Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

XNAQʼTZBʼIL 15

¿Tzeʼn jaku «qo tzalaj tiʼj ju ma qkʼam tiʼj qaqʼunbʼen»?

¿Tzeʼn jaku «qo tzalaj tiʼj ju ma qkʼam tiʼj qaqʼunbʼen»?

«Qo tzalaj tiʼj ju ma qkʼam tiʼj qaqʼunbʼen.» (ECLESIASTÉS 3:13.)

1-3. a) ¿Tzeʼn in nela aqʼuntl toj kywitz nimku xjal? b) ¿Tiʼ in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios tiʼj aqʼuntl, ex tiʼ qo xnaqʼtzal tiʼj toj xnaqʼtzbʼil lu?

TOJ ambʼil jaʼlo (jaʼla), nim qe xjal mitiʼ (tiloʼ) in che tzalaj tiʼj kyaqʼun, jun iqtz in nela toj kywitz. Nya oʼkx tkyaqil qʼij mitiʼ in che tzalaj tiʼj kyaqʼun, axpe ikx, in kynaʼn qa nim ambʼil in che aqʼunan. Naqtzun tuʼnj, mitiʼ tuʼn tkubʼ kyximen qa mlay bʼant tuʼn kytzalaj toj kyaqʼun. ¿Tiʼ jaku tzʼonin kyiʼj tuʼn kyaqʼunan tukʼe tkyaqil kykʼuʼj ex tuʼn kytzalajxix tiʼj kyaqʼun?

2 In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa tbʼanel te aqʼuntl. In tzaj tqʼamaʼn qa aju aqʼuntl ex aju tbʼanel in tzaj tqʼoʼn jun kʼiwlabʼil qe jlu. Tuʼntzen aju, tqʼama Salomón jlu: «Qa in qo waʼn, ex qa in qo kʼan ex qa in qo tzalaj tiʼj ju ma qkʼam tiʼj qaqʼunbʼen, in qbʼinchaʼn jlu porque ax Dios ma tzaj qʼonte qe» (Eclesiastés 3:13). Taj (tgan) Jehová, aju at-xix tkʼuʼj qiʼj ex aju taj tuʼn qten toj tbʼanel, tuʼn qtzalaj tiʼj qaqʼun ex tuʼn qtzalaj tiʼjju in tzaj tqʼoʼn. Qa ma ten qxim ik tzeʼn t-xim Dios tiʼj aqʼuntl, ex qa ma chex qbʼiʼn tkawbʼil, kukx qo tel toj tkʼujlabʼil (kjawil uʼjit Eclesiastés 2:24; 5:18).

3 Toj xnaqʼtzbʼil lu ok qo xnaqʼtzal kyiʼj kyaje xnaqʼtzbʼil: ¿Alkye tten jaku «qo tzalaj» tiʼjju in «qkʼam tiʼj qaqʼunbʼen»? ¿Alkyeqe aqʼuntl che elel qikʼen? ¿Alkye tten jaku kubʼ qpaʼn ambʼil tuʼn qaqʼunan ex tuʼn qajbʼen te Dios? ¿Ex alkye aqʼuntl mas nim toklen tuʼn tbʼant? Naqtzun tuʼnj, tnejel qo yolil chʼin kyiʼj qeju kabʼe tbʼanelxix aqʼunal: a Jehová ex Jesucristo.

AJU AQʼUNAL NIMXIX TOKLEN EX AJU TBʼANEL AQʼUNAL

4, 5. ¿Tzeʼn in nel qnikʼ qa in naqʼananxix Jehová?

4 A Jehová Aqʼunal Nimxix Toklen. Nya naq kukx in tzaj tqʼamaʼn Génesis 1:1 jlu: «T-xe tnejel kubʼ tbʼinchaʼn Dios kyaʼj ex txʼotxʼ». Yajxitl, tej tbʼaj tbʼinchen tkyaqilju at twitz Txʼotxʼ, tqʼama qa «tbʼanilxix tkyaqil» aju otaq bʼant tuʼn (Génesis 1:31). Toj juntl yol, in tzalajxix tiʼjju otaq bʼant tuʼn. Ax tok, in tzalajxix «aju Dios at-xix tzalajbʼil tukʼil» tuʼnju tbʼanelxix in nela aqʼuntl in bʼant tuʼn (1 Timoteo 1:11).

