Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

«Ate Crist tipumal Dios»

«Ate Crist tipumal Dios»

«Ate Crist tipumal Dios.» (1 CORINTIOS 1:24)

1. ¿Tiquʼn tqʼama apóstol Pablo qa «ate Crist tipumal Dios»?

TEJ tten Jesús twitz Txʼotxʼ, e bʼant nimku tbʼanel milagr tuʼn. Qa ma che kubʼ quʼjin jlu toj Tyol Dios, ok kchʼiyil qʼuqbʼil qkʼuʼj tuʼn (Mateo 9:35; Lucas 9:11). E bʼant qe milagr lu tuʼn Jesús tuʼnju xi tqʼoʼn Jehová tipumal tuʼn tbʼant tuʼn. Tuʼntzunju, tqʼama apóstol Pablo qa «ate Crist tipumal Dios» (1 Corintios 1:24). Noqtzun tuʼnj, ¿tiʼ in tzaj kyyekʼun qeju milagr lu qe?

2. ¿Tiʼ in tzaj kyyekʼun milagr e bʼant tuʼn Jesús?

2 At nim xnaqʼtzbʼil in tzaj kyqʼoʼn qe aqeju milagr e bʼant tuʼn Jesús (Hechos 2:22). Jun techel, kyuʼn qe jlu in nel qnikʼ qa tjaqʼ tkawbʼil Jesús te mil abʼqʼi, ok che bʼantel qe milagr tuʼn Jesús tuʼn tonin kyiʼj kykyaqil xjal che anqʼil twitz Txʼotxʼ. Ax ikx in qo tzaj kyonin tuʼn telxix qnikʼ kyiʼj tmod Jesús ex kyiʼj tmod Jehová. Qo yolil tiʼj oxe milagr e bʼant tuʼn Jesús toj xnaqʼtzbʼil lu, ex kʼelel qnikʼ tiʼj alkye tten jaku che onin qiʼj toj ambʼil jaʼlo ex toj ambʼil tzul.

JUN MILAGR IN QO TZAJ TONIN TUʼN TKUBʼ QBʼINCHAʼN BʼAʼN KYE TXQANTL

3. a) ¿Tiʼ bʼaj toj jun mejebʼleʼn toj tnam Caná? b) ¿Ilpetoq tiʼj tuʼn tok aʼ te vin tuʼn Jesús?

3 Bʼant tnejel milagr tuʼn Jesús toj jun mejebʼleʼn toj tnam te Caná. Mintiʼ ojtzqiʼn quʼn tiquʼn, noqtzun tuʼnj, mlaytoq kanin vin kye xjal in che waʼn toj mejebʼleʼn. Jun chʼixbʼajil jlu kye qeju otoq che kubʼ mojeʼ, tuʼnju iltoq tiʼj tuʼn tten tkyaqil kyuʼn kye xjal otoq chex kytxkoʼn. Kyjuʼtzun xi tqʼamaʼn María te Jesús tuʼn tonin kyiʼj. ¿Tiquʼn? Tuʼnju ojtzqiʼntoq qe yol tuʼn aʼyeju otoq che kyaj qʼamaʼn tiʼj Jesús ex ojtzqiʼntoq tuʼn qa kʼokeltoq tbʼi te «Tk’wa’l Dios, aju Dios Ma’xix Toklen» (Lucas 1:30-32; 2:52). Tuʼnlo jlu kubʼ t-ximen María qa jakutoq tzʼonin Jesús kyiʼj qeju otoq che kubʼ mojeʼ. Tajbʼiltoq María ex Jesús tuʼn kyonin kyiʼj. Tuʼntzunju, ok 380 litr (100 galón) aʼ tuʼn Jesús te tbʼanel vin (kjawil uʼjit Juan 2:3, 6-11). Nya iltoq tiʼj tuʼn tbʼant jlu tuʼn Jesús, noqtzun tuʼnj, bʼant tuʼn tuʼnju ximen kyiʼj xjal. In nel tkanoʼn Jesús tmod Jehová aju in tzaj tbʼinchaʼn bʼaʼn kye txqantl.

Kyaj tqʼamaʼn Jesús qa il tiʼj tuʼn t-xi qxnaqʼtzan qibʼ tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn bʼaʼn kye txqantl

4, 5. a) ¿Tiʼ in tzaj tyekʼun qe aju tej tok aʼ te vin? b) ¿Alkye qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn milagr lu?

