Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

XNAQʼTZBʼIL 2

¿Tzeʼn jaku ten jun tbʼanel qanmi moqa qnabʼil?

¿Tzeʼn jaku ten jun tbʼanel qanmi moqa qnabʼil?

Kukx «kybʼinchame aju bʼaʼn ik tzaʼnx in tmaʼn kyanmiye». (1 PEDRO 3:16.)

1, 2. Qa ma tzʼex bʼet jun xjal toj qlolj, ¿tiquʼn kxel tiʼn jun txaqbʼil toj tbʼe ex tiquʼn chʼixmi ik tten qnabʼil ik tzeʼn jlu?

BʼAʼN tuʼn t-ximana tiʼj jlu: qa ma tzʼex bʼet jun xjal toj qlolj, ¿tiʼ kxel tiʼn tuʼn miʼ tjaw tzʼaq ex tuʼn miʼ ttzaj jun nya bʼaʼn tiʼj? Kxel tiʼn jun txaqbʼil toj tbʼe.

2 Qa mitiʼ xi tiʼn jun txaqbʼil toj tbʼe, jakulo jaw tzʼaq ex jakule kʼixbʼi, naqtzun tuʼnj, qa ma txi tiʼn jaku tzʼonin tuʼn miʼ ttzaj jun nya bʼaʼn tiʼj. Ax ikx qe o tzaj tqʼoʼn Jehová jun oyaj qe aju chʼixmi ik tzeʼn jun txaqbʼil toj qbʼe (Santiago 1:17). Atz in qo yolin tiʼjju in qnaʼn qa bʼaʼn in bʼant quʼn moqa nya bʼaʼn. Naqwitmitiʼ (tiloʼ) qnabʼil lu mlay tzʼel qnikʼ tiʼj alkye bʼe kxel qiʼn. Qa ma tzʼajbʼen quʼn toj tbʼanel, jaku tzʼonin qiʼj tuʼn qxiʼ toj jun tbʼanel bʼe ex tuʼn miʼ qel naj tiʼj. A jlu in tzaj tyekʼun qa nimxix toklen oyaj lu. Tuʼntzunju, qo xnaqʼtzal tiʼ aju qnabʼil lu ex alkye tten in naj bʼen, ax ikx ok qo xnaqʼtzal kyiʼj jlu: 1) alkye tten jaku kubʼ qxnaqʼtzaʼn; 2) tiquʼn qo ximel tiʼjju in kynaʼn txqantl, ex 3) tiʼ tbʼanel tzul qe qa kukx ma ten jun tbʼanel qnabʼil.

¿TIʼ AJU QNABʼIL EX ALKYE TTEN IN NAJBʼEN?

3. ¿Tiʼ t-xilen aju yol griego ajbʼen tiʼj «in tmaʼn kyanmiye», ex tiʼ jaku tzʼel qnikʼ tiʼj tuʼn jlu?

3 Aju yol griego ajbʼen tiʼj «in tmaʼn kyanmiye» toj Tyol Dios, atz in yolin tiʼjju «qnabʼil at qiʼjx» moqa tiʼjju «qojtzqibʼil at qiʼjx». Mitiʼx juntl tbʼinchbʼen qMan Dios twitz Txʼotxʼ jaku tzʼel tnikʼ qa bʼaʼn aju in bʼant tuʼn moqa nya bʼaʼn. Tuʼnju jaku tzʼel qnikʼ tiʼj alkye bʼaʼn ex alkye nya bʼaʼn, jaku tzʼok qqʼon qibʼ toj malbʼil. Aju qnabʼil lu jun testiw, jun jyol tqanil ex jun jwes tiʼjju in bʼant quʼn ex tiʼjju in kubʼ qximen. Qa ma kubʼ qbʼinchaʼn aju tbʼanel, in tzaj tqʼamaʼn qe qa tbʼanel aju in bʼant quʼn, naqtzen tuʼnj, qa ma kubʼ qbʼinchaʼn aju nya bʼaʼn, in tzaj tqʼamaʼn qe qa nya bʼaʼn in bʼant quʼn.