5 In naqʼunanxix Jehová wen ex mitiʼx in weʼ tuʼn taqʼunan. Tuʼntzen jlu, tej tikʼ nim (bʼampo) syent abʼqʼi tbʼajlen tbʼinchaʼn Jehová tkyaqilju at twitz Txʼotxʼ, tqʼama Jesús jlu tiʼj: «We Nman bʼajx txi tkolin tuʼn taqʼnan ex kukx taqʼnan jaʼlo» (Juan 5:17). Naqtzun tuʼnj, ¿tiʼ in bʼant tuʼn tTat? Tzmax toj kyaʼj, at nim taqʼun in bʼant tuʼn kyok t-xqʼuqin xjal ex tuʼn t-xi tyekʼun kybʼe. Ax ikx o che ok jun kʼloj okslal tuʼn «te akʼaj»: aʼye okslal o che jaw jyoʼn tuʼn xewbʼaj xjan tuʼn kykawin tukʼe Jesús toj kyaʼj (2 Corintios 5:17). Kukx in naqʼunan tuʼn tjapun twiʼ t-xim, aju tuʼn kyanqʼin xjal at kykʼuʼj tiʼj te jun majx (juneleʼx) toj jun akʼaj twitz Txʼotxʼ (Romanos 6:23). Nimxixle in tzalaj tuʼnju tbʼanel in nela aju in bʼant tuʼn, quʼn tbʼanel o tzʼel toj kywitz nimxix xjal aju tqanil tiʼj tKawbʼil, o che tzaj laqʼeʼ ttxlaj ex o kubʼ kychʼixpun kyibʼ tuʼn kukx kyten toj tkʼujlabʼil (Juan 6:44).

6, 7. ¿Alkye techel o kyaj tqʼoʼn Jesús tiʼj jun tbʼanelxix aqʼunal?

6 Toj nimku ambʼil, o kubʼ tqʼoʼn Jesús jun tbʼanel techel tuʼnju in naqʼunanxix wen. Tej naʼmxtaq tkubʼul twitz Txʼotxʼ ok te jun tbʼanel aqʼunal aju ajbʼen tuʼn Jehová tuʼn tbʼinchet «tkyaqilju at tuj kyaʼj ex tkyaqilju at twitz txʼotxʼ» (Proverbios 8:22-31; Colosenses 1:15-17). Ex tej tok te xjal tzalu twitz Txʼotxʼ kukx ok te jun tbʼanel aqʼunal. Tej tzmataq tal kʼwaʼlx kubʼ xnaqʼtzaʼn tuʼn tbʼant tbʼinchen ja, ex «calpinter» che chi xjal te (Marcos 6:3). * Toj ambʼil aju, mitiʼtaq in kʼayinjtz tkyaqilju in najbʼen tuʼn kybʼaj bʼinchet tzʼlam nix qetbʼil tzeʼ nix makbʼil in che aqʼunan tuʼn luz. In bʼanttaq aqʼuntl lu tuʼn tqʼabʼ jun xjal ex iltaq tiʼj tuʼn tten nim tjwers ex tuʼn tbʼant-xix taqʼunet tuʼn. Qa ma qo ximen tiʼj Jesús: in xiʼle jyol tzeʼ, axlo in jaw ttxʼemen qe tzeʼ ex in chexle tjukʼuʼn tuʼn kypon jatumel in naqʼanan. Ex yajxitl, in che kubʼlo tbʼinchen tqul ja ex in che jaxle tqʼoʼn, in che oklo tqʼoʼn tlamel ja axpe ikx in che kubʼle tbʼinchaʼn junjuntl tiʼ in che ajbʼen toj jun ja. Ax tok, ojtzqiʼntaq tuʼn aju tzalajbʼil in tnaʼn jun xjal aj tbʼant jun tbʼanel aqʼuntl tuʼn.

