TEJ naʼmxtoq tmeltzʼaj Jesús juntl maj toj kyaʼj, xi tqʼamaʼn kye t-xnaqʼtzbʼen qa che pakbʼaltoq «tuj tkyaqil twitz txʼotxʼ» (Hechos 1:8). ¿Alkyetoq tten tuʼn kypakbʼan twitz tkyaqil Txʼotxʼ?

Jun aj xnaqʼtzal toj jun ja te nimaq xnaqʼtzbʼil ojtzqiʼnxix kyuʼn xjal, tqʼama qa aʼyeju okslal e anqʼin toj ambʼil tej tten tkawbʼil tnam Roma, junxitl qe kywitz txqantl okslabʼil, axpe ikx, junxitl qe twitz kyokslabʼil aj Judiy. ¿Tiquʼn junxitl qe? Tuʼnju in cheʼxtoq pakbʼal kye xjal noq jaxku tumel. Atzun jlu bʼant tuʼn Jesús. El kykanoʼn qeju axix tok t-xnaqʼtzbʼen Jesús tiʼj tej kypakbʼan noq jaxku tumel tiʼj tbʼanil tqanil «tiʼj tkawbʼil Dios». E ok ten jyol kyiʼj qeju xjal kyajtoq tuʼn tel kynikʼ tiʼjju axix tok (Lucas 4:43). Tuʼntzunju, in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa toj ambʼil aju ateʼtoq «apostl», a t-xilen yol lu qa i eʼx samaʼn tuʼn kyxiʼ bʼinchalte jun tiʼ (Marcos 3:14, XT). Xi tqʼamaʼn Jesús jlu kye t-xnaqʼtzbʼen: «Kyjaʼtzun kyxiʼye, kymanxe kye xjal tuʼn kyok te nxnaqʼtzbʼene kyuj kykyaqil nasyon» (Mateo 28:18-20).

Nya kukx ateʼ qeju 12 t-apóstol Jesús tzalu twitz Txʼotxʼ toj ambʼil jaʼlo. Noqtzun tuʼnj, ateʼ nim tmajen Jehová in nel kykanoʼn aju bʼant kyuʼn apóstol. ¿Alkye tten? Aj in xi kykʼamoʼn txokbʼil tuʼn kyxiʼ onil jatumel kyaj erman onbʼil toj pakbʼabʼil. In xi kyqʼmaʼn jlu: «Lu qine lu, chin t-samanxa» (Isaías 6:8). Atzun jlu o bʼant kyuʼn nim mil erman o che ten toj Xnaqʼtzbʼil te Galaad, o cheʼx anqʼil toj juntl tnam najchaq taʼ. Ex ateʼ junjuntl, o cheʼx anqʼil toj juntl tal tnam ax toj kytnam. Ex ateʼ txqantl o bʼant kyyolin toj juntl yol  tuʼntzun kyonin tiʼj jun kʼloj okslal moqa tiʼj jun tal kʼloj okslal. Ax tok, kwestlo o tzʼela jlu kye junjun. Noqtzun tuʼnj, ok tilel kyuʼn tuʼn tbʼant tkyaqil jlu kyuʼn tuʼnju kʼujlaʼn Jehová kyuʼn ex qe xjal. E kubʼ tenxix ximel tiʼj jlu, ex o tzʼajbʼen ambʼil, kypwaq ex kyipumal kyuʼn tuʼntzun kyxiʼ pakbʼal jatumel nya nim pakbʼal ateʼ (Lucas 14:28-30). Kykyaqil erman lu, o bʼant jun aqʼuntl nim toklen kyuʼn.

Nya qkyaqilx jaku bʼant qyolin toj juntl yol moqa tuʼn qxiʼ ajbʼel jatumel kyajbʼil erman onbʼil toj pakbʼabʼil. Noqtzun tuʼnj, qkyaqilx jaku qo ok ik tzeʼn qeju in chex samaʼn pakbʼal toj junjuntl tnam jatumel in nok qchmon qibʼ. ¿Alkye tten jaku bʼant quʼn? Qo xnaqʼtzan tiʼj.

Chʼixmi kykyaqil tnejel okslal mintiʼ i eʼx samaʼn pakbʼal toj junjuntl tnam, tuʼnju ax e pakbʼan toj kyex kytnam. Noqtzun tuʼnj, kykyaqilx ok tilel kyuʼn tuʼn kypakbʼan. Kukx xi kybʼiʼn aju nabʼil lu xi tqʼoʼn Pablo te Timoteo: «Pakbʼanxa tqanil kolbʼil, japunx tuʼna aju tajbʼebʼla» (2 Timoteo 4:5). Ax ikx qe il tiʼj tuʼn t-xi qbʼiʼn aju nabʼil aju. Qkyaqilx il tiʼj tuʼn t-xi qnimen aju kawbʼil tuʼn t-xi pakbʼet tqanil tiʼj Kawbʼil ex tuʼn kyok xjal te t-xnaqʼtzbʼen Jesús. Ikju, jaku bʼant nim tiʼchaq quʼn tuʼntzun qok ik tzeʼn qeju in chex samaʼn pakbʼal toj junjuntl tnam, axpe ikx, jaku bʼant jlu quʼn jatumel in nok qchmon qibʼ.

