Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

«Aju tqanil bʼaʼn lu tiʼj tkawbʼil Dios kxel pakbʼet tuj tkyaqil twitz txʼotxʼ»

«Aju tqanil bʼaʼn lu tiʼj tkawbʼil Dios kxel pakbʼet tuj tkyaqil twitz txʼotxʼ»

«Aju tqanil bʼaʼn lu tiʼj tkawbʼil Dios kxel pakbʼet tuj tkyaqil twitz txʼotxʼ»

«Aju tqanil bʼaʼn lu tiʼj tkawbʼil Dios kxel pakbʼet tuj tkyaqil twitz txʼotxʼ tuʼntzun tchikʼbʼanjtz ju yol lu kye kykyaqil nasyon; maxitzun tzul mankbʼil tqʼijlalil» (MATEO 24:14).

¿Tiʼ tajtoq Jesús tuʼn ttzaj tqʼamaʼn? In tzaj tqʼamaʼn uʼj te Lucas qa «in bʼettoq Jesús kyuj nimku tnam ex kyuj nimku aldey, in pakbʼantoq ex in xi tmaʼn tqanil bʼaʼn tiʼj tkawbʼil Dios» (Lucas 8:1). Ex tqʼamatl Jesús jlu: «Ax ikx kyuj txqantl tnam ilxix tiʼj tuʼn t-xi npakbʼane tqanil bʼaʼn tiʼj tkawbʼil Dios; ex atzun waqʼune ma chin tzaj samaʼne» (Lucas 4:43). Tnejel, xi tqʼamaʼn Jesús kye t-xnaqʼtzbʼen tuʼn kypakbʼan kyoj tnam nqayin ateʼ, pero tej tikʼ ambʼil xi tqʼamaʼn jlu kye: «Che okele testiw wiʼje [...] tuj tkyaqil twitz txʼotxʼ» (Hechos 1:8; Lucas 10:1).

Aju techel kubʼ kyqʼoʼn tnejel okslal. Jun rat naj xi kybʼinchaʼn t-xnaqʼtzbʼen Jesús aju xi tqʼamaʼn kye. In tzaj tqʼamaʼn Hechos 5:42 jlu: «Tkyaqil qʼij mintiʼ xi kykolin tuʼn t-xi kyqʼoʼn xnaqʼtzbʼil tuj tja Dios ex tujile kyja xjal ex tuʼn t-xi kypakbʼaʼn tqanil bʼaʼn tiʼj Jesús aju at toklen tuʼn Dios». Nya oʼkx junjun t-xnaqʼtzbʼen Jesús xi bʼinchante aqʼuntl lu, sino kykyaqilx. Tqʼama historiador August Neander jlu: «Xmayin Celso kyiʼj okslal tuʼnju ok tilil kyuʼn tuʼn kypakbʼan ex kubʼ t-ximen qa mintiʼ kyxnaqʼtzbʼil, qa mintiʼ kyoklen, qa oʼkx in che bʼinchantoq noqʼ, qa bʼinchal xjabʼ qe ex junjuntl tiʼchaq». Ax ikx, toj libro tok tbʼi Les premiers siècles de L’Église (Qe tnejel syent abʼqʼi tej ttzaj tzyet Iglesia) kubʼ ttzʼibʼin Jean Bernardi qa «iltoq tiʼj tuʼn kyyolin [okslal] kyoj kykyaqil lugar ex kye kykyaqil xjal. Ik tzeʼn kyoj bʼe, kyoj tnam, kyoj plas ex kytziyele ja. Axpe ikx, kyoj ambʼil bʼaʼn ex kyoj ambʼil kwest». Ex kubʼ ttzʼibʼin Jean qa iltoq tiʼj tuʼn «kypakbʼan [okslal] twitz tkyaqil Txʼotxʼ».

¿Alkyeqe in nel kykanoʼn techel kyaj kyqʼoʼn tnejel okslal? In tzaj tqʼamaʼn párroco anglicano David Watson, «qa nya kyaj xjal tuʼn tel kynikʼ tiʼj Dios tuʼnju mintiʼ in nok tilil tuʼn Iglesia tuʼn tpakbʼan ex tuʼn tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil». Toj uʼj kubʼ ttzʼibʼin José Luis Pérez Guadalupe aju tok tbʼi ¿Por qué se van los católicos? Tqʼama qa oʼkx qe testigos de Jehová «in che pakbʼan ttziyele ja», pero mintiʼ in bʼant jlu kyuʼn evangélico, kyuʼn adventista ex junjuntl okslabʼil.

In qo jaw labʼin tiʼjju tqʼama Jonathan Turley toj jun tqanil etz tuʼn Cato Institute. Tqʼama jlu: «Oʼkx qa ma txi qqʼamaʼn kybʼi testigos de Jehová, jun rat in kubʼ kyximen xjal qa atzun qe jlu in che pon yolil tiʼj Tyol Dios ttzi kyja. Mintiʼ in bʼant jlu kyuʼn tuʼn t-xi kyqʼamaʼn qe xnaqʼtzbʼil nimen kyuʼn kye txqantl, sino atzun jun tumel tzeʼn in che kʼulin te Dios» (Cato Supreme Court Review, 2001-2002).

[Aju recuadro]

¿Ope tzʼel tnikʼa kyiʼj axix tok okslal?

Kyoj xnaqʼtzbʼil o che kyaj, o tzʼonin Tyol Dios qiʼj tuʼn tel qnikʼ tiʼj alkyeqe tiʼchaq il tiʼj tuʼn tbʼant tuʼn axix tok okslabʼil. ¿Ope tzʼel tnikʼa kyiʼj? Ateʼ nim xjal ex okslabʼil in tzaj kyqʼamaʼn qa aʼye axix tok okslal, noqtzun tuʼnj, bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn aju xi tqʼamaʼn Jesús kye t-xnaqʼtzbʼen: «Aqeju in kymaʼn weye: Tat, Tat, mya kykyaqil che okex tuj kawbʼil in tzaj tuj kyaʼj; noq oʼkx kʼokex aju in tbʼinchaʼn tajbʼil Nmane» (Mateo 7:21). Tuʼntzunju, tuʼn qtzalaj kyiʼj kʼiwlabʼil in tzaj ttziyen Dios tjaqʼ Tkawbʼil, nim toklen tuʼn tel qnikʼ tiʼj alkyeqe in kubʼ kybʼinchaʼn tajbʼil, toj juntl yol, alkye axix tok okslabʼil ex tuʼn qten kyxol. ¿Tajpe teya tuʼn tel mas tnikʼa tiʼj Tkawbʼil Dios ex kyiʼj kʼiwlabʼil tzul qkʼamoʼn? Tuʼn tel tnikʼa tiʼj, tbʼanel tuʼn tyolina tukʼil testigos de Jehová xi qʼonte uʼj lu teya (Lucas 4:43).