4 Tuʼn tipumal Jehová ok nim aʼ te tbʼanel vin tuʼn Jesús. Nimxix vin bʼant tuʼn Jesús tuʼn tajbʼen kye nimku xjal. A jlu in tzaj tyekʼun qe qa tbʼanel te Jehová tukʼil Jesús tuʼnju in kubʼ kybʼinchaʼn bʼaʼn kye xjal ex ax tok in che ximen tiʼjju in qnaʼn. Ax ikx in tzaj tqʼuqbʼaʼn qkʼuʼj qa tzul tqʼoʼn Jehová nimxix wabʼj kye kykyaqil xjal toj Tbʼanel Najbʼil (kjawil uʼjit Isaías 25:6).

5 Qo ximen tiʼj jlu. Aj qanqʼin toj Tbʼanel Najbʼil, tzul tqʼoʼn Jehová tkyaqil aju at tajbʼen qe. Teyele junjun qe ktel tbʼanel qja ex tbʼanel qwa. Aj qximen tiʼj tkyaqilju tbʼanel tiʼchaq ktzajel tqʼoʼn Jehová qe, in qnaʼn nim tzalajbʼil ex in xi qqʼoʼn nim chjonte te.

Qkanoʼmel techel tiʼj Jesús ex tzʼajbʼenx ambʼil quʼn ex qipumal tuʼn qonin kyiʼj txqantl (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 6)

6. a) ¿Alkye tten ajbʼen tipumal Dios tuʼn Jesús? b) ¿Tzeʼn jaku tzʼel qkanoʼn techel kyaj tqʼoʼn Jesús?

6 Mintiʼ ajbʼen tipumal Dios tuʼn Jesús tuʼn tkubʼ tbʼinchaʼn aju tex tajbʼil. Ik tzeʼn tej t-xi tqʼamaʼn Tajaw il te tuʼn tok abʼj tuʼn te wabʼj, mintiʼ bʼant tuʼn (Mateo 4:2-4). Ajbʼen ipumalj tuʼn, tuʼn tkubʼ tbʼinchaʼn bʼaʼn kye txqantl. ¿Tzeʼn jaku tzʼel qkanoʼn techel kyaj tqʼoʼn Jesús? Kyaj tqʼamaʼn Jesús qa il tiʼj tuʼn t-xi qxnaqʼtzan qibʼ tuʼn tkubʼ qbʼinchaʼn bʼaʼn kye txqantl (Lucas 6:38). ¿Tiʼ jaku bʼant quʼn? Jaku chex qtxkoʼn txqantl waʼl qja. Jaku tzʼel qpaʼn ambʼil kye aj kyel bʼaj qe chmabʼil, qape at jun tajbʼil tuʼn tkubʼ t-xnaqʼtzaʼn jun tchikʼbʼabʼil ex tajbʼil tuʼn tok qbʼiʼn. Ax ikx qape jaku chex qonin qeju kyajbʼil tuʼn tbʼant kypakbʼan. Qa ma kubʼ qbʼinchaʼn bʼaʼn kye txqantl ex qa ma qo onin kyiʼj, kʼelel qkanoʼn techel kyaj tqʼoʼn Jesús.

«KYKYAQIL XJAL E WAʼN EX E NOJ»

7. ¿Tiʼ kukx ktel tjaqʼ tkawbʼil Satanás?

7 Nya tzma jaʼlo ateʼ xjal mebʼa, moqa prow. Xi tqʼamaʼn Jehová jlu kye aj Israel: «Kukx che tel qe xjal mebʼa kyxole» (Deuteronomio 15:11). Ax ikx tej tikʼtl nim syent abʼqʼi, tqʼama Jesús jlu: «Qe mebʼa kukx che tel kyukʼile» (Mateo 26:11). ¿Tqʼamape Jesús tukʼe jlu qa kukx che tel xjal mebʼa twitz Txʼotxʼ? Mintiʼ. Tukʼe jlu tajtoq Jesús tuʼn ttzaj tqʼamaʼn qa kukx che tel xjal mebʼa tjaqʼ tkawbʼil Satanás. Noqtzun tuʼnj, a jlu mlay bʼaj toj Tbʼanel Najbʼil. Tuʼnju ktel wabʼj kye kykyaqil xjal ex mi jun kʼokel te mebʼa.

8, 9. a) ¿Tiquʼn e ok pan ex kyiẍ te nimku tuʼn Jesús? b) ¿Tiʼ teya in tnaʼn aj t-ximana tiʼjju milagr lu?

