Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

Qqʼonx ambʼil te Jehová tuʼn tok t-xqʼuqin qmejebʼleʼn

Qqʼonx ambʼil te Jehová tuʼn tok t-xqʼuqin qmejebʼleʼn

«Qa mi ma tzʼok tkwentin Qman jun tnam, noqxlo gan che xqʼuqil qe kwentil tnam.» (SALMO 127:1b)

1, 2. a) ¿Tiquʼn xi kynajsaʼn qeju 24 mil aj Israel aju otoq tzaj ttziyen Jehová? b) ¿Tiʼ in tzaj tyekʼun jlu qe?

TEJ chʼixtoq kyokx aj Israel toj Txʼotxʼ otoq tzaj Tziyen kye, at nim aj Israel e ok ten «yaẍil kyukʼil qe xuʼj aj Moabʼ». Tuʼntzunju, e kyim 24 mil aj Israel tuʼn Jehová. ¡Bʼisbʼajilxix jlu! Quʼn otoq che yon nim ambʼil tuʼn ttzaj qʼoʼn aju otoq tzaj tziyen kye, ex tej chʼixtoq ttzaj qʼoʼn kye, xi kynajsaʼn tkyaqil. ¡Nimxix xi kychjoʼn tuʼnju xi kyqʼoʼn ambʼil tuʼn kykubʼ tzʼaq toj il! (Números 25:1-5, 9.)

2 «Tkyaqil jlu o bʼaj kyiʼj [...] tuʼn tok te jun yekʼbʼil te qe, ex o tzʼibʼanjtz te qʼobʼl qnabʼl, porque ma qo kanun tuj mankbʼil tqʼijlalil.» (1 Corintios 10:6-11.) Ax ikx toj ambʼil jaʼlo, in qo anqʼin «tuj mankbʼil tqʼijlalil» ex chʼixtl qokx toj akʼaj twitz Txʼotxʼ (2 Timoteo 3:1; 2 Pedro 3:13). Noqtzun tuʼnj, at junjun mintiʼ o tzʼok kyxqʼuqinxix kyibʼ ex o che kubʼ tzʼaq toj yaẍbʼil. Atzun jaʼlo in tzaj junjun nya bʼaʼn kyiʼj tuʼnju il kubʼ kybʼinchaʼn, ex qa mintiʼ sajtz tiʼj kyanmi, ax ikx jaku txi kynajsaʼn aju chwinqlal in tzaj ttziyen Jehová qe toj ambʼil tzul.

3. ¿Tiquʼn kyajbʼil okslal tuʼn tok t-xqʼuqin Jehová kymejebʼleʼn ex tuʼn ttzaj tyekʼun kybʼe? (Qʼonka twitza tiʼj tnejel tilbʼilal.)

3 Toj ambʼil jaʼlo, oʼkx in che ximen xjal tuʼn kyyaẍin, kyjuʼtzun, kyajbʼil okslal, aqeju o che kubʼ mojeʼ, tuʼn ttzaj tyekʼun Jehová kybʼe ex tuʼn tok t-xqʼuqin kymejebʼleʼn (kjawil uʼjit Salmo 127:1). Toj xnaqʼtzbʼil lu, ok kʼelel qnikʼ tiʼj alkye tten jaku tzʼok kyxqʼuqin qeju o che kubʼ mojeʼ aju kymejebʼleʼn aj tok kyxqʼuqin kyanmi, aj kyok laqʼeʼ ttxlaj Dios, aj tok kyqʼoʼn aju akʼaj kymod, aj kyyolin toj tumel ex aj kyximen tiʼjju in tnaʼn kyukʼil ex tuʼn t-xi kyqʼoʼn aju tajbʼil kyukʼil.

KYXQʼUQINK KYANMIYE

4. ¿Tiquʼn o che kubʼ tzʼaq junjun erman toj yaẍbʼil?

