Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

¿Alkye kʼujlabʼil jaku tzaj qʼonte axix tok tzalajbʼil qe?

¿Alkye kʼujlabʼil jaku tzaj qʼonte axix tok tzalajbʼil qe?

«At tzalajbʼil kye xjal a Qman tok te Kydios» (SAL. 144:15).

BʼITZ: 28 EX 25

1. ¿Tiquʼn in xi qqʼamaʼn qa in qo anqʼin toj jun tbʼanel ambʼil?

IN QO anqʼin toj jun tbʼanel ambʼil. Ik tzeʼn kyaj qʼamaʼn toj Tyol Dios, in nok tchmoʼn Jehová nim kyajlal xjal te «kykyaqil nasyon ex kykyaqil kyiyjil xjal, ex kykyaqil tnam, ex kykyaqil kʼloj xjal junxilchaq kyyol». Aju nim kyajlal xjal lu in nok te «jun nintz nasyon» tuʼnju ateʼ mas te 8 millón kybʼet in che tzalaj ex «in che ajbʼen te Dios qʼijl ex qonikʼan tuj tja Dios» (Apoc. 7:9, 15; Is. 60:22). Naʼmx tbʼaj jun maj tuʼn tten nim kykʼujlabʼil nim xjal tiʼj Dios ex tiʼj kyukʼil.

2. ¿Alkye kʼujlabʼil in kubʼ kynaʼn qeju xjal mintiʼ in che ajbʼen te Dios? (Qʼonka twitza tiʼj tnejel tilbʼilal).

2 Ax ikx kyaj tqʼamaʼn Xjan Uʼj qa aqeju xjal mintiʼ in che ajbʼen te Jehová toj ambʼil jaʼlo, ktel kykʼujlabʼil nya toj tumel tuʼnju oʼkx tok kykʼuʼj kyiʼjx. Kubʼ ttzʼibʼin apóstol Pablo qa «tuj mankbʼil tqʼijlalil», nimku xjal «oʼkx tok kykʼuʼj kyiʼjx, ex oʼkx tok kykʼuʼj tiʼj pwaq», ex «mas tok kykʼuʼj tiʼj achbʼil ex mya tiʼj Dios» (2 Tim. 3:1-4). Aju kʼujlabʼil oʼkx tuʼn kyximen xjal kyiʼjx, junxitl twitzju kʼujlabʼil in kubʼ qnaʼn tiʼj Dios. Aqeju xjal oʼkx in che ximen kyiʼjx, mintiʼ in kanet axix tok tzalajbʼil kyuʼn. Aju tten kʼujlabʼil lu oʼkx in nok kyanqʼibʼil txqantl te kwest tuʼn.

3. ¿Tiʼ qo xnaqʼtzal tiʼj toj xnaqʼtzbʼil lu, ex tiquʼn?

3 Ojtzqiʼntoq tuʼn Pablo qa mas tuʼn tten kykʼujlabʼil xjal kyiʼjx ex jaku tzaj nya bʼaʼn kyiʼj okslal tuʼn jlu. Tuʼntzunju, kyaj tqʼoʼn nabʼil tuʼn tel qpan qibʼ kyiʼj qeju in kubʼ kyyekʼin kʼujlabʼil lu (2 Tim. 3:5). Ax tok, mlay bʼant tuʼn miʼn qyolin kyukʼil xjal lu. Qa ikju, ¿tiʼ jaku bʼant quʼn tuʼn miʼn tel qkanoʼn kymod ex tuʼn tok tilil quʼn tuʼn ttzalaj Dios qiʼj, aju Dios te kʼujlabʼil? Qo xnaqʼtzaʼn tiʼj tiquʼn junxitl aju kʼujlabʼil taj Dios tuʼn tkubʼ qyekʼin twitzju kʼujlabʼil in tzaj tqʼamaʼn 2 Timoteo 3:2-4. A jlu kʼonil qiʼj tuʼn tel qnikʼ qiʼjx ex tzeʼn jaku ten qkʼujlabʼil aju jaku kubʼ qnaʼn bʼaʼn tuʼn ex axix tok tzalajbʼil.

