In nul itzʼje toj jun kojbʼil toj tnam Galicia, atz noroeste te España. Aʼyine tkyajin kʼwal tiʼj wajxaq qbʼete. Nimtoq in qo tzalaje kyukʼil toj qjaye. Toj ambʼil aju nim toklen tuʼn tokx jun kʼwalbʼaj toj jun seminario moqa toj jun convento. Bʼant jlu tuʼn oxe qeye.

Tej in japune twi 13 abʼqʼi, in nokxe toj jun convento te Madrid jatumel otoq tzʼokx jun ntzike. Mintiʼtoq kʼujlabʼil kyxol. Mi aʼlxtoq jun yolil wukʼile, oʼkx in che naʼn Dios ex in che nimen kyiʼj kawbʼil. Lweytoq in qo jaw weʼye tuʼn qxiʼye ximel toj capilla, noqtzun tuʼnj, jurattoq in xiʼ nwiʼye kyiʼj junjuntl tiʼchaq. Yajxitl, in qo bʼitzine kyiʼj bʼitz ex in qoʼxe toj misa. Oʼkx toj yol latín in che yolintoq toj convento, tuʼntzunju, mintiʼtoq in nel nnikʼe tiʼj jun yol ex in kubʼtoq nnaʼne qa najchaq taʼ Dios wiʼje. Mintiʼx in qo yoline toj lugar aju. Qa matoq tzʼok qkeʼyine qwitze tukʼil ntzike, oʼkx jakutoq txi qqʼamaʼne: «Ave María purísima». Oʼkx in tzajtoq qʼoʼn media ora ambʼil qeye tuʼn qyoline aj qbʼaj waʼne. Junxitl te jlu twitzju tzalajbʼil in qnaʼntoqe qjaye. In kubʼtoq nnaʼne qa njunalxe atine ex in chin oqʼtoqe toj tkyaqil ambʼil.

Mintiʼ kubʼ nnaʼne qa nqayin atine tiʼj Dios, pero xi nlajoʼne xnaqʼtzbʼil ex in noke te monja tej in japune twi 17 abʼqʼi. Bʼant jlu wuʼne tuʼnju atzun jlu in che ayon txqantl tuʼn tbʼant wuʼne, pero tej tikʼ chʼintl ambʼil kubʼ nxjeline qa ax tok bʼaʼn tuʼn woke te monja. In tzajtoq kyqʼamaʼn monja qeye qa at jun in jawje tkʼuʼj ok kxeʼltoq toj qʼaqʼ. Noqtzun tuʼnj, kukx jawje nkʼuʼje. Ojtzqiʼntoq wuʼne qa mintiʼ ten Jesús tjunalx, sino el tpan ambʼil tuʼn tonin kyiʼj xjal ex xi tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil kye (Mateo 4:23-25). Tej in japune twi 20 abʼqʼi, el nnikʼe tiʼj qa mintiʼ jun tiquʼn tuʼn woke te monja. Nimxix in jaw labʼine tej ttzaj tqʼamaʼn madre superiora qa nimxix in jawje nkʼuʼje, mas bʼaʼn tuʼn wikʼ bʼete. Toj ambʼil aju in netze toj convento. In kubʼ nximane qa bʼant jlu tuʼn tuʼntzun miʼn kyok lepeʼ txqantl monja wiʼje.

Tej nmeltzʼaje ja, el kynikʼ nmane tiʼjju bʼaj wiʼje. Pero tuʼnju mintiʼ kanet waqʼune toj tnam in xiʼye toj tnam Alemania occidental, jatumel otoq txiʼ jun kyxol nxibʼane. Tokxtoq nxibʼane kyxol jun kʼloj xjal te España, aqeju mintiʼ in che anqʼin toj kytnam. In kubʼtoq nnaʼne bʼaʼn kyxol qe xjal lu, aqeju in che kolintoq tiʼj kyoklen aqʼunal ex tiʼj kyoklen qe xuʼj. In noke te comunista ex tej tikʼ ambʼil in kubʼ mojeʼye tukʼil jun kyxol qeju ateʼkx kyxol xjal lu. In sipene kyiʼj uʼj ex in chinxtoqe kyoj protesta. In kubʼtoq nnaʼne qa at wajbʼene.