7 Ax ikx ok tililxix tuʼn Jesús tej tpakbʼan. Pakbʼanxix Jesús oxe abʼqʼi tukʼe nikʼjan tiʼj aqʼuntl lu aju nimxix toklen. Tajtaq tuʼn t-xi tpakbʼaʼn Tyol Dios kye nimku xjal, tuʼntzen jlu, in jaw weʼtaq naʼmxtaq qsqix tuʼn tpakbʼan ex in pon bʼaj tuʼn otaq txiʼ qonikʼan (Lucas 21:37, 38; Juan 3:2). «In bʼettoq Jesús kyuj nimku tnam ex kyuj nimku aldey, in pakbʼantoq ex in xi tmaʼn tqanil bʼaʼn tiʼj tkawbʼil Dios» (Lucas 8:1). Xi tbʼetin nimxix, bʼet toj quq, tuʼn t-xi tqʼamaʼn tbʼanel tqanil kye xjal.

8, 9. ¿Alkye tten «tzalaj» Jesús tiʼjju bʼant tuʼn?

8 ¿Tzalajpe Jesús tiʼjju bʼant tuʼn? Tzalaj. Kux tawaʼn Jesús aju axix tok (bʼan ax) xnaqʼtzbʼil tiʼj tKawbʼil Dios toj kyanmi xjal, kyaj tawaʼn nimxix ijaj aju naq tuʼn tjaw chmettl. Aju aqʼuntl tzaj tqʼoʼn Dios te in tzajtaq tqʼoʼn tjwers ex in nonintaq tiʼj, axpe ikx, at maj mitiʼtaq in waʼn tuʼn tbʼant aqʼuntl lu (Juan 4:31-38). Tej tjapun bʼaj twiʼ tpakbʼabʼil tzalu twitz Txʼotxʼ, ¡nimxixlo tzalaj tuʼnju bʼant tuʼn t-xi tqʼamaʼn jlu te tTat: «Ma jaw nnimsaʼne tbʼiya twitz txʼotxʼ, ma japun bʼaj wuʼne aju aqʼuntl tzaj tqʼoʼna weye tuʼn nbʼinchanteye»! (Juan 17:4.)

9 Ax tok, oʼkx Jehová ex Jesús o kubʼ kyqʼoʼn jun tbʼanelxix techel qwitz tuʼn qtzalaj «tiʼj ju ma qkʼam tiʼj qaqʼunbʼen». Aju qkʼujlabʼil at kyiʼj in nonin qiʼj tuʼn t-xi qbʼiʼn kawbʼil lu: «Kykanoʼmile tiʼj Dios» ex tuʼn qok lepeʼ tiʼjju «kyaj tyekʼun» Jesús qe (Efesios 5:1; 1 Pedro 2:21). Atzun jaʼlo qo xnaqʼtzan tiʼj alkye tten jaku qo tzalaj tiʼjju taqʼunbʼen qqʼabʼ.

¿ALKYE TTEN JAKU «QO TZALAJ» TIʼJJU IN «QKʼAM TIʼJ QAQʼUNBʼEN»?

Qa in chex qbʼiʼn tkawbʼil Dios, in «qo tzalaj [...] tiʼj qaqʼunbʼen»

10, 11. ¿Tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn tten tbʼanel qximbʼetz tiʼj aqʼuntl?

10 Il tiʼj tuʼn taqʼunan jun okslal, naqtzen tuʼnj, nya toj tkyaqil ambʼil. Ex, qa jaku bʼant, qaj tuʼn qtzalaj tiʼj qaqʼun. Naqtzun tuʼnj, kwest tuʼn qtzalaj qa nya qgan aqʼuntl in bʼant quʼn. Qa ikju, ¿alkye tten jaku «qo tzalaj [...] tiʼj qaqʼunbʼen»?

