Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Chʼexpaj kyanqʼibʼil tuʼn Tyol Dios

Chʼexpaj kyanqʼibʼil tuʼn Tyol Dios

¿Jatumel kanet ttxolil tanqʼibʼil jun xuʼj etz nim t-xnaqʼtzbʼil ex mintiʼtoq in jyon tiʼj Dios? ¿Tzeʼn chʼexpaj tanqʼibʼil jun qʼa católico tej tel tnikʼ tiʼjju in bʼaj kyiʼj kyimni? ¿Alkye xnaqʼtzbʼil tiʼj Dios onin tiʼj jun qʼa tuʼn tkubʼ t-ximen tuʼn tajbʼen te Dios maske mintiʼtoq in tzalaj tiʼj tanqʼibʼil?

«Toj nimku abʼqʼi kubʼ nxjeline tiquʼn o qo kubʼ bʼinchaʼn» (ROSALIND JOHN)

  • AJU ABʼQʼI TEJ TUL ITZʼJ: 1963

  • TNAM: GRAN BRETAÑA

  • JUNJUNTL TQANIL: KYAJ TQʼOʼN JUN TBʼANEL CARRERA

AJU IKʼ TOJ WANQʼIBʼILE:

In nul itzʼje kubʼni tiʼj tnam Londres toj jun lugar tok tbʼi Croydon. Atzun kye ntate atz e ul itzʼj toj isla caribeña te San Vicente. Bʼeljaj qbʼete ul itzʼj ex aʼyine tqaqin kʼwal. Maske in xiʼtoq ntxuʼye toj Iglesia Metodista, nyatoq waje tuʼn ntene toj jun okslabʼil. Tej tal txin qine wajtoqe tuʼn tel nnikʼe kyiʼj nimku tiʼchaq. Kyoj nvacaciones etz wiʼne nimku uʼj toj jun biblioteca ex e jaw wuʼjine ttxlaj jun lago.

Tej tkubʼaj nxnaqʼtzbʼile, kubʼ nximane tuʼn wonine kyiʼj qeju mintiʼ jun onil kye. In onine kyiʼj xjal mintiʼ kyja, kyiʼj qeju nya tzʼaqli kyxmilal ex kyiʼj qeju kwest tuʼn tel kynikʼ tiʼj uʼj. Yajxitl, xi tzyet tuʼn nxnaqʼtzane toj universidad tiʼj ciencias de la salud. Tej ngraduarine, tzaj qʼoʼn jun tbʼanel woklene toj aqʼuntl, tzaj chjoʼn nim twi nkʼuʼje ex e ten tbʼanel tiʼchaq weye. Oʼkx in najbʼentoq jun computadora portátil wuʼne ex Internet tuʼntzun waqʼunane. Kukxtoq in chin viajarine kyoj junjuntl tnam ex ngantoqe tuʼn nkyaje toj hotel mas ngane toj nimku seman. Toj ambʼil aju in xiʼye toj ginmasio, kyoj lugar jatumel in che ok masaje ex kyoj salón de belleza, ex in tzalaje kyiʼj tbʼanel tiʼchaq at atz. Kubʼ nximane qa attoq tkyaqil weye tuʼn ntzalaje, pero kukxtoq in chin ximane kyiʼj xjal mintiʼtoq tkyaqilju at tajbʼen kye.

CHʼEXPAJ WANQʼIBʼILE TUʼN TYOL DIOS:

Toj nimku abʼqʼi kubʼ nxjeline tiquʼn o qo kubʼ bʼinchaʼn ex tiquʼn in qo anqʼin. Ni jun maj kubʼ nximane tuʼn jyone tqanil tiʼj jlu toj Biblia. Toj 1999, ul witzʼine Margaret visitaril weye tukʼil jun t-amiga. Kykabʼil testigo de Jehová qe ex kubʼ tyekʼin t-amiga tbʼanel tmod wukʼile, maske mintiʼ nnaʼye, xi tzyet tuʼn nxnaqʼtzane tiʼj Tyol Dios tukʼil t-amiga. Noqtzun tuʼnj, kwesttoq tuʼn nxnaqʼtzane tuʼnju ok nqʼoʼne nim ambʼil tiʼj ncarreraye ex tiʼj waqʼune.