4, 5. a) ¿Tiʼ yekʼbʼil at qa attaq kynabʼil Adán tukʼe Eva? ¿Tiʼ tzaj kyiʼj tej mitiʼ xi kybʼiʼn tkawbʼil Dios? b) Toj Tyol Dios kubʼ tzʼibʼan toj yol Hebreo, ¿alkyeqe xjal xi kybʼiʼn aju in tqʼamaʼn kyanmi?

4 Kubʼ bʼinchaʼn Adán tukʼix Eva tukʼe kynabʼil lu, jun yekʼbʼil tiʼj jlu aju tej ttzaj kychʼixwi tej otaqxi che ilen (Génesis 3:7, 8). Naqtzen tuʼnj, ya mitiʼtaqtl tajbʼen aju in kynaʼntaq. ¿Tiquʼn? Tuʼnju ojtzqiʼntaq kyuʼn qa nya bʼaʼn aju kubʼ kybʼinchen. Tzʼaqliqetaq, tuʼntzen jlu, tej mitiʼ xi kybʼiʼn tkawbʼil Jehová ex tej kyok te tajqʼoj ojtzqiʼntaq kyuʼn tiʼtaq tzul kyiʼj, ya mlaytaq tentl tbʼanel kyxol tukʼe Dios.

5 Kykyaqil xjal aj il qe, naqtzun tuʼnj, at nim (bʼampo) o txi kybʼiʼn aju in tqʼamaʼn kyanmi, nya ik tzeʼn Adán ex Eva. Jun kyxol qeju xjal lu, a Job, tqʼama jlu: «Mlay txi nkoline tuʼn t-xi nmaʼne qa tzʼaqlxix qine, porque in tmaʼn wanmiye mintiʼ wile» (Job 27:6). In xi tbʼiʼntaq Job aju in tqʼamaʼn tnabʼil naʼmxtaq tbʼant jun tiʼ tuʼn. Kyjuʼtzun, jakutaq txi tqʼamaʼn qa mitiʼtaq in tqʼamaʼn tanmi qa at til; mitiʼtaq in tzaj tbʼis ex mitiʼtaq in tzaj tchʼixwi Job tuʼnju mitiʼtaq tpaj. Atzunte David in tnaʼntaq qa otaq kubʼ tbʼinchaʼn nya bʼaʼn. In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa «tzaj tbʼis» David tuʼnju ok tbʼinchaʼn jun nya bʼaʼn tiʼj Saúl aju ajkawil otaq jaw tjyoʼn Jehová (1 Samuel 24:5). Aju tbʼis lu onin tiʼj tuʼn miʼ tok tbʼinchaʼntl nya bʼaʼn kyiʼj txqantl xjal.

6. ¿Tiʼ yekʼbʼil at qa qkyaqilx o tzaj qʼoʼn jun qnabʼil?

6 Nya oʼkx qe tmajen Jehová o tzaj qʼoʼn jun kynabʼil. Tqʼama apóstol Pablo jlu: «Qe xjal mya judiy qe, aqeju mintiʼ tley Moisés kyukʼil, qa ma kybʼincha aju in tmaʼn ley, ax kynabʼl in qʼmante alkye tuʼn kybʼinchante maske mintiʼ jun ley kyukʼil, kyjaʼtzun kyleyx kyibʼ. Ax kybʼinchbʼen in yekʼunte qa at jun ley tzʼibʼan tuj kyanmi, aju ley lu in tmaʼn tuʼn tjapun kyuʼn ik tzeʼn in tmaʼn tuj tley Moisés, ex ax kyanmi in qʼmante qa ax tok jlu, ex tuj kyximbʼetz at maj in kymaʼn qa at kyil ex at maj in kymaʼn qa mintiʼ» (Romanos 2:14, 15). At maj ax kynabʼil xjal in tzaj tqʼamaʼn kye tuʼn tkubʼ kybʼinchaʼn ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Dios ex mitiʼx ojtzqiʼn tley Dios kyuʼn.

