Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

XNAQʼTZBʼIL 6

¿Tiʼ in bʼaj qiʼj aj qkyim?

¿Tiʼ in bʼaj qiʼj aj qkyim?

1-3. a) ¿Alkyeqe xjel in che ximen xjal tiʼj aj tkyim jun xjal? b) ¿Tiʼ in kyqʼamaʼn junjun okslabʼil tiʼjju in bʼaj qiʼj aj qkyim?

IN TZAJ ttziyen Tyol Dios qa miʼn tentl «kamik» toj ambʼil tzul (Apocalipsis 21:4). El qnikʼ tiʼj toj xnaqʼtzbʼil 5 qa tuʼnju chojbʼil jaku qo anqʼin te jumajx. Noqtzun tuʼnj, kukx in qo kyim (Eclesiastés 9:5). Tuʼntzunju, in kubʼ qximen jlu: «¿Tiʼ in bʼaj qiʼj aj qkyim?».

2 Nim toklen tuʼn tel qnikʼ tiʼj tzaqʼwebʼil tiʼj xjel lu, mas qa ma kyim jun toj qja moqa jun qamiw. Jakulo kubʼ qxjelin jlu: «¿Jatumel taʼ? ¿In keʼyinpe qiʼj? ¿Atpe toj kʼixkʼoj? ¿Jakupe tzʼonin qiʼj? ¿Okpe kʼokel qkeʼyin juntl maj?».

3 Junxichaq tzaqʼwebʼil in tzaj kyqʼoʼn okslabʼil kyiʼj xjel lu. At junjun in tzaj kyxnaqʼtzaʼn qa in cheʼx tbʼanel xjal toj kyaʼj, atzun qeju nya bʼaʼn xjal in cheʼx toj qʼaqʼ moqa toj infierno. Atzun junjuntl in tzaj kyqʼamaʼn qa aj qkyim in qo ok te xewbʼaj ex in qo pon kyukʼil toj qja o che kyim. Ateʼ txqantl in tzaj kyxnaqʼtzaʼn qa in qo ok toj xjel aj qkyim ex qa in qo ul itzʼj juntl maj moqa in qo okx toj t-xmilal juntl xjal. In kyqʼamaʼn qa jaku qo ok te junxitl xjal moqa te jun txkup.

4. ¿Tiʼ in tzaj kyxnaqʼtzaʼn chʼixmi kykyaqil okslabʼil tiʼj kamik?

4 In tzaj kyqʼamaʼn okslabʼil junxichaq kyxim tiʼj kamik, noqtzun tuʼnj, chʼixme kykyaqil in tzaj kyxnaqʼtzaʼn qa kukx in kyaj anqʼin jun piẍ tiʼj qxmilal aj qkyim. ¿Axpe tok jlu?

¿TIʼ IN BʼAJ QIʼJ AJ QKYIM?

5, 6. ¿Tiʼ in bʼaj qiʼj aj qkyim?

5 Ojtzqiʼn tuʼn Jehová aju in bʼaj qiʼj aj qkyim. In tzaj t-xnaqʼtzaʼn qe toj Tyol qa aj qkyim in bʼaj qchwinqlal. Nya ik kamik ik tzeʼn chwinqlal. Aj qkyim, mintiʼtl in qo keʼyin, mintiʼtl in qo ximen ex mintiʼtl in qo bʼin. Ax ikx in che bʼaj qe qxim ex aju naʼn quʼn. Mintiʼ in kyaj anqʼin qanmi tuʼn t-xiʼ anqʼil toj juntl plaj. *

6 Kubʼ ttzʼibʼin aj kawil Salomón qa aʼyeju kyimni «mintiʼ bʼaʼn kyuʼn». Tuʼntzunju mlay qo ok kykʼujlaʼn ex mlay qo el kyikʼen. Ax ikx tqʼama Salomón jlu: «Tuj kynajbʼil kyimni, mi jun tiʼxti kbʼantel tuʼna ex mintiʼ jun tuʼn t-ximana tiʼj, porke ma chixin mintiʼ nabʼl ex mintiʼ ojtzqibʼl at» (kjawil uʼjit Eclesiastés 9:5, 6, 10). Aju kynajbʼil kyimni noq jun techel in kubʼ qʼoʼn tiʼjju jatumel in che ojlan qeju o che kyim. Ex in tzaj tqʼamaʼn Salmo 146:4 qa aj kykyim xjal in bʼaj «aju otoq kubʼ kyximan».

