Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

¿O tzʼok tbʼiʼna?

¿O tzʼok tbʼiʼna?

¿In che ajbʼentoq nabʼil tkuʼx toj Tley Moisés kyuʼn xjal toj ojtxe tnam Israel tuʼn t-xi kybʼinchaʼn kyiʼj nya bʼaʼn?

AT JUN techel tzul tyekʼin qa at maj in che ajbʼentoq. In tzaj tqʼamaʼn Deuteronomio 24:14, 15 jlu: «Miʼn kubʼ kyyajlaʼne jun majen mebʼa ex mintiʼ at te, qa ax kyxjalile ex qa jun stranjer xjal ax najl kyxole [...] kxel tmaʼn jlu te Dios, ex attzun kyile twitz Dios tiʼj jlu».

Aju piẍ cerámica tok tyol aju xjal in naqʼunan tiʼj txʼotxʼ tiʼj.

Nqayin tiʼj tnam Asdod, jatz kanet jun piẍ cerámica bʼalo te abʼqʼi 700 tjaqʼxi ambʼil iqʼin quʼn jaʼlo. Aju piẍ cerámica lu, in yolin tiʼj jun nya bʼaʼn tzaj tiʼj jun aqʼunal tiʼj txʼotxʼ ik tzeʼn tkuʼx toj Deuteronomio 24. Kubʼlo tzʼibʼin te jun aqʼnal tiʼj txʼotxʼ, aju mintiʼlo xi tqʼoʼn twitz awal ik tzeʼn otoq kyaj bʼant tiʼj. In tzaj tqʼamaʼn jlu: «Tej otoqxi tzikʼ junjun qʼij ex tbʼajlen tkʼuʼn tmajena [in qʼon part] twitz awal, ul Hoshayahu tkʼwaʼl Shobay ex xi tiʼn t-xbʼalin tmajena. [...] Kykyaqil qe wukʼile ateʼtoq ex in che chmon twitz awal toj nim kyaq jaku txi kyqʼamaʼn [...] qa ax tok tkyaqilju ma txi nqʼamaʼne. Mintiʼ npaje tiʼj alkyexku nya bʼaʼn. [...] Qa ma kubʼ t-ximen aj kawil qa mintiʼ toklen tiʼj tuʼn txi qʼet t-xbʼalin aju tmajena, qʼaqʼantz tkʼuʼja tiʼj ex qʼonxa te. Mintiʼ tuʼn tkubʼ tewina tuʼnju mintiʼ t-xbʼalin tmajena at».

Tzaj tqʼamaʼn Simon Schama aju o xnaqʼtzaʼn tiʼjju o tzikʼ qa aju tqanil tok tiʼj cerámica lu, «nya oʼkx in tzaj qʼamaʼn qa tzaj bʼaj tkʼuʼj majen tiʼj [t-xbʼalin]». Tzaj tqʼamaʼntl jlu: «Ax ikx in nel qnikʼ tiʼj qa aju qʼol part ojtzqiʼnlo chʼin kawbʼil tuʼn aju tkuʼx toj Tyol Dios, ik tzeʼn qeju kawbʼil tkuʼx toj Levítico ex Deuteronomio aju in yolin tiʼj qa mlay tzʼok bʼinchet nya bʼaʼn kyiʼj mebʼa».