7. ¿Tiquʼn at maj nya bʼaʼn taʼ qnabʼil?

7 Naqtzun tuʼnj, at maj nya bʼaʼn taʼ qnabʼil, tuʼn tel qnikʼ tiʼj jlu, bʼaʼn tuʼn qximen tiʼjju techel xkubʼ qqʼoʼn: qa ma che bʼaj tbateriyel txaqbʼil jaku kubʼ yupj ex ya mlay tzaj ttxaqoʼntl toj qbʼe, axju jaku bʼaj tiʼj qnabʼil. Qa mitiʼ xqo xnaqʼtzan tiʼj Tyol Dios, jakulo melay tzʼel qnikʼ tiʼj alkye bʼaʼn ex alkye nya bʼaʼn. Ax ikx qa ma kubʼ tiʼj qnabʼil tuʼnju nya bʼaʼn qaj, ya mlay tzaj tyekʼuntl alkye bʼe kxel qiʼn. Tuʼn tten jun tbʼanel qnabʼil, il tiʼj tuʼn qtzaj tonin xewbʼaj xjan. Ik tzeʼn tqʼama apóstol Pablo: «Ax wanmiye in qʼmante weye qa ax tok jlu ex in tzaj tyekʼun Xewbʼaj Xjan» (Romanos 9:1). ¿Tiʼ kbʼantel quʼn tuʼn ttzaj tqʼamaʼn qanmi moqa qnabʼil aju taj (tgan) t-xew Jehová? Ilxix tiʼj tuʼn tkubʼ qxnaqʼtzaʼn.

¿ALKYE TTEN JAKU KUBʼ QXNAQʼTZAʼN?

8. a) ¿Tzeʼn jaku kubʼ tiʼj qnabʼil tuʼn qanmi? ¿Alkye mas bʼaʼn tuʼn tbʼant quʼn? b) ¿Tiquʼn nya oʼkx tuʼn tkubʼ qximen qa bʼaʼn aju in kubʼ qbʼinchen? (Jyonkuxa tqanil t-xe t-xaq uʼj.)

8 ¿Alkye tten kajbʼel qnabʼil aj tkubʼ qximen tiʼ kbʼantel quʼn? At nim xjal in kubʼ kyximen qa oʼkx kxel kybʼiʼn aju in tzaj tqʼamaʼn kyanmi. Jakulo kyqʼama jlu: «Bʼaʼn weʼ in nela jlu toj nwitz». Naqtzen tuʼnj, mitiʼ tuʼn tel naj tiʼj qkʼuʼj qa tajxix qanmi nimku tiʼchaq ex jaku kubʼ tiʼj qnabʼil tuʼn. In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios jlu: «Puro sbʼul kyanmi xjal twitz tkyaqil tiʼxti ex jumajx mya bʼaʼn. ¿Alkye jun jaku tzʼel tnikʼ tiʼj?» (Jeremías 17:9). Tuʼntzun jlu, aju mas bʼaʼn tuʼn tbʼant quʼn aju taj Jehová ex nya aju taj qanmi. *

9. ¿Tiʼ t-xilen aju tchiylal Dios ex tiʼ toklen tukʼe qnabʼil?