4 ¿Tiquʼn o che kubʼ tzʼaq junjun okslal toj yaẍbʼil? Chʼixmi tkyaqil maj, tkyaqilju nya bʼaʼn atz in tzaj tzyet tiʼjju in nok qqʼoʼn qwitz tiʼj. Tzaj tchikʼbʼaʼn Jesús jlu: «Alkye jun ma txi keʼyinte jun xuʼj ex in pon tkʼuʼj tiʼj tuʼn tbʼinchante mya bʼaʼn tukʼil, ma tbʼincha aj pajil tuj tanmi» (Mateo 5:27, 28; 2 Pedro 2:14). At nim o che kubʼ tzʼaq toj yaẍbʼil (kyʼaʼjil) tuʼnju e ok ten bʼinchal junjun tiʼchaq aju chewix kyokslabʼil tuʼn. At junjun in noktoq kyqʼoʼn kywitz tiʼj junjun tilbʼilal aju in tzaj kyyekʼun xjal mintiʼ kyxbʼalun tok, in kubʼtoq kyuʼjin junjun uʼj aju in yolin tiʼjju jaku tzaj nya bʼaʼn kyajbʼil xjal tuʼn moqa in che okxtoq toj Internet jatumel at nim nya bʼaʼn tilbʼilal toj. At junjuntl, in noktoq kyqʼoʼn kywitz kyiʼj junjun nya bʼaʼn película, tiʼj junjun nya bʼaʼn in che etz toj televisión ex tiʼj junjuntl. Axpe ikx at junjun i eʼx kyoj junjun tembʼil jatumel in che bʼixin xjal mintiʼ kyxbʼalun tok ex i eʼx toj junjuntl tembʼil nya bʼaʼn.

5. ¿Tiquʼn ilxix tiʼj tuʼn tok qxqʼuqin qanmi?

5 Ax ikx at junjuntl o che kubʼ tzʼaq toj il tuʼnju e jyon tukʼil juntl xjal aju oʼkx tuʼn kyjyon tiʼj tukʼe kyukʼil. Tuʼnju in qo anqʼin toj jun ambʼil jatumel chʼixmi kykyaqil xjal bʼaʼn in nela tkyaqil toj kywitz ex in xi kyqʼoʼn ambʼil teju nya bʼaʼn kyajbʼil, nya kwest jaku qo kubʼ sbʼuʼn tuʼn qanmi, aju sbʼul, ex jaku qnaʼ juntl tiʼ tiʼj juntl xjal aju nya qukʼil (kjawil uʼjit Jeremías 17:9, 10). Tzaj tqʼamaʼn Jesús jlu: «Tuj kyanmi xjal in tzaj kyximbʼetz mya bʼaʼn, ex tuʼn tkubʼ jun xjal kyuʼn, ex tuʼn kybʼinchante aj pajil, ex tuʼn kyyaẍin» (Mateo 15:19).

6, 7. a) ¿Tiʼ jaku bʼaj qa ma txi qqʼoʼn ambʼil tuʼn tchʼiy nya bʼaʼn qajbʼil toj qanmi? b) ¿Tiʼ jaku bʼant quʼn tuʼn miʼn qkubʼ tzʼaq toj yaẍbʼil?

6 Qa ma chʼiy nya bʼaʼn toj kyanmi kabʼe xjal, kykabʼil jaku che ok ten yolil tiʼj junjun tiʼchaq aju oʼkx jaku txi kyqʼamaʼn te kyxuʼjil moqa te kychmil. Aj tbʼet chʼintl ambʼil, ok che okel ten jyol tumel tuʼn kyten junx. Jakule kubʼ kyximen toj kyanmi qa nya il aju in bʼant kyuʼn, axpe ikx jaku kyqʼama qa nya ximen kyuʼn tuʼn tok kykaʼyin kyibʼ. Noqtzun tuʼnj, chebʼe kchʼiyil aju in kynaʼn ex mas kwest kʼelel toj kywitz tuʼn tkubʼ kybʼinchaʼn aju bʼaʼn ex tuʼn tkyaj kytzaqpiʼn kyibʼ, maske ojtzqiʼn kyuʼn qa nya bʼaʼn aju in bʼant kyuʼn (Proverbios 7:21, 22).

