Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

¿Tiʼ t-xilen tuʼn tten jun qamiwbʼil tukʼil Jehová?

¿Tiʼ t-xilen tuʼn tten jun qamiwbʼil tukʼil Jehová?

«Awt Dios tzʼonin kyeye tuʼn kytene junx kynabʼle kyxolxe ik tzaʼnx tajbʼil Jesucrist» (ROM. 15:5).

BʼITZ: 25 EX 5

1, 2. a) ¿Tiʼ in tzaj kyqʼamaʼn junjun erman aj kyximen tiʼj kyamiwbʼil tukʼil Jehová? b) ¿Alkyeqe xjel nim kyoklen qo xnaqʼtzal kyiʼj?

IN TZAJ tqʼamaʼn jun ermana te Canadá jlu: «Mas in chin tzalaje tuʼnju in chin ximane tiʼj wamiwbʼile tukʼil Jehová ex in nonin wiʼje tuʼn wexe twitz tkyaqil tiʼchaq te junjun qʼij». Juntl erman te Brasil in tzaj tqʼamaʼn: «Kukx in qo tzalaje tukʼil nxuʼjile kyoj qeju 23 abʼqʼi qkubʼlen mojeʼye, noq tuʼnju in qo ximane tiʼj qamiwbʼile tukʼil Jehová». Atzunte juntl erman te Filipinas in tzaj tqʼamaʼn qa noq tuʼnju in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová, in kubʼ tnaʼn tzalajbʼil ex in kubʼ tnaʼn bʼaʼn kyukʼil kykyaqil erman.

2 Ik tzeʼn in nel qnikʼ tiʼj, in tzaj tiʼn nim tbʼanel qa in qo ximen tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová. Ax tok, qkyaqilx qaj tuʼn qtzalaj kyiʼj tiʼchaq lu. Tuʼntzunju, jakulo kubʼ qximen alkye tten jaku qo ximen mas tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová. Qo xnaqʼtzal tiʼj jlu, pero tnejel kʼelel qnikʼ tiʼj tiʼ in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Tyol Dios tiʼj jun xjal in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová. Toj xnaqʼtzbʼil lu, kxel qqʼoʼn tzaqʼwebʼil kyiʼj oxe xjel nim kyoklen. Tnejel, ¿tiʼ t-xilen aju in ximen jun xjal tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová? Tkabʼin, ¿alkyeqe techel jaku che onin qiʼj tuʼn qximen mas tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová? Ex toxin, ¿alkye tten jaku bʼant quʼn qa ma ten ax qnabʼil ik tzeʼn te Jesús?

¿TZEʼN JUN XJAL IN XIMEN TIʼJ TAMIWBʼIL TUKʼIL JEHOVÁ?

3. Ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios, ¿tiquʼn junxitl jun xjal mintiʼ in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová tukʼilju in ximen tiʼj?

3 Tqʼama apóstol Pablo tzeʼn jun «xjal mintiʼ T-xew Dios tuj tanmi» ex aju «xjal at T-xew Dios tuj tanmi» (kjawil uʼjit 1 Corintios 2:14-16). Tqʼama qa aju xjal «mintiʼ T-xew Dios tuj tanmi mintiʼ in tkʼmoʼn aju in tzaj tqʼoʼn T-xew Dios, porke mintiʼ ttxolil yol nneʼla tuj twitz; ex mlay tzʼel tnikʼ tiʼj». Atzun teju «xjal at T-xew Dios tuj tanmi nnoʼk tqʼoʼn tkyaqil tuj malbʼil», porke ik tnabʼil ik tzeʼn «tnabʼl Crist». Tuʼntzunju, tqʼama Pablo qa bʼaʼn tuʼn qximen tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová. ¿Alkye junjuntl tiʼchaq in bʼant tuʼn jun xjal in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová ex aju mintiʼ in ximen tiʼj?

4, 5. ¿Tzeʼn jun xjal mintiʼ in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová?