9 Qa xnaqʼtzaʼn taʼ qnabʼil aj tkubʼ qximen tiʼ kbʼantel quʼn, mitiʼ in qo ximen oʼkx qiʼjx, tuʼnju at tchiylal Dios qe, toj juntl yol, nya qaj tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn aju nya bʼaʼn in nela toj twitz. Jun techel tiʼj jlu aju bʼant tuʼn Nehemías. Tuʼnju attaq toklen toj Jerusalén, jakutaq txi tqanin junjun chojbʼil kye aj Israel, naqtzen tuʼnj, mitiʼ xi tqanin. ¿Tiquʼn? Ax Nehemías in tzaj qʼamante: «Tuʼnju in chin xobʼe twitz Dios» (Nehemías 5:15). Mitiʼ kubʼ tyajin Nehemías ttnam Jehová tuʼnju nya tajtaq tuʼn tkubʼ tbʼinchen chʼin nya bʼaʼn toj twitz Jehová. Ax ikx qe il tiʼj tuʼn tten tchiylal lu qe, a jlu tzul onin qe tuʼn tkux qjyoʼn toj Tyol Dios aj tkubʼ qximen junjun qxim.

10, 11. ¿Alkyeqe kawbʼil jaku qo tzaj kyonin tuʼn tkubʼ qximen qa kxel qkʼaʼn qʼeʼn, ex tiʼ kbʼantel quʼn tuʼn qtzaj tonin Dios tuʼn kyjapun quʼn?

10 Jun techel: aju qʼeʼn, moqa traw. Qa ma tzʼok jun qchmabʼil qxolx, atle maj jaku kubʼ qximen: ¿«Kxel nkʼaʼne qʼeʼn, moqa mlay»? Tuʼn tel qnikʼ, ilxix tiʼj tuʼn tkubʼ qxnaqʼtzaʼn qnabʼil tukʼil Tyol Dios. In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa jaku txi qkʼaʼn chʼin qʼeʼn. In jawpe tnimsaʼn Dios tuʼnju tzaj tqʼoʼn vino qe (Salmo 104:14, 15, TNM). Naqtzun tuʼnj, nya bʼaʼn in nela toj twitz Dios qa ma txi qkʼaʼn nim qʼeʼn ex qa ma kubʼ qbʼinchan txqantl nya bʼaʼn kyoj chmabʼil lu (Lucas 21:34; Romanos 13:13). In kubʼ qʼoʼn kʼaj qʼeʼn kyxol nimaq il ik tzeʼn yaẍbʼil, moqa kyʼaʼjil (1 Corintios 6:9, 10). *

11 Aʼye kawbʼil ik tzeʼn qe jlu in qo tzaj kyonin tuʼn tkubʼ qxnaqʼtzaʼn qnabʼil ex tuʼn tel qnikʼ alkye bʼaʼn. Qa ma qo tzaj txkoʼn toj jun chmabʼil jatumel ok tzul qʼoʼn qʼeʼn, il tiʼj tuʼn qximen tiʼj jlu: «¿Alkyeqe che tel? ¿Ok kbʼel bʼinchaʼn nya bʼaʼn toj? Yejtzun weye, ¿wajxixe tuʼn t-xi nkʼaʼne qʼeʼn? ¿Ma chin naqʼete tuʼn nkʼane? ¿Ilxix tiʼj tuʼn t-xi nkʼaʼne tuʼn ntzalaje ex tuʼn tbʼant alkyexku waje? ¿Jaku bʼant tuʼn t-xi nqʼamaʼne qa nya wajtle?» Qa mitiʼxix sel qnikʼ kyiʼj tkawbʼil Dios aj qxnaqʼtzan, qqaninx onbʼil te Jehová (kjawil uʼjit Salmo 139:23, 24). Qa ma bʼant jlu quʼn, in kubʼ qyekʼun qa qaj tuʼn qtzaj tonin tukʼe t-xew, ex in kubʼ qxnaqʼtzaʼn qanmi ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios. Naqtzen tuʼnj, aj tkubʼ qximen tiʼ kbʼantel quʼn at juntl tiʼ qo ximel tiʼj.

¿TIQUʼN QO XIMEL TIʼJJU IN KYNAʼN TXQANTL?

Qa xnaqʼtzaʼn taʼ qnabʼil tuʼn Tyol Dios ok kʼonil qiʼj tuʼn tkubʼ qximen qa kxel qkʼaʼn qʼeʼn moqa mlay

12, 13. ¿Tiquʼn junxitl t-xim jun okslal twitz juntl okslal, ex tiʼ kbʼantel quʼn qa junxitl t-xim juntl qwitz?