11 Il tiʼj tuʼn tten jun tbʼanel qxim tiʼj aqʼuntl. Atle maj mlay bʼant tuʼn tkubʼ qchʼixpuʼn qaqʼen, naqtzen tuʼnj, jaku bʼant tuʼn tkubʼ qchʼixpuʼn qxim. Aju jaku tzʼonin qiʼj aju qa ma qo ximen tiʼj tzeʼn in nela aqʼuntl toj twitz Jehová. Jun techel, qa atqeʼ toj qja, bʼaʼn tuʼn qximen tiʼj qa ilxix tiʼj tuʼn qaqʼunan tuʼn t-xi qqʼoʼn aju at tajbʼen kye maske, moqa inchq, nya nim toklen aqʼuntl lu, naqtzun tuʼnj, nim toklen toj twitz Dios aju in bʼant quʼn. Tuʼntzun jlu in tzaj tqʼamaʼn Tuʼjil Tyol qa at jun «mintiʼ in che ok tkwentin qeju ateʼ tuj tja, [...] mas ploj tmod twitz jun xjal mya okslal» (1 Timoteo 5:8). Aj tel qnikʼ qa in qo aqʼunan tuʼn tjapun quʼn aju in tzaj tqʼamaʼn Dios, mas in qo tzalaj ex mas qaj tuʼn qaqʼunan kywitz txqantl qukʼil toj aqʼuntl.

12. ¿Tiquʼn tbʼanelxix qa in nok tilil quʼn tuʼn tbʼant qaqʼun ex mitiʼ in qo sbʼun?

12 Il tiʼj tuʼn tok tilel quʼn toj qaqʼun ex tuʼn miʼn qsbʼun. Aʼye axix tok okslal ilxix tiʼj tuʼn tok tilil kyuʼn tuʼn kyaqʼunan ex tuʼn tel kynikʼ alkye tten jaku bʼant jun tbʼanel aqʼuntl kyuʼn. Tbʼanelxix qa in bʼant-xix qaqʼunan, quʼn in tzaj tiʼn nimxix kʼiwlabʼil, jun kyxol qe jlu, aju qo okel kʼujlaʼn kyuʼn tajaw aqʼuntl (Proverbios 12:24; 22:29). Ax ikx tbʼanelxix qa mitiʼ in qo sbʼun ex qa mitiʼ in qo elqʼan tiʼchaq, ambʼil ex pwaq (tumi) (Efesios 4:28). Ik tzeʼn xqo xnaqʼtzan tiʼj toj xnaqʼtzbʼil ma kyaj, qa mitiʼ in qo sbʼun in nok qeʼ kykʼuʼj qe nejenel qiʼj toj aqʼuntl. At maj mitiʼ in nok kyqʼoʼn kywitz tiʼj qa tbʼanel aqʼunal qoʼ, naqtzen tuʼnj, jaku qnaʼ ik tzeʼn tqʼama Pablo: «In qbʼinchaʼne bʼaʼn ik tzaʼnx in tmaʼn qanmiye» ex ojtzqiʼn quʼn qa tbʼanelxix in nela toj twitz qMan Dios (Hebreos 13:18; Colosenses 3:22-24).

13. ¿Tzeʼn in nonin tbʼanel qmod toj aqʼuntl?

13 Il tiʼj tuʼn ttzaj qnaʼn qa jaku jaw nimsaʼn Dios tuʼn tbʼanel qmod. Qa in kubʼ qyekʼun tbʼanel qmod toj aqʼuntl, qʼanchaʼl toj kywitz txqantl. ¿Tzeʼn in nonin qmod lu? In nonin tuʼn tel «t-xnaqʼtzbʼil Dios aju Klol qe» te «tbʼanilxix» toj kywitz txqantl xjal (Tito 2:9, 10). Tbʼanelxix in nela axix tok okslabʼil tuʼnju tbʼanel qmod ex in nonin tuʼn tok kyqʼoʼn kywitz xjal tiʼj qa tbʼanelxix axix tok okslabʼil. ¡Tbʼanelxix qa tuʼn tbʼanel qmod jaku xnaqʼtzan jun qukʼil toj aqʼuntl tiʼj Tyol Dios! Mitiʼ tuʼn tel naj jun tiʼ tiʼj qkʼuʼj aju nimxix toklen: aju ojtzqiʼn quʼn qa in tzalaj Jehová tiʼj tbʼanel qbʼinchbʼen ex in jaw nimsaʼn tuʼn (kjawil uʼjit Proverbios 27:11; 1 Pedro 2:12).