Toj qʼijel te 2002, in xiʼye atz suroeste te Inglaterra tuʼnju wajtoqe tuʼn nxnaqʼtzane tiʼj investigación social tuʼntzun tetz jun ndoctoradoye. Xi tzyet tuʼn nbʼete kyoj kychmabʼil testigos de Jehová junx tukʼil wale. Maske etz nim nxnaqʼtzbʼile toj universidad, mintiʼ el nnikʼe tiʼj tiquʼn at nim nya bʼaʼn toj qanqʼibʼil ex tzeʼn jaku txi bʼinchet tiʼj, tzmaxi el nnikʼe tiʼj jlu tej nxnaqʼtzane tiʼj Tyol Dios. E onin qe yol tkuʼx Mateo 6:24 wiʼje tuʼn tel nnikʼe tiʼj qa mlay qo ajbʼen te kabʼe patrón. Iltoq tiʼj tuʼn tkubʼ nximane tuʼn wajbʼene te Dios moqa tuʼn njyone tiʼj qʼinumabʼil.

Toj abʼqʼi otoq kyaj, kukxtoq in chinxe tja jun familia testigo de Jehová tuʼn qxnaqʼtzane tiʼj estudio del libro ¿Existe un Creador que se interese por nosotros? * El nnikʼe tiʼj qa oʼkx Jehová jaku txi bʼinchante kyiʼj nya bʼaʼn in tzaj kyiʼj xjal. Noqtzun tuʼnj, tzaj xnaqʼtzan toj universidad qa tuʼn tten ttxolil qanqʼibʼil, nya il tiʼj tuʼn tok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa at Dios. Nya bʼaʼn ela jlu toj nwitze. Kyaj ntzaqpiʼne universidad tej qʼiʼntoq kabʼe xjaw wuʼne ex kubʼ nximane tuʼn tel npaʼne mas ambʼil tuʼn tten jun tbʼanel wamiwbʼile tukʼil Dios.

Nim onin Proverbios 3:​5 ex 6 wiʼje tuʼn tchʼexpaj wanqʼibʼile. In tzaj tqʼamaʼn jlu: «Qeʼk tkʼuʼja tiʼj Qman tuʼn tkyaqil tanmiya ex mya tuʼn tok qeʼ tkʼuʼja tiʼj texa tnabʼla. Naʼntza Qman tiʼj tkyaqilju kbʼantel tuʼna, ex a Qman kxel ẍaqlun teya tuj bʼe jiqun tiʼj». Tej tel nnikʼe tiʼj Dios, atzun jlu mas tbʼanel twitz alkyexku carrera moqa aqʼuntl. Tej tel nnikʼe tiʼj t-ximbʼetz Dios at tiʼj Txʼotxʼ ex tiʼj chojbʼil bʼant tuʼn Jesús, onin jlu wiʼje tuʼn t-xi nqʼamaʼne te Dios tuʼn wajbʼene te. In bautisarine toj abril te 2003. Atxix toj ambʼil aju ya mintiʼ in jyone kyiʼj nim tiʼchaq.

QE KʼIWLABʼIL O CHE TZAJ NKʼAMOʼNE:

Mintiʼ juntl tiʼ mas nim toklen toj nwitze ik tzeʼn wamiwbʼile tukʼil Jehová. In chin tzalaje ex in kubʼ nnaʼne bʼaʼn tuʼnju o tzʼok wojtzqiʼne Jehová. Ax ikx in chin tzalaje aj ntene kyukʼil erman.