12 Atle maj jaku kubʼ qximen tiquʼn nya junx qxim kyukʼil txqantl qerman. Atlo jun qerman in tqʼamaʼn qa bʼaʼn jun tiʼ, atzun juntl in tqʼamaʼn qa nya bʼaʼn. Bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn aju techel xkubʼ qqʼoʼn tiʼj qʼeʼn, at junjun kygan tuʼn kyten jun rat junx ex tuʼn t-xi kykʼaʼn chʼin qʼeʼn, naqtzun tuʼnj, at junjuntl nya bʼaʼn in nela jlu toj kywitz. ¿Tiquʼn nya junx qxim ex tiʼ toklen jlu aj tkubʼ qximen jun qxim?

13 At nim tiquʼn nya junx qxim qkyaqil. ¿Tiquʼn? Tuʼnju junxitl te jun o tzikʼ toj tanqʼibʼil twitz juntl. Atlo junjun okslal in tzaj kynaʼn qa ok tilil kyuʼn tuʼn miʼ kykubʼ tuʼn junjun nya bʼaʼn ex atle maj e kubʼ tzʼaq (1 Reyes 8:38, 39). Qo ximen tiʼj jlu: qa ma pon jun qerman visitaril qe aju kʼal qʼeʼntaq ojtxe, ex qa tuʼn jlu nyaxix bʼaʼn in nela toj twitz tuʼn t-xi tkʼaʼn chʼin qʼeʼn. Qa ma txi qqʼoʼn chʼin tkʼaʼ qʼeʼn jakule tnaʼ qa nya bʼaʼn tuʼn t-xi tkʼaʼn ex miʼ txi tkʼamoʼn. ¿Ok qo jawil qʼojli tuʼn jlu? ¿Kxel qqʼamaʼn nim maj te tuʼn t-xi tkʼaʼn? Mlay. Qa kʼujlaʼn quʼn mlay bʼaj qqanin tiquʼn nya taj tuʼn t-xi tkʼaʼn.

14, 15. ¿Tiʼ nya bʼaʼn tzaj toj tnejel syent abʼqʼi tuʼnju nya junxtaq kyxim okslal, ex tiʼ tqʼama Pablo tiʼj jlu?

14 Atxix toj tnejel syent abʼqʼi, ok tqʼoʼn twitz apóstol Pablo tiʼj qa nya junx kyxim kykyaqil okslal. Jun techel tiʼj jlu, nya bʼaʼntaq in nela toj kywitz junjun okslal aju junjun wabʼj in kubʼtaq qʼoʼn kywitz sant ex in kubʼtaq kʼayintl (1 Corintios 10:25). Atzunte Pablo bʼaʼntaq in nela wabʼj lu toj twitz. Mitiʼtaq kyoklen sant toj twitz, tuʼnju ojtzqiʼntaq tuʼn qa a Jehová bʼinchal tkyaqil ex nya aʼye sant. Naqtzen tuʼnj, ojtzqiʼntaq tuʼn Pablo qa nya iktaq kyxim txqantl. Tej naʼmxtaq kyok junjun te okslal in che ajbʼentaq kye sant, tuʼntzen aju, nyataq bʼaʼn in nela toj kywitz aju wabʼj in kubʼ qʼoʼn kywitz sant. ¿Tiʼtaq kbʼantel?