4 Tnejel qo xnaqʼtzan tiʼj tzeʼn jun xjal mintiʼ in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová. Aju xjal lu oʼkx in ximen tiʼjju tex tajbʼil tuʼnju in xi tqʼoʼn ambʼil tuʼn tten tmod ik tzeʼn qe xjal mintiʼ in che ajbʼen te Dios, aju ok tqʼoʼn Pablo tbʼi te «xewbʼaj [...] in aqʼnan tuj kyanmi xjal mibʼan che bʼin» (Efes. 2:2). Tuʼn xewbʼaj lu in che ok lepeʼ tiʼj kybʼinchbʼen txqantl. Tuʼntzunju in kubʼ kybʼinchaʼn aju bʼaʼn in nela toj kywitz ex mintiʼ in nok tilil kyuʼn tuʼn kyok lepeʼ kyiʼj tkawbʼil Jehová. Aju xjal mintiʼ in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová, oʼkx in ximen tiʼj tiʼ kyyol txqantl at tiʼj ex kyiʼj qe tiʼchaq te twitz txʼotxʼ, ex in kolin tiʼjju in kubʼ t-ximen qa at toklen tiʼj.

5 Aqeju xjal mintiʼ in che ximen tiʼj kyamiwbʼil tukʼil Jehová, in kubʼ kybʼinchaʼn aju «tajbʼil kychibʼjal» (Gál. 5:19-21). Toj tnejel uʼj xi ttzʼibʼin Pablo kye okslal te Corinto, tqʼama alkye junjuntl kymod xjal lu at: in nokx kyqʼon kyibʼ kyoj qʼoj, in nok tilil kyuʼn tuʼn tel kypan kyibʼ xjal, in che ok txqantl te mibʼan che bʼin kyuʼn, in chex kyiʼn txqantl kywitz jwes, mintiʼ in che nimen kye xjal at kyoklen ex oʼkx in che ximen tiʼj kywa ex kykʼaʼ. Nya oʼkxju, ax ikx mintiʼ in nok tilil kyuʼn tuʼn tkubʼ kyiʼj joybʼil kyuʼn (Prov. 7:21, 22). Tqʼama t-xnaqʼtzbʼen Jesús aju Judas tbʼi qa «mintiʼ T-xew Dios tuj kyanmi», moqa mintiʼx in che ximen tiʼj Jehová (Jud. 18, 19).

6. ¿Tzeʼn jun xjal in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová?

6 Atzunte jun xjal in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová, junxitl te. Tkyaqil ambʼil in ximen tiʼj Jehová ex in nok tilil tuʼn tuʼn tel tkanoʼn tiʼj (Efes. 5:1). A t-xilen jlu qa in nok tilil tuʼn tuʼn t-ximen ik tzeʼn te Jehová ex in ten t-ximbʼetz kyiʼj tiʼchaq ik tzeʼn te. Ax tok at Jehová toj twitz. In chex tnimen qe tkawbʼil toj tkyaqil tten tanqʼibʼil (Sal. 119:33; 143:10). In nok tilil tuʼn tuʼn tkubʼ tyekʼin aju «in tqʼoʼn Xewbʼaj Xjan», ex mintiʼ in kubʼ tbʼinchaʼn aju tajbʼil tchibʼjal (Gál. 5:22, 23). Aju techel tzul qʼamaʼn, kʼonil qiʼj tuʼn telxix qnikʼ tiʼj tzeʼn jun xjal in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová. Aju xjal tgan tuʼn tbʼin kyiʼj bʼitz, in xi qʼamet qa oʼkx in ximen kyiʼj bʼitz. Axju in bʼaj tiʼj xjal in nok tqʼoʼn toklen qe tiʼchaq at toklen tukʼil Jehová, in xi qʼamet tiʼj qa in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová.

7. ¿Tiʼ in tzaj tqʼamaʼn Xjan Uʼj kyiʼj qe xjal in che ximen tiʼj kyamiwbʼil tukʼil Jehová?

7 Tqʼama Jesús jlu kyiʼj xjal in che ximen tiʼj kyamiwbʼil tukʼil Jehová: «At tzalajbʼil kye qeju nneʼl kynikʼ tiʼj qa at tajbʼen Dios kye, porke at kyoklen tiʼj ju kawbʼil in tzaj tuj kyaʼj» (Mateo 5:3). Ex in tzaj tqʼamaʼn Romanos 8:6 qa tbʼanel tuʼn qximen tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová. Chi: «Porke qa ma qo ximan tiʼj ju tajbʼil qchibʼjal, kamik in tzaj tuʼn; pero qa ma qo ximan tiʼj ju tajbʼil Xewbʼaj Xjan, tuʼn jlu in tzaj qʼoʼn qchwinqlal ex qmojbʼabʼl qibʼ tukʼil Dios». Qa atz tok qwiʼ tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová, qo tel toj txubʼtxaj tukʼil ex kbʼel qnaʼn tzalajbʼil toj ambʼil jaʼlo, ex toj ambʼil tzul qo anqʼil te jumajx.

