Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

¿Tiʼ toklen paraíso tukʼila?

¿Tiʼ toklen paraíso tukʼila?

¿Tiʼ toklen paraíso tukʼila?

IN TZAJ kyqʼamaʼn junjun aj xnaqʼtzal tiʼj Biblia, qa mintiʼ in yolin Tyol Dios tiʼj jardín te Edén. Kubʼ ttzʼibʼin Paul Morris jun xjal in xnaqʼtzan kyiʼj okslabʼil jlu: «Toj tkyaqil Tyol Dios ya mintiʼ in tzaj qʼamaʼn jun tqanil tiʼjju bʼaj toj Edén». Bʼalo ax jlu jaku tzaj kyqʼamaʼn nim aj xnaqʼtzal, noqtzun tuʼnj, junxitl aju in nok qqʼoʼn qwitz tiʼj toj Tyol Dios.

Toj Tyol Dios, in tzaj qʼamaʼn nim tqanil tiʼj Adán, tiʼj Eva, tiʼj kan ex tiʼj jardín te Edén. * Pero at juntl il mas matij in tzaj kyqʼamaʼn nejenel te okslabʼil ex junjun aj xnaqʼtzal tiʼj Tyol Dios, aju aj ttzaj kyqʼamaʼn qa nya ax tok aju txʼolbʼabʼil tiʼj Paraíso. ¿Tiquʼn in xi qqʼamaʼn qa jun matij il jlu? Tuʼnju in tzaj kyqʼamaʼn qa nya ax tok Tyol Dios.

Qa mintiʼ ma tzʼok qojtzqiʼn tkyaqil tqanil tiʼjju bʼaj toj jardín te Edén, mlay tzʼel qnikʼ tiʼjju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios. Ik tzeʼn qo xnaqʼtzal tiʼj, in tzaj tqʼoʼn Biblia tzaqʼwebʼil tiʼj junjun xjel nim kyoklen toj qanqʼibʼil, ex at kyoklen tzaqʼwebʼil lu tukʼilju bʼaj toj Paraíso.

¿Tiquʼn in qo tijen ex tiquʼn in qo kyim? Jakutoq che anqʼin Adán ex Eva te jumajx noqwit e bʼin te Jehová. Pero tuʼnju mintiʼ xi kybʼiʼn tley Jehová, e ok te aj il ex e kyim (Génesis 2:​16, 17; 3:19). Kyaj kyqʼoʼn il ex kyimen qibʼaj. Tuʼntzunju, in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios jlu: «Kyjaʼtzun, ik tzaʼn noq tuʼn jun xinaq okx il kyxol kykyaqil xjal, ex tuʼnju il tzaj kamik, kyjaʼtzun ilxix tiʼj tuʼn kykyim kykyaqil xjal tuʼnju kykyaqil e bʼinchan il» (Romanos 5:12).

¿Tiquʼn in xi tqʼoʼn Dios ambʼil te nya bʼaʼn? Toj jardín te Edén tqʼama Satanás qa in yolin Jehová nya ax tok yol ex qa in nel tiʼn ambʼil kye xjal tuʼn kytzalaj (Génesis 3:​3-5). Tukʼil jlu, tajtoq tuʼn ttzaj tqʼamaʼn qa nya tbʼanel aj kawil te Jehová. ¿Tiʼ bʼant tuʼn Adán ex Eva? E onin tiʼj Tajaw il ex el kyikʼun toklen Jehová tuʼn tkawin kyibʼaj. Ax ikx, tukʼil jlu kubʼ kyyekʼin qa attoq toklen xjal tuʼn tkubʼ t-ximen alkye bʼaʼn ex nya bʼaʼn. ¿Tiʼ bʼant tuʼn Jehová? Tuʼnju at tnabʼil ex tzʼaqli, o txi tqʼoʼn ambʼil kye xjal tuʼn kykawin kyxolx. Pero tuʼnju at nim nya bʼaʼn tzalu twitz Txʼotxʼ ex tuʼnju a Satanás in kawin kyibʼaj xjal, o tzʼel nikʼbʼaj tiʼj qa mlayx tzʼel kynikʼ xjal tiʼj alkye bʼaʼn ex nya bʼaʼn qa mintiʼ ma tzʼonin Dios kyiʼj (Jeremías 10:23).