TENX QNABʼIL AJ TJAW QJYOʼN QAQʼUN

14-16. ¿Alkye kabʼe xjel il tiʼj tuʼn qximen kyiʼj aj tjaw qjyoʼn qaqʼun?

14 Mitiʼxix in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios alkye bʼaʼn ex alkye nya bʼaʼn aqʼuntl. Naqtzun tuʼnj, mitiʼ in tzaj tyekʼun jlu qa jaku qo aqʼunan toj alkyexku aqʼuntl. In qo tzaj tonin Tyol Dios tuʼn tjaw qjyoʼn jun tbʼanel qaqʼun ex aju jaku tzʼonin qiʼj, ex aju mas nim toklen, aju qa bʼaʼn in nela toj twitz Dios (Proverbios 2:6). ¿Tzeʼn jaku tzʼel qnikʼ qa nya bʼaʼn in nela jun aqʼuntl toj twitz Dios? Qa ma qo ximen kyiʼj kabʼe xjel (pregunta) nim kyoklen.

15 ¿At junjun tiʼ in kubʼ bʼinchen toj aqʼuntl lu aju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa nya bʼaʼn? In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios tuʼn miʼ qelqʼan, tuʼn miʼ qsbʼun, ex tuʼn miʼ tkubʼ qbʼinchen tilbʼilal jun tiʼ (Éxodo 20:4; Hechos 15:29; Efesios 4:28; Apocalipsis 21:8). Tuʼntzun jlu, mitiʼ in qo okx aqʼunal toj jun aqʼuntl jatumel in tzaj qʼamaʼn qe tuʼn kybʼant jlu quʼn. Aju qkʼujlabʼil tiʼj Jehová in nonin qiʼj tuʼn miʼ qokx toj jun aqʼuntl nya bʼan in nela toj twitz (kjawil uʼjit 1 Juan 5:3).

16 ¿Ok chin okele tuʼn aqʼuntl lu te kyukʼe qeju bʼinchel nya bʼaʼn moqa ok chin onile tuʼn aqʼuntl lu tuʼn tkubʼ bʼinchet nya bʼaʼn? Qo ximen tiʼj qa ma tzaj qʼoʼn qaqʼen te kʼamol xjal. Bʼaʼn aqʼuntl lu. Naqtzun tuʼnj, ¿yejtzen qa ma qo kubʼ qʼoʼn kʼamol qe xjal toj jun ja jatumel in nel qʼiʼn kyal xuʼj? Ax tok mitiʼ in nel qiʼn kyal xuʼj. Naqtzun tuʼnj, aj qaqʼunan tkyaqil qʼij toj aqʼuntl lu, ¿nyapetzele in qo onin tuʼn tkubʼ bʼinchet aju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa nya bʼaʼn? (Éxodo 21:22-24, TNM.) Tuʼnju kʼujlaʼn Jehová quʼn, nya qaj tuʼn qonin tiʼjju in tzaj tqʼamaʼn Tuʼjil Tyol qa nya bʼaʼn.

17. a) ¿Alqiʼj bʼaʼn tuʼn qximen aj tjaw qjyoʼn jun qaqʼun? (Jyonkuxa aju « ¿Bʼaʼnpe aqʼuntl lu?».) b) ¿Tiʼ kbʼantel quʼn tuʼn tonin qnabʼil qiʼj aj tjaw qjyoʼn aju tbʼanel in nela toj twitz Dios?

17 Chʼixmi toj tkyaqil maj, tuʼn tjaw qjyoʼn jun tbʼanel qaqʼun, oʼkxle jaku qo ximenxix kyiʼj qeju kabʼe xjelbʼitz ma che kyaj toj taqikʼ 15 ex 16. Naqtzen tuʼnj, at junjuntl tiʼ nim toklen tuʼn qkubʼ ten ximel tiʼj. * Mitiʼ tuʼn tkubʼ qximen qa tzul tqʼoʼn majen in bʼant taqʼun ex at tnabʼil kawbʼil tiʼj tkyaqilju kbʼantel quʼn. Atz tzalu jatumel il tiʼj tuʼn tel qnikʼ tiʼ kbʼantel tuʼn junjun qe. Ik tzeʼn o tzʼel qnikʼ tiʼj toj xnaqʼtzbʼil kabʼe, il tiʼj tuʼn tkubʼ qxnaqʼtzaʼn qnabʼil tukʼe Tyol Dios ex tuʼn qximen tiʼj alkye tten jaku tzʼajbʼen quʼn toj tkyaqil tten qanqʼibʼil. Iktzun tten, «tuʼnju nimxi tzikʼ kywitz» okslal tiʼj «ma tzʼok kynabʼl» ex aju kynabʼil jaku tzʼonin kyiʼj tuʼn tjaw kyjyoʼn aju tbʼanel in nela toj twitz Dios ex tuʼn kukx kyten toj tkʼujlabʼil (Hebreos 5:14).