¿TIʼ TQʼAMA JESÚS TIʼJ KAMIK?

E kubʼ tbʼinchaʼn Jehová qe xjal tuʼn kyanqʼin te jumajx tzalu twitz Txʼotxʼ.

7. ¿Alqukʼil ok tmojbʼaʼn Jesús aju kamik?

7 Tej tkyim tamiw Jesús, aju Lázaro tbʼi, xi tqʼamaʼn jlu kye t-xnaqʼtzbʼen: «Aju qamiw Lázaro in tan; pero ma chinxe kʼasul te». ¿Tiʼ tajtoq Jesús tuʼn ttzaj tqʼamaʼn tukʼil jlu? Tzaj tchikʼbʼaʼn yajxitl: «Ma kyim Lázaro» (Juan 11:11-14). Ok tmojbʼaʼn Jesús kamik tukʼilju aj ttzaj nim watl toj twitz jun xjal. Mintiʼ tqʼama qa otoq pon Lázaro toj kyaʼj moqa kyukʼil toj tja otoq che kyim. Axpe ikx, mintiʼ tqʼama qa in nikʼxtoq kʼixkʼoj tuʼn Lázaro toj qʼaqʼ ex mintiʼ otoq tzʼokx toj t-xmilal jun xjal moqa jun txkup. Tuʼn jlu tqʼama qa noq otoq tzikʼ jtanxix. Toj juntl maj kubʼ tmojbʼaʼn Jesús aju kamik ik tzeʼn aj qikʼ jtan. Jun techel, tej tjaw anqʼin tmeʼl Jairo tuʼn tqʼama jlu: «Mya kyimni te txin, noq in tan» (Lucas 8:52, 53).

8. ¿Tzeʼn in nel qnikʼ tiʼj qa mintiʼ o qo kubʼ tbʼinchaʼn Dios tuʼn qkyim?

8 ¿E kubʼpe tbʼinchaʼn Dios xjal tuʼn kykyim? Mintiʼ. ¿Tzeʼn in nel qnikʼ tiʼj? Kubʼ tbʼinchaʼn Jehová Adán ex Eva tuʼn kyanqʼin te jumajx tukʼil jun kyanqʼibʼil tzʼaqli. Ax ikx e kubʼ tbʼinchaʼn tukʼil kyajbʼil tuʼn kyanqʼin te jumajx (Eclesiastés 3:11). Mix aʼl jun tatbʼaj taj tuʼn kyyabʼti tkʼwaʼl ex tuʼn kykyim. Ax ikx te Qtat Jehová nya taj tuʼn qyabʼti ex tuʼn qkyim. Pero, ¿tiquʼntzun in qo kyim qa o qo kubʼ tbʼinchaʼn Jehová tuʼn qanqʼin te jumajx?

¿TIQUʼN IN QO KYIM?

9. ¿Tiquʼn jaku txi qqʼamaʼn qa toj tumel kawbʼil xi tqʼoʼn Dios te Adán ex Eva?