7 Tnejel, noq in che yolin, yajxitl, in nok kytzyuʼntl kyqʼabʼ, in nok kychlentl kyibʼ, in nel kytzʼubʼin kytziʼ, moqa in che maʼtzintl, axpe ikx in nok kymakoʼntl kyibʼ tukʼe tkyaqil kyajbʼil. Ma che ikʼ tnaʼl qe tkawbʼil Jehová kyuʼn ex ma che ok ten bʼinchal aju oʼkx jaku bʼant kyuʼn tukʼe kyukʼil. Aju nya bʼaʼn kyajbʼil ma tzʼok te jun «joybʼil» kyiʼj. Ex tuʼnju ma chʼiy nya bʼaʼn kyajbʼil toj kyanmi, in kybʼinchaʼn il, aju tuʼn kyyaẍin (Santiago 1:14, 15). ¡Bʼisbʼajilxix te jlu! Mintiʼwtlo xbʼaj jlu noqwit ma txi kyqʼoʼn ambʼil te Jehová tuʼn tok t-xqʼuqin kymejebʼleʼn. In tzaj tyekʼun Jehová qe tuʼn t-xi qnimen qmejebʼleʼn, ex tuʼn tok qqʼoʼn te xjan. Noqtzun tuʼnj, ¿tiʼ kbʼantel quʼn tuʼn t-xi qnimen qmejebʼleʼn?

CHE LAQʼEXE TTXLAJ JEHOVÁ

8. ¿Alkye tten in nok xqʼuqin qmejebʼleʼn tuʼn qamiwbʼil tukʼil Jehová?

8 (Kjawil uʼjit Salmo 97:10.) Aju qamiwbʼil tukʼil Jehová jaku qo ok t-xqʼuqin tuʼn miʼn qkubʼ tzʼaq toj yaẍbʼil. Qa mas sok qojtzqiʼn qeju tbʼanel tmod Jehová, qa mas sel qkanoʼn «tiʼj Dios, porque tkʼwaʼl Dios» qoʼ ex qa kukx sok qkʼujlaʼn qibʼ, mas nya kwest kʼelel toj qwitz tuʼn tel qikʼun «yaẍbʼil ex tkyaqil ttzʼilil» (Efesios 5:1-4). Aqeju ojtzqiʼn kyuʼn qa «aqeju yaẍil ex qe aj pajil kbʼel kykastiw tuʼn Dios», in nok tilil kyuʼn tuʼn miʼn tkubʼ kybʼinchaʼn jun il twitz kyukʼil (Hebreos 13:4).

9. a) ¿Tiʼ onin tiʼj José tuʼn tel tikʼun il? b) ¿Tiʼ in tzaj tyekʼun qe aju techel kyaj tqʼoʼn José?

9 At junjun okslal o txi kyqʼon ambʼil tuʼn tchewix kykʼujlabʼil kyiʼj tkawbʼil Dios tuʼnju in che ten kyukʼil nya testigos de Jehová otoqxi che el toj aqʼuntl. At junjuntl in che ok toj joybʼil tojx kyaqʼun. Atzun bʼaj tiʼj jun kuʼxin aju José tbʼi. Tej in naqʼunantoq, el tnikʼ tiʼj qa aju t-xuʼjil tpatrón otoq pon tgan tiʼj. Ex tkyaqil qʼij in noktoq tilil tuʼn xuʼj lu tuʼn tkubʼ tkʼuʼj José tuʼn. Yajxitl, «tzyet José tiʼj t-xbʼalun tuʼn xuʼj ex xi tmaʼn te kyjaʼ: —Tankuya wukʼile, chi xuʼj». Noqtzun tuʼnj, tzaqpaj José toj tqʼabʼ xuʼj ex etz oq. ¿Tiʼ onin tiʼj José tuʼn miʼn kyikʼ tnaʼl qe tkawbʼil Jehová tuʼn? Aju onin tiʼj aju otoq bʼaj t-ximen tuʼn miʼn tkubʼ tnajsaʼn tamiwbʼil tukʼil Jehová. Ax tok, naj taqʼun ex okx qʼoʼn pres, noqtzun tuʼnj, tzaj kʼiwlan tuʼn Jehová (Génesis 39:1-12; 41:38-43). Qa toj aqʼuntl ex noq jaxku tumel, il tiʼj tuʼn tok tilil kyuʼn okslal tuʼn tel kyikʼun junjun tembʼil atz jatumel jaku che ok toj joybʼil tuʼn tkubʼ kybʼinchaʼn jun il twitz kyukʼil.