In nonin nxnaqʼtzbʼile tiʼj Tyol Dios ex qe chmabʼil tuʼn kukx tel nnikʼe kyiʼj mas tiʼchaq. Ax ikx ngane tuʼn yoline kyukʼil txqantl tiʼjju nimen wuʼne. Tuʼntzunju, o tzʼok nqʼoʼne pakbʼabʼil te jun tbʼanel carrera toj wanqʼibʼile ex atxix toj 2008 in noke te precursora. Iktzun tten in chin onine kyiʼj xjal tuʼn tchʼexpaj kyanqʼibʼil ex tuʼn tten ambʼil kye tuʼn kyanqʼin toj jun tbʼanel najbʼil toj ambʼil tzul. Bʼajxtoq kubʼ nnaʼne tzalajbʼil ik tzeʼn jlu. Nimxix in xi nqʼoʼne chjonte te Dios tuʼnju at ttxolil wanqʼibʼile jaʼlo.

«Naj ttxolil wanqʼibʼile tej tkyim wamiwe» (ROMAN IRNESBERGER)

  • AJU ABʼQʼI TEJ TUL ITZʼJ: 1973

  • TNAM: AUSTRIA

  • JUNJUNTL TQANIL: TGANTOQ QE JUEGO EX QE APUESTA

AJU IKʼ TOJ WANQʼIBʼILE:

In nul itzʼje toj jun familia católica toj jun tal lugar Braunau tbʼi te tnam Austria. Tbʼaneltoq kyanqʼibʼil xjal ex mintiʼxix nya bʼaʼn.

Toj jun qale te 1984 tej qʼiʼntoq 11 abʼqʼi wuʼne, bʼaj jun tiʼ aju chʼexpaj wanqʼibʼile tuʼn. Kyim jun wamiwe toj jun aksident te kar ex otoq qo bʼaj pelotine tukʼil toj qʼij aju. Toj nimku abʼqʼi mintiʼ ten ttxolil wanqʼibʼile tuʼnju kyim wamiwe. Kukx kubʼ nxjeline tiʼ in bʼaj kyiʼj xjal otoqxi che kyim.

Tej tetz bʼaj nxnaqʼtzbʼile, xi tzyet tuʼn waqʼune te electricista. Tej tikʼ chʼin ambʼil, in naqʼete tuʼn n-apostarine. Maske jakutoq txi nnajsaʼne nim pwaq, kukx attoq npwaqe. Ax ikx, el npaʼne nim ambʼil kyiʼj deporte ex tiʼj bʼitz heavy metal ex punk. Qʼiʼntoq jun nya bʼaʼn wanqʼibʼile ex in chinxtoqe kyoj discoteca ex qe ninqʼij. Kubʼ nbʼinchaʼne tkyaqilju waje, maske ikju mintiʼtoq in chin tzalaje.

CHʼEXPAJ WANQʼIBʼILE TUʼN TYOL DIOS:

Toj 1995, ikʼ jun testigo de Jehová tokʼchal ttzi njaye ex tzaj tqʼoʼn jun uʼj weye aju in tzaj tqʼoʼn tzaqʼwebʼil tiʼj xjel lu: «¿Tiʼ in bʼaj qiʼj aj qkyim?». Kyaj wiʼne libro tuʼnju kukxtoq in chin bʼisune tiʼj wamiwe otoq kyim. Jaw wuʼjine tkyaqil libro ex nya oʼkx capítulo jatumel tkuʼx tzaqʼwebʼil tiʼj nxjele.

Nya oʼkx kanet tzaqʼwebʼil kyiʼj nxjele tiʼj kamik, sino ax ikx kyiʼj nimku xnaqʼtzbʼil. Tuʼnju in jaw chʼiysane ik tzeʼn católico, oʼkxtoq in nok qeʼ nkʼuʼje tiʼj Jesús. Noqtzun tuʼnj, tej in xnaqʼtzane tiʼj Biblia, ax ikx ten jun tbʼanel wamiwbʼile tukʼil Jehová, aju Ttat Jesús. In jaw tzalaje tej tel nnikʼe tiʼj qa nya najchaq taʼ Dios kyiʼj qe tmajen, sino taj tuʼn tel kynikʼ kykyaqil xjal tiʼj (Mateo 7:​7-11). Ax ikx el nnikʼe tiʼj qa in tzaj tbʼis aj qikʼ toj nya bʼaʼn ex qa in japun twi tyol. Tuʼntzunju, el npaʼne ambʼil tuʼn nxnaqʼtzane tiʼj tzeʼn o japun twi tyol Dios. Tkyaqilju el nnikʼe tiʼj, onin tuʼn tchʼiy qʼuqbʼil nkʼuʼje tiʼj Dios.