9 Tkyaqil tzaj tzyet toj tbʼanel najbʼil te Edén. Xi tqʼamaʼn Jehová jlu te Adán: «Bʼaʼn t-xi tloʼna twitz tkyaqil tzeʼ at tuj tqan awal; atzunju twitz tzeʼ tuʼn tel nikʼbʼaj tiʼj bʼaʼn ex tiʼj mya bʼaʼn, miʼn txi tloʼna; qatzun ma txi tloʼna, ax tok kymela» (Génesis 2:9, 16, 17). Nya kwesttoq tuʼn t-xi kybʼiʼn kawbʼil lu. Nya oʼkxju, ax ikx a Jehová otoq kubʼ bʼinchan kye ex attoq toklen tuʼn t-xi tqʼamaʼn alkye bʼaʼn ex alkye nya bʼaʼn. Qa ma txi tbʼiʼntoq Adán ex Eva Jehová, oktoq kbʼel kyyekʼin qa in xi kynimentoq toklen ex qa in xitoq kyqʼoʼn chjonte tiʼj tkyaqilju otoq tzaj tqʼoʼn kye.

10, 11. a) ¿Tiʼ bʼant tuʼn Satanás tuʼn miʼn tbʼin Adán ex Eva te Dios? b) ¿Tiquʼn mintiʼ jun tiʼ jakutoq txi kyqʼamaʼn Adán ex Eva tiʼjju otoq bʼant kyuʼn?

10 Bʼisbʼajilxix tuʼnju kubʼ kyximen Adán ex Eva tuʼn miʼn kybʼin te Jehová. Xi tqanin Satanás jlu te Eva: «¿Maj o tzaj tmaʼn Dios kyeye tuʼn miʼn t-xi kyloʼne twitz tkyaqil tzeʼ kyxol awal lu?». Xi ttzaqʼweʼn Eva: «Bʼaʼn t-xi qloʼne kywitz tzeʼ kyxol awal lu, atzun tiʼj twitz tzeʼ tkubʼ tuj tmij awal tzaj tmaʼn Dios kyjaʼ: Miʼn txi kyloʼne ex miʼn tzʼok kymakoʼne, tuʼntzun miʼn kykyime» (Génesis 3:1-3).

11 Xitzun tqʼamaʼn Satanás te Eva: «Mlay che kyime. Porke ojtzqiʼn tuʼn Dios, ok t-xi kyloʼne twitz tzeʼ lu, kjaqetel kynabʼle, che okele ik tzaʼn te Dios ex kʼelel kynikʼe tiʼj bʼaʼn ex tiʼj mya bʼaʼn» (Génesis 3:4-6). Tajtoq Satanás tuʼn tkubʼ t-ximen Eva qa jakutoq kubʼ tbʼinchaʼn aju bʼaʼn moqa aju nya bʼaʼn toj twitz. Xi tqʼamaʼn nya ax tok yol te tej tqʼama qa mintiʼtoq tuʼn tkyim. Tuʼntzunju xi tloʼn Eva twitz tzeʼ. Yajxitl xi tqʼoʼn twitz tzeʼ te tchmil ax ikx te xi tloʼn. Ojtzqiʼntoq tuʼn Adán ex Eva aju otoq txi tqʼamaʼn Jehová kye tuʼn miʼn t-xi kyloʼn twitz tzeʼ. Tej t-xi kyloʼn, bʼaj kyximen tuʼn miʼn t-xi kybʼiʼn jun kawbʼil aju el kynikʼ tiʼj ex toj tumel. Tukʼilju bʼant kyuʼn, kubʼ kyyekʼin qa mintiʼ ok kyqʼoʼn toklen Kytat at toj kyaʼj aju at-xix tkʼuʼj kyiʼj. ¡Mintiʼ jun tiʼ jakutoq txi kyqʼamaʼn tiʼjju otoq bʼant kyuʼn!

12. ¿Tiquʼn tzajxix tbʼis Jehová tuʼn Adán ex Eva?

12 Tzaj tbʼis Jehová tiʼjju bʼant tuʼn Adán ex Eva. Atoq Mambʼaj kye ex kubʼ kyyekʼin qa mintiʼtoq toklen toj kywitz. Ximana tiʼj qa lu in nok tilil tuʼna tuʼn tbʼaj tchʼiysaʼna jun tkyʼajala ex jun tmeʼla. Noqtzun tuʼnj, in kubʼ kyximen tuʼn miʼn kybʼin teya ex in kubʼ kybʼinchaʼn alkyexku kyaj. ¿Mlaype tzajxix tbʼisa kyuʼn?