8 In tzaj tqʼamaʼn Salmo 145:16 qa in xi tqʼoʼn Jehová tkyaqilju at tajbʼen kye tchʼisbʼen. Tej tten Jesús twitz Txʼotxʼ, el tkanoʼn techel tiʼj Ttat ex xi tqʼoʼn kye nimku xjal aju at tajbʼen kye. Noqtzun tuʼnj, mintiʼ kubʼ tbʼinchaʼn tuʼn tkubʼ tyekʼun qa attoq nim tipumal. Kubʼ tbʼinchaʼn tuʼnju ax tok in ximentoq kyiʼj xjal. Jun techel, qbʼinx aju in tzaj tqʼamaʼn Mateo 14:14-21 (kjawil uʼjit). Te nimku tnam e tzaj bʼet nimxix xjal tuʼntzun kyok lepeʼ tiʼj Jesús (Mateo 14:13). Tej otoq tzaj qlolj, ok kykeʼyin qeju t-xnaqʼtzbʼen Jesús qa otoq che sikti xjal ex attoq nim weʼyaj kyiʼj. Tuʼntzunju xi kyqʼamaʼn te Jesús tuʼn t-xi tqʼamaʼn kye xjal tuʼn kyaj meltzʼaj kyja ex tuʼn ttzaj kylaqʼoʼn chʼin kywa. ¿Tiʼ bʼant tuʼn Jesús?

9 Xi tqʼoʼn Jesús kywa qeju nim mil xjal noq oʼkx tukʼe jweʼ pan ex tukʼe kabʼe kyiẍ. ¿Tiquʼn kubʼ tbʼinchaʼn milagr lu? Tuʼnju kʼujlaʼn qe xjal tuʼn ex in ximentoq kyiʼj. Ex xi tqʼoʼn nim kywa, tuʼnju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios qa kykyaqil e waʼn tzmaxi tej kynoj. Tuʼn wabʼj lu, ten kyipumal xjal tuʼn t-xi kybʼetin nim bʼe tuʼn kymeltzʼaj kyja (Lucas 9:10-17). Ex tuʼnju at nimxix wabʼj, jaw chmet 12 chiʼl tiʼjju mintiʼ bʼaj kyuʼn.

10. ¿Tiʼ kbʼajel tukʼe mebʼayil?

10 Nim millón xjal ateʼ toj mebʼayil tuʼn kypaj qeju aj kawil in che sbʼuʼn ex in jaw kynimsaʼn kyibʼ. Axpe ikx ateʼ junjun testigos de Jehová mintiʼxix kywa. Noqtzun tuʼnj, jaku bʼant tuʼn Dios ex tajbʼil tuʼn t-xi tqʼoʼn kye kykyaqil xjal aju at tajbʼen kye. In tzaj ttziyen Dios tuʼn tel tiʼn aju mebʼayil (kjawil uʼjit Salmo 72:16). Chʼixtl tpon ambʼil tuʼn kyanqʼin qeju in che bʼin te Dios toj jun tbʼanel najbʼil jatumel mi jun xjal ksbʼul ex mi jun mebʼa ktel.

Kyuʼn qeju milagr e bʼant tuʼn Jesús kubʼ tyekʼun qa tajbʼil tuʼn tajbʼen tipumal Dios tuʼn, tuʼn tonin qiʼj

11. a) ¿Tiquʼn qʼuqli qkʼuʼj qa chʼix tpon ambʼil tuʼn tajbʼen tipumal Dios tuʼn Jesús tuʼn tonin kyiʼj kykyaqil xjal? b) Aj qximen tiʼjju kbʼantel tuʼn Jesús, ¿tiʼ qajbʼil tuʼn tbʼant quʼn?

11 Tej tten Jesús tzalu twitz Txʼotxʼ, kubʼ tbʼinchaʼn qe milagr toj mas te oxe abʼqʼi noq toj jun plaj twitz Txʼotxʼ (Mateo 15:24). Atzun jaʼlo o tzʼok te aj kawil ex aj tkawin toj mil abʼqʼi ok kʼonil kyiʼj xjal twitz tkyaqil Txʼotxʼ (Salmo 72:8). Kyuʼn qeju milagr e bʼant tuʼn Jesús kubʼ tyekʼun qa tajbʼil tuʼn tajbʼen tipumal Dios tuʼn, tuʼn tonin qiʼj. Tuʼntzunju, qʼuqli qkʼuʼj tiʼj qa chʼix tbʼant jlu tuʼn. Aj qximen tiʼj jlu, qajbʼil tuʼn tajbʼen ambʼil quʼn ex qipumal tuʼn qonin kyiʼj txqantl (Salmo 45:1; 49:3). Ax tok mlay che bʼant qe milagr quʼn, noqtzun tuʼnj, jaku t-xi qqʼamaʼn kye xjal aʼyeju tbʼanel tiʼchaq in tzaj ttziyen Tyol Dios. Atzun aqʼuntl lu tuʼn tbʼant quʼn (Romanos 1:14, 15).