QO AQʼUNAN EX QO AJBʼEN TE DIOS

18. ¿Tiquʼn kwest tuʼn tkubʼ qpaʼn ambʼil tuʼn qaqʼunan ex tuʼn qajbʼen te Dios?

18 Kyoj «mankbʼil tqʼijlalil» lu jatumel at «nim yajbʼil» kwest tuʼn tkubʼ qpaʼn ambʼil tuʼn qaqʼunan ex tuʼn qajbʼen te Dios (2 Timoteo 3:1). Ojtzqiʼn quʼn qa kwest tuʼn tkanet jun qaqʼun ex tuʼn kukx qaqʼunan tiʼj. Ex ojtzqiʼn quʼn qa ilxix tiʼj tuʼn t-xi qqʼoʼn aju at tajbʼen kye toj qja. Naqtzen tuʼnj, qa mitiʼ sok qxqʼuqen qibʼ jaku tzʼok qqʼoʼn qwiʼ oʼkx tiʼj qaqʼen moqa jaku pon qkʼuʼj tiʼj qʼinumabʼil ik tzeʼn qe xjal, a jlu mlay tzʼonin qiʼj tuʼn qajbʼen mas te Dios (1 Timoteo 6:9, 10). Qo xnaqʼtzan tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn tten ambʼil qiʼj tuʼn qajbʼen te Dios ex tuʼn tten ambʼil qiʼj tuʼn qaqʼunan ex tuʼn tel qnikʼ «alkyeju mas bʼaʼn» (Filipenses 1:10).

19. ¿Tiquʼn tiʼjxix Jehová tuʼn tok qʼuqeʼ qkʼuʼj, ex tiʼ mitiʼ tuʼn tbʼant quʼn qa qʼuqli qkʼuʼj qa in qo ok t-xqʼuqin?

19 Il tiʼj tuʼn tok qʼuqeʼxix qkʼuʼj tiʼj Jehová (kjawil uʼjit Proverbios 3:5, 6). Ax tok ilxix tiʼj tuʼn tok qʼuqeʼ qkʼuʼj tiʼj quʼn kʼujlan qoʼ tuʼn ex in xqʼuqin qiʼj (1 Pedro 5:7). Mas ojtzqiʼn tuʼn alkye at tajbʼen qe qwitztl qe, ex nya tzyuʼn te tqʼabʼ tuʼn ttzaj tqʼoʼn aju at tajbʼen qe (Salmo 37:25). Tuʼntzun jlu, mitiʼ tuʼn tel naj tiʼj qkʼuʼj aju kawbʼil in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios: «Miʼn pon kykʼuʼje tiʼj pwaq; che tzalaje tiʼj chʼin at kyeye jaʼlo; porque in tmaʼn Dios: Mlay kyaj nkoline, ex mlay kyaj nqʼoʼne» (Hebreos 13:5). Nim qe qerman aʼyeju in che ajbʼen te Dios toj tkyaqil ambʼil ojtzqiʼn kyuʼn qa kukx in tzaj tqʼoʼn Jehová aju at tajbʼen kye. Qa qʼuqle qkʼuʼj qa qo okel t-xqʼuqin Jehová, mitiʼ tuʼn ttzaj bʼajxix qkʼuʼj tiʼjju tzeʼn che anqʼil qe toj qja (Mateo 6:25-32). Miʼ tzʼok qqʼoʼn qwiʼ oʼkx tiʼj qaqʼun quʼn mlay tzaj tqʼoʼntl ambʼil qe tuʼn qpakbʼan, tuʼn qxiʼ kyoj qe chmabʼil ex tuʼn tbʼant junjuntl aqʼuntl quʼn toj ttnam Jehová (Mateo 24:14; Hebreos 10:24, 25).