Tzajni Adán tiʼj quq ex ok juntl maj te quq.

13. ¿Tiʼ tajtoq Jehová tuʼn ttzaj tqʼamaʼn tukʼilju qa kʼokeltoq Adán juntl maj te quq?

13 Tej mintiʼ xi tbʼiʼn Adán ex Eva Dios, xi kynajsaʼn aju ambʼil otoq tzaj qʼoʼn kye tuʼn kyanqʼin te jumajx. Xi tqʼamaʼn Jehová jlu te Adán: «Tquqil txʼotxʼa, ex ax tquqil txʼotxʼ kʼokela ok tkyima» (kjawil uʼjit Génesis 3:19). Tukʼil jlu tqʼama Jehová qa kʼokeltoq Adán juntl maj te quq, ik tzeʼn mintiʼ otoq ten (Génesis 2:7). Tej tkyim, bʼiʼx naj.

14. ¿Tiquʼn in qo kyim?

14 Noqwit xi tbʼiʼn Adán ex Eva Dios, kukxwitlo in che anqʼin jaʼlo. Noqtzun tuʼnj, tej mintiʼ xi kybʼiʼn Dios kubʼ kybʼinchaʼn il ex tej tbʼet ambʼil e kyim. Aju il ik tten ik tzeʼn jun nya bʼaʼn yabʼil o tzʼel qiqen kyiʼj tnejel qtat. In qo kyim tuʼnju qkyaqilx in qo ul itzʼj tukʼil il (Romanos 5:12). Noqtzun tuʼnj, nya tajtoq Jehová tuʼn kykyim xjal. Tuʼntzunju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa aju kamik jun «aj qʼoj» qiʼj (1 Corintios 15:26).

IN QO TZAQPET TUʼNJU AXIX TOK TIʼJ KAMIK

15. ¿Alkyeqe nya ax tok xnaqʼtzbʼil in qo tzaqpaj kyiʼj aj tel qnikʼ tiʼjju axix tok kyiʼj kyimni?

15 Nim okslabʼil in tzaj kyxnaqʼtzaʼn qa kukx in che anqʼin kyimni toj juntl plaj ex qa jaku qo onin kyiʼj. Aj tkyim jun xjal, at maj in xi kyqʼoʼn toj kyja pwaq kye nejenel kye okslabʼil tuʼn kynaʼn Dios tiʼj xjal lu moqa tuʼn tok jun misa kyuʼn tiʼj. Noqtzun tuʼnj, in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Tyol Dios qa aʼyeqe kyimni mintiʼ ateʼ toj kʼixkʼoj ex mintiʼ in che bʼisen. Mlayx qo yolin kyukʼil, mlayx qo onin kyiʼj ex mlay tzʼok kybʼinchaʼn nya bʼaʼn qiʼj. Kyjuʼtzun mintiʼ tuʼn qtzaj xobʼ kye. Aj tel qnikʼ tiʼjju axix tok kyiʼj kyimni mlayx qo kubʼ kysbʼuʼn xjal.

16. ¿Alkye nya ax tok in tzaj kyxnaqʼtzaʼn okslabʼil tiʼj kamik?

16 In che ajbʼen nya ax tok okslabʼil tuʼn Satanás tuʼn qkubʼ tsbʼuʼn ex tuʼn tkubʼ qximen qa kukx in che anqʼin kyimni. Jun techel, at junjun okslabʼil in tzaj kyxnaqʼtzaʼn qa aj qkyim at jun piẍ tiʼj qxmilal kukx in nanqʼin toj juntl plaj. ¿Ape jlu in tzaj t-xnaqʼtzaʼn tokslabʼila moqa in tzaj t-xnaqʼtzaʼn aju tkuʼx Tyol Dios? In najbʼen nya ax tok xnaqʼtzbʼil lu tuʼn Satanás ex junjuntl tiʼchaq tuʼn kyel tlaqʼbʼaʼn xjal tiʼj Dios.