AT TIPUMAL JEHOVÁ EX JESÚS TIBʼAJ XITBʼIL IN TZAJ TWITZ TXʼOTXʼ

12. ¿Tiquʼn ojtzqiʼnxix quʼn qa in nelxix tnikʼ Jesús tiʼj alkye tten in yukch twitz Txʼotxʼ?

12 In tzaj tqʼamaʼn Xjan Uʼj qa tej tkubʼ tbʼinchaʼn Dios Txʼotxʼ, in nonintoq Jesús ttxlaj ik tzeʼn jun tbʼanel aqʼunal «tuʼn tkubʼ ximet alkye tuʼn tbʼant» (Proverbios 8:22, 30, 31; Colosenses 1:15-17). Tuʼntzunju, in nelxix tnikʼ Jesús tiʼj alkye tten in yukch Txʼotxʼ ex ojtzqiʼn tuʼn alkye tten tuʼn kyweʼ xitbʼil in che tzaj twitz Txʼotxʼ ik tzeʼn kyqʼiqʼ ex mar.

Aj qximen kyiʼj qe milagr e bʼant tuʼn Jesús, ¿tiʼ teya in tnaʼn? (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 13 ex 14)

13, 14. Qʼamantza jun techel aju in tzaj tyekʼun qa at tipumal Jesús tibʼaj xitbʼil in tzaj twitz Txʼotxʼ.

13 Tej tten Jesús tzalu twitz Txʼotxʼ kubʼ tyekʼun qa jakutoq che weʼ xitbʼil in che tzaj twitz Txʼotxʼ tuʼn. Jun techel, jun maj ajbʼen tipumal Dios tuʼn, tuʼntzun tweʼ «jun kyqʼiqʼ nimxix» (kjawil uʼjit Marcos 4:37-39). In tzaj tqʼamaʼn jun aj nabʼil qa aju nimxix kyqʼiqʼ lu ik tten ik tzeʼn in tzaj jun nimxix kyqʼiqʼ tukʼe qʼeq muj, qʼankyoq ex nimxix jbʼal. Aju nim kyqʼiqʼ lu, in kubʼ tnajsaʼn tkyaqil. Ax ikx yolin apóstol Mateo tiʼjju nimxix kyqʼiqʼ lu (Mateo 8:24TNM).

14 Ximana tiʼj jlu: in jaw mulqʼaj aʼ tuʼn kyqʼiqʼ tiʼj bark, ex in nokx aʼ toj jun ex juntl maj. Nimxixtoq in qʼajt aju kyqʼiqʼ jbʼal ex atzunju bark in yukch. Atzun te Jesús nimxix otoq sikt ex in jtantoq. Noqtzun tuʼnj, nimxix e tzaj xobʼ qe t-xnaqʼtzbʼen. Tuʼntzunju, jaw kykʼasin ex xi kyqʼamaʼn te qa chʼinxtoq kykyim (Mateo 8:25). ¿Tiʼ bʼant tuʼn Jesús? Jaw weʼ ex xi tqʼamaʼn te kyqʼiqʼ ex te mar: «Miʼn qʼajta» (Marcos 4:39). ¡Bʼixtzun weʼ kyqʼiqʼ! A jlu in tzaj tyekʼun qa at tipumal Jesús tibʼaj xitbʼil in tzaj twitz Txʼotxʼ.

15. ¿Tiquʼn ojtzqiʼn quʼn qa at tipumal Jehová tuʼn kyweʼ xitbʼil te twitz Txʼotxʼ?

15 A Jehová xi qʼonte tipumal Jesús tuʼn kyweʼ xitbʼil te twitz Txʼotxʼ tuʼn. Tuʼntzunju, qʼuqli qkʼuʼj qa ax ikx te Jehová at tipumal tuʼn kyweʼ xitbʼil te twitz Txʼotxʼ tuʼn. Jun techel, naʼmxtoq ttzaj nim jbʼal, tqʼama jlu: «Tbʼajlenxi wuq qʼij, tzul jbʼal wuʼne qʼijl ex qonikʼan tuj 40 qʼij» (Génesis 7:4). Ax ikx toj Éxodo 14:21 in tzaj tqʼamaʼn qa ajbʼen «jun nintz kyqʼiqʼ tzaj tuj tjawitz qʼij» tuʼn Dios tuʼn tkubʼ tpaʼn tmij jun mar. Ex in tzaj tqʼamaʼn Jonás 1:4 qa tzaj «jun nintz kyqʼiqʼ kyuwxix wen tibʼaj mar tuʼn» Jehová. A jlu in tzaj tqʼuqbʼaʼn qkʼuʼj tuʼnju toj Tbʼanel Najbʼil ktel tipumal Jehová tuʼn kyweʼ xitbʼil te twitz Txʼotxʼ.