KYKANOʼMELE TMOD JEHOVÁ

10. ¿Alkye tten in nok t-xqʼuqin aju akʼaj qmod qmejebʼleʼn?

10 Aju akʼaj qmod tuʼn tten aju in tqʼamaʼn Tyol Dios ik tzeʼn jlu: «O che bʼinchanjtze tuʼn kyoke ik tzaʼn tilbʼilal Dios, tuʼn kyoke tzʼaqlxix». Aju mod lu in nonin kyiʼj mejebʼleʼn tuʼn miʼn kybʼinchante jun il (Efesios 4:24). Aʼyeju in nok kyqʼon tilil tuʼn tten aju akʼaj kymod in kyaj kytzoqpiʼn tkyaqilju nya bʼaʼn tajbʼil tchibʼjal jun xjal. In nok tilil kyuʼn tuʼn miʼn che bʼinchen il ik tzeʼn «yaẍbʼil, ex ju ttzʼilil, tukʼix ju achbʼil mya bʼaʼn» tukʼix aju kyajbʼil «mya bʼaʼn» ex tukʼix aju in pon kykʼuʼj «tiʼj nimku» (kjawil uʼjit Colosenses 3:5, 6). Tuʼnju yol «kytzoqpinkje», in nel qnikʼ tiʼj jlu qa il tiʼj tuʼn tok tilil quʼn tuʼn tkubʼ tiʼj achbʼil quʼn, aju tajbʼil qchibʼjal. Ax ikx in yolin jlu tiʼjju tuʼn tel qikʼun jun achbʼil tiʼj juntl xjal aju nya qxuʼjil moqa nya qchmil (Job 31:1). Qa in qo anqʼin ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn qe tkawbʼil Jehová, in bʼaj qxnaqʼtzan qibʼ tuʼn tel qikʼen aju nya bʼaʼn ex tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn aju bʼaʼn (Romanos 12:2, 9).

Ilxix tiʼj tuʼn tok tilil kyuʼn qeju o che kubʼ mojeʼ tuʼn kyyolin tukʼe kʼujlabʼil ex il tiʼj tuʼn kyximen tiʼjju in tnaʼn juntl naʼmxtoq t-xi kyqʼamaʼn jun kyyol

11. ¿Alkye tten in chʼiy bʼaʼn toj qmejebʼleʼn tuʼn akʼaj qmod?

11 Qa ma kubʼ qyekʼun aju akʼaj qmod, in kubʼ qyekʼun aju tmod Jehová (Colosenses 3:10). In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios jlu: «Qʼaqʼanx kykʼuʼje tiʼj juntl, kybʼinchame xtalbʼil, miʼn jaw kyniman kyibʼe, che oke mans, ten kypasense». Qa in nok tilil tuʼn chmilbʼaj ex tuʼn xuʼjilbʼaj tuʼn t-xi tbʼiʼn aju taqikʼ Tyol Dios lu, a jlu kʼonil kyiʼj tuʼn tchʼiy kʼujlabʼil kyxolx ex che tzajel kʼiwlan tuʼn Jehová (Colosenses 3:12). Ax ikx ktel tzalajbʼil kyxol qa ma txi kyqʼoʼn ambʼil «tuʼn tkawiʼn tnukʼbʼil Crist toj kyanmin» (Colosenses 3:15ATM). Qa ma ten kykʼujlabʼil kyxolx, ok kʼonil kyiʼj tuʼn «kynimanjtz» kyibʼ kyxolx (Romanos 12:10).

