Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

Miʼn che el naj tiʼj qkʼuʼj aqeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil

Miʼn che el naj tiʼj qkʼuʼj aqeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil

«Kukx in che tzaj qnaʼne [...] tzaʼn tten in che aqʼnane tuʼnju [...] at kykʼujlalile.» (1 TES. 1:3)

1. ¿Tzeʼn in che elatoq qeju in che aqʼunan wen tuʼn t-xi pakbʼet tbʼanel tqanil toj twitz apóstol Pablo?

AQEJU in che aqʼunan wen tuʼn t-xi pakbʼet tbʼanel tqanil, nimtoq kyoklen toj twitz apóstol Pablo. Kubʼ ttzʼibʼen jlu: «Kukx in che tzaj qnaʼne twitz Qman Dios, in che tzaj qnaʼne tzaʼn tten in che aqʼnane tuʼnju at kyokslabʼle ex tuʼnju at kykʼujlalile, ex at kypasense tuʼn tikʼx kyuʼne, porque qʼuql kykʼuʼje tiʼj Qajaw Jesucrist» (1 Tes. 1:3). Ax ikx nim toklen toj twitz Jehová aju in bʼant kyuʼn qeju in che ajbʼen te tuʼn tkyaqil kykʼuʼj, qa nim in bʼant kyuʼn moqa noq chʼin (Heb. 6:10).

2. ¿Tiʼ qo xnaqʼtzal tiʼj toj xnaqʼtzbʼil lu?

2 Ik tzeʼn toj ambʼil ojtxe, ax ikx toj ambʼil jaʼlo at nim erman in che aqʼunan wen tuʼn kyajbʼen te Jehová toj tkyaqil ambʼil. Qo xnaqʼtzal tiʼj techel kyaj kyqʼoʼn okslal toj tnejel syent abʼqʼi ex tiʼj alkyeqe tten in che ajbʼen tmajen Dios jaʼlo toj tkyaqil ambʼil ex alkye tten jaku qo onin kyiʼj.

AQEJU E AJBʼEN TOJ TKYAQIL AMBʼIL TOJ TNEJEL SYENT ABʼQʼI

3, 4. a) ¿Te alkye tten e ajbʼen junjun tmajen Jehová toj tnejel syent abʼqʼi? b) ¿Tiʼ in bʼanttoq kyuʼn qeju e ajbʼen toj tkyaqil ambʼil tuʼn tchjet aju in kubʼ bʼajtoq kyuʼn?

3 Tej tikʼ chʼin ambʼil tjawlen aʼ twiʼ Jesús, xi tzyet jun aqʼuntl tuʼn, aju tuʼn t-xi pakbʼet Tyol Dios, ex oktoq kpol bʼaj twitz tkyaqil Txʼotxʼ (Luc. 3:21-23; 4:14, 15, 43). Tej tkyim Jesús, aʼyetl t-apóstol e kubʼ nej tuʼn tbʼant aqʼuntl lu (Hech. 5:42; 6:7). Ateʼ okslal kyaj kytzaqpin kyja tuʼn kyajbʼen te pakbʼal ex tuʼn kyxiʼ pakbʼal kyoj junjuntl tnam. Ik tzeʼn te Felipe, xiʼ pakbʼal toj junxichaq tnam te Palestina (Hech. 8:5, 40; 21:8). Atzunte apóstol Pablo, xiʼ pakbʼal tbʼanel tqanil kyoj tnam aʼyeju mas najchaq, moqa mas laqʼche, ateʼtoq (Hech. 13:2-4; 14:26; 2 Cor. 1:19). At junjuntl ik tzeʼn Silvano (Silas), Marcos ex Lucas, ax ikx kubʼ kytzʼibʼen junjun uʼj toj Tyol Dios moqa e ajbʼen te ajtzʼibʼil tuʼn kyonin kyiʼj qeju e ajbʼen tuʼn Dios tuʼn tkubʼ kytzʼibʼen Tyol (1 Ped. 5:12). Ex at nim ermana e aqʼunan kyukʼil erman lu (Hech. 18:26; Rom. 16:1, 2). Aj tkubʼ quʼjin qe uʼj ateʼkux toj Tyol Dios aʼyeju e kubʼ tzʼibʼen toj yol griego, in kanet nimxix ex tbʼanelxix txʼolbʼabʼil tiʼjju ikʼ kyiʼj qe ermano ex qe ermana toj ambʼil ojtxe. Ex a jlu in tzaj tnaʼn qe qa nim toklen toj twitz Jehová aju aqʼuntl in bʼant kyuʼn tmajen ex qa in tzaj tqʼoʼn aju at tajbʼen kye.