¿QKʼUJLABʼIL TIʼJ DIOS MOQA QKʼUJLABʼIL QIʼJX?

4. ¿Tiquʼn ojtzqiʼn quʼn qa bʼaʼn tuʼn tkubʼ qnaʼn kʼujlabʼil toj tumel qiʼjx?

4 Kubʼ ttzʼibʼin Pablo jlu: «Che ul xjal oʼkx tok kykʼuʼj kyiʼjx». ¿Ape t-xilen jlu qa nya bʼaʼn tuʼn tten qkʼujlabʼil qiʼjx? Miʼn. Tbʼanel qa ma kubʼ qnaʼn chʼin kʼujlabʼil qiʼjx, axpe ikx il tiʼj tuʼn tkubʼ qnaʼn tuʼnju ik kubʼ tbʼinchaʼn Jehová qoʼ. Tqʼama Jesús jlu: «Kykʼujlame qe kyukʼile ik tzaʼn kyeye in kykʼujlan kyibʼe» (Mar. 12:31). Qa mintiʼ qkʼujlabʼil qiʼj, mlay che ok qkʼujlaʼn qe txqantl. Ax ikx in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios jlu: «Ax ikx qe chmilbʼaj kykʼujlam kyxuʼjil ik tzaʼn in kykʼujlaʼn kyximlal. Aju xjal in tkʼujlaʼn t-xuʼjil in tkʼujlan tibʼ. Porke mi jun xjal nneʼl tikʼun t-ximlal, noq oʼkx in tkʼaʼchan ex kwentin tuʼn» (Efes. 5:28, 29). Tuʼntzunju, tbʼanel qa ma ten chʼin qkʼujlabʼil qiʼjx.

5. ¿Tzeʼn kymod xjal oʼkx tok kykʼuʼj kyiʼjx?

5 Aju kʼujlabʼil in tzaj qʼamaʼn toj 2 Timoteo 3:2, nya bʼaʼn ex nya toj tumel. Aju kʼujlabʼil lu mintiʼ ttxolil tuʼnju oʼkx in che ximen xjal kyiʼjx. Aqeju in nok kykʼujlaʼn nim kyibʼ, oʼkx in che ximen kyiʼjx (kjawil uʼjit Romanos 12:3). Oʼkx in bʼaj kykʼuʼj kyiʼjx ex nya kyiʼj txqantl. Ex aj tikʼ jun nya bʼaʼn, chʼixme tkyaqil maj in nok kyqʼoʼn kypaj txqantl twitzju tuʼn t-xi kykʼamoʼn qa ax ikx kye at kypaj. In tzaj tqʼamaʼn jun uʼj in yolin tiʼj Tyol Dios qa aqeju oʼkx tok kykʼuʼj kyiʼjx ik kyten ik tzeʼn jun erizo, aju jun tal txkup «in bʼaj tbʼalqʼiʼn tibʼ ex in nok ik tzeʼn jun pelot, ex in nokx tqʼoʼn tzmal bʼunin ex sqʼulin tujxi», atzunju «tzmal chʼiʼx in netz tiʼn tiʼjxi kyiʼj txqantl». Aqeju xjal oʼkx tok kykʼuʼj kyiʼjx mintiʼ in che tzalaj.

6. ¿Tiʼ tbʼanel in tzaj aj tok kykʼujlaʼn xjal Jehová?