15 Tqʼama Pablo jlu: «Aqeqoʼ aju at qipun tuj qokslabʼl, tzikʼxwit quʼn aju kypaltil qeju mintiʼ kyipun, ex miʼn qbʼincha aju qex qajbʼil tuʼn qtzalaj tiʼj. Porque ik tzaʼn te Crist mintiʼ tbʼincha tex tajbʼil tuʼn ttzalaj tiʼj» (Romanos 15:1, 3). A t-xilen jlu qa ik tzeʼn te Jesús, ilxix tiʼj tuʼn qximen kyiʼj qerman ex nya oʼkx qiʼjx. Toj juntl taqikʼ Tyol Dios tqʼama Pablo qa mas bʼaʼn tuʼn miʼ t-xi tchyoʼn chibʼj tuʼn miʼ tjaw tzʼaq jun xjal aju xi tqʼoʼn Jesús tchwinqlal tiʼj (kjawil uʼjit 1 Corintios 8:13; 10:23, 24, 31-33).

16. ¿Tiquʼn nya bʼaʼn tuʼn qyolin kyiʼj qeju in kubʼ kybʼinchaʼn junjun tiʼchaq aju nya bʼaʼn in nela toj qwitz?

16 Naqtzun tuʼnj, qa at jun qerman in kubʼ tbʼinchaʼn junjun tiʼchaq aju nya bʼaʼn in nela toj qwitz, mitiʼ tuʼn qyolin nya bʼaʼn tiʼj, tuʼnju teyelex te junjun in kubʼ t-ximen tiʼ kbʼantel tuʼn (kjawil uʼjit Romanos 14:10). Aju qnabʼil in najbʼen tuʼn tkubʼ qximen qa bʼaʼn aju in bʼant quʼn ex nya aju in bʼant kyuʼn txqantl. Mitiʼ tuʼn tel naj tiʼj qkʼuʼj aju tqʼama Jesús: «Miʼn che yoline kyiʼj kyukʼile qa mya bʼaʼn qe, tuʼntzun miʼn kyoke tuj xjel tuʼn Dios» (Mateo 7:1). Mitiʼ tuʼn tqʼojin jun okslal qa junxitl t-xim twitz juntl okslal. Nya qaj tuʼn ttzaj xitbʼil qxol, qaj tuʼn tok qqʼuqbʼaʼn qkʼuʼj, tuʼn tok qkʼujlaʼn qibʼ ex tuʼn tten mujbʼabʼil qxol (Romanos 14:19).

¿TIʼ TZUL QE QA MA TEN JUN TBʼANEL QNABʼIL?

Qa at jun tbʼanel qnabʼil ok tzul tyekʼun qbʼe toj qanqʼibʼil, ok qo tzalajel ex qo tel toj tbʼanel tuʼn

17. ¿Tiʼ ma bʼaj tiʼj kynabʼil nimku xjal?

17 Xi tqʼamaʼn apóstol Pedro jlu kye okslal: Kukx «kybʼinchame aju bʼaʼn ik tzaʼnx in tmaʼn kyanmiye» (1 Pedro 3:16). Chʼixmi kykyaqil xjal nya saq taʼ kyanmi toj twitz Jehová. Ik tzeʼn tqʼama apóstol Pablo: «Mer ik tzaʼn ma tzʼeʼy tuj kyanmi tuʼn kʼuxbʼil in kʼant, ma tzʼel tnabʼl kyanmi» (1 Timoteo 4:2). Aj tok kyechel wakẍ tuʼn jun kʼuxbʼil in kʼant wen, bʼiʼx in tzʼeʼy kychibʼjil ex ya mitiʼtl in kynaʼn jatumel sok qʼoʼn kyechel. Iktzun taʼ kynabʼil nimku xjal, ya kyimnitl taʼ. Ya mitiʼtl in kynaʼn kʼixkʼoj. Kyjuʼtzun aj tkubʼ kybʼinchaʼn jun nya bʼaʼn; ya mitiʼtl in tzaj kybʼis, ya mitiʼtl in tzaj kychʼixwi ex ya mitiʼtl in kynaʼn qa at kypaj. Aʼyeju xjal lu ma naj kynabʼil ex mitiʼ in tzaj bʼaj kykʼuʼj tuʼn jlu.