4 Noqtzun tuʼnj, ¿tiʼ in bʼanttoq kyuʼn qeju e ajbʼen toj tkyaqil ambʼil tuʼn tchjet aju in kubʼ bʼajtoq kyuʼn? O tzʼel qnikʼ tiʼj tiʼ in bʼanttoq kyuʼn junjun, ik tzeʼn apóstol Pablo ex qeju e bʼet tukʼil, in che aqʼunantoq toj chʼin ambʼil. Mintiʼ e ayon tuʼn ttzaj kyqʼoʼn erman jun tiʼ kye, noqtzun tuʼnj, at nim maj e onin qe erman kyiʼj (1 Cor. 9:11-15). Kyxol qeju onbʼil xi kyqʼoʼn erman kye, in chextoq kytxkoʼn waʼl ex tuʼn kykyaj ten kyja. Teyele te junjun okslal ex kykyaqil jun Ja te Chmabʼil, kyajbʼiltoq tuʼn kyonin kyiʼj (kjawil uʼjit Hechos 16:14, 15 ex Filipenses 4:15-18).

AQEJU IN CHE AJBʼEN TOJ TKYAQIL AMBʼIL

5. ¿Tiʼ kyqʼama jun mejebʼleʼn tiʼj kyajbʼebʼil toj tkyaqil ambʼil?

5 Ax ikx toj ambʼil jaʼlo, at nim erman in che aqʼunan wen tuʼn kyajbʼen te Jehová toj tkyaqil ambʼil (Qʼoʼnka twitza tiʼj « Ajbʼebʼil toj tkyaqil ambʼil»). ¿Tiʼ kyxim qe jlu tiʼj tten kyanqʼibʼil o jaw kyjyoʼn? Qa ma txi tqanina kye, ok ktzajel qʼuqbʼaʼnxix tkʼuʼja tuʼnju tzul kyqʼamaʼn. Qqʼoʼnk qwiʼ tiʼjju tzaj tqʼamaʼn jun ermano aju ok te precursor regular, te precursor especial, xiʼ pakbʼal toj juntl nimaq tnam ex jaʼlo in najbʼen kyxol ja xjal toj Betel toj juntl tnam: «Aju kyxol qeju mas tbʼanel ximbʼetz o jaw njyoʼne, aju tuʼn wajbʼene toj tkyaqil ambʼil. Tej iqʼin 18 abʼqʼi wuʼne, mintiʼtoq in nel nnikʼe tiʼj qa bʼaʼn tuʼn nxiʼye toj ja te nimaq xnaqʼtzbʼil, qa tuʼn nxiʼye aqʼunal toj tkyaqil ambʼil moqa tuʼn woke te precursor. Kwest ela toj nwitze tuʼn tjaw njyoʼne alkye mas bʼaʼn. O tzʼel nnikʼe tiʼj qa mintiʼ in nel naj tiʼj tkʼuʼj Jehová aju in bʼant quʼn tuʼn qajbʼen te toj tkyaqil ambʼil. O tzʼajbʼen aju o tzaj tqʼoʼn Jehová weye tuʼn tbʼant wuʼne, aju mlayxtoq tzʼajbʼen noqwit jaw njyoʼne jun aqʼuntl te twitz Txʼotxʼ». Ex aju t-xuʼjil ermano lu, tqʼama: «Teyele junjun qoklene ma tzʼonin wiʼje tuʼn nchʼiye toj wokslabʼile. Nim maj o nnaʼye qa in qo tzaj tonine Jehová ex qa in qo ok t-xqʼuqine. ¡Mintiʼxwitlo ikʼ jlu noqwit ax o kyaj tene toj tal qjaye! Tkyaqil qʼij in xi nqʼoʼne chjonte te Jehová tuʼnju in qo ajbʼene te toj tkyaqil ambʼil». ¿Tajbʼil teya tuʼn tkubʼ tnaʼna jlu toj tanqʼibʼila?