Jun rat el nnikʼe tiʼj qa oʼkx qe testigos te Jehová in nok tilil kyuʼn tuʼn kyonin kyiʼj xjal tuʼn tel kynikʼ tiʼj Tyol Dios. Kuʼx ntzʼibʼine tkyaqil qe versículo in tzaj qʼamaʼn toj uʼj, yajxitl kux njyoʼne toj Biblia católica attoq wukʼile. Tej nxnaqʼtzane mas tiʼj Biblia, mas ok qeʼ nkʼuʼje tiʼj qa otoq kanet axix tok okslabʼil wuʼne.

Ax ikx el nnikʼe tiʼj toj Biblia qa taj Jehová tuʼn t-xi nnimane qe tley. Tej tjaw wuʼjine Efesios 4:22 a 24, el nnikʼe tiʼj qa iltoq tiʼj tuʼn tkyaj ntzaqpiʼne ojtxe wanqʼibʼile ex tuʼn tok nqʼoʼne akʼaj ntene aju o bʼinchanjtz tuʼn woke ik tzeʼn tilbʼilal Dios. Jun rat kyaj ntzaqpiʼne nya bʼaʼn wanqʼibʼile attoq tnejel, ik tzeʼn yaẍbʼil, tuʼn tpon nkʼuʼje tiʼj nim pwaq ex tuʼn nsaqchane kyiʼj juego tukʼil apuesta (1 Corintios 6:​9, 10). Tuʼn tbʼant jlu wuʼne, iltoq tiʼj tuʼn tkyaj ntzaqpiʼne qe nya bʼaʼn amiw ex tuʼn kykanet tbʼanel wamiwe.

Kwest ela jlu te weye, pero tej nxiʼye toj kychmabʼil testigos de Jehová e kanet tbʼanel wamiwe. Ax ikx kukx in xnaqʼtzane tiʼj Tyol Dios ex in ximane tiʼjju el nnikʼe tiʼj. Chebʼe chebʼe kubʼ nchʼexpuʼne qe bʼitz in noktoq nbʼiʼne, qe tiʼchaq waje tuʼn tbʼant toj wanqʼibʼile ex tzeʼn in bʼajtoq nbʼinchane ntene. Ex in bautisarine toj 1995 tuʼn woke te testigo de Jehová.

QE KʼIWLABʼIL O CHE TZAJ NKʼAMOʼNE:

Toj ambʼil jaʼlo, mas toj tumel nximbʼetze at tiʼj pwaq ex kyiʼj tiʼchaq. Ax ikx, junxitl nmode at jaʼlo ex in nok tilil wuʼne tuʼn miʼn ttzaj naj nqʼoje. Ex ya mintiʼ in tzaj bʼaj nkʼuʼje tiʼjju kbʼajel toj ambʼil tzul.

In chin tzalaje tuʼnju atine kyxol tmajen Jehová twitz tkyaqil Txʼotxʼ. Maske in che ok weʼ erman twitz nimku nya bʼaʼn, kukx in che ajbʼen te Jehová. Ax ikx, in chin tzalaje tuʼn t-xi nqʼamaʼne qa ya mintiʼ in chin ximane tiʼjju waje, sino tuʼn wajbʼene te Jehová ex tuʼn wonine kyiʼj txqantl.

«Jaʼlo ya at ttxolil wanqʼibʼile» (IAN KING)

  • AJU ABʼQʼI TEJ TUL ITZʼJ: 1963

  • TNAM: GRAN BRETAÑA

  • JUNJUNTL TQANIL: MINTIʼTOQ IN TZALAJ TIʼJ TANQʼIBʼIL

AJU IKʼ TOJ WANQʼIBʼILE:

In nul itzʼje toj tnam Inglaterra, pero tej qʼiʼntoq wuq abʼqʼi wuʼne, o xiʼye anqʼil atz Australia toj jun lugar jatumel in che pon nim xjal pasialil, aju tok tbʼi Gold Coast. Maske nyatoq qʼinun qoʼye, kukx ten aju at tajbʼen qeye.