Noqtzun tuʼnj, tej tbʼet ambʼil tzaj bʼaj nkʼuʼje. El nnikʼe tiʼj qa mintiʼ in kubʼtoq kybʼinchaʼn comunista aju in kyqʼamaʼntoq. Mas el jlu toj qʼanchaʼl tej tkubʼ kypatun qe kuʼxun ateʼtoq toj ngrupoye aju consulado español de Fráncfort tuʼnju otoq tzʼok kybʼinchaʼn xjal te España junjun nya bʼaʼn kyiʼj kyxjalil.

Tej tul itzʼj tnejel wale, xi nqʼamaʼne te nchmile qa ya mlay tzʼok nchmon wibʼe kyukʼil xjal ateʼtoq toj ngrupoye. Kubʼ nnaʼne qa njunalxe atine tuʼnju ni jun wamiwe ul visitaril weye ex te nneʼẍe. Kubʼ nxjeline tiquʼn o qo kubʼ bʼinchaʼn. ¿Bʼaʼnpe tuʼn tok tilil wuʼne tuʼn kychʼexpaj xjal?

Toj 1976 pon jun mejebʼleʼn testigo de Jehová njaye ex kyaj kyqʼoʼn junjun uʼj tiʼj Tyol Dios weye. Tej kymeltzʼaj, xi nqanine nim xjel kye tiʼj tiquʼn at nim nya bʼaʼn ex yajbʼil. In jaw labʼine tuʼnju tzaj kyqʼoʼn tzaqʼwebʼil kyiʼj kykyaqil nxjele tukʼil Tyol Dios. Tuʼntzunju, jurat naj xi nkʼmoʼne jun nxnaqʼtzbʼile tiʼj Tyol Dios.

Tnejel oʼkx wajtoqe tuʼn tten nim wojtzqibʼile, pero chʼexpaj nximbʼetze tej ttzyet qbʼete kyoj chmabʼil tukʼil nchmile. Toj ambʼil aju ya attoq kabʼe wale. Kubʼ kyyekʼin Testigos tbʼanel kymod qukʼile tuʼnju e ikʼ qʼil qeye qjaye tuʼn qxiʼye kyoj chmabʼil ex e onin qiʼje tuʼn kyok xqʼuqit qe wale kyoj chmabʼil. Tuʼnju bʼant tkyaqil jlu kyuʼn wiʼje, e ok nkʼujlaʼne.

Maske ikju, atxtoq junjun nxjele. Tej nxiʼye visitaril qe toj njaye ateʼ España, ok tilil kyuʼn tuʼn ya miʼn nxnaqʼtzane tiʼj Tyol Dios, pero onin qe Testigo te lugar aju wiʼje. Tzaj kyqʼoʼn tzaqʼwebʼil kyiʼj junjuntl nxjele tukʼil Tyol Dios, ik tzeʼnx otoq bʼant kyuʼn Testigo te Alemania. Tuʼntzunju, kubʼ nximane tuʼn t-xi tzyet nxnaqʼtzane tiʼj Tyol Dios juntl maj tej nmeltzʼaje njaye. Maske ya mintiʼ xnaqʼtzan nchmile, kukx ok tilil weye wuʼn. Toj 1978 in bautisarine ex in noke te Testigo de Jehová.

At ttxolil wanqʼibʼile tuʼnju o tzʼel nnikʼe tiʼj axix tok. Jun techel, in tzaj tqʼamaʼn 1 Pedro 3:1-4 tuʼn tokx kyqʼoʼn xuʼj kyibʼ tjaqʼ tkawbʼil kychmil, tuʼn tok kyqʼoʼn kyoklen ex tuʼn tten kypasens tuʼnju tbʼanel jlu toj twitz Dios. Atzun junjun kyxol qe nabʼil o che onin wiʼje tuʼn woke te jun tbʼanel xuʼjilbʼaj ex txubʼaj.

Ma tzikʼ mas te 35 abʼqʼi woklene te testigo de Jehová. Nim in chin tzalaje tuʼnju in chin ajbʼene te Dios, tuʼnju ateʼqe axix tok wermane ex tuʼnju in che ajbʼen kyaje wale te Jehová.