20. ¿Tiʼ t-xilen aju tuʼn tten tbʼanel tbʼaqʼ qwitz, ex tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn kukx tten jun tbʼanel tbʼaqʼ qwitz?

20 Tzʼokx tilel quʼn tuʼn kukx tten tbʼanel tbʼaqʼ qwitz (kjawil uʼjit Mateo 6:22, 23). Toj juntl yol, mitiʼ tuʼn tbʼaj qkʼuʼj tiʼj nimku. Oʼkx kʼokel tqʼoʼn twitz okslal tiʼj jun tiʼ: aju tuʼn tbʼant tajbʼil Dios. Qa oʼkx in qo ximen tiʼjju tuʼn tbʼant tajbʼil Dios quʼn, mlay tzʼok tilil quʼn tuʼn ttzaj qʼoʼn nim twi qkʼuʼj nix tuʼn tten junjun tbʼanelxix tiʼchaq qe. Ax ikx mlay tzʼok tilel quʼn tuʼn tetz qiʼn tkyaqil maj aju tzma in netz kyuʼn xjal ex in kyqʼamaʼn qa in tzaj tiʼn tzalajbʼil. ¿Tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn kukx tten jun tbʼanel tbʼaqʼ qwitz? Aju qa mitiʼ sokx qqʼon qibʼ tjaqʼ kʼas. Aju qa mitiʼ saj qlaqʼoʼn tiʼxku aju in nok qʼet nim ambʼil kyiʼj tuʼn kyok xqʼuqit. Ex tuʼn qtzalaj, ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios, «qa at qwa ex at qxbʼalun» (1 Timoteo 6:8). Toj chʼin yol, tuʼn miʼ tten nimku tiʼchaq qe.

21. ¿Tiquʼn ilxix tiʼj tuʼn tkubʼ qximen alkye at mas toklen tuʼn tbʼant quʼn, ex alkye kbʼel qqʼoʼn tnejel toj qanqʼibʼil?

21 Qjyom tnejel aju at toklen tukʼe Dios. Il tiʼj tuʼn tkubʼ qximen alkye mas nim toklen tuʼn tbʼant quʼn, quʼn mitiʼxix in kanun ambʼil. Qa mitiʼ xbʼant jlu quʼn, ok kʼokel qqʼoʼn ambʼil tiʼj junjun tiʼ mitiʼxix toklen ex mlay bʼanttl aju at-xix toklen. ¿Alkye mas at toklen tuʼn tbʼant? At nim xjal nim toklen toj kywitz tuʼn kyxnaqʼtzan toj nimaq tja xnaqʼtzbʼil ex tuʼn tkanet jun tbʼanel kyaqʼun tuʼntzun tkambʼet nim pwaq kyuʼn, atzente Jesús xi tqʼamaʼn kye qeju lepchiqeʼk tiʼj tuʼn tkubʼ kyqʼoʼn «tnejelxix aju tkawbʼil Dios» (Mateo 6:33). Aʼye axix tok okslal in kubʼ kyqʼoʼn tnejel aju tKawbʼil Dios twitz tkyaqil. Tukʼeju alkye tten in qo anqʼin —tukʼeju in kubʼ qximen tuʼn tbʼant quʼn, tukʼeju qaj tuʼn tbʼant quʼn ex tukʼeju in bʼant quʼn— in kubʼ qyekʼun qa at mas toklen tKawbʼil ex tajbʼil Dios qe twitzju qʼinumabʼil ex tkyaqilju jaku ten qe twitz Txʼotxʼ.

QO PAKBʼAN TUKʼE TKYAQIL QKʼUʼJ

Qa ma kubʼ qqʼoʼn pakbʼabʼil tnejel, ok kbʼel qyekʼun qa kʼujlaʼn Jehová quʼn

22, 23. a) ¿Alkye aqʼuntl at mas toklen tuʼn tbʼant quʼn, ex alkye tten kbʼel qyekʼun qa at mas toklen qe? (Jyonkuxa aju « In chin tzalajxixe tuʼnju bʼant wuʼne».) b) ¿Tiʼ ilxix tiʼj tuʼn tbʼant quʼn aj qaqʼunan?