6. ¿Alqiʼj jaku tzʼok qeʼ tkʼuʼj teyele junjun qe?

6 Ax tok, nya kykyaqil okslal jaku che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil. Atlo junjun tiʼ in nikʼ aju mintiʼ in tzaj tqʼoʼn ambʼil tuʼn tajbʼena toj tkyaqil ambʼil jaʼlo. Noqtzun tuʼnj, ax ikx jaku tzʼok qeʼ tkʼuʼja qa nim toklen toj twitz Jehová aju aqʼuntl in bʼant tuʼna. Jun techel tiʼj jlu, aju tej t-xi tqʼoʼn apóstol Pablo qʼolbʼebʼil kye kykyaqil erman toj Ja te Chmabʼil te tnam Colosas, axpe ikx at junjun i ex tqʼolbʼeʼn tukʼe kybʼi (kjawil uʼjit Filemón 1-3). In tzaj tyekʼun jlu qa nimtoq toklen toj twitz Pablo aju tbʼanel kyaqʼun qe erman lu. Ex axju in tnaʼntoq Jehová. Ax ikx aju in bʼant tuʼna nim toklen toj twitz Jehová, aju Qtat at toj kyaʼj. Noqtzun tuʼnj, ¿alkye ten jaku qo onin kyiʼj qeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil?

¿ALKYE TTEN JAKU QO ONIN KYIʼJ PRECURSOR?

7, 8. a) ¿Tiʼ in bʼant kyuʼn precursor? b) ¿Alkye tten jaku qo onin kyiʼj precursor?

7 Ik tzeʼn qe pakbʼal toj tnejel syent abʼqʼi, toj ambʼil jaʼlo in che onin precursor kyiʼj erman. At nim precursor in netz 70 or tkyaqil xjaw kyuʼn tuʼn t-xi tpakbʼet tbʼanel tqanil. ¿Alkye tten jaku chex qonin?

8 Tqʼama jun precursora jlu, aju Shari tbʼi: «Tuʼnju in qo exe pakbʼal tkyaqil qʼij, atlo maj jaku kubʼ kyximen txqantl qa nya il tiʼj tuʼn ttzaj qʼuqbʼet qkʼuʼje. Noqtzun tuʼnj, ax ikx qaj qeye tuʼn ttzaj qʼuqbʼaʼn qkʼuʼje» (Rom. 1:11, 12). Juntl ermana aju ok te precursora toj nim ambʼil, tqʼama jlu kyiʼj precursor toj Ja te Chmabʼil jatumel in nok tchmon tibʼ: «In che aqʼunan wen ex mintiʼ in che weʼ. In che tzalaj qa at jun sonin kyiʼj tukʼe kykar toj pakbʼabʼil, qa at jun xi txkon kye tuʼn kywaʼn tukʼil moqa at jun xi tqʼoʼn jun pwaq kye tuʼn tajbʼen kyuʼn tiʼj gasolin moqa tuʼn tajbʼen kyuʼn tiʼj junjuntl tiʼchaq. A jlu in xi tyekʼun kye qa ax tok in qo ximen kyiʼj».

9, 10. ¿Tiʼ o bʼant kyuʼn junjun erman tuʼn kyonin kyiʼj precursor ateʼ atz jatumel in nok kychmon kyibʼ?