¿Tiquʼn kubʼ tbʼinchaʼn Dios Txʼotxʼ? Tuʼnju alkye tten kubʼ tbʼinchaʼn Dios jardín te Edén, in nel qnikʼ tiʼj qa tajtoq tuʼn tok Txʼotxʼ te jun tbʼanelxix najbʼil. Ax ikx, xi tqʼamaʼn te Adán ex Eva tuʼn tnoj twitz Txʼotxʼ kyuʼn ex tuʼn tok kyuʼn te jun paraíso (Génesis 1:28). Tuʼntzunju, taj Dios tuʼn tok Txʼotxʼ te jun paraíso ex tuʼn kyok tkʼwal Adán ex Eva te tzʼaqli, tuʼn kytzalaj ex tuʼn kyten toj mujbʼabʼil. Chʼixme tkyaqilju tkuʼx toj Tyol Dios in tzaj tqʼamaʼn alkye tten kʼokel Txʼotxʼ te jun tbʼanel nabʼil tuʼn Dios.

¿Tiquʼn ul Jesús tzalu twitz Txʼotxʼ? Tuʼnju mintiʼ nimen Adán ex Eva te Dios toj jardín te Edén, iltoq tiʼj tuʼn kykyim ex ax ikx qe kykʼwal. Pero tuʼnju at nim tkʼujlabʼil Dios, tzaj tsamaʼn Tkʼwal tzalu twitz Txʼotxʼ tuʼn ttzaj tqʼoʼn jun qʼuqbʼil qkʼuʼj tuʼn chojbʼil bʼant tuʼn Jesús (Mateo 20:28). ¿Tiʼ bʼant tuʼn chojbʼil lu? Bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qa in nok tqʼoʼn Tyol Dios tbʼi Jesús te «mankbʼil Adán», tuʼnju nimen te Jehová toj tkyaqil ambʼil. Tuʼn jlu, kukx ten tzʼaqli ex xi tqʼoʼn tchwinqlal kyiʼj xjal tuʼn kyklet tiʼj il. Iktzun tten, xi tqʼoʼn Jesús ambʼil kye xjal tuʼn tkubʼ najsaʼn kyil tuʼn Dios ex tuʼn ttzaj kykʼamoʼn chwinqlal xi tnajsaʼn Adán ex Eva tej tkubʼ kybʼinchaʼn il toj jardín te Edén (1 Corintios 15:​22, 45; Juan 3:16). Tuʼn tkyaqil jlu in nel qnikʼ tiʼj qa ul Jesús tzalu twitz Txʼotxʼ tuʼn tkubʼ tyekʼin qa axix tok kjapunel twi t-ximbʼetz Dios. *

Ik tzeʼn ma tzʼel qnikʼ tiʼj, nya oʼkx qeju in netz nim kyxnaqʼtzbʼil tiʼj Biblia jaku tzʼel kynikʼ tiʼj t-ximbʼetz Dios ex nya toj ewaj taʼ. Ik tzeʼn bʼaj toj jardín te Edén, ax tok e ten xjal ex qe txkup, ax ikx qe ttziybʼil Dios, ax tok kjapunel kywiʼ. ¿Tiʼ kbʼantel quʼn tuʼn tok qkeʼyin qa kjapunel kywi yol lu? Nim toklen tuʼn tok tilil quʼn. Taj Dios tuʼn ttzaj kykʼamoʼn kykyaqil xjal qe kʼiwlabʼil lu, axpe ikx qeju o tzʼel kypan kyibʼ tiʼj (1 Timoteo 2:​3, 4). ¿Tiquʼn in xi qqʼamaʼn jlu?

Tej chʼixtoq tkyim Jesús yolin tukʼil jun nya bʼaʼn xjal jaw yobʼin ttxlaj. El tnikʼ nya bʼaʼn xjal tiʼj qa iltoq tiʼj tuʼn tkubʼ bʼyoʼn, pero jyon onbʼil ex qʼuqbʼil tkʼuʼj tukʼil Jesús. Xi tqʼamaʼn Jesús jlu te: «Ax tok kxel nqʼamaʼne teya jaʼlo, ktela wukʼile toj Tbʼanel Najbʼil» (Lucas 23:43, TNM). Qa xi tqʼoʼn Jesús ambʼil te xjal bʼinchal nya bʼaʼn tuʼn tanqʼin tzalu twitz Txʼotxʼ te jumajx toj Tbʼanel Najbʼil, ¿nyape toj tumel aj tkubʼ qximen qa taj tuʼn ttzaj tqʼoʼn ambʼil qe tuʼn qten toj Tbʼanel Najbʼil? Toj tumel. Ex ax ikx te Jehová taj tuʼn ttzaj tqʼoʼn ambʼil qe. Qa taj teya tuʼn ttzaj tkʼamoʼna qe kʼiwlabʼil lu, kukx qʼonka tilil tuʼn tel tnikʼa tiʼj Jehová, aju Bʼinchal te jardín te Edén.