8. ¿Tiquʼn kʼokel tilil quʼn tuʼn kukx qximen tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová?

8 Jaku tzaj nya bʼaʼn tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová tuʼn tkyaqilju at toj ambʼil jaʼlo. Atoʼ kytxlaj xjal mintiʼ in che ximen ik tzeʼn te Jehová, tuʼntzunju kʼokel qxqʼuqin qximbʼetz. Qa ya mintiʼ in ximen jun xjal tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová, ya mintiʼ in ten ttxolil tanqʼibʼil ex in noj t-ximbʼetz kyuʼn mod ex kybʼinchbʼen xjal. ¿Tiʼ kʼonil qiʼj tuʼn miʼn qikʼ toj jlu? Ex ¿tzeʼn jaku qo ximen mas tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová?

QKANOʼMIL KYIʼJ TBʼANEL TECHEL

9. a) ¿Tiʼ kʼonil qiʼj tuʼn qximen mas tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová? b) ¿Alkyeqe tbʼanel techel qo xnaqʼtzal tiʼj?

9 Ik tzeʼn in nel kykanoʼn kʼwaʼl qe tbʼanel tiʼchaq kyiʼj kytat, ax ikx qe bʼaʼn tuʼn tel qkanoʼn kyiʼj xjal ten jun tbʼanel kyamiwbʼil tukʼil Jehová tuʼntzun tel qkanoʼn kyiʼj. Ax ikx jaku kubʼ qximen tuʼn miʼn tkubʼ qbʼinchaʼn aju bʼant kyuʼn xjal mintiʼ e ximen tiʼj Jehová (1 Cor. 3:1-4). In yolin Tyol Dios kyiʼj xjal ten tbʼanel kyamiwbʼil tukʼil Jehová ex kyiʼj qeju mintiʼ ten kyamiwbʼil tukʼil. Toj xnaqʼtzbʼil lu qo xnaqʼtzal tiʼj tbʼanel techel kyaj tqʼoʼn Jacob, María ex Jesús. Iktzun tten jaku qo ximen mas tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová.

¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj techel kyaj tqʼoʼn Jacob? (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 10).

10. ¿Alkye tten kubʼ tyekʼin Jacob qa ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová?

10 Qo xnaqʼtzan tnejel tiʼj Jacob. Kwest ok tanqʼibʼil Jacob ik tzeʼn nimku qe toj ambʼil jaʼlo. Kubʼ t-ximen ttzik, aju Esaú tbʼi tuʼn tkubʼ tbʼyoʼn. Nya oʼkxju, ax ikx ok tilil tuʼn tsuegro tuʼn tsbʼun tiʼj ex tuʼn tkambʼan nim maj tiʼj. Pero kukx ximen Jacob tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová, maske anqʼin kytxlaj xjal oʼkx in che ximen tiʼjju at twitz txʼotxʼ. Attoq qʼuqbʼil tkʼuʼj kyiʼj ttziybʼil Jehová otoq tqʼama te Abrahán ex ok t-xqʼuqin qe toj tja tuʼnju attoq kyoklen tiʼj t-ximbʼetz Jehová (Gén. 28:10-15). Kyuʼn qe tyol ex tbʼinchbʼen kubʼ tyekʼin qa ok tqʼoʼn nim kyoklen qe tkawbʼil Jehová ex aju tajbʼil. Jun techel, tej tkubʼ t-ximen Esaú tuʼn tok tbʼinchaʼn nya bʼaʼn tiʼj, xi tqanin te Jehová tuʼn tkolin tiʼj. Tqʼama jlu toj tnaʼj Dios: «O tzaj tmaʼna weye kyjaʼ: Chin onile tiʼja tuʼn tanqʼina bʼaʼn, ik che okel tiyjila ik tzaʼn ttxa tzʼaʼn ttzi mar, ex mlay bʼant kyajlanjtz tuʼnju nim kyajlal» (Gén. 32:6-12). Tuʼnju alkye tten anqʼin Jacob, kubʼ tyekʼin qa ok qeʼ tkʼuʼj kyiʼj ttziybʼil Jehová tzaj tqʼamaʼn te ex kye qeju t-xeʼchel.