12. ¿Alkyeqe mod il tiʼj tuʼn tkubʼ qyekʼun tuʼn qtzalaj toj qmejebʼleʼn, toj twitza?

12 Tej t-xi qanin te jun mejebʼleʼn alkye mod in nonin kyiʼj tuʼn kytzalaj tiʼj kymejebʼleʼn, tqʼama chmilbʼaj jlu: «Aju qmode mas nim toklen in kubʼ qyekʼune aju kʼujlabʼil. Ax ikx nim toklen toj qwitze tuʼn qoke te mans». Ax yol jlu tqʼama t-xuʼjil, ex tqʼamaʼntl t-xuʼjil jlu: «Nimxix toklen tuʼn qoke te tbʼanel xjal. Ex in nok tilil quʼne tuʼn miʼn tjaw qnimsan qibʼe, maske at maj kwest tuʼn tbʼant jlu».

CHE YOLINE TOJ TUMEL

13. a) ¿Tiʼ il tiʼj tuʼn tbʼant tuʼn tten tbʼanel toj jun mejebʼleʼn? b) ¿Tiquʼn nimxix toklen?

13 Aju jun tumel mas bʼaʼn tuʼn tten tbʼanel kyxol qeju o che kubʼ mojeʼ aju qa ma che yolin tukʼe kʼujlabʼil. Noqtzun tuʼnj, bʼisbʼajil tuʼnju at junjun mas in che yolin tukʼe kʼujlabʼil kyukʼe xjalxi ex atzun tukʼe kyxuʼjil moqa tukʼe kychmil mintiʼ in che yolin tukʼe kʼujlabʼil. ¡Axpe ikx at junjuntl mas tbʼanel kymod at tukʼe jun tal kytxʼyan twitzju tukʼil kyukʼil! Qa in che yolin qeju o che kubʼ mojeʼ tukʼe «qʼoj», qa in «che jaw» kyaqpaj, qa in «tzaj tloʼch» kykʼuʼj, qa in «che jaw» ẍchʼin tuʼn kyqʼoj ex qa in che yasun, a jlu jaku kubʼ tchewsaʼn kykʼujlabʼil toj kymejebʼleʼn (Efesios 4:31). Qa nimxix ẍe xoʼn yol kyxolx, jaku tzaj nya bʼaʼn toj kymejebʼleʼn. Tuʼntzunju, ilxix tiʼj tuʼn tok tilil kyuʼn tuʼn kyyolin tukʼe kʼujlabʼil ex il tiʼj tuʼn kyximen tiʼjju in tnaʼn juntl naʼmxtoq t-xi kyqʼamaʼn jun kyyol (Efesios 4:32).

14. ¿Alkye mintiʼ tuʼn tbʼant quʼn?

14 In tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa «at tqʼijlalil tuʼn mi kyyolin xjal» (Eclesiastés 3:7). Noqtzun tuʼnj, mintiʼ in tzaj tyekʼun jlu qa mintiʼtl tuʼn qyolin tukʼe qukʼil, quʼn ilxix tiʼj tuʼn qyolin tukʼil qukʼil tuʼn tten jun tbʼanel qmejebʼleʼn. At jun xuʼjilbʼaj te Alemania tqʼama jlu: «Tojju ambʼil qa mintiʼ in qo yolin, jaku kux chyon toj tanmi jun tuʼn juntl». Ex tqʼamatl jlu: «Noqtzun tuʼnj, maske at nim maj kwest tuʼn tten jun tbʼanel qmod qa otoq qo sikti tiʼj jun tiʼ, ax ikx nya bʼaʼn tuʼn t-xi qqʼoʼn ambʼil tuʼn t-xi qqʼamaʼn tkyaqilju nya bʼaʼn in qnaʼn. Jaku txi qqʼamaʼn jun tiʼ aju nya ximen quʼn tuʼn t-xi qqʼamaʼn ex jaku kux chyon toj tanmi qukʼil tuʼn jlu. Mas tzul qiʼn nya bʼaʼn». Mlay kyaj nya bʼaʼn toj ttxolil kyuʼn qeju o che kubʼ mojeʼ qa ma che jaw ẍchʼin moqa qa mintiʼ ẍe yolin. Atzunte qa ma tzʼok tilil kyuʼn tuʼn miʼn ttzajxix nya bʼaʼn kyxol moqa qa ma tzʼok tilil kyuʼn tuʼn miʼn ttzajxix kyqʼoj aj kyyolin, ok kchʼiyil tbʼanel kyuʼn toj kymejebʼleʼn.