6 In kubʼ kyximen junjun xjal at kyojtzqibʼil qa tej tqʼama Pablo kymod xjal tuʼn tten toj bʼajsbʼil tqʼijlalil, tnejel yolin tiʼj kykʼujlabʼil tuʼn tten kyiʼjx tuʼnju atz tiʼj jlu in che el txqantl mod nya toj tumel. Atzun qeju xjal kʼujlaʼn Dios kyuʼn junxitl kymod in kubʼ kyyekʼin. In nok tmojbʼaʼn Tyol Dios kʼujlabʼil tiʼj Jehová tukʼilju tuʼn qtzalaj, tuʼn tten qpasens, tuʼn qbʼinchante xtalbʼil, tuʼn qok te bʼaʼn, tuʼn tten qʼuqbʼil qkʼuʼj, tuʼn qok te mans, ex tuʼn qjakʼunte qibʼ (Gál. 5:22, 23). Jun aj tzʼibʼil tiʼj bʼitz xi tbʼitzen jlu: «At tzalajbʼil kye xjal a Qman tok te Kydios» (Sal. 144:15). At tzalajbʼil tukʼil Jehová ex in kubʼ kyyekʼin tmajen aju mod lu. Nya ik kymod ik tzeʼn qe xjal oʼkx tok kykʼuʼj kyiʼjx, sino in che tzalaj tmajen Jehová tuʼnju in che ajbʼen qe tiʼchaq at kye tuʼn kyonin kyiʼj txqantl (Hech. 20:35).

¿Tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn miʼn tten qkʼujlabʼil oʼkx qiʼjx? (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 7)

7. Qa qaj tuʼn tel qnikʼ tiʼj tzeʼn taʼ qkʼujlabʼil tiʼj Jehová, ¿tiʼ bʼaʼn tuʼn tkubʼ qxjelin?

7 ¿Tzeʼn jaku tzʼel qnikʼ tiʼj qa mas in nok qqʼoʼn toklen qkʼujlabʼil at qiʼjx? Qo ximen tiʼj nabʼil in tzaj qʼoʼn toj Filipenses 2:3, 4. In tzaj tqʼamaʼn jlu: «Miʼn kybʼinchaye jun tiʼxti tukʼil qʼoj, ex miʼn jaw kyniman kyibʼe, noq oʼkx tuʼn tkubʼ kymansin kyibʼe, teyle junjun bʼaʼn tuʼn t-ximen kyiʼj txqantl okslal qa at mas kyoklen twitz. Teyle junjun mya noq oʼkx tuʼn tok tqʼoʼn tkwent tiʼj aju at tajbʼen te, ax ikx tuʼn tok tqʼoʼn tkwent tiʼj aju at tajbʼen kye mastl». Tuʼntzunju bʼaʼn tuʼn tkubʼ qxjelin jlu: «¿In kubʼpe nqʼoʼne nabʼil lu toj xnaqʼtzbʼil? ¿In nokpe tilil wuʼne tuʼn tbʼant tajbʼil Jehová? ¿In chin onine kyiʼj erman toj chmabʼil ex kyiʼj xjal toj pakbʼabʼil?». Kwest tuʼn t-xi qqʼoʼn aju at qe kye txqantl. Il-lo tiʼj tuʼn tok tilil quʼn ex mlaylo kubʼ qbʼinchaʼn junjun tiʼchaq qgan noq tuʼn qonin kyiʼj. Qa ma bʼant jlu quʼn, qo tzalajel aj tel qnikʼ tiʼj qa in qoʼx tkʼamoʼn aj Kawil tibʼaj tkyaqil twitz Txʼotxʼ.

8. ¿Tiʼ o bʼant kyuʼn junjun erman tuʼnju at kykʼujlabʼil tiʼj Jehová?

