, ik tten jlu ik tzaʼn jun maqbʼil tuʼn kyklete ex tuʼn tyupit tkyaqil plech in kʼant in tzaj t-xoʼn tajaw il. Ex qeʼ kykʼuʼje tiʼj ju kolbʼil kyeye, ik tten jlu ik tzaʼn jun pasbʼil kʼuxbʼil tuʼn tjax kyqʼoʼne tuj kywiʼye; ex kytzyume ju spad in tzaj tqʼoʼn Xewbʼaj Xjan, atzun tyol Diosju. Che naʼne Dios tkyaqil qʼij ik tzaʼn in tmaʼn Xewbʼaj Xjan, che naʼne Dios tiʼj tkyaqil ex che kubʼsane twitz Dios».

20. ¿Tiquʼn junxitl qoʼ kywitz soldad te twitz Txʼotxʼ?

20 Jaku kolin aju qʼojbʼil qiʼj tuʼnju tzajni tukʼe Dios. Naqtzen tuʼnj, kukx tuʼn tajbʼen quʼn tuʼnju tkyaqil ambʼil in qo qʼojin jatumel jaku qo naj, nya ik qoʼ ik tzeʼn qe soldad aʼyeju at maj in che ojlan nim ambʼil aj tbʼaj jun qʼoj kyuʼn. Ok kbʼajel qʼoj lu tzmaxi aj tkubʼ tnajsaʼn Dios qe xjal ateʼkx tjaqʼ tkawbʼil Satanás ex aj kykux tjupuʼn nya bʼaʼn anjel toj jul mitiʼ bʼajsbʼil t-xeʼ (Apocalipsis 12:17; 20:1-3). Tuʼntzunju, qa in nok tilil tuʼna tuʼn tkyaj ttzaqpiʼna junjun nya bʼaʼn ex aju nya bʼaʼn taja, kukx tzʼok tilil tuʼna. Qkyaqil ilxix tiʼj tuʼn tokx qqʼoʼn qxmilal tjaqʼ qkawbʼil tuʼn kukx qajbʼen te Jehová (1 Corintios 9:27). Naqtzun tuʼnj, bʼisbʼajilxix qa mitiʼ in nok tilil quʼn.

21. ¿Alkye oʼkx jun tten tuʼn qkambʼan toj qʼoj mitiʼ qʼanchaʼl?

21 Mlayx qo kambʼan tuʼn qex qipumal. Kyjuʼtzun, tqʼama Pablo qa il tiʼj tuʼn qnaʼn Dios «tkyaqil qʼij ik tzaʼn in tmaʼn Xewbʼaj Xjan». Ax ikx ilxix tiʼj tuʼn t-xi qbʼiʼn tqʼajqʼajel twiʼ qMan Dios aj qxnaqʼtzan tiʼj Tyol ex aj tok qchmon qibʼ kyukʼil qerman aʼyeju in nok tilil kyuʼn junx qukʼe. Nya qjunalx in nok tilil quʼn (Filemón 2; Hebreos 10:24, 25). Qa ma bʼant jlu quʼn, nya oʼkx qo kambʼal ax ikx qo kolil tiʼj axix tok xnaqʼtzbʼil tkyaqil qʼij aj qok weʼ twitz nya bʼaʼn.

BʼANTNI QTEN TUʼN QKOLIN TIʼJ QʼUQBʼIL QKʼUʼJ

22, 23. a) ¿Tiquʼn ilxix tiʼj tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn qten tuʼn qkolin tiʼj qʼuqbʼil qkʼuʼj, ex alkyeqe xjelbʼitz qo ximel kyiʼj? b) ¿Tiʼ kbʼel qxnaqʼtzaʼn toj juntl xnaqʼtzbʼil?

22 Tqʼama Jesús jlu: «Ma che el ikʼune kyuʼn, porque mya te twitz txʼotxʼ qeye» (Juan 15:19). Tuʼntzen aju, ilxix tiʼj tuʼn kukx tkubʼ kybʼinchaʼn kyten okslal tuʼn t-xi kyqʼamaʼn qʼuqbʼil kykʼuʼj tukʼe tbʼanel yol (kjawil uʼjit 1 Pedro 3:15). Tuʼntzunju, qo ximen tiʼj jlu: «¿In nel nnikʼe tiquʼn at maj aqoʼ testigos de Jehová in kubʼ qbʼinchen junjun tiʼ aju mitiʼ in kubʼ kybʼinchaʼn xjal?». «Aj tkubʼ nbʼinchaʼne jlu, ¿qʼuqli nkʼuʼje qa ax tok aju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios ex aju majen in bʼant taqʼun?» (Mateo 24:45; Juan 17:17.) «Ex aj t-xi nqʼamaʼne qa in chin ajbʼene te Jehová, ¿in kubʼ nyekʼune qa nya oʼkx bʼantni ntene sino in chin tzalaje tuʼnju junxitl qine kywitz txqantl?» (Salmo 34:2; Mateo 10:32, 33.)

23 Naqtzen tuʼnj, in najbʼen junjuntl tiʼchaq mitiʼ qʼanchaʼl tuʼn Satanás tuʼn miʼ tkyaj qtzaqpiʼn aju te twitz Txʼotxʼ. Jun techel, ik tzeʼn ma qo yolin tiʼj, taj tuʼn qkubʼ tzʼaq kyuʼn nya bʼaʼn saqchbʼil. ¿Tiʼ kʼonil qiʼj tuʼn kyjaw qjyoʼn tbʼanel saqchbʼil aju jaku tzʼonin qiʼj ex aju jaku qnaʼ tzalajbʼil tuʼn? Qo xnaqʼtzal tiʼj jlu toj juntl xnaqʼtzbʼil.

^ taqik' 3 Atxix toj Pentecostés te abʼqʼi 33 tiʼj ambʼil iqʼin quʼn jaʼlo (jaʼla), tzyet tuʼn tKawin Jesús kyibʼaj okslal twitz Txʼotxʼ aʼyeju o che jaw jyoʼn (Colosenses 1:13). Ex toj 1914 xi qʼoʼn toklen Jesús tuʼn tkawin kyibʼaj «kawbʼil ateʼ twitz txʼotxʼ». Tuʼntzunju, ax ikx in che ajbʼen qeju o che jaw jyoʼn te t-sanjel tKawbʼil Mesías (Apocalipsis 11:15).

^ taqik' 8 Jyonkuxa chʼintl tqanil toj uʼj Razonamiento a partir de las Escrituras, kyoj t-xaq 140 a 144, aju bʼinchaʼn kyuʼn testigos de Jehová.