16. ¿Tiquʼn in tzaj tqʼuqbʼaʼn qkʼuʼj aju in nel qnikʼ tiʼj qa a Jehová ex Jesús at kyipumal kyibʼaj xitbʼil te twitz Txʼotxʼ?

16 ¿Tiquʼn in tzaj tqʼuqbʼaʼn qkʼuʼj aju in nel qnikʼ tiʼj qa a Jehová ex Jesús at kyipumal kyibʼaj xitbʼil te twitz Txʼotxʼ? Tuʼnju ojtzqiʼn quʼn qa aj tkawin Jesús toj mil abʼqʼi miʼn ten jun kyqʼiqʼ jbʼal, miʼn tzʼetz mar toj tlugar, miʼn tzaj nya bʼaʼn kyuʼn volcán nix kyaqnajnabʼ. Mlay qo tzaj xobʼtl kye qeju xitbʼil te twitz Txʼotxʼ, tuʼnju kʼonil Jehová kyiʼj kykyaqil xjal (Apocalipsis 21:3, 4). Qʼuqlixix qkʼuʼj qa kʼajbʼel aju tipumal Dios tuʼn Jesús tuʼn kyweʼ qeju xitbʼil te twitz Txʼotxʼ.

QKANOʼMEL TECHEL TIʼJ DIOS EX TIʼJ JESÚS

17. ¿Alkye tten jaku tzʼel qkanoʼn techel tiʼj Dios ex tiʼj Jesús?

17 ¿Alkye tten jaku tzʼel qkanoʼn techel tiʼj Dios ex tiʼj Jesús? Mlay che bʼant qe milagr quʼn, noqtzun tuʼnj, jaku bʼant quʼn aju in tzaj tqʼamaʼn Proverbios 3:27 (kjawil uʼjit). Aj ttzaj jun nya bʼaʼn kyiʼj qerman jaku txi qqʼoʼn aju at tajbʼen kye ex jaku tzʼok qqʼuqbʼaʼn kykʼuʼj (Proverbios 17:17). Jun tbʼanel ambʼil tuʼn qonin kyiʼj aju aj ttzaj jun xitbʼil twitz Txʼotxʼ. Jun techel, kubʼ xitj tja jun ermana mintiʼtl tchmil tej tikʼ jun kyqʼiqʼ jbʼal. Tej kyonin erman tiʼj tqʼama qa nimxix in xi tqʼoʼn chjonte tuʼnju testigo de Jehová te, nya oʼkx tuʼn qe tiʼchaq xi qʼoʼn te sino mas tuʼnju onbʼil xi qʼoʼn te tukʼil Tyol Dios. Chʼixmi axju bʼaj tiʼj jun ermana naʼmx tmojeʼ. Otoq tzaj bʼaj tkʼuʼj tuʼnju otoq kubʼ xitj tja tuʼn jun nimxix jbʼal. Noqtzun tuʼnj, e onin erman tiʼj tuʼn tjaw bʼinchet chʼintl tja. Tzaj tqʼamaʼn ermana qa mintiʼ e kanet yol tuʼn, tuʼn t-xi tqʼamaʼn aju in tnaʼntoq. Ex tqʼama: «Chjonte, Jehová». Qkyaqilx in xi qqʼoʼn chjonte tuʼnju ateʼqe qerman in che ximen qiʼj. Ax ikx in xi qqʼoʼn nimxix chjonte te Jehová ex te Jesús tuʼnju in che kwentin qiʼj.

18. Aj qximen tiʼj tiquʼn e bʼant milagr tuʼn Jesús, ¿tiʼ teya in tnaʼn?

18 Tej tten Jesús tzalu twitz Txʼotxʼ kubʼ tyekʼun qa ate «tipumal Dios». Noqtzun tuʼnj, mintiʼ e bʼant qe milagr tuʼn noq oʼkx tuʼn tok kyqʼoʼn kywitz xjal tiʼj moqa tuʼn tkubʼ tbʼinchaʼn aju tex tgan. Kukx kubʼ tbʼinchaʼn Jesús tuʼnju axix tok kʼujlaʼn qe xjal tuʼn ex tajbʼiltoq tuʼn tonin kyiʼj. Toj juntl xnaqʼtzbʼil kʼelel chʼintl qnikʼ tiʼj jlu.