8 Aju kykʼujlabʼil junjun erman at tiʼj Jehová ex aju kyajbʼil tuʼn kyajbʼen mas te, o tzʼonin kyiʼj tuʼn tkyaj kytzaqpiʼn junjun carrera jatumel jakutoq tzaj kykʼamoʼn nim kypwaq. At jun ermana aj qʼanil Ericka tbʼi, mintiʼ xi tjyoʼn nim toklen tiʼjju tojtzqibʼil tiʼj qʼanbʼil, aju bʼant tuʼn, ok te precursora regular ex ajbʼen tukʼil tchmil kyoj nim tnam. In tzaj tqʼamaʼn: «At nim tiʼchaq o tzikʼ toj qanqʼibʼile kyoj lugar jatumel in che yolin xjal tiʼj juntl yol ex o che ok txqantl te qamiwe. Nim o tzʼonin jlu toj qanqʼibʼile. Kukx in che aqʼunane kyiʼj qʼanbʼil, pero aju mas in tzaj qʼonte tzalajbʼil weʼye ex in kubʼ nnaʼne tbʼanel tuʼn, aju tuʼn tel npaʼne nim ambʼil ex wipumale tuʼn kyqʼanit xjal toj kyokslabʼil ex aj wonine kyiʼj erman».

¿QʼINUMABʼIL TOJ KYAʼJ MOQA QʼINUMABʼIL TE TWITZ TXʼOTXʼ?

9. ¿Tiquʼn mlay che tzalaj qeju in nok kykʼujlaʼn pwaq?

9 Ax ikx yolin Pablo kyiʼj «xjal tok tkʼuʼj tiʼj pwaq». Ma tzikʼ junjun abʼqʼi, yolin jun precursor te Irlanda tiʼj Dios tukʼil jun xjal. Jatz tiʼn xjal lu tkubʼil tpwaq, ex jatz tiʼn junjun pwaq toj ex tukʼil qʼuqbʼil tkʼuʼj tqʼama: «¡Atzun weye ndios lu!». Ateʼ nim xjal mintiʼ in tzaj kyqʼamaʼn, pero ax kyximbʼetz at ik tzeʼn xjal lu. Kʼujlaʼn pwaq kyuʼn ex aju jaku laqʼet tuʼn. Atzunte Tyol Dios in tzaj tqʼamaʼn jlu. «Aju xjal tok tkʼuʼj tiʼj pwaq kukx taj mastl; aju xjal tok tkʼuʼj tiʼj qʼinumabʼl, tuj twitz qa nim at tukʼil» (Ecl. 5:10). Aʼyeju in nok kykʼujlaʼn pwaq kyaj tuʼn tten mas kypwaq ex oʼkx in che anqʼin tuʼn tkanet kyuʼn. Noqtzun tuʼnj, oʼkx o «che kʼixbʼisanjtz» tuʼn jlu (1 Tim. 6:9, 10).

10. ¿Tiʼ in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios tiʼj qʼinumabʼil ex tiʼj mebʼayil?

10 Ax tok, qkyaqilx at tajbʼen pwaq qe, axpe ikx jaku tzʼonin qiʼj (Ecl. 7:12). Pero, ¿jakupe tzalaj jun xjal qa oʼkx at aju at tajbʼen te? Jaku (kjawil uʼjit Eclesiastés 5:12). Xi tqanin Agur, aju tkʼwaʼl Jaqué, jlu te Dios: «Miʼn chin ok tqʼoʼna te qʼinun ex mi te mebʼa; oʼkx qʼontza aju nwaye at tajbʼen». Nya kwest tuʼn tel qnikʼ tiʼj tiquʼn nya taj xjal lu tuʼn tok te prow. Ax qʼamante qa nya taj tuʼn tok te eleqʼ, tuʼnju mlay tzalaj Dios tiʼj tuʼn jlu. Pero ¿tiquʼn xi tqanin te Dios tuʼn miʼn ttzaj tqʼoʼn tqʼinumabʼil? Tqʼama jlu: «Porke qa ma sobʼryin nwaye, jaku bʼant tkubʼ wewane ex jaku bʼant t-xi nmaʼne qa mintiʼ ojtzqiʼna wuʼne» (Prov. 30:8, 9). Bʼalo ojtzqiʼn qe xjal quʼn aʼyeju in nok qeʼ kykʼuʼj tiʼj kyqʼinumabʼil ex nya tiʼj Jehová.

11. ¿Tiʼ tqʼama Jesús tiʼj pwaq?