9 Juntl tten tuʼn qonin kyiʼj precursor, aju qa ma qo ex pakbʼal kyukʼe. At jun precursora Bobbi tbʼi tqʼama jlu tukʼe bʼis: «Qaje mas onbʼil txolekxi qʼij». Ex juntl precursora ax toj Ja te Chmabʼil jatumel in nok tchmon tibʼ Bobbi, tqʼamatl jlu: «Kwest tuʼn tkanet jun erman aju tajbʼil tuʼn tex pakbʼal qukʼile te qale». Atzunte juntl ermana aju in najbʼen toj Betel te Brooklyn tqʼama jlu tiʼjju tej tten te precursora: «Naʼnx jun ermana wuʼne aju at tkar ex kukxtoq in tzaj tqʼamaʼn jlu weye: ‹Qa mix aʼl jun jaku tzʼex tukʼila, chin tyolintza toj yolbʼil, ok chin elix weye tukʼila›, chi. ¡Ate onin wiʼje tuʼn miʼn tkyaj ntzaqpiʼne woklene te precursora!». Qbʼinx aju nabʼil in tzaj tqʼamaʼntl Shari: «Aj tel bʼaj pakbʼabʼil, aqeju precursor nya mejebʼniqe nim maj in che kyaj ten kyjunalx. Jaku che tzaj qtxkoʼn qukʼil tuʼn kyten toj ambʼil in xi qqʼoʼn te Jehová kyukʼe toj qja. Ax ikx qa at junjuntl tiʼ kbʼantel quʼn in che tzalaj qa ma chex qtxkoʼn».

10 Jun ermana aju iqʼin chʼixmi 50 abʼqʼi tuʼn toj tkyaqil ambʼil, tzaj tnaʼn ambʼil tej tajbʼen kyukʼe txqantl precursora nya mejebʼniqe, ex tqʼama jlu: «In che pontoq ansyan qʼolbʼel kye precursor tkyaqil maj aj tikʼ kabʼe xjaw. In xi kyqanin tzeʼntoq ateʼ, qa yabʼ qe, tzeʼntoq ateʼ toj kyaqʼun, ex kyajbʼiltoq tuʼn tok kybʼiʼn qa in tzaj bʼaj kykʼuʼj tiʼj juntl tiʼ. In che onintoq tukʼe tkyaqil kykʼuʼj. In che ultoq jatumel najli qoʼye tuʼn tok kybʼiʼn qa at jun onbʼil qaje». A jlu jaku tzaj tnaʼn qe aju yol kubʼ ttzʼibʼen apóstol Pablo tuʼn t-xi tqʼoʼn chjonte te jun okslal te tnam Éfeso tuʼnju xi tqʼoʼn aju at tajbʼen te apóstol Pablo maske ax ikx te okslal lu iltoq tiʼj tuʼn kyok t-xqʼuqin qe toj tja (2 Tim. 1:18).

11. ¿Tiʼ in bʼant kyuʼn precursor especial?

11 At junjun Ja te Chmabʼil ateʼ precursor especial toj. Nim kyxol erman lu, in netz 130 or kyuʼn toj pakbʼabʼil tkyaqil xjaw, ax ikx in che onin kyiʼj erman toj junjuntl tten. Tuʼnju in bʼant tkyaqilju jlu kyuʼn, noq chʼin ambʼil moqa mintiʼx in ten chʼin ambʼil kyiʼj tuʼn kyaqʼunan tiʼj juntl aqʼuntl. Tuʼntzunju, in tzaj qʼoʼn chʼin onbʼil kye tkyaqil xjaw tuʼn ninja qʼil twitz aqʼuntl tuʼntzun tok kyqʼoʼn kywiʼ tiʼj pakbʼabʼil.

12. ¿Tzeʼn jaku che onin ansyan ex qe txqantl erman kyiʼj precursor especial?