Maske ten aju at tajbʼen qeye, mintiʼ in tzalaje ex tzaj bʼaj nkʼuʼje tiʼj wanqʼibʼile. Kukxtoq in kʼan ntate qʼeʼn ex mintiʼxix ten nkʼujlabʼile tiʼj. Nyatoq ngane tuʼn t-xi tkʼaʼn nim qʼeʼn nix tuʼn ttzaj tqʼoj tiʼj ntxuʼye. Pero tej tikʼ nim abʼqʼi, ok nbʼiʼne aju ikʼ tiʼj tej tajbʼen te soldad atz Malasia ex tuʼn jlu el nnikʼe tiʼj tiquʼn iktoq tmod.

Tej kuʼxun qine, xi tzyet tuʼn nkʼane tiʼj qʼeʼn. Kyaj nqʼoʼne tja xnaqʼtzbʼil tej qʼiʼntoq 16 abʼqʼi wuʼne ex in najbʼene kyxol soldad toj mar. Toj ambʼil aju, xi nnikʼbʼeʼne droga, in naqʼete tiʼj sichʼ ex in noke te kʼal qʼeʼn. Tnejel, oʼkx in kʼane kyoj fin de semana, pero yajxitl in kʼane kykyaqil qʼij.

Tej qʼiʼn 20 abʼqʼi wuʼne, jawje nkʼuʼje tiʼj qa attoq Dios. Kubʼ nxjeline jlu: «Qa at Dios, ¿tiquʼntzun in tzaj tqʼoʼn ambʼil tuʼn qikʼ toj yajbʼil ex tuʼn qkyim?». Ax ikx, e kubʼ nbʼinchaʼne qe poema jatumel kubʼ ntzʼibʼine qa tuʼn Dios in tzaj nya bʼaʼn twitz Txʼotxʼ.

Tej qʼiʼntoq 23 abʼqʼi wuʼne, kyaj ntzaqpiʼne tuʼn wajbʼene kyxol soldad toj mar. Ten junxichaq waqʼune ex in viajarine toj jun abʼqʼi kyoj nimku tnam. Maske ikju, mintiʼ in tzalaje. Mintiʼtoq ngane tuʼn tkubʼ nbʼinchaʼne jun tiʼ toj wanqʼibʼile. Ax ikx, kubʼ nximane qa noqx gan tuʼn tten jun tbʼanel njaye, jun tbʼanel waqʼune ex jun tbʼanel woklene. Oʼkx wajtoqe tuʼn nkʼane qʼeʼn ex tuʼn nbʼiʼne kyiʼj bʼitz.

Naʼnx ambʼil wuʼne tej tkubʼ nximane tiʼ tuʼn tbʼant wuʼne toj wanqʼibʼile. Atztoq atine Polonia tej in chin visitarine campo de concentración te Auschwitz. Otoq jaw wuʼjine qe nya bʼaʼn ok bʼinchaʼn kyiʼj xjal toj lugar aju, pero tej tok nkeʼyine aju matij kojbʼil, tzaj nimxix nbʼise. Kwest ela nnikʼe tiʼj tiquʼn in che ok xjal te nya bʼaʼn. Akux in chin bʼete toj kojbʼil, etz taʼl nwitze ex kubʼ nxjeline: «¿Tiquʼn, tiquʼn?».

CHʼEXPAJ WANQʼIBʼILE TUʼN TYOL DIOS:

Tej nmeltzʼaje toj ntname toj abʼqʼi 1993, ok tilil wuʼne tuʼn kykanet tzaqʼwebʼil kyiʼj nxjele tuʼn tonbʼil Tyol Dios. Tej tikʼ chʼin ambʼil, ok tokʼchaʼn ttzi njaye kyuʼn kabʼe testigos de Jehová ex tzaj kyqʼoʼn txokbʼil weye tuʼn nxiʼye toj jun nimaq chmabʼil toj jun estadio aju tok nqayin tiʼj njaye, ex kubʼ nximane tuʼn nxiʼye.