11 Mintiʼ in tzalaj Dios kyiʼj xjal in nok kykʼujlaʼn pwaq. Tqʼama Jesús jlu: «Mi jun xjal jaku bʼant tuʼn tajbʼen te kabʼe patrón: porke kʼelel tikʼun jun, atzun juntl ok tkʼujlaʼ, ex qa oʼkx ok kʼajbʼel te jun patrón, atzun juntl mintiʼ taj tiʼj. Mlayx bʼant tuʼn kyajbʼene te Dios ex te qʼinumabʼl». Tzmatoq tbʼajlen tqʼamaʼn Jesús jlu: «Miʼn bʼaj kychmoʼne kyqʼinumabʼle twitz txʼotxʼ jatum in naj tuʼn pokʼ ex tuʼn akom, ex nnoʼkx kylakuʼn eleqʼ t-xe ja tuʼn tetz kyelqʼaʼn. Noq oʼkx kychmome kyqʼinumabʼle tuj kyaʼj jatum mintiʼ in naj tuʼn pokʼ ex tuʼn akom, ex mintiʼ nnoʼkx kylakuʼn eleqʼ t-xe ja tuʼn tetz kyelqʼan» (Mat. 6:19, 20, 24).

12. ¿Tiquʼn mas nya kwest tuʼn qajbʼen te Jehová qa in qo anqʼin tukʼil nya nim tiʼchaq qe? Qʼamantza jun techel.

12 O tzʼel kynikʼ junjun tiʼj qa ma che anqʼin tukʼil nya nim tiʼchaq kye, nya oʼkx in che tzalaj sino ax ikx at mas ambʼil kyiʼj tuʼn kyajbʼen te Jehová. Attoq jun matij tja ex jun tkʼaẍjel jun erman te Estados Unidos aju Jack tbʼi, noqtzun tuʼnj, xi tkʼayin tuʼn tok te precursor junx tukʼil t-xuʼjil. In tzaj tqʼamaʼn erman jlu: «Kwest ela te qeye tuʼn ya miʼn tten tbʼanel qjaye ex aju qtxʼotxʼe. Pero jaku txi nqʼamaʼne qa toj nim abʼqʼi in meltzʼaje njaye tukʼil nim qʼoj ex bʼis tuʼn kypaj nya bʼaʼn toj aqʼuntl. Atzunte nxuʼjile in najbʼen te precursora ex toj tkyaqil ambʼil in tzalaj. Tqʼama nxuʼjile jlu: ‹Aju weye npatrón, atzun mas tbʼanel twitz alkyexku›. Atzun jaʼlo in chin ajbʼene te precursor, qkabʼile in qo aqʼunane te axju xjal, a Jehová».

¿Tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn miʼn tten qkʼujlabʼil ti’j pwaq? (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 13)

13. ¿Tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn tel qnikʼ tiʼj alkyexix qximbʼetz at tiʼj pwaq?

13 ¿Tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn tel qnikʼ tiʼj alkyexix qximbʼetz at tiʼj pwaq? Bʼaʼn tuʼn tkubʼ qxjelin jlu: «¿In kubʼpe nyekʼine qa in xi nnimane aju in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios tiʼj pwaq? ¿Maspe nim toklen te weye tuʼn tkanet npwaqe? ¿Maspe in nok nqʼoʼne kyoklen qe tiʼchaq te twitz txʼotxʼ twitzju wamiwbʼile tukʼil Jehová ex kyukʼil qeju tok ntxlaje? ¿Axpe tok in nok qe nkʼuʼje tiʼj qa a Jehová tzul qʼonte aju at tajbʼen weye?». Qʼuqlixix qkʼuʼj tiʼj qa mlay che kyaj tkolin Jehová qeju in nok qeʼ kykʼuʼj tiʼj (Mat. 6:33).

¿IN NOKPE QKʼUJLAʼN JEHOVÁ MOQA AʼYE ACHBʼIL TE TWITZ TXʼOTXʼ?