¿Tiʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qiʼn tiʼj techel kyaj tqʼoʼn María? (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 11).

11. ¿Alkye yekʼbʼil at tiʼj qa ximen María tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová?

11 Atzun jaʼlo qo xnaqʼtzan tiʼj techel kyaj tqʼoʼn María. ¿Tiquʼn jaw tskʼoʼn Jehová te tuʼn tok te ttxuʼ Jesús? Tuʼnju ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová. In xi qqʼamaʼn jlu tuʼnju xi tbʼitzin qe tbʼanel bʼitz te Jehová tej t-xi visitaril qeju at t-xilen tukʼil, aju Zacarías ex Elisabet (kjawil uʼjit Lucas 1:46-55). Aju tqʼama María in tzaj tyekʼin qa attoq nim tkʼujlabʼil tiʼj Tyol Dios ex qa ojtzqiʼntoq Xjan Uʼj tuʼn, aju kubʼ tzʼibʼin toj yol hebreo (Gén. 30:13; 1 Sam. 2:1-10; Mal. 3:12). Ex tej tkubʼ mojeʼ tukʼil José, mintiʼ e kubʼ kuẍe junx tzmaxi tej tul itzʼj Jesús. A jlu in tzaj tyekʼin qa kykabʼil ok kyqʼoʼn mas nim toklen aju tajbʼil Jehová ex nya aju kyex kyajbʼil (Mat. 1:25). Ex tej tel mas abʼqʼi, ok tqʼoʼnxix twiʼ tiʼjju bʼant tuʼn Jesús ex tiʼjju tqʼama, ex «xi tkʼuʼn tkyaqilju yol lu tuj tanmi» (Luc. 2:51). Ax ikx ok tqʼonxix twiʼ kyiʼj yol kyaj tqʼamaʼn Jehová tiʼj Mesías. Tbʼanel qa ma tzʼel qkanoʼn aju techel kyaj kyqʼoʼn ex qa ma qo ximen tiʼj alkye tten jaku kubʼ qqʼoʼn tnejel aju tajbʼil Jehová toj qanqʼibʼil.

12. a) ¿Alkye tmod Jehová kubʼ tyekʼin Jesús? b) ¿Alkye tten jaku tzʼel qkanoʼn techel kyaj tqʼoʼn Jesús? (Qʼonka twitza tiʼj tnejel tilbʼilal).

12 Ax ikx bʼaʼn tuʼn qxnaqʼtzan tiʼj techel kyaj tqʼoʼn Jesús. Atzunju xjal mas ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová, aju o ten tzalu twitz Txʼotxʼ. Toj tkyaqil tanqʼibʼil ex tpakbʼabʼil, kubʼ tyekʼin qa tajtoq tuʼn tel tkanoʼn tiʼj Ttat. Kubʼ tyekʼin tukʼilju kubʼ t-ximen, kubʼ tnaʼn ex tukʼilju bʼant tuʼn qa xi tqʼoʼn ambʼil tuʼn ttzaj yekʼin tbʼe kyuʼn tkawbʼil Jehová ex tuʼn tbʼant tajbʼil tuʼn (Juan 8:29; 14:9; 15:10). Jun techel, bʼaʼn tuʼn tok qmojbʼaʼn aju tqʼamaʼn Isaías tiʼj qʼaqʼbʼil tkʼuʼj Jehová tukʼilju kubʼ ttzʼibʼin Marcos tiʼjju kubʼ tnaʼn Jesús (kjawil uʼjit Isaías 63:9 ex Marcos 6:34). ¿Ikpe qoʼ ik tzeʼn Jesús ex in kubʼpe qyekʼin qʼaqʼbʼil qkʼuʼj kyiʼj qeju kyaj onbʼil? ¿Atzpe tok qwiʼ tiʼj pakbʼabʼil ex tuʼn t-xi qyekʼin tqanil tiʼj Tkawbʼil Dios ik tzeʼn te Jesús? (Luc. 4:43). Qa a jlu in bʼant quʼn, in kubʼ qyekʼin qa in qo ximen tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová.