Otoq tzikʼ junjun xjaw tej in xaje keʼyil jun partido toj estadio, pero nya bʼaʼn kymod xjal kubʼ kyyekʼin. Atzun kye testigos de Jehová kubʼ kyyekʼin tbʼanel kymod, toj tumel kyxbʼalun tok ex tbʼaneltoq kymod kykʼwal. Tbʼanel ela toj nwitze aju bʼaj te tmij qʼij, junx e waʼn qe testigos de Jehová toj campo de juego, ex tej kyikʼ bʼet, mintiʼ kyaj kyxoʼn tzʼis. Pero mas tbʼanel ela toj nwitze tuʼnju in che tzalajtoq ex attoq mujbʼabʼil kyxol. Atzun jlu otoq chin jyone tiʼj. Mintiʼ naʼn wuʼne tiʼ etz qʼamaʼn kyoj qe chikʼbʼabʼil, pero kukx in tzaj nnaʼne aju tbʼanel kymod testigos de Jehová kubʼ kyyekʼin.

Toj qonikʼen aju, tzaj nnaʼne qa otoq xnaqʼtzan jun nprime tiʼj Tyol Dios ex kyiʼj junxichaq okslabʼil. Ax ikx, otoq tzaj tqʼamaʼn weye qa kyaj t-xnaqʼtzaʼn Jesús qa jaku tzʼel qnikʼ kyiʼj axix tok okslal tuʼn kybʼinchbʼen (Mateo 7:​15-​20). Kubʼtzun nximane qa iltoq tiʼj tuʼn jyone tqanil tiʼj tiquʼn junxitl qe testigos de Jehová. Atzun tnejel maj kubʼ nnaʼne qʼuqbʼil nkʼuʼje.

Tej tikʼ jun seman, e meltzʼaj qe Testigo visitaril weye aʼyeju e kyaj qʼonte txokbʼil tiʼj nimaq chmabʼil. Tzaj kyqʼamaʼn weye tuʼn nxnaqʼtzane tiʼj Tyol Dios ex tzaj nkʼamoʼne xnaqʼtzbʼil. Ax ikx xi tzyet tuʼn nbʼete kyoj chmabʼil.

Akux in chin xnaqʼtzane tiʼj Biblia, chʼexpaj nximbʼetze tiʼj Dios. El nnikʼe tiʼj qa nya tuʼn in tzaj yajbʼil ex kʼixkʼoj kyiʼj xjal ex qa in tzaj tbʼis aj tok tqʼoʼn twitz tiʼj nya bʼaʼn in bʼant kyuʼn xjal (Génesis 6:6; Salmo 78:​40, 41). Kubʼ nximane tuʼn miʼn ttzaj mas tbʼis Dios wuʼne, sino tuʼn ttzalaj (Proverbios 27:11). Tuʼntzunju, kyaj ntzaqpiʼne sichʼ, qʼeʼn ex yaẍbʼil. Ex in bautisarine toj marzo te 1994 ik tzeʼn testigo de Jehová.

QE KʼIWLABʼIL O CHE TZAJ NKʼAMOʼNE:

In kubʼ nnaʼne nimxix tzalajbʼil. Ya mintiʼ in chin kʼane qʼeʼn tuʼn tel bʼis wiʼje. Aj ttzaj bʼaj nkʼuʼje tuʼn jun tiʼ, in kyaj nqʼoʼne toj tqʼabʼ Jehová (Salmo 55:22).

Ma bʼant lajaj abʼqʼi in kubʼlen mojeʼye tukʼil jun ermana Karen tbʼi, aju attoq jun tal Nella tbʼi. Qoxele in nel qpaʼne ambʼil tuʼn qpakbʼane tiʼj Tyol Dios ex in qo onine kyiʼj junjun xjal tuʼn tel kynikʼ tiʼj axix tok. Jaʼlo ya at ttxolil wanqʼibʼile.

^ taqik' 11 Bʼinchaʼn uʼj lu kyuʼn testigos de Jehová.