14. ¿Alkye qximbʼetz toj tumel ktel kyiʼj achbʼil?

14 Ik tzeʼn kyaj qʼamaʼn toj Tyol Dios, toj ambʼil jaʼlo at nim xjal «mas tok kykʼuʼj tiʼj achbʼil». Ma tzʼel qnikʼ tiʼj qa bʼaʼn tuʼn tten qximbʼetz toj tumel tiʼj qkʼujlabʼil at qiʼjx ex tiʼj pwaq, ax ikx jaku txi qqʼamaʼn qa tbʼanel aj tten qximbʼetz toj tumel kyiʼj achbʼil. At junjun xjal in kubʼ kyximen qa il tiʼj tuʼn tel qikʼun qe achbʼil ex qe tbʼanel tiʼchaq toj qanqʼibʼil. Pero nya a jlu in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Jehová. In tzaj tqʼamaʼn Xjan Uʼj jlu kye kykyaqil tmajen Dios: «Txiʼya ex waʼnxa twaya tukʼil tzalajbʼil, tzalajxa tiʼj tkʼaʼya taʼl twitz uva» (Ecl. 9:7).

15. ¿Tiʼ t-xilen txol yol «mas tok kykʼuʼj tiʼj achbʼil»?

15 Aj tyolin 2 Timoteo 3:4 kyiʼj qeju in nok kykʼujlaʼn qe achbʼil, atz in yolin kyiʼj qeju mintiʼ in che ximen tiʼj Jehová toj kyanqʼibʼil. In nel qnikʼ tiʼj qa mintiʼ in tzaj tqʼamaʼn versículo lu qa mas tok kykʼuʼj tiʼj achbʼil twitzju tiʼj Dios, tuʼnju jaku tzʼok jlu ik tzeʼn at chʼin kykʼujlabʼil tiʼj Dios. Sino in tzaj tqʼamaʼn Xjan Uʼj qa «mas tok kykʼuʼj tiʼj achbʼil ex mya tiʼj Dios». In tzaj tqʼamaʼn jun xjal at tojtzqibʼil qa aju versículo lu «mintiʼ in tzaj tyekʼin qa at chʼin kykʼujlabʼil tiʼj Dios. Sino a t-xilen jlu qa mintiʼ kykʼujlabʼil tiʼj». A jlu in nok te jun kawbʼil kye qeju at nim kykʼujlabʼil kyiʼj achbʼil. Aju txol yol «mas tok kykʼuʼj tiʼj achbʼil», atzun in yolin kyiʼj qeju oʼkx «in bʼaj kykʼuʼj tiʼj nimku» tiʼchaq (Luc. 8:14).

16, 17. ¿Tiʼ t-ximbʼetz Jesús ten kyiʼj achbʼil?

16 Ten t-ximbʼetz Jesús tzʼaqli kyiʼj achbʼil. Xiʼ toj «jun mejebʼleʼn», ax ikx bʼant tuʼn t-xiʼ toj «jun nintz waʼn» (Juan 2:1-10; Luc. 5:29). Tej tkubʼ bʼaj vin toj nintz waʼn te mejebʼleʼn, bʼant jun milagr tuʼn Jesús, ok aʼ te vin tuʼn. Ex juntl maj, tej kyok ten xjal yolil nya bʼaʼn tiʼj Jesús tuʼnju in waʼn ex in kʼan, kyaj tyekʼin qa nya toj tumel aju kyximbʼetz xjal lu (Luc. 7:33-36).