[Qe tqanil]

^ taqik' 8 Kkanetel mas tqanil tuʼna tiʼj chojbʼil toj xnaqʼtzbʼil 5 toj uʼj ¿Tiʼ in tzaj t-xnaqʼtzaʼnxix Tyol Dios?, aju bʼinchaʼn kyuʼn testigos de Jehová.

[A’yeju recuadro ex aʼyeju tilbʼilal]

AJU TNEJEL PROFECÍA AJU TQANIL IN TZAJ QʼAMAʼN TOJ TKYAQIL TYOL DIOS

«Kbʼel nqʼoʼne qʼoj kyxole [aju lobʼaj moqa kan] tukʼil xuʼj, ex kyxol tiyjila tukʼil tiyjil xuʼj. Aju tiyjil xuʼj kbʼel paʼn twiʼya tuʼn, atzun teya kʼokel ttxʼaʼna t-xe tqan» (Génesis 3:15).

Atzun tnejel profecía jlu toj Xjan Uʼj aju tzaj tqʼamaʼn Dios toj Edén. Pero ¿alkyetzun xuʼj, aju lobʼaj ex qe kyyajil? ¿Alkye qʼoj at kyxol?

AJU LOBʼAJ MOQA KAN

A Satanás (Apocalipsis 12:9).

AJU XUʼJ

Aju plaj ttnam Jehová at toj kyaʼj, toj juntl yol, aqeju tmajen Dios ateʼ toj kyaʼj (Gálatas 4:​26, 27). Kyaj tqʼamaʼn Isaías qa aju «xuʼj» lu oktoq k-alil tiʼj jun tnam aju in nok te jun techel (Isaías 54:1; 66:8).

AJU TYAJIL LOBʼAJ

Aqeju in kubʼ kyximen tuʼn tkubʼ kybʼinchaʼn tajbʼil Satanás (Juan 8:44).

AJU TYAJIL XUʼJ

A Jesucristo aju tzajni tiʼj plaj ttnam Jehová at toj kyaʼj. Ax ikx ateʼ qe okslal skʼoʼn maj, aʼyeju o che jaw skʼoʼn tuʼn kykawin junx tukʼil Jesús toj kyaʼj ex tuʼn kyok te jun tnam «etzan qe tuʼn Dios» (Gálatas 3:​16, 29; 6:16; Génesis 22:18).

TEJ TOK TXʼAʼN T-XE TQAN

Tej tul Tkʼwal Dios twitz Txʼotxʼ bʼant tuʼn Satanás tuʼn tkubʼ bʼyoʼn. Ok jlu te jun kʼixbʼisabʼil, pero noq toj chʼin ambʼil tuʼnju jaw anqʼin Jesús juntl maj.

AJ TKUBʼ PAʼN TWIʼ

Ok kbʼel paʼn twi Satanás tuʼn Jesús aj tkubʼ tnajsaʼn te jumajx. Naʼmxtoq tbʼant jlu tuʼn, ok kxel tbʼinchaʼn tiʼj tkyaqil nya bʼaʼn o tzaj tuʼn Satanás tej tel kypan kyibʼ xjal tiʼj Dios toj Edén (1 Juan 3:8; Apocalipsis 20:10).

Ok kkanetel chʼintl chikʼbʼabʼil tuʼna tiʼj alqiʼj in yolinxix Tyol Dios toj uʼj ¿Alkye tqanil tkuʼx toj Tyol Dios?, aju bʼinchaʼn kyuʼn testigo de Jehová.

[Tilb’ilal]

Tzaj nya bʼaʼn tiʼj Adán ex Eva tuʼnju kubʼ kybʼinchaʼn il.