15. ¿Alkye tten jaku tzʼonin toj kymejebʼleʼn qeju o che kubʼ mojeʼ aju qa ma che yolin toj tumel?

15 Qa in nel tpaʼn chmilbʼaj ex xuʼjilbʼaj ambʼil tuʼn kyyolin tiʼjju in kynaʼn ex tiʼjju kyxim, mas in chʼiy tbʼanel kyxol. Noqtzun tuʼnj, ax ikx bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn qa nya oʼkx nim toklen aju tiʼ in xi qqʼamaʼn, ax ikx nim toklen alkye tten in xi qqʼamaʼn. Tuʼntzunju, axpe ikx qa kwest in nela toj qwitz, bʼaʼn tuʼn tajbʼen tbʼanel yol quʼn ex qqʼamanx tukʼe tbʼanel tqʼajqʼajel qwiʼ. Qa ma bʼant jlu quʼn, mas nya kwest kʼelel toj twitz qukʼil tuʼn qkubʼ tbʼiʼn (kjawil uʼjit Colosenses 4:6). Qqʼamanx oʼkx aju «yol bʼaʼn» ex aju jaku tzʼonin (Efesios 4:29).

Jaku chʼiy tbʼanel kyxol chmilbʼaj tukʼe xuʼjilbʼaj qa ma che yolin toj tumel (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 15)

KUKX KYKYUWSAME KYMEJEBʼLEʼNE

16, 17. ¿Tiquʼn nimxix toklen tuʼn qximen tiʼjju in tnaʼn qukʼil ex tuʼn t-xi qqʼoʼn aju tajbʼil?

16 Ax ikx mas in chʼiy tbʼanil kyxol qeju o che kubʼ mojeʼ qa mas ẍe ximen teyele junjun kye tiʼjju in tnaʼn kyukʼil twitzju qa mas ma ximen jun tiʼjxju te in tnaʼn (Filipenses 2:3, 4). Aqeju chmilbʼaj, ax ikx qeju xuʼjilbʼaj, il tiʼj tuʼn kyximen tiʼjju in tnaʼn kyukʼil ex il tiʼj tuʼn t-xi kyqʼoʼn aju tajbʼil kyukʼil (kjawil uʼjit 1 Corintios 7:3, 4).

17 Bʼisbʼajilxix tuʼn t-xi qqʼamaʼn, noqtzun tuʼnj, ax tok at junjun mintiʼ in xi kyqʼamaʼn junjun tbʼanel yol tukʼe kʼujlabʼil aj kykubʼ kuẍeʼ tukʼe kyukʼil. At junjun xinaq, moqa ichan, in kubʼ kyximan qa in che ok te jun xjal mintiʼ tipumal qa ma txi kyqʼamaʼn junjun tbʼanel kyyol te kyxuʼjil. Noqtzun tuʼnj, in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios jlu: «Ax ikx kyeye aqeye chmilbʼaj, atwit kynabʼle [moqa tzʼelx kynikʼe] tuʼn kynajane kyukʼil kyxuʼjile» (1 Pedro 3:7). Il tiʼj tuʼn tel tnikʼ chmilbʼaj qa tuʼn t-ximen tiʼj t-xuʼjil ex tuʼn t-xi tqʼoʼn aju tajbʼil t-xuʼjil, nya oʼkx il tiʼj tuʼn tkubʼ kuẍeʼ tukʼil. Maslo ok ktzalajel xuʼjilbʼaj aj tkubʼ kuẍeʼ tukʼe tchmil qa ma txi tyekʼun tchmil kʼujlabʼil te toj junjuntl ambʼil. Qa kykabʼil in che ximen tiʼjju in tnaʼn kyukʼil ex qa in xi kyyekʼun kʼujlabʼil te kyukʼil, mas nya kwest kʼelel toj kywitz tuʼn t-xi kyqʼon aju tajbʼil kyukʼil.

