Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

¿Mape xnaqʼtzana kyiʼj yekʼbʼil?

¿Mape xnaqʼtzana kyiʼj yekʼbʼil?

«Mintiʼ jun bʼinchal kye tiʼchaq, kyjunalx e bʼant» (Stephen Hawking ex Leonard Mlodinow: El gran diseño [trad. David Jou i Mirabent], 2010).

«Kubʼ tbʼinchaʼn Dios kyaʼj ex txʼotxʼ» (chi Tyol Dios toj Génesis 1:1).

¿Kubʼpe tbʼinchaʼn Dios kykyaqil tiʼchaq moqa kyjunalx e bʼant? Junxitl tzaqʼwebʼil in tzaj kyqʼoʼn científico tiʼj xjel lu tukʼilju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios. Ateʼ junjun xjal in nok qeʼ kykʼuʼj tiʼjju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios, atzun junjuntl in nok qeʼ kykʼuʼj tiʼjju in tzaj kyqʼamaʼn científico. Tuʼn kykolin tiʼjju nimen kyuʼn, in kubʼ kytzʼibʼin junjun xnaqʼtzbʼil toj junjun libro ex in che yolin kyoj junjun programa te televisión. Atzun junjuntl xjal mintiʼ ojtzqiʼn kyuʼn tiʼ tuʼn t-xi kynimen.

Bʼalo o tzaj xnaqʼtzaʼn teya kyuʼn maestro qa noq kukx tzaj tzyet anqʼibʼil ex qa kyjunalx qe tiʼchaq e bʼant. Pero ¿tzajpe kyyekʼin teya qa ax tok jlu? Ex olo tzʼok tbʼiʼna qa in tzaj kyqʼamaʼn nejenel kye okslabʼil qa at jun Bʼinchalte tkyaqil. Pero ¿tzajpe kyyekʼin teya tiquʼn jaku tzʼok qeʼ tkʼuʼja tiʼj? ¿Moqa oʼkx tzaj kyqʼamaʼn teya qa il tiʼj tuʼn tok qeʼ tkʼuʼja tiʼj?

Bʼalo o ximana nim maj tiʼj jlu ex kwest tuʼn tok qeʼ tkʼuʼja tiʼj qa at jun Bʼinchalte tkyaqil. Ex in kubʼlo t-xjelina jlu, ¿ilpe tiʼj tuʼn tel nnikʼe tiʼj tzaqʼwebʼil?

Toj uʼj jlu, kʼelel tnikʼa kyiʼj junjun yekʼbʼil o tzʼonin kyiʼj nim xjal tuʼn tok qeʼ kykʼuʼj tiʼj qa at jun Bʼinchalte tkyaqil. Ax ikx, kʼelel tnikʼa tiʼj tiquʼn nim toklen tuʼn tok tbʼiʼna tzeʼn tzaj tzyet qanqʼibʼil.