17. ¿Tiquʼn nya bʼaʼn in nela toj twitz Jehová aju xnaqʼtzbʼil qa ateʼ xjal toj qʼaqʼ?

17 Nya bʼaʼn in nela toj twitz Jehová aju in tzaj kyxnaqʼtzaʼn nimku okslalbʼil. Jun techel, at junjun in tzaj kyxnaqʼtzaʼn qa in che kʼant nya bʼaʼn xjal toj qʼaqʼ ex che tel toj te jumajx. Noqtzun tuʼnj, nya ax tok jlu. Mlayx che kux tqʼoʼn Jehová xjal toj kʼixkʼoj (kjawil uʼjit 1 Juan 4:8). Ximana tiʼj jlu, qa at jun mambʼaj ma kux tqʼoʼn tqʼabʼ tkʼwaʼl toj qʼaqʼ tuʼn tkubʼ tqʼoʼn tkastiw, ¿tiʼ jaku kubʼ t-ximana tiʼj mambʼaj? Jakulo kubʼ t-ximana qa nya bʼaʼn xjal ex nyalo taja tuʼn toka te tamiw. Atzun jlu taj Satanás tuʼn tkubʼ qximen tiʼj Jehová.

18. ¿Tiquʼn mintiʼ tuʼn qtzaj xobʼ kywitz kyimni?

18 At junjun okslabʼil in tzaj kyqʼamaʼn qa aj qkyim in qo ok te xewbʼaj. Ax ikx in tzaj kyqʼamaʼn qa il tiʼj tuʼn tok qqʼoʼn kyoklen xjal o che kyim axpe ikx tuʼn qtzaj xobʼ kye, tuʼnju jaku che ok te tbʼanel qamiw moqa jaku che ok te qajqʼoj. Tuʼnju nim xjal in kubʼ kyximen qa ax tok jlu, in che tzaj xobʼ kywitz kyimni. Tuʼntzunju ateʼ nim xjal in che naʼn dios kye kyimni moqa in che kʼulin kywitz ex nya twitz Jehová. Noqtzun tuʼnj, naʼntza qa mintiʼ jun tiʼ in kynaʼn kyimni ex mintiʼ jun tiʼ jaku bʼant kyuʼn. Tuʼntzunju mintiʼ tuʼn qtzaj xobʼ kye. A Jehová Bʼinchal qe ex a Dios axix tok. Oʼkxku twitz tuʼn qkʼulin (Apocalipsis 4:11).

19. Aj tel qnikʼ tiʼj axix tok tiʼj kamik, ¿tzeʼn in nonin jlu qiʼj?

19 Aj tel qnikʼ tiʼj axix tok tiʼj kamik mlay qo kubʼ sbʼuʼntl kyuʼn okslabʼil. Ax ikx in nonin qiʼj tuʼn tel qnikʼ tiʼjju tbʼanelxix kbʼantel tuʼn Jehová toj ambʼil tzul.

20. ¿Alkye xjel kxel qqʼoʼn tzaqʼwebʼil tiʼj toj juntl xnaqʼtzbʼil?

20 Ma tzikʼ nim ambʼil kubʼ t-xjelin Job jlu: «Qa ma kyim jun xjal, ¿kʼanqʼilpelo juntl maj?» (Job 14:14). Toj juntl xnaqʼtzbʼil kʼelel qnikʼ tiʼjju tbʼanelxix tzaqʼwebʼil in tzaj tqʼoʼn Tyol Dios tiʼj xjel lu.

^ taqik' 5 At junjun xjal in kubʼ kyximen qa kukx in kyaj anqʼin qanmi moqa qxew aj qkyim. Qa taja chʼintl tqanil, qʼonka twitza kyiʼj tqanil 17 ex 18.