12 ¿Tzeʼn jaku chex qonin qe precursor especial? At jun ansyan in najbʼen toj Betel ex o yolin kyukʼe nim precursor especial, tqʼama jlu: «Nimxix toklen tuʼn kyyolin ansyan kyukʼe precursor especial, tuʼn tok kybʼiʼn tiʼ in nikʼ kyiʼj ex tuʼn tkubʼ kyximen alkye tten jaku che onin kyiʼj. At junjun erman in kubʼ kyximen qa tuʼnju in tzaj qʼoʼn pwaq te onbʼil kye precursor especial, mintiʼtl kyaj onbʼil. Noqtzun tuʼnj, nya ik ttenju, quʼn at nimku tiʼchaq jaku bʼant kyuʼn erman tuʼn kyonit». Ik tzeʼn kye precursor regular, in che tzalaj precursor especial qa ateʼ erman kyaj tuʼn kyex pakbʼal kyukʼil. ¿Jaku bʼant teya lu tuʼn?

¿TZEʼN JAKU QO ONIN KYIʼJ ANSYAN IN CHE BʼET KYOJELE JA TE CHMABʼIL?

13, 14. a) ¿Tiquʼn bʼaʼn tuʼn qximen kyiʼj ansyan in che bʼet kyojele Ja te Chmabʼil ex qe kyxuʼjil? b) ¿Tiʼ teya jaku bʼant tuʼn, tuʼn kyxi onit qe erman lu?

13 O chʼiy qʼuqbʼil kykʼuʼj qeju ansyan in che bʼet kyojele Ja te Chmabʼil ex qe kyxuʼjil, ex in tzaj kyqʼuqbʼaʼn qkʼuʼj. Noqtzun tuʼnj, ax ikx kye kyaj tuʼn t-xi qqʼuqbʼaʼn kykʼuʼj ex tuʼn qex pakbʼal kyukʼe. Ax ikx in che tzalaj qa ma chex txkoʼn kyuʼn erman tuʼn kytzalaj jun rat. Tuʼnju at maj in tzaj kyyabʼ moqa il tiʼj tuʼn kykyaj ten toj kyja qʼanel, bʼaʼn tuʼn qxiʼ visitaril kye ex tuʼn qonin tuʼn kyxqʼuqit. Jaku qo ximen tiʼj alkye tten ok xqʼuqin apóstol Pablo ex qeju e bʼet tukʼil tuʼn Lucas, aju ‹doctor attoq kykʼuʼj erman tiʼj› ex aju ajtzʼibʼil tiʼj uʼj Hechos tbʼi (Col. 4:14; Hech. 20:5–21:18).

14 Ax ikx kyaj ansyan in che bʼet kyojele Ja te Chmabʼil ex qe kyxuʼjil tuʼn kyten tbʼanel kyamiw. Kubʼ ttzʼibʼen jun ansyan in bʼet toj jun kʼloj Ja te Chmabʼil jlu: «At maj in kubʼ nximene qa ojtzqiʼntl kyuʼn wamiwoye toj alkye ambʼil waje qʼuqbʼil nkʼuʼje. In tzaj kyqanin junjun xjel weye aju in nonin wiʼje tuʼn t-xi nqʼamaʼne kye aju in tzaj bʼaj nkʼuʼje tuʼn. Noqpe oʼkx qa ma kubʼ kybʼiʼn aju in xi nqʼamaʼne kye, in che onin wiʼje». Ax tok, nimxix in che tzalaj qe erman lu qa in che ximen erman kyiʼj.

¿TZEʼN JAKU QO ONIN KYIʼJ QEJU IN CHE AJBʼEN TOJ BETEL?

15, 16. a) ¿Tiʼ aqʼuntl in bʼant kyuʼn erman toj Betel moqa kyoj Ja te Nimaq Chmabʼil? b) ¿Alkye tten jaku qo onin kyiʼj qe erman lu?

15 Twitz tkyaqil Txʼotxʼ, aqeju in che ajbʼen toj Betel ex kyoj Ja te Nimaq Chmabʼil in bʼant aqʼuntl kyuʼn aju nim toklen tuʼn t-xi pakbʼet Tkawbʼil Dios. Qa ateʼ erman in che ajbʼen toj Betel atz jatumel in nok qchmon qibʼ moqa junx in nok qchmon qibʼ kyukʼil toj nimaq chmabʼil, ¿alkye tten jaku qo onin kyiʼj?

