TBʼI XNAQʼTZBʼIL TOK TIʼJ T-XKʼOMIL: ¿JATUMEL IN QOʼX AJ QKYIM?
¿Tiʼ in bʼaj qiʼj otoqxi qo kyim?
«At oxe weye lugar in kubʼ nximen ojtxe aju jatumel in cheʼx xjal aj kykyim: toj kyaʼj, toj qʼaqʼ moqa toj jun lugar jatumel at nim kʼixkʼoj (purgatorio). Kubʼ nximane qa nyaxix tbʼanel xjal qine tuʼn nxiʼye toj kyaʼj ex nya puro nya bʼaʼn qiʼne tuʼn nxiʼye toj qʼaqʼ. Noqtzun tuʼnj, mintiʼxix ojtzqiʼn wuʼne tiʼxix in bʼaj tojju lugar te kʼixkʼoj. Bʼajxtoq tzʼok nbʼiʼne aju tkuʼx toj Tyol Dios. Noq oʼkx ojtzqiʼn wuʼne aju in kyqʼamaʼn xjal.» (Chi Lionel.)
«Otoq tzaj xnaqʼtzaʼn weye qa kykyaqil xjal in cheʼx toj kyaʼj aj kykyim. Noqtzun tuʼnj, mintiʼxix in nok qeʼ nkʼuʼje tiʼj qa ax tok. Tuʼntzunju, ax ikx in kubʼtoq nximane qa aj tkyim jun xjal atzun in bʼaj tkyaqil twiʼ tanqʼibʼil.» (Chi Fernando.)
Bʼaʼn tuʼn qximen kyiʼj xjel lu: ¿Tiʼxix in bʼaj aj tkyim jun xjal? ¿Ateʼpe qe toj qja o che kyim toj kʼixkʼoj? ¿Che okel qkeʼyin juntl maj? ¿Alkye tten jaku tzʼok qʼuqeʼ qkʼuʼj tiʼj qa ax tok aju in nel qnikʼ tiʼj? Tuʼn tkanet tzaqʼwebʼil quʼn kyiʼj xjel lu, bʼaʼn tuʼn qxnaqʼtzan tiʼj tiʼ in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Tyol Dios tiʼj jlu. Tnejel, bʼaʼn tuʼn qxnaqʼtzan tiʼj tiʼ in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Tyol Dios tiʼj kamik, moqa kyimen, ex yajxitl qo xnaqʼtzal kyiʼj oxetl xjel.
¿Jatumel ateʼqe qe kyimni?
AJU IN TZAJ TTZAQʼWEʼN TYOL DIOS: «Qe xjal itzʼx qe, bʼaʼn kyuʼn qa ok che kymel, atzun qe xjal kyimni qe, mintiʼ bʼaʼn kyuʼn ex mintiʼtl twiʼ kykʼuʼj in kykʼmoʼn, ex mi aʼl jun in tzaj naʼnte kye. Ex tkyaqilju at tuʼn tbʼant tuʼna, tzʼok tililx tuʼna tuʼn tbʼant, porque ok tpona ma tuj kynajbʼil kyimni, mi jun tiʼxti kbʼantel tuʼna ex mintiʼ jun tuʼn t-ximana tiʼj, porque ma chixin mintiʼ nabʼl ex mintiʼ ojtzqibʼl at.» (Eclesiastés 9:5, 10.) *
Aju kynajbʼil kyimni, moqa Seol, atz in yolin tiʼj muqbʼil, moqa jul. Noq in kubʼ techlaʼn jlu aju alkye tten ateʼ kyimni aju jatumel mintiʼtl ojtzqibʼil at. ¿Tiʼ ul toj twiʼ Job tej tyolin tiʼj kynajbʼil kyimni? Toj ambʼil aju, otoq t-xi naj tkyaqilju at te Job, otoq che kyim qe tkʼwaʼl toj junx qʼij, ex nimtoq kʼixkʼoj in tzaj tiʼj tuʼnju nojni tiʼj t-xmilal tuʼn txʼaʼk. Tuʼntzunju, xi tqʼamaʼn jlu te Dios: «Noqwit jaku chinx tewana tuj kynajbʼil kyimni, [moqa ‹toj infierno›, ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn La Sagrada Biblia, te Guillermo Jünemann] akux in bʼaj tqʼoja ex bʼiʼx tuʼn ttzaj tmaʼna alkye jun qʼij tuʼn wule tiʼj tkʼuʼja» (Job 1:13-19; 2:7; 14:13). Tuʼn jlu in nel qnikʼ tiʼj qa mintiʼ ul toj twiʼ Job qa at qʼaqʼ toj kynajbʼil kyimni, moqa toj infierno. Tuʼnju noqwit ax tok at qʼaqʼ toj, oktoq tzul mas kʼixkʼoj tiʼj. Noqtzun tuʼnj, xi tqanin te tuʼn t-xiʼ toj kynajbʼil kyimni tuʼnju ojtzqiʼn tuʼn qa noq jun lugar jlu te ojlabʼil.
At juntl tten tuʼn tel qnikʼ tiʼj jatumel ateʼqe kyimni. Bʼaʼn tuʼn qxnaqʼtzaʼn tiʼj aju kyaj tzʼibʼin toj Tyol Dios kyiʼj wajxaq xjal e jaw anqʼin (qʼonka twitza tiʼj « Aju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios kyiʼj wajxaq xjal e jaw anqʼin»).
Mi jun kyxol qeju wajxaq xjal e jaw anqʼin kyqʼama qa otoq che ten toj jun lugar te nimxix tzalajbʼil moqa toj qʼaqʼ. Noqwit e ten qe xjal lu toj jun lugar ik tzeʼn jlu tej kykyim, xiwtlo kyqʼamaʼn kye junjuntl xjal. Kuxwitlo tzʼibʼet toj Tyol Dios tuʼntzun tel qnikʼ tiʼj jatumel otoq che ten. Noqtzun tuʼnj, mintiʼ in che kanet tqanil lu quʼn toj Tyol Dios. Aʼyeju wajxaq xjal lu mintiʼ e yolin tiʼj jlu. ¿Tiquʼn? Tuʼnju mintiʼ jun tiʼ jakutoq tzaj kyqʼamaʼn. Tej kykyim, mintiʼtl kyximbʼetz ten ex mintiʼx jun tiʼ kynaʼ, quʼn ik e ten ik tzeʼn in che wtanxix. Axpe ikx in najbʼen watl tuʼn Tyol Dios tuʼn ttzaj tqʼamaʼn qa otoq kyim jun xjal. Ik tzeʼn tej tkyim jun txin ex tej tkyim Lázaro, aju jun tamiw Jesús, tqʼama Jesús qa noq in che «tan» (Lucas 8:52, 53; Juan 11:11-14).
Qa ikju, ¿in bʼajpe twiʼ tkyaqil tanqʼibʼil jun xjal aj tkyim? ¿Jakupe jaw kʼasit juntl maj toj kamik?
^ taqik' 7 Aju txol yol «kynajbʼil kyimni», in kubʼ tqʼoʼn Traducción del Nuevo Mundo te Seol ex te Hades tuʼnju Seol tkubʼ toj yol hebreo ex Hades tkubʼ toj yol griego. Aʼyeju yol lu, atz in yolin tiʼj muqbʼil moqa tiʼj jul. At junjun Tuʼjil Tyol Dios in kubʼ kyqʼoʼn qe yol Hades ex Seol te «qʼaqʼ», moqa te «infierno». Noqtzun tuʼnj, mintiʼ in yolin Tyol Dios tiʼj jun lugar jatumel at axix tok qʼaqʼ toj.