13, 14. a) ¿Alkye tbʼanel techel in kubʼ kyqʼoʼn junjun erman qwitz, aqeju o tzʼel kykanoʼn tiʼj Jesús? b) Qʼamantza jun techel.

13 Toj ambʼil jaʼlo, ateʼ nim erman o tzʼel kykanoʼn tiʼj tmod Jesús. Aqeju erman lu in nok tilil kyuʼn tuʼn kypakbʼan, in che onin kyiʼj txqantl, in tzaj qʼaqʼin kykʼuʼj, ex ateʼ junjuntl tbʼanel kymod. Ax ikx in nok tilil kyuʼn tuʼn tkubʼ kyiʼj junjun tiʼchaq nya toj tumel kyuʼn ik tzeʼn qe, tuʼnju kyaj tuʼn tten jun tbʼanel kymod. Tqʼama jun ermana te Brasil jlu, aju Rachel tbʼi: «Ojtxe, ngane tuʼn tbʼaj nxbʼalumin wibʼe ik tzeʼn akʼaj xbʼalun in netz kyuʼn xjal. Ex aju tzaj tuʼn, nya toj tumel bʼaj nxbʼalumin wibʼe. Tejtzun tok wojtzqiʼne axix tok, el nnikʼe tiʼj qa il tiʼj tuʼn tok tilil wuʼne tuʼn nximane tiʼj wamiwbʼile tukʼil Jehová. Kwest bʼant qe chʼixpubʼil wuʼne, pero mas in chin tzalaje ex elxix nnikʼe tiʼj alkye ttxolil wanqʼibʼile».

14 Junxitl aju ikʼ tiʼj Reylene te Filipinas. Maske otoq tzʼok te testigo de Jehová, ok tqʼoʼn twiʼ kyiʼj t-xnaqʼtzbʼil toj universidad ex tuʼn tkanet jun tbʼanel taqʼun. Tqʼama jlu: «Chebʼe chebʼe el wiʼne kyoklen qe tiʼchaq wajtoqe tuʼn tbʼant wuʼne tuʼn wajbʼene te Jehová. Pero jun rat el nnikʼe tiʼj qa at jun tiʼ mintiʼ toj wanqʼibʼile, aju mas nim toklen twitz waqʼune. Tuʼntzunju, ok tilil juntl maj wuʼne tuʼn wajbʼene te Jehová». Atxix toj ambʼil aju, ok Reylene te jun tbʼanel techel tiʼj qʼuqbʼil qkʼuʼj in tzaj tqʼoʼn Tyol Dios toj Mateo 6:33. In tzaj tqʼamaʼn Reylene qa qʼuqlixix tkʼuʼj tiʼj qa kʼokel xqʼuqin tuʼn Jehová. Bʼalo ax ikx ojtzqiʼn junjuntl erman quʼn, aqeju o bʼant ax jlu kyuʼn. Aj tok qkeʼyin qa in nok tilil kyuʼn tuʼn tel kykanoʼn tiʼj Jesús, qajbʼil tuʼn tel qkanoʼn kyiʼj (1 Cor. 11:1; 2 Tes. 3:7).

TENX QNABʼIL IK TZEʼN «TNABʼL CRIST»

15, 16. a) ¿Tiʼ kbʼantel quʼn tuʼn qok ik tzeʼn te Jesús? b) ¿Alkye tten jaku txi qxnaqʼtzan qibʼ tuʼn qximen ik tzeʼn te Jesús?

15 ¿Alkye tten jaku tzʼel qkanoʼn tiʼj Jesús? In tzaj tqʼamaʼn 1 Corintios 2:16 qa il tiʼj tuʼn tten qnabʼil ik tzeʼn «tnabʼl Crist». Ex toj Romanos 15:5 in tzaj tqʼamaʼn jlu: «Junx kynabʼle kyxolxe ik tzaʼnx tajbʼil Jesucrist». Tuʼn qok ik tzeʼn te Jesús, il tiʼj tuʼn tok qojtzqiʼn tmod, t-xim ex aju bʼant tuʼn. Mas ximen Jesús tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová. Qa ma qo ik tzeʼn te, mas qo okel laqʼeʼ ttxlaj Jehová. Tuʼntzunju, nim toklen tuʼn t-xi qxnaqʼtzan qibʼ tuʼn qximen ik tzeʼn te Jesús.