17 Maske ikju, nya oʼkx ok tqʼoʼn twiʼ Jesús kyiʼj achbʼil tuʼn ttzalaj. Tnejel kubʼ tqʼoʼn Jehová toj tanqʼibʼil ex ok tilil tuʼn tuʼn tonin kyiʼj txqantl. Ax ikx, ikʼx kʼixkʼoj tuʼn tej tkyim noq tuʼn kyklet txqantl. Tqʼama jlu kye kykyaqil qeju lepchiqeʼk tiʼj: «At tzalajbʼil kyeye ok kyok yasoʼne ex ok kyyajlanjtze tuʼn nlaje ex ok kymante xjal tkyaqil mya bʼaʼn kyiʼje mya ax tok. Che tzalajxe ex che tenxe alegr, porke aju oyaj ktzajel qʼoʼn kyeye tuj kyaʼj, maʼxix; porke ikxtzun e yajlanjtz qe t-sanjel Dios kyuʼn xjal ojtxi» (Mat. 5:11, 12).

¿Tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn miʼn tten qkʼujlabʼil kyi’j achb’il? (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 18)

18. ¿Alkyeqe xjel che onil qiʼj tuʼn tel qnikʼ tiʼj jniʼ qkʼujlabʼil at kyiʼj achbʼil?

18 ¿Tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn tel qnikʼ tiʼj jniʼ qkʼujlabʼil at kyiʼj achbʼil? Bʼaʼn tuʼn tkubʼ qxjelin jlu: «¿Maspe nim kyoklen qe saqchbʼil weye kywitzju chmabʼil ex pakbʼabʼil? ¿In kubʼpe nximane tuʼn miʼn tkubʼ nbʼinchane junjun tiʼchaq ngane tuʼnju waje tuʼn wajbʼene te Dios? Aj tjaw njyoʼne qe saqchbʼil, ¿in kubʼpe nximane qa tgan Jehová?». Qa ax tok kʼujlaʼn Dios quʼn, kʼelel qikʼun aju ojtzqiʼn quʼn qa in nel tikʼen ex qeju tiʼchaq in kubʼ qximen qa nya bʼaʼn in nela toj twitz (kjawil uʼjit Mateo 22:37, 38).

TZEʼN JAKU QO TZALAJ

19. ¿Alkyeqe xjal mlayx kanet axix tok tzalajbʼil kyuʼn?

19 Malo tzikʼ jun qaq mil abʼqʼi ateʼ xjal toj yajbʼil tuʼnju tokx tjaqʼ tkawbʼil Satanás. Atzun jaʼlo atoʼ toj mankbʼil tqʼijlalil, jatumel ateʼ nim xjal oʼkx in che ximen kyiʼjx, tiʼj pwaq ex kyiʼj achbʼil. Atz in nok bʼaj kyximbʼetz tiʼjju kyex kyajbʼil ex tiʼjju jaku kanet kyuʼn. Aqeju xjal lu mlayx kanet tzalajbʼil axix tok kyuʼn. Atzunte Tyol Dios in tzaj tqʼamaʼn jlu: «At tzalajbʼil teju xjal in tkʼmoʼn onbʼil tuʼn Tdios Jacob ex nnoʼk qeʼ tkʼuʼj tiʼj Qman, aju Tdios» (Sal. 146:5).

20. ¿Alkye tten in kubʼ tnaʼna tzalajbʼil tuʼn tkʼujlabʼila at tiʼj Jehová?

20 Mas in nok kʼujlaʼn Jehová kyuʼn tmajen junjun qʼij. Ex tkyaqil abʼqʼi nim xjal in nok kyojtzqiʼn ex in nok kykʼujlaʼn. Atzun jun yekʼbʼil tiʼj qa in kawin Tkawbʼil Dios ex qa ya chʼinx tul tiʼn qe kʼiwlabʼil aʼyeju mlay bʼant t-ximet quʼn. Qa in kubʼ qbʼinchaʼn tajbʼil Jehová ex in nel qnikʼ tiʼj qa in tzalaj qiʼj, jaku qo tzalajxix tuʼn jaʼlo ex te jumajx. Toj juntl xnaqʼtzbʼil kʼelel qnikʼ tiʼj tiquʼn junxitl qeju nya bʼaʼn mod in che tzaj aj tten kykʼujlabʼil xjal oʼkx kyiʼjx ex qeju tbʼanel mod in kubʼ kyyekʼin tmajen Jehová.