18. ¿Alkye tten jaku chʼiy tbʼanel toj kymejebʼleʼn qeju o che kubʼ mojeʼ?

18 Mintiʼ tiquʼn tuʼn tkubʼ tjyoʼn jun chmilbʼaj moqa jun xuʼjilbʼaj juntl tukʼil, noqtzun tuʼnj, qa mintiʼ in kubʼ kyyekʼun kʼujlabʼil kyxolx, jaku txiʼ jun kye jyol kʼujlabʼil tukʼe juntl xjal (Proverbios 5:18; Eclesiastés 9:9). Kyjuʼtzun, in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios jlu: «Miʼn kubʼ kyxkʼayin kyibʼe jun te juntl. Jaku bʼant ikju, pero otoq bʼant tiʼj kyuʼne ex noq te kabʼe qʼij, tuʼntzun kykubʼ tene tuj naʼj Dios, ex tuʼn tok kymojbʼan kyibʼe juntl maj». ¿Tiquʼn? «Tuʼntzun miʼn kyoke tuj joybʼil kyiʼje tuʼn Satanás tuʼn tlaj mintiʼ in kyjakʼun kyibʼe» (1 Corintios 7:5). Nimlo bʼis ktzajel qa ma che kubʼ tzʼaq qeju o che kubʼ mojeʼ toj tqʼabʼ Satanás noq tuʼnju mintiʼ in kyjakʼun kyibʼ ex qa ma kubʼ tbʼinchaʼn jun chmilbʼaj moqa jun xuʼjilbʼaj yaẍbʼil. Qa teyele te junjun kyxol qeju o che kubʼ mojeʼ, «mya noq oʼkx» xjyon tiʼjju bʼaʼn te te, qa ax ikx ma jyon «tiʼj alkyeju bʼaʼn» te tukʼil, ex qa ma ximen tiʼjju in tnaʼn tukʼil ex qa ma txi tqʼoʼn aju tajbʼil tukʼil tuʼnju kʼujlaʼn tuʼn, ex nya tuʼnju in kubʼ t-ximen qa il tiʼj tuʼn tbʼant jlu tuʼn, ok kchʼiyil tbʼanel toj kymejebʼleʼn (1 Corintios 10:24).

KYXQʼUQINKE KYMEJEBʼLEʼNE

19. a) ¿Tiʼ il tiʼj tuʼn tbʼaj qximen tuʼn tbʼant quʼn? b) ¿Tiquʼn nimxix toklen tuʼn tok qxqʼuqin qmejebʼleʼn?

19 ¡Chʼixtl tul akʼaj twitz Txʼotxʼ! Nya a ambʼil jlu tuʼn qkubʼ tzʼaq toj nya bʼaʼn ik tzeʼn ikʼ kyiʼj 24 mil aj Israel toj tchqʼajlaj Moab. Tej tyolin Tyol Dios tiʼjju ikʼ, ax ikx in tzaj tqʼamaʼntl jlu: «Qa at jun waʼlxix taʼ tuj tnabʼl, kwentim tibʼ tuʼn miʼn tkubʼ tzʼaq». (1 Corintios 10:12). Tuʼntzunju, nimxix toklen tuʼn tok qxqʼuqin qmejebʼleʼn ex tuʼn miʼn tkubʼ qbʼinchaʼn jun il twitz qukʼil ex twitz Jehová (Mateo 19:5, 6). Mas toj ambʼil jaʼlo, il tiʼj tuʼn t-xi qbʼiʼn aju taqikʼ Tyol Dios lu: «Tzʼok tililx kyuʼne tuʼn kytene mintiʼ chʼin tzʼil kyiʼje [...], ex mintiʼ kypaltile, ex tuʼn tten kymojbʼabʼl kyibʼe» (2 Pedro 3:13, 14).