16 Aj kypon erman toj Betel, atlo maj in tzaj kybʼis tuʼnju otoq kyaj kytzaqpiʼn qe toj kyja ex qe kyamiw. Kyjuʼtzun, bʼaʼn tuʼn tok kyamiwin kyibʼ qe txqantl erman toj Betel kyukʼil ex qe erman toj Ja te Chmabʼil jatumel che pol ex tuʼn t-xi kyyekʼun kye qa in che tzalaj kyiʼj (Mar. 10:29, 30). Aju aqʼuntl in bʼant kyuʼn toj Betel in tzaj tqʼoʼn ambʼil kye tuʼn kybʼet toj chmabʼil ex tuʼn kyex pakbʼal aj tjapun junjun seman. Noqtzun tuʼnj, at maj in che kyaj ten aqʼunal mas ambʼil. Tuʼntzunju, nim toklen tuʼn tel kynikʼ erman tiʼj jlu ex tuʼn t-xi kyyekʼun kye qa nim toklen toj kywitz aju aqʼuntl in bʼant kyuʼn erman lu (kjawil uʼjit 1 Tesalonicenses 2:9).

¿TZEʼN JAKU CHEX QONIN QEJU IN CHEX SAMAʼN KYOJ JUNJUNTL NIMAQ TNAM?

17, 18. ¿Alkye aqʼuntl in bʼant kyuʼn qeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil toj juntl nimaq tnam?

17 At junjun kyxol qeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil, o bʼaj kyximen tuʼn kyxiʼ ajbʼel toj juntl nimaq tnam. At maj il tiʼj tuʼn tbʼant juntl yol kyuʼn, juntl tten kyanqʼibʼil xjal, juntl tten wabʼj ex junjuntl aju mintiʼ ojtzqiʼn kyuʼn. ¿Tiquʼn in cheʼx toj juntl nimaq tnam? ¿Tiʼ aqʼuntl in bʼant kyuʼn?

18 At junjun in chex samaʼn pakbʼal toj juntl nimaq tnam atz jatumel in nex kyqʼij toj pakbʼabʼil. In che onin kyiʼj erman tuʼnju o tzʼok kynabʼil ex tuʼnju o tzaj kykʼamoʼn jun xnaqʼtzbʼil. In tzaj tqʼoʼn ninja qʼil twitz aqʼuntl onbʼil tuʼn tten jun ja jatumel tuʼn kyanqʼin ex tuʼn tchjet aju at tajbʼen kye. At junjuntl in chex samaʼn ajbʼel toj Betel moqa tuʼn kyonin tuʼn kyjaw bʼinchet qe ninja qʼil twitz aqʼuntl, qe Ja jatumel in che kubʼ qʼoʼn Uʼj kyoj txqantl Yol, qe Ja te Nimaq Chmabʼil moqa qe Ja te Chmabʼil. Aju ninja qʼil twitz aqʼuntl moqa aju Ja te Chmabʼil toj tnam jatumel in che pon, in xi kyqʼoʼn jatumel tuʼn kykyaj ten, in xi kyqʼoʼn kywa ex in xi kyqʼoʼn junjuntl tiʼchaq aju at tajbʼen kye. Ik tzeʼn qeju in che ajbʼen toj Betel, ax ikx kye in che bʼet kyoj chmabʼil ex in che ex pakbʼal kyukʼe erman, ex tuʼn jlu in che tzalaj erman tuʼnju ateʼ kyukʼe.

19. ¿Tzeʼn jaku kubʼ qyekʼun qa in qo ximen kyiʼj qeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil ex o che ul toj qtnam?