22 Ojtzqiʼn kyuʼn tmajen qMan Dios qa chʼix tul kanin xitbʼil. Tuʼntzun jlu, in nok tilil kyuʼn tuʼn tbʼant aju aqʼuntl nim toklen o tzaj qʼoʼn kye: aju tuʼn t-xi pakbʼet tKawbʼil Dios ex aju tuʼn kyok lepeʼ txqantl xjal tiʼj Jesús (Mateo 24:14; 28:19, 20). Ik tzeʼn Techel kyaj tqʼoʼn Jesús, in nok tilil kyuʼn tuʼn tbʼant aqʼuntl lu aju jaku che klet xjal tuʼn. ¿Alkye tten in kubʼ kyyekʼun qa nim toklen kye? Chʼixmi kykyaqil in nok tilil kyuʼn tukʼe tkyaqil kykʼuʼj tuʼn kypakbʼan. At txqantl in bʼaj kyximen tuʼn kypakbʼan toj tkyaqil ambʼil ex junjuntl in chex samaʼn pakbʼal toj junjuntl tnam. Ex at nim tatbʼaj in che onin kyiʼj kykʼwaʼl tuʼn kyajbʼen te Dios toj tkyaqil ambʼil tuʼnju ojtzqiʼn kyuʼn qa ilxix tiʼj tuʼn tbʼant jlu kyuʼn kʼwaʼl. Tuʼnju kykyaqil axix tok okslal in che pakbʼan tukʼe tkyaqil kykʼuʼj, jaku txi qʼamet qa in che «tzalaj» tiʼjju in kykʼam tiʼj kyaqʼunbʼen. Mitiʼx juntl tiʼ jaku qo tzalajxix tuʼn ex jaku tzaj tqʼoʼn nim kʼiwlabʼil twitzju tuʼn qajbʼen te Jehová tukʼe tkyaqil qkʼuʼj (kjawil uʼjit Proverbios 10:22).

23 Tuʼn t-xi qqʼoʼn aju at tajbʼen kye toj qja, at nim qe in qo aqʼanan nimxix ambʼil. Naqtzen tuʼnj, jaku «qo tzalaj» tiʼjju in «qkʼam tiʼj qaqʼunbʼen», ikxix tzeʼn taj Jehová. Qa ma txi qbʼiʼn aju in tzaj tqʼamaʼn qe ex qa ma che japun tkawbʼil quʼn, ok qo tzalajel tiʼj qaqʼun. Naqtzun tuʼnj, ax ikx mitiʼ tuʼn t-xi qqʼoʼn ambʼil te alkyexku juntl tiʼ tuʼn miʼ tbʼant aqʼuntl nimxix toklen quʼn: aju tuʼn t-xi qqʼamaʼn tbʼanel tqanil tiʼj tKawbʼil Dios. Iktzen tten kbʼel qyekʼun qa kʼujlaʼn Jehová quʼn ex qa qaj tuʼn kukx qten toj tkʼujlabʼil.

^ taqik' 6 In kyqʼamaʼn qeju xjal at kynabʼil qa aju yol «calpinter» toj griego in najbʼentaq «tiʼj nimku tiʼchaq in bʼant tuʼn jun aqʼunal bʼaʼn bʼinchen tzʼlam, qa tuʼn tkubʼ bʼinchet jun ja moqa tuʼn tkubʼ bʼinchet tkyaqilju in najbʼen toj jun ja ex junjuntl tiʼ».

^ taqik' 17 In tzaj qʼoʼn chʼintl tqanil toj uʼj La Atalaya te 15 te abril te 1999, kyoj t-xaq 28 a 30, ex toj uʼj La Atalaya te 15 te noviembre te 1982, toj t-xaq 26 tiʼj junjuntl tiʼ aju il tiʼj tuʼn qximen tiʼj aj tjaw qjyoʼn qaqʼun.