18, 19. a) ¿Tiʼ in tzaj tyekʼun aju qa ma qnaʼ qa at qpaj ex in tzaj qchʼixwi? b) ¿Tiʼ kbʼantel quʼn qa kukx in qnaʼn qa atx qpaj ex otaq tzʼajtz tiʼj qanmi?

18 Jun tten in tzaj tqʼamaʼn qnabʼil qa ma kubʼ qbʼinchaʼn jun nya bʼaʼn aju qa ma qnaʼ qa at qpaj. Qa ma txi qbʼiʼn aju in tzaj tqʼamaʼn ex qa ma tzʼajtz tiʼj qanmi, ok kbʼel najsaʼn alkyexku qil. Jun techel, aju ikʼ toj tanqʼibʼil ajkawil David. Kubʼ tbʼinchen nim il, naqtzen tuʼnj, kubʼ najsaʼn til tuʼn Dios tuʼnju ajtz tiʼj tanmi. El tikʼen aju nya bʼaʼn ex kubʼ t-ximen tuʼn miʼ tel tpantl tibʼ kyiʼj tkawbʼil qMan Dios; tuʼntzunju, el tnikʼ qa tbʼanel te Jehová ex qa ‹in kubʼ tnajsaʼn kyil xjal› (Salmo 51:1-19; 86:5). Naqtzen tuʼnj, at maj kukx in qnaʼn qa atx qpaj ex in tzaj qchʼixwi maske, moqa inchq, otaqxi tzʼajtz tiʼj qanmi ex otaqxi kubʼ najsaʼn qil. ¿Tiʼ kbʼantel quʼn qa ikju?

19 Qa ma tzʼajtz tiʼj qanmi, ya mitiʼxixtl tajbʼen tuʼn kukx qximen qa atx qil. Qa kukx in tzaj tqʼamaʼn qanmi qa at qpaj, ok «kqebʼilxix qkʼuʼj tiʼj Dios», toj juntl yol, il tiʼj tuʼn t-xi qqʼamaʼn te qanmi qa at mas toklen Jehová twitzju in qnaʼn. A ambʼil jlu tuʼn qximen kyiʼj qeju yol aju ole txi qqʼamaʼn te juntl: «Ilxix tiʼj tuʼn ttzaj tnaʼna qa kʼujlaʼna tuʼn Jehová ex tuʼn tok qʼuqeʼ tkʼuʼja qa o kubʼ tnajsaʼn tila» (kjawil uʼjit 1 Juan 3:19, 20). Qa ma saqix qnabʼil, ok qo tel toj tbʼanel ex ok qo tzalajel, aju tzalajbʼil lu mitiʼ in kynaʼn xjal. At nim xjal aʼyeju kubʼ kybʼinchaʼn nim nya bʼaʼn o kynaʼ aju tzalajbʼil lu toj kyanmi, ex in che ajbʼen te Jehová ex kukx at jun tbʼanel kynabʼil (1 Corintios 6:11).

20, 21. a) ¿Tiquʼn xkubʼ bʼinchen uʼj lu? b) ¿Alkye tzaqpibʼil o tzaj tqʼoʼn Jehová qe ex alkye tten kajbʼel quʼn?