16 ¿Tiʼ jaku tzʼonin qiʼj tuʼn tbʼant jlu quʼn? Ok kyqʼoʼn kywitz t-xnaqʼtzbʼen Jesús tej kybʼant qe milagr tuʼn, tej kyex tqʼoʼn qe tchikʼbʼabʼil, tej tyolin kyukʼil kykyaqil xjal ex tej tkubʼ tqʼoʼn toj xnaqʼtzbʼil qe nabʼil in tzaj tqʼoʼn Tyol Dios. Kyqʼama jlu: «A qoʼye testiw tiʼj tkyaqilju o tbʼincha Jesús» (Hech. 10:39). Ax tok, mlay tzʼok qkeʼyin Jesús. Pero o kyaj tqʼoʼn Jehová qe txʼolbʼabʼil kubʼ ttzʼibʼin Mateo, Marcos, Lucas ex Juan tuʼntzun tel qnikʼ tiʼj tzeʼn tmod Jesús kubʼ tyekʼin. Qa ma che jaw quʼjin ex qa ma qo ximen kyiʼj, kʼelel mas qnikʼ tiʼj alkye t-ximbʼetz Jesús ten. Iktzun tten jaku txi qbʼiʼn aju nabʼil tuʼn qok lepeʼ tiʼj techel kyaj tqʼoʼn Jesús ex tuʼn tten qnabʼil ik tzeʼn te (1 Ped. 2:21; 4:1).

17. ¿Tiquʼn in nonin qiʼj qa ma qo ximen ik tzeʼn te Jesús?

17 ¿Tiquʼn in nonin qiʼj qa ma txi qxnaqʼtzan qibʼ tuʼn qximen ik tzeʼn te Jesús? Tuʼn tel qnikʼ tiʼj, qqʼonk jun techel. Qa ma qo waʼn kyiʼj tbʼanel wabʼj, kʼonil jlu tiʼj qximlal. Axju jaku bʼaj qa ma bʼaj qnojsaʼn qximbʼetz kyuʼn t-ximbʼetz Jesús, kʼonil qiʼj tuʼn tchʼiy qamiwbʼil tukʼil Jehová. Ax ikx kʼonil jlu qiʼj tuʼn kyjaw qjyoʼn qe tbʼanel qbʼe, aju ktel qximbʼetz toj txubʼtxaj tuʼn ex ktzalajel Jehová tiʼj. Jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa nim toklen tuʼn t-xi qbʼiʼn aju nabʼil lu: «Ate Jesucrist ik tten ik tzaʼn jun maqbʼil qiʼj tuʼn qklet, atzunju kyqʼoʼnke kyiʼje» (Rom. 13:14).

18. ¿Tiʼ ma tzaj tyekʼin xnaqʼtzbʼil lu qe tiʼj jun xjal in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová?

18 Toj xnaqʼtzbʼil lu ma txi qchikʼbʼaʼn tzeʼn jun xjal in ximen tiʼj tamiwbʼil tukʼil Jehová. Ax ikx ma tzʼel qnikʼ tiʼj jniʼ xnaqʼtzbʼil jaku tzʼel qkanoʼn kyiʼj xjal e ximen tiʼj kyamiwbʼil tukʼil Jehová. Ex ma tzʼel qnikʼ tiʼj alkye tten in nonin qiʼj tuʼn qximen tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová qa ma ten qnabʼil ik tzeʼn «tnabʼl Crist». Noqtzun tuʼnj, atx junjuntl tiʼchaq qo xnaqʼtzal kyiʼj tiʼjju xnaqʼtzbʼil lu. Jun techel, ¿tzeʼn jaku tzʼel qnikʼ tiʼj qa at jun tbʼanel qamiwbʼil tukʼil Jehová? Ex, ¿alkye tten in nonin qiʼj toj qanqʼibʼil tkyaqil qʼij qa in qo ximen tiʼj qamiwbʼil tukʼil Jehová? Kʼonil juntl xnaqʼtzbʼil qiʼj tuʼn kyxi tzaqʼwet qe xjel lu.