Aj in xi samaʼn jun erman pakbʼal toj junjuntl tnam, in nok tilel tuʼn, tuʼn tnaqʼet tiʼj akʼaj tten tanqʼibʼil. Atzun qe, mlaylo qoʼx anqʼil toj juntl tnam. Noqtzun tuʼnj, ¿jakupe txi qxnaqʼtzan qibʼ tuʼn qjyon kyiʼj akʼaj tumel tuʼn qpakbʼan? Jun techel, toj 1940 xi qʼamaʼn tnejel maj kye erman tuʼn kypakbʼan toj bʼe jun maj toj seman. ¿Yajtzun qe? ¿Ope qo pakbʼan kye xjal in che kanet quʼn toj bʼe? ¿Ope qo ok ten jyol tumel tuʼn qpakbʼan kyoj junjuntl tten, ik tzeʼn pakbʼabʼil tukʼil yekʼbʼil uʼj jatumel ateʼ nim xjal?

Qa at jun tbʼanel qximbʼetz, kʼokel tilel quʼn tuʼn qpakbʼan. Aqeju erman in bʼant kyyolin toj juntl yol ex in cheʼx pakbʼal toj juntl lugar, chʼixme tkyaqil ambʼil in che onin nim kyiʼj kʼloj okslal jatumel in che pon ajbʼel. Jun techel, aʼye in che kubʼ nej toj pakbʼabʼil. Ex ateʼ nim erman in chex samaʼn pakbʼal toj junjuntl tnam, aʼye qʼil twitz aqʼuntl kyxol kʼloj okslal ajxi tbʼant kyuʼn  erman in che anqʼin jatumel in che pon. Qa xinaq, moqa ichan teya, ex o jaw aʼ twiʼya, moqa o bʼyana, ¿tajbʼil teya tuʼn toka te jun onil kye ansyan moqa te ansyan? (1 Timoteo 3:1).

Ax ikx jaku bʼant junjuntl tiʼchaq quʼn tuʼn qonin tiʼj jun kʼloj okslal. Qa xinaq moqa xuʼj qo, ex qa kuʼxun qo, ex qa ma qo tijen, qkyaqilx jaku qo onin kyiʼj qerman ex jaku txi qqʼuqbʼaʼn kykʼuʼj (Colosenses 4:11).

Tuʼn qonin kyiʼj erman, il tiʼj tuʼn kyok qojtzqiʼnxix. In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa aj qxiʼ kyoj chmabʼil, il tiʼj tuʼn qximen tiʼj tiʼ at tajbʼen kye qerman (Hebreos 10:24). Nya a t-xilen jlu tuʼn tokx qqʼon qibʼ toj junjun tiʼchaq toj kyanqʼibʼil erman. A t-xilen jlu tuʼn tok tilel quʼn tuʼn tel qnikʼ tiʼjju in kubʼ kynaʼn ex tiʼjju at tajbʼen kye. Qape kyajbʼil tuʼn qonin kyiʼj tukʼil junjun tiʼchaq at tajbʼen kye tkyaqil qʼij moqa kyaj tuʼn qonin ex tuʼn t-xi qqʼuqbʼaʼn kykʼuʼj tukʼil Tyol Dios. Ax tok, at maj oʼkx jaku bʼant jlu kyuʼn ansyan moqa kyuʼn onil kye ansyan (Gálatas 6:1). Noqtzun tuʼnj, qkyaqilx jaku qo onin kyiʼj erman ma che tijen moqa kyiʼj ja xjal in che ikʼ toj junjun nya bʼaʼn.

Qo ximen tiʼjju ikʼ tiʼj jun ermano aju Salvatore tbʼi. Tzaj nim nya bʼaʼn tiʼj tuʼnju ya mintiʼtoq tpwaq, tuʼn jlu, xi tkʼayin tkʼaẍ, tja ex txqantl tiʼchaq te. Tzaj bʼaj tkʼuʼj kyiʼj qeju toj tja. Ok kybʼiʼn jun ja xjal okslal jatumel in noktoq tchmon tibʼ aju in nikʼtoq tiʼj. Tuʼntzunju, xi kyqʼoʼn chʼin pwaq te Salvatore ex e onin tiʼj ex tiʼj t-xuʼjil tuʼn tkanet kyaqʼun. Kyoj nim qale e kubʼ ten tukʼil Salvatore tuʼn tkubʼ kybʼiʼn te ex tuʼn t-xi kyqʼuqbʼaʼn tkʼuʼj ex qeju toj tja. Kykyaqil ok kyamiwenxix kyibʼ. Atzun jaʼlo, in tzaj kynaʼn tukʼil kʼujlabʼil aju nya bʼaʼn ambʼil junx e ikʼ toj.

Qkyaqilx aqoʼ axix tok okslal, bʼantni qten tuʼn qxiʼ pakbʼal kye txqantl xjal. Bʼaʼn tuʼn tel qkanoʼn techel kyaj tqʼoʼn Jesús ex tuʼn t-xi qqʼamaʼn kye kykyaqil xjal qeju tbʼanel tiʼchaq in tzaj ttziyen Jehová. At junjun qe jaku qoʼx anqʼil jatumel kyajbʼil erman onbʼil ex at junjuntl qe mlay bʼant tuʼn qxiʼ. Noqtzun tuʼnj, qkyaqilx jaku qo onin kyiʼj qerman jatumel in nok qchmon qibʼ (Gálatas 6:10). Qa ma bʼant jlu quʼn, jaku qo tzalaj mas ex kukx tzul «tqʼoʼn twitz», moqa tzul tqʼoʼn tbʼanel tiʼj tkyaqil aqʼuntl in bʼant quʼn (Colosenses 1:10; Hechos 20:35).