20 Ma kubʼ bʼinchen uʼj lu tuʼn qtzaj tonin tuʼn tten tzalajbʼil lu qe ex kukx tuʼn tten jun tbʼanel qnabʼil moqa qanmi tuʼntzun miʼ qkubʼ tuʼn tkyaqil nya bʼaʼn tokx tjaqʼ tkawbʼil Satanás kyoj qeju bʼajsbʼil qʼij jaʼlo (jaʼla). Naqtzun tuʼnj, mitiʼ tkuʼx tkyaqil tkawbʼil Dios toj uʼj lu, aju at tajbʼen toj tkyaqil tten qanqʼibʼil. Ex aj tyolin uʼj lu tiʼj aju oʼkx qnabʼil jaku tzaj qʼamante, mitiʼ in tzaj tqʼoʼn jun kawbʼil tiʼj tkyaqilju kbʼantel quʼn. Mas in yolin tiʼj alkye tten jaku kubʼ qbʼinchen aju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios, iktzun tten in qo tzaj tonin tuʼn tkubʼ qxnaqʼtzaʼn qnabʼil. Mitiʼ tuʼn tel naj tiʼj qkʼuʼj qa aʼyeju Ley e tzaj qʼoʼn te Moisés iltaq tiʼj tuʼn tjapun kywiʼ, atzunte «tley Crist» in tzaj tqʼamaʼn qa mas bʼaʼn tuʼn tajbʼen qnabʼil ex tuʼn tkubʼ qbʼinchen aju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios (Gálatas 6:2). Tzaqpiʼn qoʼ tuʼn Jehová. Naqtzen tuʼnj, in tzaj tqʼamaʼn toj Tyol tuʼn miʼn tajbʼen jlu quʼn tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn «aju mya bʼaʼn», in tzaj tqʼamaʼn qa mas bʼaʼn tuʼn tajbʼen quʼn tuʼn tkubʼ qyekʼun qa kʼujlaʼn Jehová quʼn (1 Pedro 2:16).

21 Tej ttzaj tzyet tuʼn tok tojtzqiʼna Jehová, tzaj tzyet tuʼn tbʼeta toj bʼe te chwinqlal. Tuʼn kukx tbʼeta toj bʼe lu ilxix tiʼj tuʼn tkubʼ t-ximana, tukʼe onbʼil in tzaj tqʼoʼn naʼj Dios, alkye tten tuʼn kyajbʼen tkawbʼil Dios tuʼna ex tuʼn tkubʼ tbʼinchena aju in tzaj kyqʼamaʼn. Qa ma bʼant jlu tuʼna ok kʼelel tnikʼa «tiʼj alkyeju bʼaʼn ex alkyeju mya bʼaʼn» (Hebreos 5:14). Qa xnaqʼtzaʼntl taʼ tnabʼila kyuʼn tkawbʼil qMan Dios, ok tzul onina tuʼn tnabʼila. Ik tzeʼn jun txaqbʼil jaku tzʼonin tuʼn tqʼanchaʼlix toj tbʼeya, ax ikx aju tnabʼila jaku tzʼonin tiʼja tuʼn tjaw tjyoʼna aju in tzalaj qMan Dios tiʼj. Ax ikx ok kʼonil tiʼja tuʼn kukx ttena toj tkʼujlabʼil qMan Dios.

^ taqik' 8 In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa nya oʼkx tuʼn tkubʼ qximen qa bʼaʼn aju in kubʼ qbʼinchen. Jun techel tiʼj jlu aju tqʼama apóstol Pablo: «Mintiʼ naʼn wuʼne qa at jun mya bʼaʼn o nbʼinchaye, pero myatzun tuʼn jlu tuʼn t-xi nmaʼne qa tzʼaqlxix qine, ate Qajaw kqʼmalte qa at wile ex qa mintiʼ» (1 Corintios 4:4). Tuʼntzen jlu, nya oʼkx tuʼn tkubʼ qximen qa bʼaʼn taʼ qnabʼil. At junjun xjal in che ok lipen kyiʼj okslal (nimel) —ik tzeʼn bʼant tuʼn Pablo—, naqtzun tuʼnj, in kynaʼn qa bʼaʼn aju in kubʼ kybʼinchen tuʼnju in kubʼ kyximen qa in bʼant tajbʼil (tvoluntad) Dios kyuʼn. Tuʼntzunju, mas tbʼanel tuʼn tten qnabʼil saq twitz Dios (Hechos 23:1; 2 Timoteo 1:3).

^ taqik' 10 In kyqʼamaʼn nim qʼanel qa aʼyeju xjal kʼal qʼeʼnqetaq mitiʼ in che tzalaj tuʼn chʼin, tuʼntzen aju, in kyqʼamaʼn qa mas bʼaʼn tuʼn miʼ t-xi kykʼaʼn.