19 ¿Alkye tten jaku kubʼ qyekʼun qa in qo ximen kyiʼj qe erman lu? Aj kyul, qo ximen tiʼj alkye wabʼj naqʼli qe tiʼj. Bʼaʼn tuʼn qximen tiʼj jlu aj kyxi qtxkoʼn waʼl qukʼil. Bʼaʼn tuʼn t-xi qqanin kye qa kyajbʼil tuʼn t-xi kynikʼbʼeʼn jun wabʼj moqa at juntl wabʼj kyaj tuʼn t-xi kywaʼn. Ax ikx bʼaʼn tuʼn tten qpasens kyukʼe aj tbʼant juntl yol kyuʼn ex tuʼn kynaqʼet tiʼj juntl tten anqʼibʼil. Ok kʼikʼel jun ambʼil tuʼn tel kynikʼ tiʼj tkyaqilju kxel qqʼamaʼn kye, noqtzun tuʼnj, jaku qo onin kyiʼj tuʼn tbʼant tqʼamet jun yol kyuʼn. Bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qa kyajbʼil tuʼn tbʼant yol kyuʼn.

20. ¿Alkye tten jaku qo onin kyiʼj qeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil ex kyiʼj kytat?

20 Aj tbʼet ambʼil, at junjun kyxol qeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil, ilxixlo tiʼj tuʼn tbʼaj kyximen tiʼ kbʼantel kyuʼn tuʼn kyok xqʼuqit kytat. Qa testigo de Jehová qe kytat, kyajbʼilo qe jlu tuʼn kukx kyajbʼen qe kykʼwaʼl toj tkyaqil ambʼil (3 Juan 4). Ax tok, ok kʼokel tilil kyuʼn kʼwaʼlbʼaj tuʼn kyok kyxqʼuqin qe kytat ex ok che pol visitaril kye aj tkanet tumel kyuʼn. Noqtzun tuʼnj, aʼyeju erman in che anqʼin nqayin kytxlaj qe mambʼaj lu, bʼaʼn tuʼn t-xi kyqʼamaʼn tuʼn kyonin tiʼjju jaku bʼant. Miʼn tzʼel naj tiʼj qkʼuʼj qa aqeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil in bʼant nim tiʼchaq kyuʼn tuʼn tbʼant aju aqʼuntl mas nim toklen toj tkyaqil ambʼil (Mat. 28:19, 20). ¿Jaku tzʼonin teya kyiʼj qeju in che ajbeʼn toj tkyaqil ambʼil qa at kytat aʼyeju ma che tijen moqa yabʼ qe?

21. ¿Tiʼ in kynaʼn qeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil qa in chex onin ex qa in xi qʼuqbʼaʼn kykʼuʼj kyuʼn erman?

21 Aqeju in bʼaj kyximen tuʼn kyajbʼen toj tkyaqil ambʼil, mintiʼ in xi kybʼinchaʼn jlu tuʼn tkambʼet pwaq kyuʼn, quʼn in bʼant aquntl lu kyuʼn tuʼn t-xi kyqʼoʼn tkyaqil te Jehová ex kye txqantl xjal. Ex in che tzalaj qa at jun taj tuʼn tonin kyiʼj. Tqʼama jun ermana jlu, aju in najbʼen toj juntl tnam: «Noqpe oʼkx qa ma tzaj kytzʼibʼen jun tal uʼj te qʼobʼil chjonte qe, in tzaj kyyekʼun qa nim toklen toj kywitz aju in bʼant quʼn».

22. ¿Tiʼ teya t-xim kyiʼj qeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil?

22 Aʼyeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil o jaw kyjyoʼn aju mas tbʼanel tten anqʼibʼil. In nikʼ nimxix tbʼanel toj kyanqʼibʼil ex in tzaj kykʼamoʼn jun xnaqʼtzbʼil aju kʼonil kyiʼj tuʼn kyten tjaqʼ Tkawbʼil Dios aj tpon ambʼil tuʼn qajbʼen te Dios toj tkyaqil qʼij. Tuʼntzunju, qo onin kyiʼj qeju in che ajbʼen toj tkyaqil ambʼil ex qyekʼunx kye qa ‹kukx in tzaj qnaʼn tbʼanel kyaqʼun ex aju kykʼujlabʼil› (1 Tes. 1:3).